ΕΝΟΤΗΤΑ 3η: “ΠΡΟΧΩΡΑΜΕ ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ”
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ
«Κύριε υπόσχομαι να αποδώσω τα τετραπλάσια σε όσους αδίκησα»
Στην πόλη Ιεριχώ έμενε ο Ζακχαίος, που η δουλειά του ήταν να εισπράττει φόρους. Ο Ζακχαίος έπαιρνε περισσότερα χρήματα απ’ όσα έπρεπε και είχε πλουτίσει. Όλος ο κόσμος το ήξερε, αλλά δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα.
Μια μέρα που ο Ιησούς είχε έρθει στην πόλη, ο Ζακχαίος το άκουσε και ήθελε οπωσδήποτε να τον δει. Ήταν όμως κοντός και ο κόσμος ήταν πολύς. Δεν μπορούσε να δει τίποτα.
Ο Ζακχαίος δεν απογοητεύτηκε. Έτρεξε κι ανέβηκε σ’ ένα δέντρο. Από εκεί πάνω θα μπορούσε να δει καλά τον Ιησού όταν θα περνούσε. Ο Ιησούς, όταν έφτασε εκεί κοντά, είδε τον Ζακχαίο, στάθηκε και του είπε: «Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου».
Ο Ζακχαίος κατέβηκε γρήγορα από το δέντρο. Αμέσως έφερε τον Ιησού στο σπίτι του και τον υποδέχτηκε με πολλή χαρά. Όλοι στην Ιεριχώ που το είδαν αυτό διαμαρτύρονταν κι έλεγαν: «Ο Ζακχαίος είναι αμαρτωλός. Ο Ιησούς δεν έπρεπε να μείνει στο σπίτι του!»
Ο Ζακχαίος όμως είπε στον Ιησού: «Έκανα αδικίες. Έπαιρνα περισσότερα χρήματα από όσα έπρεπε. Θέλω όμως να επανορθώσω. Τα μισά από τα υπάρχοντά μου θα τα δώσω στους φτωχούς. Και όποιος πλήρωσε περισσότερο θα πάρει από μένα πίσω το τετραπλάσιο!»
Ο Ιησούς τότε του είπε: «Σήμερα είναι μια ευτυχισμένη μέρα για σένα και για την οικογένειά σου. Ο Θεός χαίρεται γιατί άλλαξες τρόπο να σκέφτεσαι και να ζεις. Κι εγώ γι’ αυτό ήρθα στον κόσμο, για να γυρέψω τους αμαρτωλούς και να τους σώσω».
(Λκ 19, 1-10)
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1η) Γιατί ο Ζακχαίος, που ήταν κλέφτης και άδικος στους φόρους που εισέπραττε από τον κόσμο, ήθελε τόσο πολύ να δει τον Χριστό που δίδασκε την αγάπη, την ελεημοσύνη και την φιλανθρωπία;
2η ) Πώς ο Χριστός μίλησε στον Ζακχαίο με το όνομά του, αφού δεν τον είχε ξαναδεί ποτέ;
3η ) Γιατί ο Χριστός θέλησε να μείνει στο σπίτι του Ζακχαίου που όλος ο κόσμος θεωρούσε κλέφτη και αμαρτωλό;
4η ) Γράψτε τα λόγια του Ζακχαίου που δείχνουν ότι είχε μετανιώσει πραγματικά για τις αδικίες και τις κλεψιές που είχε κάνει μέχρι τότε στους ανθρώπους.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1η ) Αφηγηθείτε την ιστορία του Ζακχαίου. 2η) Χρωματίστε το σκίτσο.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Μετασχηματισμός βιβλικών αφηγήσεων: Οι μαθητές αφηγούνται τα κείμενα από άλλη οπτική, π.χ. της συζύγου ή των παιδιών του Ζακχαίου.
ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Α) Κύκλος της συνείδησης: Οι μαθητές χωρίζονται σε δύο ομάδες και σχηματίζουν δύο ομόκεντρους κύκλους. Ο εξωτερικός εκφράζει τις «φωνές της συνείδησης», οι οποίες ηχούν στ’ αυτιά του και τον ελέγχουν για τις αδικίες και τις κλεψιές του. Οι μαθητές του εξωτερικού κύκλου μιλούν ο ένας μετά τον άλλον και στη συνέχεια ταυτόχρονα. Ο εσωτερικός κύκλος είναι ο Ζακχαίος που κάνει διάφορες κινήσεις και γκριμάτσες δείχνοντας έτσι ότι δεν αντέχει πια ν’ ακούει αυτές τις φωνές. Στη συνέχεια, οι δύο ομάδες αλλάζουν θέση και η διαδικασία επαναλαμβάνεται. Η τεχνική δημιουργεί δραματική ένταση, οι συμμετέχοντες εμβαθύνουν στο πρόβλημα και βιώνουν τη δυσκολία της απόφασης.
Β) Κύκλος του κουτσομπολιού: Λειτουργώντας όπως και με τον κύκλο της συνείδησης, ο εξωτερικός κύκλος εκφράζει την κακή φήμη και γνώμη του κόσμου καθώς και τα διάφορα κουτσομπολιά γι’ αυτόν, εξ αιτίας της άδικης συμπεριφοράς του. Με την τεχνική ανακαλύπτονται και βιώνονται προκαταλήψεις, συγκρούσεις, αντιθέσεις κ.ά.
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
Σενάριο: Δρομπόνης Σωτήριος
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΖΑΚΧΑΙΟ
Κάνω κλικ για ν” ακούσω τη δραματοποίηση: Zakxaios1
Κάνω κλικ για ν” ακούσω τη δραματοποίηση: Zakxaios2
Ευαγγέλιο το οποίο αναφέρει τη συνάντηση του Ιησού με το Ζακχαίο:
Λουκ. Κεφ. 19ο, στ. 1-10.
ΠΡΟΣΩΠΑ: Αφηγητής, Ιησούς, Ζακχαίος, Ανανίας, Μαρία, Πρόχωρος
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Στην πόλη Ιεριχώ κόσμος πολύς συγκεντρώθηκε για να δει και ν’ ακούσει τον Ιησού. Ανάμεσά τους κι ένας πολύ πλούσιος, ο Ζακχαίος. Ήταν αρχιτελώνης, δηλαδή φοροεισπράκτορας. Οι τελώνες ήταν περιφρονημένοι από το λαό, γιατί έπαιρναν περισσότερο φόρο από εκείνον που έπρεπε να πληρώσουν οι άνθρωποι. Ο Ζακχαίος είχε μεγάλη επιθυμία να δει το Χριστό, γιατί είχε ακούσει πολλά γι’ Αυτόν. Όμως ήταν κοντός στο ανάστημα κι εξ αιτίας του πλήθους, δε θα μπορούσε να τον δει όταν θα περνούσε.
ΖΑΚΧΑΙΟΣ: Ο κόσμος είναι πολύς. Είναι αδύνατον να δω το Χριστό. Είμαι πολύ κοντός. Κι όμως θέλω να τον δω. Κάτι πρέπει να κάνω… Το βρήκα θ’ ανεβώ στη συκομουριά που είναι πιο πέρα κι όταν περάσει θα τον δω.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Έτσι κι έκανε. Ανέβηκε στη συκομουριά που ήταν λίγο πιο πέρα και περίμενε να περάσει ο Ιησούς για τον δει. Ύστερα από λίγο φθάνει ο Ιησούς στη συκομουριά μαζί με το πλήθος που τον ακολουθούσε. Σταματά κάτω από το δένδρο και σηκώνει το βλέμμα του ψηλά προς αυτόν. Χωρίς να τον γνωρίζει από παλαιότερα, τον φώναξε με το όνομά του και του είπε:
ΙΗΣΟΥΣ: Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Ο Ζακχαίος γεμάτος έκπληξη και χαρά κατέβηκε κι έτρεξε να ετοιμάσει το σπίτι του.
ΑΝΑΝΙΑΣ: Μα καλά, στο σπίτι αυτού του αμαρτωλού βρήκε να μείνει ο Διδάσκαλος;
ΜΑΡΙΑ: Δεν ξέρει ότι ο Ζακχαίος είναι τελώνης κι έχει κλέψει τόσο κόσμο;
ΠΡΟΧΩΡΟΣ: Ο μωσαϊκός νόμος λέει να μην έχουμε σχέση με αμαρτωλούς ανθρώπους. Γιατί το κάνει αυτό ο Ιησούς;
ΑΝΝΑ: Προσέξατε ότι τον φώναξε με το όνομά του; Πώς το γνωρίζει, αφού δεν τον έχει ξαναδεί ποτέ;
ΑΝΑΝΙΑΣ: Πάμε κι εμείς μαζί με τους μαθητές Του στο σπίτι του Ζακχαίου να δούμε τι θα γίνει.
ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ: Ναι, ναι πάμε εκεί.
(Ο Ιησούς μπαίνει στο σπίτι του Ζακχαίου)
ΖΑΚΧΑΙΟΣ: Κύριε, σ’ ευχαριστώ που ήρθες στο σπίτι μου. Ως τώρα έχω κάνει πολλά άσχημα πράγματα στη ζωή μου. Έχω αδικήσει κι έχω κλέψει πολλούς. Όμως μετανιώνω ειλικρινά γι’ αυτά που έκανα. Από δω κι εμπρός θ’ αλλάξω ζωή. Υπόσχομαι εδώ μπροστά σου και μπροστά σ’ όλον τον κόσμο να δώσω τα μισά από τα υπάρχοντά μου στους φτωχούς και σ’ αυτούς που αδίκησα θα επιστρέψω στο τετραπλάσιο αυτά που τους πήρα.
