Στ.295-296            Οὐδὲν γὰρ ἀνθρώποισιν οἷον ἄργυρος  κακὸν νόμισμ᾽ ἔβλαστε.

(…Γιατί κανένας θεσμός δεν βλάστησε στους ανθρώπους τόσο κακός, όσο το χρήμα…)

Ο χορός αναφέρει για τελευταία φορά στον Κρέοντα ότι η ταφή του Πολυνίκη αποτελεί θεϊκή πράξη. Ο ίδιος αρνείται να πιστέψει αυτήν την εκδοχή. Παρουσιάζει τον νεκρό ως ανάξιο άντρα ,υπαίτιο για πολλές συμφορές της πόλης. Έχοντας αποκλείσει την θεϊκή ταφή του νεκρού ,είναι πεπεισμένος πλέον πως η ταφή είναι έργο των πολιτικών του αντιπάλων. Κατά την άποψη του Κρέοντα επειδή ορισμένοι δεν συμφωνούσαν με τη διαταγή του δωροδόκησαν ανθρώπους για να θάψουν τον νεκρό. Έτσι ο Κρέοντας συνδέει την ανοσία αυτή ταφή με πολιτικά και οικονομικά  κίνητρα  αντίπαλης πολιτικής μερίδας που επιθυμεί να πλήξει το κύρος του βασιλιά και να αμφισβητήσει την εξαίσια του. Η τραγική ειρωνεία είναι εμφανής, εφόσον μια γυναίκα είναι αυτή που έκανα την ταφή ,έχοντας ως κίνητρο όχι τα χρήματα αλλά την θρησκευτική πίστη και το αίσθημα αγάπης. Ο Κρέων δεν έχει τόσο υψηλό φρόνημα ούτε είναι τόσο ιδεολόγος ώστε να διανοηθεί ότι είναι δυνατό να υπάρχουν κίνητρα υψηλότερα και πολυτιμότερα από το χρήμα, που να ωθούν τους ανθρώπους σε τόσο ριψοκίνδυνες πράξεις. Γι’ αυτόν όλα μετρούνται σε χρήμα και πολιτική δύναμη.

Συνεχίζοντας ο Κρέοντας την σκέψη του, δείχνει απόλυτα βέβαιος ότι οι πολιτικοί του αντίπαλοι εξαγόρασαν τους δράστες με χρήματα και προχωράει σε έναν αποφθεγματικό λόγο σχετικό με τη δύναμη του χρήματος. Αναφέρεται στην επινόηση του χρήματος ως οικονομικού μέσου και κακού κοινωνικού θεσμού. Με το χρήμα πολλοί εξαγοράστηκαν και πρόδωσαν την πατρίδα τους, άλλοι απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους και απορροφήθηκαν σε επικίνδυνα εγχειρήματα. Επιπλέον τονίζει ότι το χρήμα λειτουργεί διαβρωτικά για την ανθρώπινη συνείδηση και οδηγεί τον άνθρωπο  σε οποιαδήποτε πανουργία και ασέβεια ώστε να το αποκτήσει. Οι απόψεις του Κρέοντα για τα χρήματα είναι σωστές χάνουν όμως την ορθότητα τους καθώς λέγονται τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ο βασιλιάς τελεί σε πλήρη σύγχυση. Κατά συνέπεια πλάθει ένα λόγο πληθωρικό και εντυπωσιακό, ώστε οι άνθρωποι να μην νιώσουν κανένα ηθικό δισταγμό αν φτάσουν ακόμα και στην ηθική σήψη.