ΙΗΣΟΥΣ: Σήμερα μπήκε η σωτηρία σ’ αυτό το σπίτι. Έπρεπε να σωθεί και ο Ζακχαίος γιατί είναι κι αυτός απόγονος του Αβραάμ, στον οποίο είχε δοθεί από το Θεό η επαγγελία της σωτηρίας. Γιατί ο Υιός του ανθρώπου ήρθε στον κόσμο, για να σώσει τους ανθρώπους που έχουν χάσει το δρόμο τους.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: «… Τελώνης ήταν και ο Ζακχαίος. Αδίκησε και εκμεταλλεύτηκε τον κόσμο. Ήταν πλούσιος. Από την άγρια εκμετάλλευση έγινε πλουσιότερος. Ήταν όμως ευτυχής; Από την ομολογία που κάνει μπροστά στο Χριστό φαίνεται ότι ήταν δυστυχισμένος. Ο ιδρώτας και το αίμα του φτωχού λαού που εκμεταλλευόταν δεν τον άφηναν ήσυχο. Τον βασάνιζαν. Ένιωθε το βάρος της ενοχής του. Ένιωθε τις τύψεις της συνείδησής του. Δεν αντέχει πια το βάρος που πλακώνει τα στήθη του. Δεν αντέχει το σκουλήκι που κατατρώει τα σωθικά του. Πηγαίνει στο Χριστό. Εκείνος καταλαβαίνει το δράμα του. Τον επισκέπτεται στο σπίτι του. Κι εκεί με τρεμάμενη φωνή ομολογεί ο Ζακχαίος: Κύριε, πλούτισα με άδικα μέσα. Υπάρχουν άνθρωποι στην Ιεριχώ που φτώχυναν εξ αιτίας μου. Σ’ αυτούς δίνω τη μισή περιουσία μου. Και όσους αδίκησα με απάτες σ’ αυτούς θα δώσω το τετραπλάσιο της ζημιάς που τους προξένησα. Το θαύμα είχε συντελεσθεί…». (Γεώργιος Τσακαλίδης: «Λόγος οικοδομής», Περιοδικό Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης)
…/…
Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΓΙΟΥ
(Τριώδιο: Κυριακή του Ασώτου)
Ο Ιησούς διηγήθηκε μια ιστορία: «Κάποιος άνθρωπος είχε δύο γιους. Μια μέρα, ο μικρότερος είπε στον πατέρα του: «Πατέρα, δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί». Κι εκείνος τους μοίρασε την περιουσία. Ύστερα από λίγες ημέρες, ο μικρότερος γιος τα μάζεψε όλα κι έφυγε σε χώρα μακρινή. Εκεί σκόρπισε την περιουσία του κάνοντας άσωτη ζωή.
Όταν τα ξόδεψε όλα, έτυχε να πέσει μεγάλη πείνα στη χώρα εκείνη, κι άρχισε και αυτός να στερείται. Πήγε λοιπόν, κι έγινε εργάτης σε έναν από τους πολίτες εκείνης της χώρας, ο οποίος τον έστειλε στα χωράφια του να βόσκει χοίρους. Έφτασε στο σημείο να θέλει να χορτάσει με τα ξυλοκέρατα που έτρωγαν οι χοίροι, αλλά κανένας δεν του έδινε.
Τελικά κάποια στιγμή συνήλθε και είπε: «Πόσοι εργάτες του πατέρα μου έχουν περίσσιο ψωμί, κι εγώ εδώ πεθαίνω της πείνας! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: «Πατέρα αμάρτησα στον Θεό και σε εσένα. Δεν είμαι άξιος πια να λέγομαι γιος σου. Πάρε με να σου δουλεύω σαν εργάτης σου». Σηκώθηκε, λοιπόν και ξεκίνησε να πάει στον πατέρα του.
Ενώ ήταν ακόμη μακριά, τον είδε ο πατέρας του, τον σπλαχνίστηκε, έτρεξε, τον αγκάλιασε σφιχτά και τον φιλούσε ασταμάτητα. Τότε ο γιος τού είπε: «Πατέρα, αμάρτησα στον Θεό και σε σένα και δεν αξίζω να λέγομαι παιδί σου». Ο πατέρας όμως γύρισε στους δούλους του και τους είπε: «Βγάλτε γρήγορα την καλύτερη στολή και ντύστε τον. Φορέστε του δακτυλίδι στο χέρι και σαντάλια στα πόδια του. Φέρτε και το καλοθρεμμένο μοσχάρι και σφάξτε το, να φάμε και να γιορτάσουμε, γιατί αυτός ο γιος μου ήταν νεκρός και αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε». Έτσι άρχισε το πανηγύρι.
Ο μεγαλύτερος γιος του βρισκόταν στο χωράφι και καθώς ερχόταν και πλησίαζε στο σπίτι, άκουσε μουσικές και χορούς. Φώναξε, λοιπόν, έναν από τους υπηρέτες και ρώτησε να μάθει τι συμβαίνει. Εκείνος του είπε: «Γύρισε ο αδελφός σου, και ο πατέρας σου έσφαξε το καλοθρεμμένο μοσχάρι, γιατί ήρθε πίσω γερός».
Αυτός τότε θύμωσε και δεν ήθελε να μπει μέσα στο σπίτι. Ο πατέρας του βγήκε και τον παρακαλούσε, εκείνος όμως του αποκρίθηκε: «Εγώ τόσα χρόνια σού δουλεύω και ποτέ δεν παράκουσα καμιά εντολή σου. σ’ εμένα όμως, δεν έδωσες ποτέ ένα κατσίκι για να γιορτάσω με τους φίλους μου. Όταν όμως ήρθε αυτός ο γιος σου, που κατασπατάλησε την περιουσία σου στην ασωτία, μέχρι και το καλοθρεμμένο μοσχάρι έσφαξες για χάρη του». Αλλά ο πατέρας του του απάντησε: «Παιδί μου, εσύ είσαι πάντοτε μαζί μου και ό,τι είναι δικό μου είναι και δικό σου. Έπρεπε δε κι εσύ να ευφρανθείς και να χαρείς, γιατί ο αδελφός σου αυτός, για τον οποίο με τόση περιφρόνηση μιλάς, ήταν νεκρός και αναστήθηκε. ήταν χαμένος και βρέθηκε».
(Λκ 15, 11-32)
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1η) Πώς κρίνετε την απόφαση του μικρότερου γιου να πάρει το μέρος της περιουσίας που του αναλογούσε και να φύγει μακριά από το σπίτι του πατέρα του;
2η ) Ποιο ήταν το αποτέλεσμα της άσωτης ζωής που έκανε ο μικρότερος γιος;
3η ) Γράψτε τα λόγια του μικρότερου γιου που δείχνουν ότι κατάλαβε τα λάθη του και μετάνιωσε πραγματικά γι’ αυτά;
4η ) Υπογραμμίστε στο κείμενο φράσεις που δείχνουν τη μεγάλη αγάπη του πατέρα για το παιδί του που τόσον καιρό είχε χαθεί και τώρα ξαναγύρισε στο σπίτι του.
5η ) Είχε δίκιο ο μεγαλύτερος γιος που θύμωσε και δεν ήθελε να μπει μέσα στο σπίτι όταν άκουσε ότι ο πατέρας έκανε γιορτή για την επιστροφή του άσωτου γιου που έφυγε τόσον καιρό μακριά και σπατάλησε την πατρική περιουσία; (Δικαιολογήστε τη γνώμη σας.)
Αντιστοιχίστε τις φράσεις με τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τον αριθμό που ταιριάζει
1) Πατέρας, 2)Μικρότερος γιος, 3) Μεγαλύτερος γιος, 4) Μακρινή χώρα, 5) Περιουσία, 6) Ξυλοκέρατα των χοίρων, 7) Καταλαβαίνω το λάθος μου 8) Μετάνοια, 9) Αγάπη
….. Οι άνθρωποι που τηρούν τις εντολές του Θεού αλλά έχουν εμπορική σχέση μαζί Του. (Τηρώ τις εντολές σου για να μου δίνεις ό,τι θέλω.)
….. Οι άνθρωποι που με τα λάθη τους απομακρύνονται από το Θεό αλλά μετανοούν κι επιστρέφουν κοντά Του.
….. Θεός.
….. Τα χαρίσματα του Θεού σε κάθε άνθρωπο.
….. Η ζωή μακριά από το Θεό.
….. Τα αποτελέσματα της ζωής μακριά από τον Θεό.
….. Συγχώρηση των λαθών των άλλων.
….. Επιστροφή στο σπίτι.
….. Πατέρα αμάρτησα στον Θεό και σε εσένα. Δεν είμαι άξιος πια να λέγομαι γιος σου.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1η ) Αφηγηθείτε την παραβολή του άσωτου γιου. 2η ) Χρωματίστε το σκίτσο.
ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Δραματοποίηση: Οι μαθητές, δουλεύοντας σε ομάδες, σχεδιάζουν, γράφουν σενάρια και παρουσιάζουν σκηνές από ιστορίες, χρησιμοποιώντας κίνηση και λόγο.
Εργασία: Γράψτε σε μορφή θεατρικού σεναρίου την παραβολή του σπλαχνικού Πατέρα και του άσωτου γιου. Μοιράστε ρόλους μεταξύ σας και παίξτε την ιστορία αυτή σαν θεατρικό σκετς. (Συμβουλευτείτε το κείμενο.)
Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ
Θεατρικό σκετς
Σενάριο: Δρομπόνης Σωτήριος
ΠΡΟΣΩΠΑ: Πατέρας, Μικρότερος γιος, Μεγαλύτερος γιος, Πολίτες της ξένης χώρας, Υπηρέτες στο πατρικό σπίτι.
ΣΤΟΛΕΣ: Πατέρας: αρχοντικά ρούχα, Μικρότερος γιος: αρχοντικά ρούχα, κουρελιάρικα ρούχα, Μεγαλύτερος γιος: ρούχα όχι πολύ επίσημα. Υπηρέτες: απλά, φτηνά ρούχα, Πολίτες της ξένης χώρας: επίσημα ρούχα
ΣΚΗΝΙΚΑ: Πατρικό σπίτι, Σπίτι που διασκεδάζει ο μικρότερος γιος, Αγρόκτημα με γουρούνια
ΣΚΗΝΗ 1η : Ο μικρότερος γιος φεύγει από το σπίτι.
Αφηγητής: Ο Ιησούς, για να μας δείξει τη μεγάλη δύναμη και αξία της μετάνοιας, όταν κάνουμε λάθη στη σχέση μας με τον Θεό, αλλά και την απέραντη αγάπη και του Θεού που, όταν βλέπει πραγματική μετάνοια, συγχωρεί οποιαδήποτε αμαρτία και μας δέχεται πάλι στην αγκαλιά Του, είπε την εξής παραβολή: «Κάποιος άνθρωπος είχε δύο γιους. Μια μέρα ο μικρότερος είπε στον πατέρα του:
Μικρότερος γιος: Πατέρα, δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί.
Πατέρας: Παιδί μου, είσαι μικρός ακόμα, θα μπορέσεις να τη διαχειριστείς σωστά; Αν δεν προσέξεις, μπορεί να τα χάσεις όλα. Γιατί θέλεις να βάλεις από τώρα σκοτούρες στο κεφάλι σου;
Μικρότερος γιος : Αποφάσισα να φύγω από το σπίτι. Θέλω να πάω σ’ άλλες χώρες. Να γνωρίσω τον κόσμο. Να δω πώς ζουν οι άλλοι άνθρωποι. Δεν μπορώ να ζω συνέχεια κάτω από την επίβλεψη και την προστασία σου. Θέλω να είμαι ανεξάρτητος κι ελεύθερος, να δημιουργηθώ μόνος μου.
Πατέρας: Ας είναι. Θα γίνει αυτό που θέλεις.
Αφηγητής: Ο πατέρας μοίρασε την περιουσία στα δυο παιδιά του. Ο μεγαλύτερος γιος έμεινε στο σπίτι και δούλευε στα πατρικά κτήματα, ενώ ο μικρότερος, ύστερα από λίγες μέρες, μάζεψε όλα τα πράγματά του κι έφυγε σε χώρα μακρινή. Εκεί, αντί να δουλέψει και να δημιουργηθεί, όπως είχε πει, σκόρπισε όλη την περιουσία του με διασκεδάσεις κάνοντας άσωτη ζωή.
ΣΚΗΝΗ 2η : Η ζωή στην ξένη χώρα.
Παντομίμα: Ο μικρότερος γιος διασκεδάζει με φίλους του. Όταν πάει να πληρώσει διαπιστώνει ότι τα χρήματά του τελείωσαν. Τότε απευθύνεται στους φίλους του για βοήθεια αλλά όλοι, με διάφορες δικαιολογίες, αρνούνται να τον βοηθήσουν.
Μικρότερος γιος : Οι φίλοι μου δεν μου δίνουν χρήματα και μόλις κατάλαβαν ότι δεν είμαι πια πλούσιος κάνουν πως δεν με γνωρίζουν. Τι να κάνω τώρα; Δεν έχω ούτε να φάω. Πρέπει να δουλέψω για να ζήσω, αλλιώς θα πεθάνω της πείνας. (Πηγαίνει σε έναν από τους πολίτες της χώρας εκείνης και ζητάει δουλειά.)
Μικρότερος γιος : Κύριε, έχω μεγάλη ανάγκη να δουλέψω. Σας παρακαλώ, πάρτε με στη δούλεψή σας. Θα κάνω ό,τι δουλειά να ’ναι.
Πολίτης: Εντάξει. Θα σε βάλω στα χωράφια μου να βόσκεις γουρούνια. Πρόσεξε όμως, αν αντιληφθώ ότι τρως από τα ξυλοκέρατα που τους δίνω για τροφή, θα σε διώξω.
Αφηγητής: Έτσι η ζωή του μικρότερου γιου άλλαξε από τη μια μέρα στην άλλη. Από τις διασκεδάσεις και την καλοπέραση βρέθηκε να βόσκει γουρούνια και να ’ναι πάντα πεινασμένος και μοναχός. Καθώς ο καιρός περνούσε, άρχισε να σκέφτεται τι ωραία που ζούσε στο πατρικό του σπίτι κοντά στον πατέρα του που τον αγαπούσε πραγματικά. Εκεί ήταν άρχοντας κι εδώ κουρελής και ζητιάνος για ένα κομμάτι ψωμί. Τότε ήλθε στον εαυτό του και μετάνιωσε για το λάθος δρόμο που είχε πάρει στη ζωή του. Μετάνιωσε πραγματικά κι έκλαψε πολύ. Πόσο θα ’θελε να ’ναι ξανά στο πατρικό σπίτι. Έτσι, πήρε τη μεγάλη απόφαση να γυρίσει πίσω, στον πατέρα του.
(Καθώς διαβάζει ο αφηγητής, ο μικρότερος γιος, σκεφτικός κάνει βόλτες στη σκηνή. Σε μια στιγμή κάθεται κάπου, βάζει τα χέρια στο πρόσωπό του και κλαίει.)
Μικρότερος γιος : Πόσοι εργάτες του πατέρα μου έχουν περίσσιο ψωμί κι εγώ εδώ πεθαίνω της πείνας! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: «Πατέρα αμάρτησα στον Θεό και σε εσένα. Δεν είμαι άξιος πια να λέγομαι γιος σου. Πάρε με να σου δουλεύω σαν εργάτης σου».
ΣΚΗΝΗ 3η : Η επιστροφή στο σπίτι.
Αφηγητής: Ο πατέρας ήταν λυπημένος για το μικρότερο παιδί του. Είχαν περάσει αρκετά χρόνια από τότε που έφυγε από το σπίτι και δεν είχε καθόλου νέα του. Δεν ήξερε καν αν ζει ή αν πέθανε. Όμως, από τη μεγάλη του αγάπη, κάθε μέρα έβγαινε στην πόρτα του σπιτιού του και κοιτούσε πέρα μακριά στο δρόμο να δει μήπως έρχεται. Και να, μια μέρα, ξαφνικά, τον είδε. Κι ενώ ήταν ακόμη μακριά, έτρεξε, τον αγκάλιασε και τον φιλούσε ασταμάτητα.
(Καθώς διαβάζει ο αφηγητής, ο πατέρας κοιτάει μακριά στο δρόμο. Σε μια στιγμή βλέπει το παιδί του να έρχεται. Τρέχει προς το μέρος του και τον αγκαλιάζει.)
Πατέρας: Καλώς ήλθες, παιδί μου! Πόσο χαίρομαι που σε ξαναβλέπω. Δόξα σοι ο Θεός! Είσαι ζωντανός, είσαι καλά.
Μικρότερος γιος: Πατέρα, αμάρτησα στον Θεό και σε σένα και δεν αξίζω να λέγομαι παιδί σου. Πάρε με να σου δουλεύω σαν εργάτης σου.
Πατέρας: (Στους υπηρέτες) Βγάλτε γρήγορα την καλύτερη στολή και ντύστε τον. Φορέστε του δακτυλίδι στο χέρι και σαντάλια στα πόδια του. Φέρτε και το καλοθρεμμένο μοσχάρι και σφάξτε το, να φάμε και να γιορτάσουμε, γιατί αυτός ο γιος μου ήταν νεκρός και αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε.
(Οι υπηρέτες του βγάζουν τα κουρελιάρικα ρούχα και του φορούν άλλα, αρχοντικά. Του φορούν δαχτυλίδι στο χέρι και σαντάλια στα ξυπόλητα πόδια του. Κατόπιν, όλοι μαζί μπαίνουν στο σπίτι κι αρχίζει η γιορτή για την επιστροφή του άσωτου γιου. Ακούγεται δυνατά μουσική.)
Μεγαλύτερος γιος: (Επιστρέφει από τα χωράφια.) Μουσικές και χορούς ακούω. Τι να συμβαίνει άραγε; Έχουμε καμιά γιορτή και δεν το ξέρω; (Ρωτάει έναν υπηρέτη.) Υπηρέτη, πες μου τι συμβαίνει εδώ; Γιατί ακούω μουσικές και τραγούδια στο σπίτι μου;
Υπηρέτης: Γύρισε ο αδελφός σου, κι ο πατέρας σου έσφαξε το καλοθρεμμένο μοσχάρι, γιατί ήρθε πίσω γερός.
Μεγαλύτερος γιος: Ώστε έτσι ε; Ο πατέρας μου γιορτάζει την επιστροφή του άσωτου γιου του, που έφυγε τόσα χρόνια μακριά μας χωρίς να δώσει ένα σημείο ζωής. Δεν μπαίνω στο σπίτι.
Υπηρέτης: Θα ειδοποιήσω τον πατέρα σου ότι ήρθες. (Μπαίνει μέσα στο σπίτι και ξαναβγαίνει μαζί με τον πατέρα.)
Πατέρας: Έλα, γιε μου, να γιορτάσουμε όλοι μαζί. Γύρισε ο αδελφός που τόσα χρόνια τον είχαμε για χαμένο.
Μεγαλύτερος γιος: Δεν έρχομαι πατέρα. Έχω θυμώσει πολύ. Εγώ τόσα χρόνια σού δουλεύω και ποτέ δεν παράκουσα καμιά εντολή σου. σ’ εμένα όμως, δεν έδωσες ποτέ ένα κατσίκι για να γιορτάσω με τους φίλους μου. Τώρα που ήρθε αυτός ο γιος σου, που κατασπατάλησε την περιουσία σου στην ασωτία, μέχρι και το καλοθρεμμένο μοσχάρι έσφαξες για χάρη του.
Πατέρας: Παιδί μου, εσύ είσαι πάντοτε μαζί μου και ό,τι είναι δικό μου είναι και δικό σου. Έπρεπε δε κι εσύ να ευφρανθείς και να χαρείς, γιατί ο αδελφός σου αυτός, για τον οποίο με τόση περιφρόνηση μιλάς, ήταν νεκρός και αναστήθηκε. ήταν χαμένος και βρέθηκε.
Αφηγητής: Στην παραβολή αυτή, ο πατέρας συμβολίζει τον Θεό που αγαπά όλους τους ανθρώπους και συγχωρεί τα λάθη τους όταν μετανιώνουν ειλικρινά. Ο μικρότερος γιος συμβολίζει τους ανθρώπους που με τις αμαρτίες τους παίρνουν λάθος δρόμο στη ζωή, αλλά όταν το καταλαβαίνουν μετανοούν κι επιστρέφουν στην αγκαλιά και την αγάπη του Θεού. Ο μεγαλύτερος γιος συμβολίζει τους ανθρώπους που ζουν σύμφωνα με το θέλημα του Θεού τηρώντας τις εντολές Του, αλλά κατά βάθος η σχέση τους μαζί Του είναι μια τυπική σχέση, εμπορική (Τηρώ τις εντολές σου για να μου δίνεις ό,τι θέλω). Ο μεγαλύτερος γιος μοιάζει επίσης και με τους Φαρισαίους που περιφρονούσαν τους αμαρτωλούς και ενόμιζαν ότι μόνο αυτοί, ως δίκαιοι, είχαν δικαιώματα επί της αγάπης του Θεού. Η παραβολή μας παρακινεί να ζητούμε κι εμείς ειλικρινά και ταπεινά συγγνώμη από τον Θεό όταν σφάλουμε. Να επιστρέφουμε πίσω, κοντά Του, γιατί είμαστε παιδιά Του. κι Αυτός μας περιμένει πάντα με αγάπη να μας συγχωρήσει και να μας σφίξει στην αγκαλιά Του, όπως ο Πατέρας της παραβολής το μικρότερο γιο του.
…/…
ΠΑΥΛΟΣ: ΑΠΟ ΔΙΩΚΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
(Η μεταστροφή του Αποστόλου Παύλου)
Ο Σαύλος άκουσε ότι πολλοί άνθρωποι στην πόλη Δαμασκό πίστευαν στον Ιησού. Πήγε τότε στον αρχιερέα και του είπε: «Θέλω να πάω στη Δαμασκό. Δώσε μου την άδεια να συλλάβω εκεί όσους πιστεύουν στον Ιησού και να τους φέρω πίσω δεμένους». Πράγματι, ο αρχιερέας του έδωσε την άδεια. Ο Σαύλος ξεκίνησε για τη Δαμασκό.
Όταν πλησίαζε στην πόλη, ξαφνικά τον φώτισε από τον ουρανό λαμπρό φως. Από την εκθαμβωτική λάμψη έπεσε στη γη κι άκουσε μια φωνή να του λέει: «Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;» Ο Σαύλος ρώτησε: «Ποιος είσαι, Κύριε;» Η φωνή απάντησε: «Εγώ είμαι ο Ιησούς, που εσύ τον καταδιώκεις. Σήκω όμως και μπες στην πόλη. Εκεί θα σου πούνε τι πρέπει να κάνεις».