Ακόμη και στη σύγχρονη εποχή το χρήμα παίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων. Τα χρήματα έχουν διευκολύνει άμεσα τις οικονομικές συναλλαγές μεταξύ των πολιτών. Το εμπόριο διεξάγεται ιδιαίτερα εύκολα χάρη στη χρήση νομισμάτων, σε αντίθεση με τα παλαιότερα χρόνια με τις ανταλλαγές προϊόντων. Επιπλέον οι  εύποροι άνθρωποι ζουν σε καλύτερες συνθήκες. Σ’ αυτούς παρουσιάζονται περισσότερες ευκαιρίες μόρφωσης. Είναι γνωστό εξάλλου πως οι ευκατάστατοι πολίτες έχουν υψηλό βιοτικό επίπεδο και είναι ιδιαίτερα μορφωμένοι. Προάγουν έτσι την εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού μέσα από διάφορα ταξίδια που πραγματοποιούν σε χώρες αλλοεθνών.

Από την άλλη μεριά όμως, τα χρήματα έχουν διάφορες αρνητικές συνέπειες στην ανθρώπινη εξέλιξη. Αμέτρητοι πόλεμοι έχουν σημειωθεί στην ιστορική πορεία πολλών λαών, όπως και των Ελλήνων, εξαιτίας οικονομικών βλέψεων ισχυρών δυνάμεων.

Ακόμη και σε πιο προσωπικό επίπεδο το χρήμα επηρεάζει την καθημερινότητα κα τις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ακόμη και  αδέρφια αποκτούν προσωπικές διαμάχες εξαιτίας διεκδικήσεων της οικογενειακής περιουσίας. Επιπρόσθετα, το χρήμα είναι γνωστό ότι διαφθείρει και αλλοιώνει χαρακτήρες. Τίμιοι και καθ’ όλα έντιμοι άνθρωποι εάν αποκτήσουν απότομα οικονομική δύναμη μετατρέπονται σε εγωιστές και πλεονέκτες. Αυτή είναι λοιπόν η δύναμη του χρήματος.

Κατερίνα Τσουμαϊλή, Β4

Μτρφ.

“Η φρόνηση είναι το πρώτο καλό για την ευτυχία. Ανάγκη στα θεία να έχεις ευσέβεια. Για λόγια μεγάλα
μεγάλες πληγές οι αλαζόνες πληρώνουν

Ερμηνεια φρασης

με λιγα λογια η φραση αρχικα μας λεει ότι φρονηση είναι η ταπεινωτητα του ανθρωπου  οπου είναι ένα καλο  αναμεσα σε πολλα αλλα για την ευτυχια του ανθρωπου.επισης η φρόνηση είναι το πρώτο και κύριο θεμέλιο επιτυχημένου βίου. στην επομενη φραση μας λεει ότι πρεπει να είναι  πιστοι να σεβονται να εκτιμουν τα ανωτερο που είναι οι θεοι ,χωρις πιεση και χωρις να εισαι αναγκασμενοι να πιστευουν.επιπλεον  η ουσία είναι να μη χάνει κανείς ποτέ την ευσέβεια προς τους θεούς. μεγάλα λόγια από υπερόπτες αν­θρώπους επισύρουν βαριά πλήγματα ως τιμωρία και διδάσκουν φρόνηση στα γηρατειά. η επαρση ορισμενων ανθρωπων με ιδεες και λογια που δειχνουν να αγνοουν και να μην δεχονται την υπαρξη και μεγαλοσυνη των θεων  φαινεται από τις τιμωριες που πληρωνουν…

Συγχρονη Ερμηνεια φρασης

Στην σημερινή εποχή πιστεύουμε ότι η ταπεινότητα είναι αδυναμία στον άνθρωπο και πολλοί πιστεύουν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν, να κοροϊδέψουν και να εξαπατήσουν ένα συνετό άνθρωπο. Ο συνετός και μετρημένος άνθρωπος κάνει το καλό και μέσα του νιώθει ευτυχία και γαληνή. Στους παρακάτω στίχους  βλέπουμε  ότι και στην σημερινή εποχή έχουμε ανάγκη να πιστεύουμε σε κάτι ανώτερο από εμάς να το υπηρετούμε με το δικό του τρόπο ο καθένας  και έτσι να νιώθουμε γεμάτοι μέσα μας.  Νομίζω ότι η υπεροψία και ότι νιώθει κάποιος ανώτερος και καλύτερος από τους άλλους σήμερα θεωρείται προσόν για να προχωρήσει κάποιος στην ζωή και θρασύτητα ευνοεί πολλούς ανθρώπους. Τελικά όμως και στην σημερινή εποχή αυτοί οι άνθρωποι είναι άδειοι μέσα τους  και πληρώνουν τα τίμημα της επιτυχίας  χωρίς βέβαια να τους τιμωρήσει κάποιος θεός. Την τιμωρία την δημιουργούν οι ίδιοι για τον εαυτό τους .