Οι άντρες που συνόδευαν τον Σαύλο έμειναν με ανοιχτό το στόμα. Γιατί άκουγαν τη φωνή, δεν έβλεπαν όμως κανέναν. Ο Σαύλος σηκώθηκε πάνω και, ενώ τα μάτια του ήταν ανοιχτά, δεν έβλεπε τίποτε. Οι συνοδοί του τότε τον έπιασαν από το χέρι και τον οδήγησαν στη Δαμασκό. Τρεις μέρες ήταν τυφλός. Στο διάστημα αυτό ούτε έφαγε ούτε ήπιε.
Εκεί στη Δαμασκό ζούσε ένας μαθητής του Ιησού που τον έλεγαν Ανανία. Σ’ αυτόν φανερώθηκε σε όραμα ο Κύριος και του είπε; «Ανανία, σήκω και πήγαινε στο σπίτι του Ιούδα στην οδό που λέγεται Ευθεία. Εκεί, ζήτησε κάποιον που λέγεται Σαύλος. Είναι εκεί και προσεύχεται».
Ο Ανανίας απάντησε: «Κύριε, έχω ακούσει από πολλούς πόσα δεινά έχει προκαλέσει αυτός ο άνθρωπος στους πιστούς στην Ιερουσαλήμ. Καταδιώκει και βάζει στη φυλακή όσους πιστεύουν σε σένα». Ο Κύριος όμως του είπε: «Πήγαινε», γιατί αυτόν τον διάλεξα εγώ για να με κάνει γνωστό σε όλα τα έθνη και στους άρχοντές τους και στον ισραηλιτικό λαό».
Τότε ο Ανανίας πήγε στον Σαύλο. Ακούμπησε τα χέρια του πάνω του και του είπε: «Σαούλ, αδερφέ, με έστειλε ο Κύριος, ο Ιησούς, για να ξαναβρείς το φως σου και να γεμίσεις με Άγιο Πνεύμα». Αμέσως τότε έπεσαν από τα μάτια του κάτι σαν λέπια και ξαναβρήκε το φως του. Σηκώθηκε, βαφτίστηκε και ονομάστηκε Παύλος. Κατόπιν έφαγε και συνήλθε. Ο Παύλος, φωτισμένος τώρα από το Άγιον Πνεύμα και με θερμή πίστη στον Χριστό, άρχισε να κηρύττει στις συναγωγές των Ιουδαίων ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού.
(Πράξεις των Αποστόλων, Κεφ. 9ο, στ. 1-20)
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1η. Τι έκανε ο Σαύλος πριν αποκαλυφθεί σ’ αυτόν ο Χριστός;
2η. Με ποιον τρόπο αποκαλύφθηκε ο Ιησούς στον Σαύλο;
3η. Τι κατάλαβε ο Σαύλος μετά την αποκάλυψη αυτή;
4η. Για ποια μεγάλη και σπουδαία αποστολή είχε διαλέξει ο Χριστός τον Σαύλο;
5η. Πώς καταλαβαίνουμε ότι ο Σαύλος άλλαξε βαθιά μέσα του και πίστεψε ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού;
6η. Ποιο ήταν το νέο όνομα που πήρε ο Σαύλος όταν βαπτίστηκε από τον Ανανία;
7η. Τι έκανε ο Παύλος μετά τη βάπτισή του;
Βιωματικές δραστηριότητες
Οι δυναμικές εικόνες
Τα μέλη της ομάδας, ατομικά ή σαν σύνολο, καλούνται να φτιάξουν με τα σώματά τους μια «φωτογραφία». Λέγονται επίσης και «παγωμένες εικόνες», «ακίνητες εικόνες», «ταμπλό» κ.ά.. Είναι εικόνες γεμάτες δυναμική ενέργεια που για αφετηρία ή ερέθισμα μπορεί να έχουν μια φωτογραφία, ένα στίχο, μία ανάμνηση, ένα γεγονός, ένα συναίσθημα, μια άποψη κ.ά.
Οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε ομάδες και φτιάχνουν από ένα στιγμιότυπο της ιστορίας.
1) Ο Σαύλος παίρνει από τους αρχιερείς την άδεια να πάει στη Δαμασκό να συλλάβει χριστιανούς.
2) Ο Σαύλος έχει πέσει στη γη, είναι τυφλωμένος από το ουράνιο φως που τον περιβάλλει και συνομιλεί με τον Ιησού. Οι στρατιώτες έκπληκτοι παρακολουθούν.
3) Οι στρατιώτες έχουν πάρει από το χέρι τον τυφλό Σαύλο και τον οδηγούν στην Δαμασκό.
4) Ο Ανανίας βάζει τα χέρια του στο κεφάλι του Σαύλου, που προσεύχεται στον Ιησού.
5) Ο Παύλος κηρύττει στη συναγωγή των Ιουδαίων τον Χριστό λέγοντας ότι είναι Υιός του Θεού.
Ο διάδρομος των εσωτερικών φωνών (ή διάδρομος συνείδησης)
Τα παιδά χωρίζονται σε δυο ομάδες και σχηματίζουν δύο παράλληλες σειρές αφήνοντας ένα μικρό διάδρομο ανάμεσά τους. Από τη μια μεριά είναι οι χριστιανοί κι από την άλλη οι Ιουδαίοι. Ένα παιδί θα κάνει τον Παύλο, ο οποίος περπατά αργά μέσα στο «διάδρομο». Οι χριστιανοί τον συγχαίρουν, τον επευφημούν για τη μεταστροφή του, του λένε ότι ο Χριστός είναι ο αληθινός Θεός κλπ. Οι Ιουδαίοι τον αποδοκιμάζουν, τον θεωρούν προδότη των πατρικών του παραδόσεων, τον απειλούν ότι θα του κάνουν κακό κλπ. Αυτός όμως προχωρεί σκεφτικός αναλογιζόμενος τη σπουδαία αποστολή που του ανάθεσε ο Χριστός, δηλαδή να κηρύξει σε όλα τα έθνη το όνομά του.
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
Σενάριο: Δρομπόνης Σωτήριος
ΠΡΟΣΩΠΑ: Αφηγητής, Ιησούς, Σαούλ, Σημ, Σαμουήλ, Εδμάν, Ιακώβ, Γαβριήλ, Δαβίδ
Αφηγητής: Ήταν φανατικός Ιουδαίος ο Σαούλ. Απέκτησε μεγάλη μόρφωση και δίδασκε στους συμπατριώτες του το Νόμο του Θεού. Δε γνώριζε όμως το Χριστό. Γι’ αυτό κι όταν συναντούσε χριστιανούς ή άκουγε να μιλούν γι’ αυτούς, γινόταν άλλος άνθρωπος. Τους κυνηγούσε με πάθος, έπαιρνε μέρος σε συλλήψεις και τους οδηγούσε στη φυλακή. Πίστευε πως έτσι υπερασπιζόταν την πίστη των πατέρων του. Μόλις λοιπόν πληροφορήθηκε πως κάποιοι χριστιανοί είχαν καταφύγει από τα Ιεροσόλυμα στην πόλη Δαμασκό της Συρίας για να γλιτώσουν, ξεκινάει με μια ομάδα ανθρώπων, για να τους συλλάβει.
Σαούλ: Είμαστε έτοιμοι. Ας ξεκινήσουμε για τη Δαμασκό. Οι πληροφορίες μου λένε ότι εκεί βρίσκονται πολλοί χριστιανοί.
Σημ: Κι αν τους βρούμε, με ποιο δικαίωμα θα τους πιάσουμε; Εμείς δεν είμαστε στρατιώτες, δεν έχουμε εξουσία να συλλαμβάνουμε πολίτες.
Σαούλ: Μην ανησυχείτε. Πήρα από τον αρχιερέα συστατικές επιστολές που μας δίνουν την εξουσία να συλλάβουμε χριστιανούς και να τους βάλουμε στη φυλακή. Αυτή τη φορά δεν πρόκειται να γλιτώσουν.
Σαμουήλ: Πρέπει να σταματήσουν να κηρύττουν τον Ιησού, τον Ναζωραίο. Οι αρχιερείς τον σταύρωσαν κι αυτοί λένε ότι αναστήθηκε εκ νεκρών και ζει.
Εδμάν: Πρέπει να σταματήσουν πια αυτά τα παραμύθια. Ο Ιησούς πέθανε πάνω στο σταυρό. Τον έβαλαν στον τάφο. Ό,τι κι αν ήταν πάει, τελείωσε, δεν υπάρχει πια.
Σαούλ: Εμπρός λοιπόν, πάμε για τη Δαμασκό. Μη χάνουμε καιρό με περιττά λόγια.
Όλοι: Ναι, πάμε για τη Δαμασκό.
Αφηγητής: Ξεκίνησαν. Καθώς όμως πλησίαζαν στη Δαμασκό συνέβη στον Σαούλ κάτι καταπληκτικό. Άστραψε γύρω του λαμπρό, ουράνιο φως, πιο δυνατό κι από το φως του ήλιου. Από την εκθαμβωτική λάμψη έπεσε κατά γης. Και τότε άκουσε μια φωνή να του λέει:
Ιησούς: (Ακούγεται η φωνή) Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;
Σαούλ: : Ποιος είσαι, Κύριε;
Ιησούς: Εγώ είμαι ο Ιησούς, τον οποίο συ καταδιώκεις. (Δεν ξέρεις ότι, όταν καταδιώκεις αυτούς που με ακολουθούν και πιστεύουν σε μένα, είναι σαν να καταδιώκεις εμένα τον ίδιο;) Αλλά σήκω και πήγαινε στην πόλη. Εκεί θα σου φανερωθεί τι πρέπει να κάνεις.
Ιακώβ: Ακούστε! Τι βουή είναι αυτή; Σαν κάποιος να μιλάει. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω τις λέξεις.
Γαβριήλ: Σαούλ. Σαούλ, τι έπαθες;
Σαούλ: Είδα τον Ιησού, τον Ναζωραίο μέσα σ’ ένα λαμπρό, ουράνιο φως. Μου μίλησε και του μίλησα. Είναι ζωντανός. Είναι ο Θεός. Μα… δε σας βλέπω. Δε βλέπω τίποτα. Τυφλώθηκα. Σας παρακαλώ πηγαίνετέ με στην πόλη. Εκεί θα μου φανερωθεί τι πρέπει να κάνω.
Δαβίδ: Πιάσε με από το χέρι. Θα σε οδηγήσω στη Δαμασκό. Ο Ιησούς ζει και σου μίλησε…
Αφηγητής: Τρεις ημέρες έμεινε βυθισμένος στο σκοτάδι ο Σαούλ, κάνοντας προσευχή και σκεπτόμενος την παλιά του ζωή και όσα του είχαν συμβεί. Στη Δαμασκό ζούσε ένας πιστός χριστιανός, μαθητής των Αποστόλων, ο Ανανίας. Αυτός, υπακούοντας σε εντολή του Θεού κατευθύνθηκε στο μέρος που βρισκόταν ο Σαούλ. Του μίλησε με πολλή αγάπη και του αποκάλυψε πως ο Κύριος τον έστειλε, για να τον θεραπεύσει και για να του μιλήσει για τον Ιησού Χριστό. Μετά έβαλε το χέρι του στο κεφάλι του Σαούλ και προσευχήθηκε. Ο Σαούλ ξαναβρήκε την όραση του! Άρχισε και πάλι να βλέπει τον κόσμο, αλλά με διαφορετικά μάτια. Τα μάτια της αγάπης, της πίστης και της ελπίδας στον Ιησού. Βαφτίστηκε από τον Ανανία, ονομάστηκε Παύλος κι αμέσως άρχισε να κηρύττει στις συναγωγές ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. Ο Παύλος είχε γίνει ο πιο θερμός χριστιανός. Ήταν έτοιμος να ακολουθήσει τον καινούριο δρόμο που του έδειχνε το σχέδιο του Θεού. Τον δρόμο που θα τον έκανε Απόστολο του αληθινού Θεού και «πρώτο μετά τον Έναν», δηλαδή πρώτο μετά τον Χριστό.
…/…
Ο ΛΗΣΤΗΣ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ
(Μνήσθητί μου Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ Σου)
ΚΕΙΜΕΝO
Μαζί με τον Χριστό σταύρωσαν και δύο άλλους δύο κακούργους. Αυτός που ήταν κρεμασμένος στα αριστερά του Ιησού, τον βλαστημούσε και του έλεγε: «Εάν εσύ είσαι ο Μεσσίας, σώσε τον εαυτό σου κι εμάς». Τότε, ο άλλος γύρισε και του είπε: «Ούτε τον Θεό δε φοβάσαι εσύ; Δεν είσαι όπως κι εκείνος καταδικασμένος; Εμείς βέβαια δίκαια, γιατί τιμωρούμαστε για αυτά που κάναμε. Αυτός όμως δεν έκανε κανένα κακό». Και στον Ιησού έλεγε: «Θυμήσου με, Κύριε, όταν έρθεις στη Βασιλεία Σου». Ο Ιησούς του απάντησε: «Σε βεβαιώνω πως σήμερα κιόλας θα είσαι μαζί μου στον παράδεισο». (Λκ 23, 39-43)
ΕΡΓΑΣΙΑ
Σκέψου, Γράψε, Συζήτησε, Μοιράσου [Think, Write, Pair, Share (TWPS)]
Ερώτημα για διερεύνηση: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των δυο ληστών που σταυρώθηκαν μαζί με τον Χριστό;
1. Ατομικός στοχασμός (Σκέψου – Think): Σκέψου και γράψε τη γνώμη σου σ’ ένα χαρτί.
2. Συζήτηση ανά ζεύγη (Συζήτησε – Pair): Συζήτησέ τη με τον συμμαθητή σου και προσπαθήστε μαζί να καταλήξετε σε μια κοινή άποψη. Καταγράψτε τη.
3. Συνεισφορά ιδεών (Μοιράσου – Share): Παρουσιάστε την κοινή άποψή σας σε όλη την τάξη για να γίνει συζήτηση στην ολομέλεια.
…/…
Ερώτημα για διερεύνηση: Γιατί ο Χριστός έβαλε στον παράδεισο το ληστή που του είπε «Θυμήσου με, Κύριε, όταν έρθεις στη Βασιλεία Σου;»
1. Ατομικός στοχασμός (Σκέψου – Think): Σκέψου και γράψε την άποψή σου σ’ ένα χαρτί.
2. Συζήτηση ανά ζεύγη (Συζήτησε – Pair): Συζήτησέ τη με τον συμμαθητή σου και προσπαθήστε μαζί να καταλήξετε σε μια κοινή άποψη. Καταγράψτε τη.
3. Συνεισφορά ιδεών (Μοιράσου – Share): Παρουσιάστε την κοινή άποψή σας σε όλη την τάξη για να γίνει συζήτηση στην ολομέλεια.
Βιωματική δραστηριότητα
Δραματοποίηση
Ο διάλογος του Ιησού με τους δυο ληστές πάνω στο σταυρό
Πρόσωπα: Αφηγητής, Ιησούς, Α΄ ληστής, Β΄ ληστής
Αφηγητής: Μαζί με τον Χριστό σταύρωσαν και δύο άλλους δύο κακούργους. Αυτός που ήταν κρεμασμένος στα αριστερά του Ιησού, τον βλασφημούσε και του έλεγε:
Α΄ ληστής: Εάν εσύ είσαι ο Μεσσίας, σώσε τον εαυτό σου κι εμάς.
Β΄ ληστής: Ούτε τον Θεό δε φοβάσαι εσύ; Δεν είσαι όπως κι εκείνος καταδικασμένος; Εμείς βέβαια δίκαια, γιατί τιμωρούμαστε για αυτά που κάναμε. Αυτός όμως δεν έκανε κανένα κακό. (Στον Ιησού) Θυμήσου με, Κύριε, όταν έρθεις στη Βασιλεία Σου.
Ιησούς: Σε βεβαιώνω πως σήμερα κιόλας θα είσαι μαζί μου στον παράδεισο.
…/…
ΕΝΟΤΗΤΑ 4η: ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ
(Κλήση για μετάνοια και αναγγελία του ερχομού του Μεσσία (4 δίωρα))
Οι προφήτες της Βίβλου (Γενικά)
Στα πολύ παλιά χρόνια, πριν τη γέννηση του Χριστού, υπήρχαν εποχές που οι Ισραηλίτες ξεχνούσαν τον Θεό και τις εντολές Του. Κάποιες φορές μάλιστα, έφταναν να λατρεύουν ψεύτικους θεούς. Επίσης, στις σχέσεις τους κυριαρχούσαν η σκληρότητα και η αδικία.
Τότε παρουσιάζονταν στον κόσμο οι Προφήτες. Ήταν άνθρωποι που ο Θεός τους ανέθετε μια μεγάλη αποστολή: να μιλήσουν στους ανθρώπους για το θέλημά του και να τους καλέσουν σε μετάνοια, αλλαγή δηλαδή του τρόπου ζωής τους κι επιστροφή στον Θεό. Οι προφήτες εμπιστεύονταν απόλυτα τον Θεό και γι’ αυτό δεν δίσταζαν να κηρύττουν το θέλημά του. Θύμιζαν στον λαό το τι είχε κάνει ο Θεός γι’ αυτούς και προειδοποιούσαν ότι τα άνομα έργα θα είχαν άσχημα αποτελέσματα στη ζωή τους. Ταυτόχρονα, έδιναν ελπίδα και θάρρος στους ανθρώπους. Τους παρηγορούσαν αναγγέλλοντας τον ερχομό του Μεσσία, δηλαδή του Ιησού Χριστού που θα έσωζε όχι μόνο αυτούς, αλλά και όλο τον κόσμο.
Οι άνθρωποι έπαιρναν ελπίδα από το κήρυγμα των προφητών και πράγματι κάποιοι απ’ αυτούς μετανοούσαν και άλλαζαν τρόπο ζωής. Κάποιες φορές όμως ενοχλούνταν από τα λεγόμενά τους και τους καταδίωκαν. Κάποιους μάλιστα έφτασαν να τους θανατώσουν.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1) Γράψτε τα ονόματα όλων των Προφητών.
2) Ζωγραφίστε τα σκίτσα των προφητών και γράψτε λίγα λόγια για έναν από αυτούς.
Λύστε το σταυρόλεξο
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ
- Αυτό έκαναν οι Ισραηλίτες που πίστευαν τους Προφήτες κι άκουγαν τα λόγια τους.
- Ήταν άνθρωποι που ο Θεός τους ανάθετε μια μεγάλη αποστολή.
- Κυριαρχούσε στις σχέσεις των Ισραηλιτών μεταξύ τους.
- Αυτό έκαναν στους Προφήτες οι Ισραηλίτες όταν ενοχλούνταν από τα λεγόμενά τους.
- Σ’ αυτήν καλούσαν τους ανθρώπους οι Προφήτες με τα λόγια τους.
- Οι Ισραηλίτες πολλές φορές τον ξεχνούσαν.
- Την έδιναν οι Προφήτες στους ανθρώπους.
- Η τιμωρία ορισμένων Προφητών επειδή μίλησαν για τον αληθινό Θεό.
- Οι Προφήτες μιλούσαν στους Ισραηλίτες για το ……… του Θεού.
- Ονομάζονταν έτσι επειδή κατοικούσαν στο Ισραήλ.
- Μετάνοια σημαίνει αλλαγή του τρόπου ………
ΚΑΘΕΤΑ
- Λέγεται κι έτσι ο Χριστός.
- Σ’ αυτόν παρουσιάζονταν οι προφήτες για να τον σώσουν.
- Τα άνομα έργα των Ισραηλιτών θα είχαν άσχημα αποτελέσματα στη ………. τους.
- Κι αυτή κυριαρχούσε στις σχέσεις των Ισραηλιτών μεταξύ τους.
- Το έδιναν τα λόγια των Προφητών στους ανθρώπους.
- Τις ξεχνούσαν πολλές φορές οι Ισραηλίτες.
- Ήταν οι διάφοροι Θεοί που πίστευαν οι Ισραηλίτες όταν ξεχνούσαν τον αληθινό Θεό.
…/…
Ο προφήτης Ηλίας
Μετά τον θάνατο του Σολομώντα άρχισαν οι Ισραηλίτες να μαλώνουν μεταξύ τους. Η χώρα χωρίστηκε σε δύο τμήματα και κάθε τμήμα είχε τον δικό του βασιλιά. Οι άνθρωποι δεν νοιάζονταν πια για τον αληθινό Θεό και λάτρευαν τα είδωλα που τα έφτιαχναν μόνοι τους από πέτρα και ξύλο. Ένας από τους βασιλιάδες τους λεγόταν Αχαάβ. Αυτός λάτρευε έναν ψεύτικο θεό που τον ονόμαζαν Βάαλ. Ήταν ο θεός του ουρανού και της βροχής. Τότε ο Ηλίας παρουσιάστηκε στον βασιλιά και του είπε: «Για την ασέβειά σου ο Θεός θα σε τιμωρήσει. Επί τρία χρόνια ούτε σταγόνα βροχής δεν θα πέσει στη χώρα σου κι η πείνα θα θερίσει τον λαό σου». Πραγματικά, από τη μέρα εκείνη έκλεισε θαρρείς ο ουρανός και έπαψε να βρέχει. Οι συμπατριώτες του αλλά και ο Αχαάβ δυσαρεστήθηκαν πολύ και τον καταδίωξαν. Ο Ηλίας, για να αποφύγει την οργή τους, έφυγε στην έρημο, όπου τρεφόταν με το ψωμί και το κρέας που του έφερναν τα κοράκια και ξεδιψούσε από έναν ξεραμένο χείμαρρο.