ΝΙΚΟΣ ΣΙΑΒΑΚΛΗΣ, B4

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Και ούτε φανταζόμουν ποτέ πως οι διαταγές σου έχουν τόσοι δύναμη , ώστε να μπορεί ένας που είναι θνητός να ξεπεράσει τους άγραφους και απαρασάλευτους νόμους των θεών .

Σε αυτό το σημείο ο φύλακας αφού έχει πιάσει επ’ αυτοφώρω την Αντιγόνη να τελεί νεκρική τελετή στον νεκρό Πολυνείκη , την οδηγεί μπροστά στον Κρέοντα και απαλλαγμένος από τη βαριά κατηγορία αποχωρεί. Η Αντιγόνη τότε ομολογεί την πράξη της χωρίς κανένα δισταγμό και έρχεται σε σκληρή αντιπαράθεση με τον Κρέοντα καθώς αψηφά τους νόμους του γιατί πιστεύει ότι είναι αντίθετοι με τους άγραφους νόμους των θεών.

Η σημασία του: Στόχος του Σοφοκλή είναι να φέρει σε αντιπαράθεση στη συνείδηση του θεατή του ολόκληρο το «οικοδόμημα» της οργανωμένης πολιτείας με την ισχύ και την αξία των θεϊκών νόμων. Μπορεί να είναι ορθός νόμος της πολιτείας, ένας που περιφρονεί τους άγραφους θεϊκούς νόμους; Ποιος νόμος τελικά είναι ισχυρότερος; Ο ανθρώπινος ή ο θεϊκός; Η απάντηση ανήκει στο θεατή. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις ή καλύτερα σε κάθε συνείδηση ξεχωριστά, δεν είναι ποτέ δεδομένη και σταθερή.

Η διαχρονική αξία του: Οι συγκεκριμένοι στίχοι της τραγωδίας του Σοφοκλή  ¨Αντιγόνη¨ έχουν την ίδια σημασία ακόμη και σήμερα. Στη σύγχρονη εποχή υπάρχουν οι νόμοι που θέτει η πολιτεία αλλά δεν έπαψαν ποτέ να υπάρχουν οι νόμοι που επιτάσσουν οι ηθικές αξίες και τα ¨πιστεύω¨ του κάθε ανθρώπου. Όπως και τότε , αφήνεται ελεύθερα στη συνείδηση του κάθε ανθρώπου να αποφασίσει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις , αν θα πράξει με βάση τις επιταγές της πολιτείας ή με βάση την ηθική. Αν και είναι σπάνιο , υπάρχουν και σήμερα άνθρωποι-επαναστάτες που δρουν στη ζωή τους με ηθικές αξίες όπως η Αντιγόνη.

ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΛΕΝΗ Β4

Το πρωτότυπο κείμενο της τραγωδίας ατον παρακάτω σύνδεσμο :

%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%B7

Μετάφραση:

Γιατί κανένας θεσμός σαν το χρήμα δεν φύτρωσε ανάμεσα στους ανθρώπους τόσο ολέθριος

Η σημασία του:

Ο Σοφοκλής δεν κατακρίνει γενικά την χρήση του χρήματος, αλλά πιστεύει ότι η κακή χρήση προξενεί πολλές δυστυχίες, επειδή παρασύρει τους άνθρωπος στο κακό . Όταν λοιπόν ο Κρέων λέει ότι το χρήμα προξενεί πολλές συμφορές, εκφράζει απόψεις του ποιητή, που στην απόλυτη του σημασία είναι σωστές.
Αυτές όμως οι δηλώσεις, καθώς ακούγονται από το στόμα του Κρέοντα παίρνουν ένα άλλο νόημα. Προσπαθεί με αυτές να βρει να κίνητρα του δράστη της ταφής και να δικαιολογήσει την τιμωρία του . Με τον επιτηδευμένο λόγο του προσπαθεί να καλύψει τις προθέσεις του. Συμβαίνει , δηλαδή, άλλα να λέει και άλλα να εφαρμόζει.