Οι διώξεις του όμως συνεχίστηκαν. Όταν η βασίλισσα Ιεζάβελ καθιέρωσε τη λατρεία των ειδώλων, ο προφήτης αγωνίστηκε σκληρά εναντίον τους. Η βασίλισσα ορκίστηκε να τον εξοντώσει και ο Ηλίας αναγκάστηκε και πάλι να φύγει. Διέσχισε την έρημο και κατέφυγε στη σπηλιά ενός βουνού. Εκεί αποκαμωμένος προσευχήθηκε στον Θεό.
Τότε ο Κύριος είπε στον Ηλία: «Βγες έξω και στάσου στο βουνό ενώπιόν μου»… Μεγάλος άνεμος και δυνατός έσχιζε τα βουνά και συνέτριβε τους βράχους στο πέρασμά του, αλλά ο Κύριος δεν ήταν σ’ εκείνον τον άνεμο. Μετά τον άνεμο έγινε σεισμός, αλλά ούτε στον σεισμό ήταν ο Κύριος. Μετά τον σεισμό ήρθε φωτιά, αλλά ούτε στη φωτιά ήταν ο Κύριος. Και μετά τη φωτιά ακούστηκε ένας ήχος από ελαφρό αεράκι. Εκεί ήταν ο Κύριος».
ΕΡΓΑΣΙΑ: Κατασκευή ημιδομημένου εννοιολογικού χάρτη.
Κόψτε τις παρακάτω λέξεις και προτάσεις και δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη ως εξής:
Κέντρο: Ο προφήτης Ηλίας
1ος Κύκλος: Βασικές έννοιες
2ος Κύκλος : Προτάσεις που αντιστοιχούν στις βασικές έννοιες.
Ενώστε με γραμμές τις έννοιες και τις προτάσεις που έχουν σχέση μεταξύ τους.
Πάνω στις γραμμές γράψτε, όπου χρειάζεται, τα βοηθητικά ρήματα «είμαι», «έχω» ή άλλα ρήματα.
Σημείωση: Μπορούμε να δώσουμε μόνο τον πρώτο κύκλο με τις βασικές έννοιες και να ζητήσουμε απο τους μαθητές να βρούν με την ομάδα τους, μελετώντας το κείμενο, τις προτάσεις του 2ου κύκλου. Αυτό εξαρτάται από το επίπεδο της τάξης και την εμπειρία των μαθητών σε ανάλογες κατασκευές εννοιολογικών χαρτών.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ (1ος κύκλος)
ΗΛΙΑΣ
Πλάνη, Λάθος
Ψεύτικος Θεός
Θεϊκή δύναμη
Εκδίκηση
Θάρρος
Βασιλιάς
Βασίλισσα
Αλήθεια, Πραγματικότητα
Θεός αποκρίνεται στην προσευχή του Ηλία
Υπομονή στις δυσκολίες
Σύνεση, Αποφυγή κινδύνου
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ ΣΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ (2ος κύκλος)
Οι άνθρωποι δεν νοιάζονταν πια για τον αληθινό Θεό και λάτρευαν τα είδωλα που τα έφτιαχναν μόνοι τους από πέτρα και ξύλο.
Η βασίλισσα Ιεζάβελ ορκίστηκε να εξοντώσει τον Ηλία.
Τότε ο Ηλίας παρουσιάστηκε στον βασιλιά και του είπε: «Για την ασέβειά σου ο Θεός θα σε τιμωρήσει. Επί τρία χρόνια ούτε σταγόνα βροχής δεν θα πέσει στη χώρα σου κι η πείνα θα θερίσει τον λαό σου».
Ο Ηλίας, για να αποφύγει την οργή τους, έφυγε στην έρημο, όπου τρεφόταν με το ψωμί και το κρέας που του έφερναν τα κοράκια και ξεδιψούσε από έναν ξεραμένο χείμαρρο.
Ένας από τους βασιλιάδες τους λεγόταν Αχαάβ και λάτρευε έναν ψεύτικο Θεό.
Πραγματικά, από τη μέρα εκείνη έκλεισε θαρρείς ο ουρανός και έπαψε να βρέχει.
«Για την ασέβειά σου ο Θεός θα σε τιμωρήσει. Επί τρία χρόνια ούτε σταγόνα βροχής δεν θα πέσει στη χώρα σου κι η πείνα θα θερίσει τον λαό σου».
Τότε ο Κύριος είπε στον Ηλία: «Βγες έξω και στάσου στο βουνό ενώπιόν μου»…
Και ο Ηλίας αναγκάστηκε και πάλι να φύγει. Διέσχισε την έρημο και κατέφυγε στη σπηλιά ενός βουνού.
Ο προφήτης Ηλίας αγωνίστηκε σκληρά εναντίον των ειδώλων.
Εκεί αποκαμωμένος προσευχήθηκε στον Θεό.
Η βασίλισσα Ιεζάβελ καθιέρωσε τη λατρεία των ειδώλων.
Ακούστηκε ένας ήχος από ελαφρό αεράκι. Εκεί ήταν ο Κύριος.
Ο Βάαλ ήταν ο θεός του ουρανού και της βροχής.
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΣΑΪΑΣ
Ο Ησαΐας είναι ένας μεγάλος προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης. Έζησε στα Ιεροσόλυμα και ήταν πολύ μορφωμένος. Στην εποχή του οι Ισραηλίτες επηρεάστηκαν από τους γειτονικούς ειδωλολατρικούς λαούς και έγιναν πλεονέκτες και άδικοι. Τότε ο Θεός έδωσε στον Ησαΐα το προφητικό χάρισμα. Του ανέθεσε να πει στους συμπατριώτες του πως είχαν πάρει λάθος δρόμο και είχαν απομακρυνθεί από τον Θεό. Κι ο Ησαΐας δίδαξε: Δε θέλει ο Θεός θυσίες, γιορτές και ψεύτικες προσευχές, αλλά μόνο καλά έργα. Να τρέφετε τους πεινασμένους, να ποτίζετε τους διψασμένους, να ντύνετε τους γυμνούς, να βοηθάτε κάθε άνθρωπο που έχει την ανάγκη σας.
Αλλά ο Ησαΐας δε μίλησε στους συμπατριώτες του μόνο για τα λάθη τους. Τους μίλησε και για τον Μεσσία. Προανάγγειλε τη γέννηση του Χριστού, τόσο ζωντανά, σαν να ήταν μπροστά στο γεγονός. Το ίδιο καθαρά μίλησε και για τα όσα θα πάθει ο Μεσσίας: την προδοσία, τις προσβολές, τον μαρτυρικό θάνατο: «Ήταν περιφρονημένος από τους ανθρώπους κι εγκαταλελειμμένος άνθρωπος φορτωμένος θλίψεις, του πόνου σύντροφος, έτσι που να γυρίζουνε αλλού οι άνθρωποι το πρόσωπό τους. Αυτός όμως φορτώθηκε τις θλίψεις μας κι υπέφερε τους πόνους τους δικούς μας… Σαν πρόβατο που τ’ οδηγούνε στη σφαγή, καθώς το αρνί που στέκεται άφωνο μπροστά σ’ αυτόν που το κουρεύει, ποτέ του δεν παρα-πονέθηκε. Κι όμως δεν είχε πράξει ανομία καμιά και δόλος δεν είχε βρεθεί στο στόμα του». (Ησ 53)
Περιγράφοντας στους συμπατριώτες του την εποχή που θα έρθει ο Σωτήρας στη γη, είπε: «Ο λαός που βάδιζε μες στα σκοτάδια είδε ένα φως λαμπρό∙ και λάμπει φως πάνω σ’ αυτούς που κατοικούνε σε τόπο σκοτεινό. Γιατί γεννήθηκε για μας ένα παιδί, μας δόθηκε ένας γιος∙ και τ’ όνομά του θα είναι: Σύμβουλος θαυμαστός, Θεός ισχυρός, Αιώνιος πατέρας και της Ειρήνης Άρχοντας. (Ησ 9)
Επειδή κατέκρινε τις κακές πράξεις του βασιλιά, ο Μανασσής διέταξε να πεθάνει με πριονισμό.
Από τα πρώτα κιόλας χριστιανικά χρόνια μέχρι και σήμερα, η Εκκλησία χρησιμοποιεί στη λατρεία τα λόγια του Ησαΐα. Στις ακολουθίες των μεγάλων γιορτών ακούμε αναγνώσματα από τις προφητείες του.
ΕΡΓΑΣΙΑ:
Συμπληρώστε τις προτάσεις
Ο ΗΣΑΪΑΣ
είναι …
έζησε …
ήταν …
μίλησε …
προανήγγειλε …
μίλησε και …
είπε για τον Σωτήρα …
πέθανε …
ΟΙ ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΣ
επηρεάστηκαν …
έγιναν …
Ο ΘΕΟΣ
έδωσε …
ανέθεσε …
δε θέλει …
θέλει …
θέλει να τρέφετε …
θέλει να ποτίζετε …
θέλει να ντύνετε …
θέλει να βοηθάτε …
Ο ΜΕΣΣΙΑΣ
ήταν …
φορτώθηκε …
ποτέ δεν παραπονέθηκε …
δεν είχε πράξει …
δεν είχε βρεθεί …
το ονομά του θα είναι …
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ
χρησιμοποιεί στη λατρεία …
ακούμε …
…/…
ΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΦΗΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΣ
«Τάδε λέγει Κύριος»: Λόγια μέσα απ’ την καρδιά
ΕΡΓΑΣΙΕΣ:
1) Διαβάστε τα παρακάτω κείμενα και υπογραμμίστε τις λέξεις κλειδιά.
2) Γράψτε τους παρακάτω τίτλους κειμένου εκεί που ταιριάζουν.
Βροντοφωνάζουν ότι ο Θεός δεν εγκαταλείπει τον άνθρωπο
Κατακρίνουν όσους αδικούν και υπερασπίζονται τους αδικημένους
Καλούν τους ανθρώπους να μετανιώσουν και να είναι δίκαιοι
Υπενθυμίζουν τη φροντίδα και την αγάπη του Θεού
3) Αναπτύξτε προφορικά με την ομάδα σας το νόημα του κειμένου.
……………………………………………………………………………………………
Ο Κύριος λέει: «Όταν ο Ισραήλ ήταν παιδί, τον αγάπησα και τον κάλεσα από την Αίγυπτο να είναι γιος μου. Μετά, όσο όμως τους καλούσα προς εμένα, τόσο αυτοί απομακρύνονταν. Στον Βάαλ πρόσφεραν θυσίες και μπρος στα είδωλά του έκαιγαν προσφορές. Εγώ δίδαξα τον Εφραΐμ να περπατάει, τον κράτησα στην αγκαλιά μου, αλλά αυτοί δεν αναγνώρισαν ότι εγώ τους φρόντιζα».
Ο Κύριος λέει: «Ανοίξτε, ανοίξτε δρόμο, στρώστε τον και ετοιμάστε τον, πάρτε μακριά τα εμπόδια από τον δρόμο του λαού μου!» ( Ωσηέ 11,1 & Ησαΐας 57, 14-25)
………………………………………………………………………………………………
«Ξέρω πόσο πολλές είναι οι ασέβειές σας και τι βαριές οι αμαρτίες σας: καταπιέζετε τον αδύνατο και τον κλέβετε, όταν του παίρνετε φόρο από στο στάρι της σοδειάς του. Δέχεστε δωροδοκίες και τον εμποδίζετε να βρει το δίκιο του στο δικαστήριο. Για όλα αυτά, στα όμορφα σπίτια που χτίσατε δε θα κατοικήσετε, και από τα ωραία αμπέλια που φυτέψατε, δε θα πιείτε κρασί». (Αμώς 5,11-12)
………………………………………………………………………………………………
«Κάντε το καλό και όχι το κακό, για να ζήσετε. Τότε ο Κύριος, ο Θεός του σύμπαντος θα είναι αληθινά μαζί σας, όπως το ισχυρίζεστε. Αποστραφείτε το κακό και αγαπήστε το καλό και αποκαταστήσετε τη δικαιοσύνη στο δικαστήριο». (Αμώς 5, 14-15)
………………………………………………………………………………………………
«Θα σας ραντίσω με καθαρό νερό και θα εξαγνιστείτε από την ακαθαρσία της ειδωλολατρίας σας. Ναι, θα σας εξαγνίσω. Θα σας δώσω καινούρια καρδιά και θα σας δώσω καρδιά ζωντανή. Θα βάλω μέσα σας το Πνεύμα μου και θα σας κάνω να ακολουθείτε του νόμους μου και να τηρείτε με προσοχή τις εντολές μου, θα μπορείτε να κατοικείτε στη χώρα που έδωσα στους προγόνους σας. Θα είστε λαός μου και εγώ θα είμαι ο Θεός σας».
Αλλά λέει και ο Κύριος: «Μπορεί τάχα η μάνα το βρέφος της να λησμονήσει, και να μη δείξει την αγάπη της στο σπλάχνο της που γέννησε; Μα και αν ακόμη εκείνες λησμονήσουν, δε θα λησμονήσω εγώ. Να κοίτα εγώ μες στις παλάμες των χεριών μου σε ζωγράφισα. Τα τείχη σου δεν τα αφήνω από τα μάτια μου». (Ιεζεκιήλ. 36, 25-28 & Ησαΐας. 49, 15-16)
…/…
ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ
Ο προφήτης που άνοιξε τον δρόμο για τον Χριστό
«Μετανοεῖτε, ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»
Ο Ιωάννης, ο γιος του Ζαχαρία και της Ελισάβετ, ενώ ήταν ακόμη νέος εγκατέλειψε τον κόσμο κι αποτραβήχτηκε στην έρημο του Ιορδάνη ποταμού όπου δίδασκε τον λαό και καλούσε τους ανθρώπους να μετανοήσουν. Κήρυττε και έλεγε: «Μετανοείτε, γιατί έφτασε η Βασιλεία του Θεού».
Για τον Ιωάννη είχε προφητέψει ο προφήτης Ησαΐας: «Μια φωνή βροντοφωνάζει στην έρημο: Ετοιμάστε τον δρόμο για τον Κύριο, Ισιώστε τα μονοπάτια να περάσει».
Ζούσε με προσευχή και νηστεία και φορούσε ρούχα από τρίχες καμήλας και ζώνη δερμάτινη στη μέση του. Η τροφή του ήταν ακρίδες, αγριόχορτα και μέλι. Στον Ιωάννη πήγαινε πολύς κόσμος από τα Ιεροσόλυμα και από όλη την Ιουδαία, και από όλη την περιοχή του Ιορδάνη. Έρχονταν και τους βάφτιζε στον Ιορδάνη ποταμό, καθώς εξομολογούνταν τις αμαρτίες τους.
Ο Ιωάννης κατέκρινε τον άρχοντα της περιοχής, τον Ηρώδη, για την αμαρτωλή ζωή του. Αυτό στάθηκε αφορμή να τον συλλάβουν, να τον φυλακίσουν και τελικά να τον αποκεφαλίσουν.
Ο Ιωάννης ονομάστηκε Πρόδρομος, επειδή με τη ζωή και το έργο του προετοίμασε τους ανθρώπους να δεχτούν τον Χριστό. Θεωρείται από τους χριστιανούς ως ο τελευταίος προφήτης. (Μτ 3, 1-6)
Εργασίες: 1) Λύστε το σταυρόλεξο, 2) Μελετήστε το παραπάνω κείμενο και διηγηθείτε τη ζωή του Ιωάννη του Προδρόμου, 3) Χρωματίστε τα σκίτσα και 4) Χωριστείτε σε ομάδες και κάνετε τη δραματοποίηση.
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Με αυτόν τον θάνατο πέθανε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος. 2. Η τροφή του Ιωάννη στην έρημο. 3. Έτσι ονομάστηκε ο Ιωάννης, επειδή με τη ζωή και το έργο του προετοίμασε τους ανθρώπους να δεχτούν τον Χριστό. 4. Μ’ αυτήν ζούσε συνεχώς ο Ιωάννης στην έρημο. 5. Ο πατέρας του Ιωάννη. 6. Αυτό έκανε στους Ισραηλίτες που έρχονταν σ’ αυτόν κι εξομολογούνταν τις αμαρτίες τους. 7. Η λέξη που έλεγε συνεχώς στους ανθρώπους για να σωθούν. 8. Σ’ αυτόν τον ποταμό βάφτιζε τους ανθρώπους που έρχονταν σ’ αυτόν. 9. Ο άρχοντας που ο Ιωάννης κατέκρινε για την αμαρτωλή ζωή του. 10. Τον εγκατέλειψε ενώ ήταν ακόμη νέος. 11. Αυτός ο προφήτης προφήτεψε για τον Ιωάννη. 12. Η μητέρα του Προδρόμου.
ΚΑΘΕΤΑ 13. Ο Ιωάννης θεωρείται από τους χριστιανούς ο τελευταίος … 14. Αυτές εξομολογούνταν οι Ισραηλίτες στον Ιωάννη. 15. Κι αυτήν την τροφή έτρωγε στην έρημο. 16. Από τις τρίχες αυτού του ζώου ήταν τα ρούχα του. 17. Άνθρωποι από αυτήν την πόλη πήγαιναν στον Ιωάννη για να τον ακούσουν και να βαπτιστούν. 18. Ο Ησαΐας ονομάζει τον Πρόδρομο …… που βροντοφωνάζει στην έρημο. 19. Καλούσε τους ανθρώπους να …… για να σωθούν. 20. Σ’ αυτήν αποτραβήχτηκε ο Ιωάννης όταν έφυγε από τον κόσμο.
Ιωάννης ο Βαπτιστής και Πρόδρομος
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
Αφηγητής: Ο Ιωάννης, ο γιος του Ζαχαρία και της Ελισάβετ, ενώ ήταν ακόμη νέος εγκατέλειψε τον κόσμο κι αποτραβήχτηκε στην έρημο του Ιορδάνη ποταμού όπου δίδασκε τον λαό και καλούσε τους ανθρώπους να μετανοήσουν. Κήρυττε και έλεγε:
Ιωάννης: Μετανοείτε, γιατί έφτασε η Βασιλεία του Θεού. Αφήστε τις πονηρίες και τις κακίες μεταξύ σας. Εξομολογηθείτε τις αμαρτίες σας. Ελάτε να βαπτιστείτε στον Ιορδάνη βάπτισμα μετανοίας για να καθαριστείτε και να ετοιμαστείτε να υποδεχθείτε τον Μεσσία που ήδη βρίσκεται ανάμεσά μας.
Ησαΐας: Μια φωνή βροντοφωνάζει στην έρημο: Ετοιμάστε τον δρόμο για τον Κύριο, ισιώστε τα μονοπάτια να περάσει.
Αφηγητής: Ο Ιωάννης ζούσε με προσευχή και νηστεία και φορούσε ρούχα από τρίχες καμήλας και ζώνη δερμάτινη στη μέση του. Η τροφή του ήταν ακρίδες, αγριόχορτα και μέλι.
Ιακώβ: Ιωάννη ήρθαμε να εξομολογηθούμε τις αμαρτίες μας για να καθαρίσουμε την ψυχή μας και να ζούμε από δω και πέρα σύμφωνα με το θέλημα και τις εντολές του Θεού.
Μαρία: Θέλουμε να μας βαπτίσεις στον Ιορδάνη τον ποταμό.
Εσθήρ: Πρέπει να ετοιμάσουμε την ψυχή μας να υποδεχτεί τον Μεσσία.
Ματθαίος: Λες ότι ο Μεσσίας έχει έλθει και ήδη βρίσκεται ανάμεσά μας. Ποιος είναι Ιωάννη;
Ιωάννης: Θα έρθει εδώ στον Ιορδάνη να βαπτιστεί. Εγώ μπροστά του δεν είμαι άξιος ούτε να λύσω τα σανδάλια από τα πόδια του.
Ρουθ: Δείξε τον μας να τον γνωρίσουμε κι εμείς.
Ιωάννης: Θα τον αναγνωρίσετε από το Άγιο Πνεύμα που θα δείτε να κάθεται στο κεφάλι του. Εγώ σας βαπτίζω με νερό βάπτισμα μετανοίας. Αυτός όμως θα σας βαπτίσει με το Άγιο Πνεύμα και θα σας χαρίσει αιώνια ζωή.
Αφηγητής: Ο Ιωάννης κατέκρινε τον άρχοντα της περιοχής, τον Ηρώδη, για την αμαρτωλή ζωή του. Αυτό στάθηκε αφορμή να τον συλλάβουν, να τον φυλακίσουν και τελικά να τον αποκεφαλίσουν. Ονομάστηκε Πρόδρομος, επειδή με τη ζωή και το έργο του προετοίμασε τους ανθρώπους να δεχτούν τον Χριστό. Θεωρείται από τους χριστιανούς ως ο τελευταίος προφήτης.
…/…
Ενότητα 5η : Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η γενέθλια μέρα της Εκκλησίας
Στη γιορτή της Πεντηκοστής, άνθρωποι από διάφορα μέρη του κόσμου έρχονταν στην Ιερουσαλήμ για να προσευχηθούν εκεί και να γιορτάσουν.