Η διαχρονική αξία του:

Το χρήμα είναι το μέσο το οποίο χρησιμοποιούμε για να διευκολύνουμε την ζωή μας και να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες μας, αλλά όταν γίνεται αυτοσκοπός έχει καταστρεπτικές συνέπειες. Ο Σοφοκλής πολύ σωστά κατακρίνει την κακή χρήση του χρήματος γιατί οδηγεί στο κακό, κακό που μπορεί να αφορά τον ίδιο τον άνθρωπο αλλά και την κοινωνία μέσα στην οποία ζει. Ραφαήλ Παπαδόπουλος,Β3

Ο συγκεκριμένος στίχος αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα ηθικά διδάγματα της Αντιγόνης. Στη σημερινή κοινωνία οι άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν “ότι περνάει από το χέρι τους” για να εξασφαλίσουν την ειρήνη και παντού στον κόσμο γίνονται καθημερινά διαδηλώσεις και κινήματα με σκοπό να υπάρξει ειρήνη. Επιπλέον είναι γεγονός πως σήμερα ,εξ’ αιτίας της παγκοσμιοποίησης, οι σχέσεις των ανθρώπων γίνονται συνεχώς ψυχρότερες και η ανάγκη που νιώθει ο άνθρωπος για αγάπη γίνεται όλο και μεγαλύτερη. Τέλος, ο Σοφοκλής μιλάει μέσω της Αντιγόνης για την αγάπη, καθώς οι γυναίκες είναι από τη φύση τους άτομα για να αγαπούν και όχι για να μισούν.
Διαχρονία: Ο στίχος αυτός είναι από τους πιο διαχρονικούς του κειμένου. Ο Σοφοκλής μιλάει για την ειρήνη που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στους ανθρώπους και πως το μίσος θα πρέπει να παραμεριστεί. Μέσα από την Αντιγόνη ο Σοφοκλής αναφέρεται στους ισχυρούς δεσμούς φιλίας που πρέπει υπάρχουν ανάμεσα στα αδέλφια, και όχι μόνο, και όχι το μίσος που δείχνουν ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης με στόχο την κατάκτηση της εξουσίας. Ο στίχος αυτός επαληθεύεται στο μέγιστο στο πέρασμα των χρόνων, με αποκορύφωμα το δίδαγμα του ίδιου του Χριστού που πέθανε για τη σωτηρία όλων των ανθρώπων, αλλά και τον Χριστιανισμό μέσω των Προφητών και των Αγίων που μίλησαν για την αγάπη ανάμεσα στους ανθρώπους.

Πανταζής Νίκος ΄Β3

Διαβάστε όλο το άρθρο »

Στίχος 312:οὐκ ἐξ ἅπαντος δεῖ τὸ κερδαίνειν φιλεῖν.

Μετάφραση: Γιατί από τα αισχρά κέρδη μπορείς να δεις οι πιο πολλοί να καταστρέφονται παρά να σώζονται.

Σε αυτό το σημείο του επεισοδίου ο Κρέοντας μονολογεί ύστερα από την είδηση του φύλακα ότι διαπράχθηκε το έργο της ταφής. Ο Κρέοντας οργισμένος γιατί κάποιος παράκουσε την εντολή του, θεωρεί ότι υπαίτιος γι’ αυτή τη ταφή είναι κάποιος ο οποίος παρακινήθηκε από την αγάπη για τα χρήματα. Μάλιστα η πεποίθηση του ότι το κίνητρο του δράστη ήταν το χρήμα, του κάνει να αρχίσει μια ηθικολογική διάλεξη περί διαφθοράς με την οποία πετυχαίνει να αποδείξει το πόσο μακριά είναι από τη πραγματικότητα. Στο συγκεκριμένο στίχο που αποτελεί και γνωμικό υπογραμμίζει ότι τα κέρδη τα οποία αποκτήθηκαν με αισχρό τρόπο περισσότερο καταστρέφουν παρά ωφελούν τους ανθρώπους. Θεωρεί λοιπόν ο Κρέοντας ότι αυτά που αποκτούνται με δόλιο και παράνομο τρόπο αργά ή γρήγορα θα φέρουν δυστυχία σε αυτόν που τα απέκτησε.
ΔΙΑΧΡΟΝΙΑ
Στη σημερινή κοινωνία είναι αλήθεια ότι τα χρήματα είναι αρκετά σημαντικά για την αξιοπρεπή ζωή του ανθρώπου. Ο καθένας τα επιθυμεί και γι’ αυτό το λόγο εργάζεται και κοπιάζει προκειμένου να τα αποκτήσει. Αρκετά συχνά όμως παρατηρείται ότι ορισμένοι άνθρωποι καταφεύγουν στα παράνομα κέρδη για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εποχής. Το γεγονός αυτό είναι επιζήμιο όχι μόνο γι’ αυτόν που το πράττει αλλά και για το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο. Συγκεκριμένα όταν αποκτάει κάτι κανείς χωρίς κόπο και χωρίς να καταβάλλει έργο χάνει την ουσία και την αληθινή χαρά της δημιουργίας. Παράλληλα γίνεται άπληστος γιατί θέλει να αποκτήσει περισσότερα. Απ΄την άλλη υπάρχουν οι νομικές κυρώσεις που βαρύνουν τέτοιου είδους πράξεις. Επιπλέον αν ζούσαμε σε μία κοινωνία όπου ο καθένας θα μπορούσε να αποκτήσει εύκολο χρήμα όπως και όποτε ήθελε τότε θα ήτανε μια κοινωνία αναρχίας και χωρίς δικαιώματα για τους πολίτες.

Νικολέτα Σαββίδου Β3

Στο στίχο 523 η Αντιγόνη λέει ότι δεν γεννήθηκε για να συμμερίζεται το μίσος, αλλά τη αγάπη. Η ηρωίδα για μια ακόμα φορά έρχεται σε αντιπαράθεση με τον Κρέοντα, καθώς δηλώνει ξεκάθαρα ότι στην ψυχή της υπάρχει μόνο αγάπη. Αυτός ο λόγος αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία επειδή απευθύνεται στον βασιλιά ο οποίος σύμφωνος με το πνεύμα της εποχής υποστηρίζει το να «αγαπάς τους φίλους και να μισείς τους εχθρούς». Άλλωστε, ο ίδιος παραδέχεται ότι χώριζε τους ανθρώπους σε εχθρούς και φίλους σε κριτήρια πολιτικά. Αντίθετα, η στάση της Αντιγόνης καθορίζεται από την αγάπη, τη στοργή και την επιείκεια που την διακατέχει.

Διαχρονία

Πέρα όμως από τη σημασία που ο στίχος αυτός είχε εκείνη την εποχή, ακόμη και σήμερα έχει βαρύτητα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν και τον χωρίζουν αιώνες αγγίζει το νόημα του χριστιανισμού που πρεσβεύει την αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Επιπλέον, θέτει ως κέντρο τον άνθρωπο αποκλείοντας τις διακρίσεις για οποιοδήποτε λόγο. Το νόημα των λόγων της Αντιγόνης ξεπερνά την αδερφική αγάπη και επεκτείνεται στην καθολική αγάπη και επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, πράγμα που χρειάζεται να ξαναθυμηθεί άμεσα ο σύγχρονος άνθρωπος.
Μπούμπα Ηλέκτρα Β3’