Όταν έφτασε η ημέρα της Πεντηκοστής, οι μαθητές και οι μαθήτριες του Ιησού ήταν όλοι μαζί συγκεντρωμένοι σαν μια ψυχή και προσεύχονταν. Ξαφνικά ήρθε από τον ουρανό μια βουή, σαν να φυσούσε δυνατός άνεμος, και γέμισε όλο το σπίτι όπου κάθονταν. Τότε τους παρουσιάστηκαν γλώσσες σαν φλόγες φωτιάς, που μοιράστηκαν και κάθισαν από μία στον καθένα από αυτούς. Όλοι τότε πλημμύρισαν από Πνεύμα Άγιο και άρχισαν να μιλούν με άλλες γλώσσες, ανάλογα με την ικανότητα που έδινε το Άγιο Πνεύμα.
Όταν ακούστηκε αυτή η βουή, συγκεντρώθηκε πλήθος, από την πόλη. Όλοι τους ήταν κατάπληκτοι, γιατί ο καθένας τους άκουγε τους αποστόλους να μιλάνε στη δική του γλώσσα. Απορούσαν και έλεγαν ο ένας στον άλλον: «Τι να σημαίνει άραγε αυτό;» Κι άλλοι κορόιδευαν και έλεγαν: «Ετούτοι πρέπει να είναι πολύ μεθυσμένοι». (Πρ 2, 1-13)
Διαβάζουμε την εικόνα της Πεντηκοστής
Βλέπουμε τους Αποστόλους συγκεντρωμε-νους στο υπερώο. Είναι χωρισμένοι σε δύο ομάδες και κάθονται σε ημικύκλιο. Στην κορυφή κάθονται οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος. Δίπλα τους αντίστοιχα ο ευαγγελιστής Λουκάς και ο ευαγγελιστής Μάρκος. Στη συνέχεια, οι υπόλοιποι απόστολοι κατά σειρά ηλικίας, με τους πιο νέους στην ηλικία μαθητές να κλείνουν το ημικύκλιο. Τα πρόσωπα όλων είναι ήρεμα, με γλυκιά έκφραση και με βλέμμα στοχαστικό. Επειδή θα διδάξουν στα πέρατα της οικουμένης, κρατούν ειλητάρια και ο απόστολος Παύλος βιβλίο. Στο κέντρο του ημικυκλίου, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια κενή θέση ανάμεσα στον Πέτρο και στον Παύλο. Είναι η θέση του Χριστού που είναι η κεφαλή της Εκκλησίας.
Στο επάνω μέρος της εικόνας, μέσα σε χρυσό φόντο, εικονίζεται ο ουρανός. Απ’ αυτόν δώδεκα ακτίνες που καταλήγουν σε γλώσσες φωτιάς κατεβαίνουν προς τους αποστόλους. Στο κέντρο και κάτω από το ημικυκλικό κάθισμα των Αποστόλων, βλέπουμε τη μορφή ενός γέροντα βασιλιά με στέμμα που κάθεται σε ένα σκοτεινό μέρος και συμβολίζει τον Κόσμο. Στα χέρια του κρατάει ένα λευκό ύφασμα μέσα στο οποίο υπάρχουν 12 ειλητάρια, δηλαδή χαρτιά τυλιγμένα, που συμβολίζουν όλες τις φυλές και τους λαούς της γης όπου θα οι απόστολοι θα κηρύξουν τον λόγο του Θεού.
Είναι χτυπητή η αντίθεση ανάμεσα στο πάνω μέρος της εικόνας που κυριαρχεί το φως της Πεντηκοστής και στο σκοτάδι του κάτω μέρους, που συμβολίζει τον κόσμο της άγνοιας πριν τον ερχομό του Χριστού.
Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ / ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΠΡΟΣΩΠΑ: Αφηγητής, Οι μαθητές του Χριστού: Πέτρος, Ιωάννης, Ιάκωβος, Ανδρέας, Φίλιππος, Θωμάς, Βαρθολομαίος (Ναθαναήλ), Ματθαίος, Ιάκωβος του Αλφαίου, Σίμωνας ο Ζηλωτής, Ιούδας του Ιακώβου (Θαδδαίος) και Ματθίας.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Ο Ιησούς μετά την ανάστασή του παρουσιαζόταν στους μαθητές του για σαράντα ημέρες. Αφού τους έδωσε την εντολή να κηρύξουν σ’ όλα τα έθνη αυτά που είδαν και άκουσαν από Αυτόν και να βαπτίζουν τους ανθρώπους στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αναλήφθηκε στους ουρανούς λέγοντάς τους να μείνουν μαζί στην Ιερουσαλήμ και να περιμένουν από τον πατέρα Του να τους στείλει το Άγιο Πνεύμα. Έτσι κι έκαναν. Έμειναν στην Ιερουσαλήμ και περίμεναν. Εν τω μεταξύ, αφού προσευχήθηκαν, εξέλεξαν με κλήρο το Ματθία, ο οποίος θα ήταν ο δωδέκατος μαθητής και θα αντικαθιστούσε τον Ιούδα τον Ισκαριώτη που πρόδωσε τον Ιησού. Τώρα οι μαθητές ήταν: Ο Πέτρος, ο Ιωάννης, ο Ιάκωβος, ο Ανδρέας, ο Φίλιππος, ο Θωμάς, ο Βαρθολομαίος (Ναθαναήλ), ο Ματθαίος, ο Ιάκωβος ο γιος του Αλφαίου, ο Σίμωνας ο Ζηλωτής, ο Ιούδας ο γιος του Ιακώβου (Θαδδαίος) και ο Ματθίας.
Πέτρος: Τι θα κάνουμε τώρα; Πόσο ακόμα θα περιμένουμε κλεισμένοι σ’ αυτό το δωμάτιο;
Ανδρέας: Έχουν περάσει δέκα μέρες από τότε που ο Ιησούς αναλήφθηκε στους ουρανούς.
Φίλιππος: Δηλαδή πενήντα μέρες από τότε που αναστήθηκε από τους νεκρούς.
Ιωάννης: Κι όμως πρέπει να τηρήσουμε την εντολή Του, δηλαδή να μείνουμε εδώ και να περιμένουμε. Δεν μας είπε ποτέ ψέματα. Θα μας στείλει το Άγιο Πνεύμα, όπως μας υποσχέθηκε. Δε θα μας αφήσει ορφανούς.
Ιάκωβος: Έχει δίκιο ο Ιωάννης. Άλλωστε τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;
Βαρθολομαίος (Ναθαναήλ): Αν βγούμε έξω και μας δουν οι Φαρισαίοι, μπορεί να μας πιάσουν και να μας σκοτώσουν. Μην ξεχνάτε ότι είμαστε μάρτυρες της ανάστασης του Χριστού.
Θωμάς: Έχουν πολύ μίσος εναντίον μας. Εγώ φοβάμαι.
Βαρθολομαίος: Όλοι φοβόμαστε. Δε θυμάστε με πόση μανία κατηγορούσαν τον Χριστό; Τόσοι ψευτο-μάρτυρες παρουσιάστηκαν για να πείσουν τον Πιλάτο να τον καταδικάσει σε θάνατο. Αν όμως ήταν εδώ ο Κύριος, θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Γιατί να φύγει από κοντά μας;
Ματθαίος: Είπε πως θα μας στείλει το Άγιο Πνεύμα και θα ’ναι Αυτό μαζί μας για πάντα. Πώς θα είναι, δεν μπορώ να καταλάβω.
Ιάκωβος Αλφαίου: Είναι 9:00΄ η ώρα. Πρωί ακόμα αλλά έξω έχει πολύ κόσμο. Έχουν έλθει από πολλά μέρη για την εορτή της Πεντηκοστής. Είναι Πάρθοι, Μήδοι, Ελαμίτες, άλλοι από τη Μεσοποταμία, την Ιουδαία, την Καππαδοκία, τον Πόντο, τη Φρυγία, την Παμφυλία, την Αίγυπτο κι από τα μέρη της Λιβύης που είναι κοντά στην Κυρήνη, Ρωμαίοι, Ιουδαίοι και προσήλυτοι, Κρητικοί και Άραβες.
Αφηγητής: Εκεί που συζητούσαν οι μαθητές ακούστηκε δυνατή βουή, όπως ακριβώς φυσά βίαιος άνεμος και γέμισε το σπίτι που κάθονταν.
Σίμων ο Ζηλωτής: Ακούστε! Τι βουή είναι αυτή; Έρχεται κατά δω.
Ιούδας του Ιακώβου (Θαδδαίος): Δυναμώνει όλο και περισσότερο. Νομίζω πως θα γκρεμισθεί το σπίτι.
Ματθίας: Κοιτάξτε γλώσσες φωτιάς μοιράζονται στα κεφάλια μας χωρίς να μας καίνε. Είναι το Άγιο Πνεύμα.
Αφηγητής: Οι πύρινες γλώσσες του Αγίου Πνεύματος κάθισαν στα κεφάλια των μαθητών. Ο φόβος των Ιουδαίων, η αγωνία της προσμονής, η αγραμματοσύνη και κάθε άλλη αδυναμία των μαθητών χάθηκαν από μέσα τους. Γέμισαν με δύναμη, θάρρος, χαρά και φωτισμό από το Άγιο Πνεύμα. Άρχισαν να μιλούν ξένες γλώσσες που μέχρι πριν λίγο δεν ήξεραν. Την ψυχή τους πλημμύρισε η επιθυμία να βγουν έξω στο πλήθος και να κηρύξουν το όνομα του Ιησού και την ανάστασή Του. Και αυτό ακριβώς έκαναν. Χωρίς κανένα φόβο, βγήκαν κι άρχισαν να κηρύττουν στον κόσμο που, εν τω μεταξύ, είχε μαζευτεί έξω από το σπίτι, θέλοντας να μάθει τι ακριβώς ήταν αυτή η δυνατή βουή που ακούστηκε. Ο καθένας άκουγε τους αποστόλους να μιλούν στη γλώσσα του τα μεγαλεία του Θεού. Κι όλοι έμεναν εκστατικοί και θαύμαζαν.
Από το κήρυγμα των αποστόλων πίστεψαν και βαφτίστηκαν τρεις χιλιάδες άνθρωποι. Εκείνη την ημέρα της Πεντηκοστής γεννήθηκε η εκκλησία του Χριστού.
Εργασίες: 1η ) Ζωγραφίστε το σκίτσο. 2η ) Κάνετε τη δραματοποίηση και 3η ) Διηγηθείτε από το πρώτο κείμενο τι συνέβη την ημέρα της Πεντηκοστής.
…/…
Τι σημαίνει η λέξη «Εκκλησία»
Ο όρος εκκλησία προέρχεται από αρχαίο ρήμα εκκαλώ που σημάνει συνέλευση λαού[1]. Με τον όρο εκκλησία λοιπόν εννοούμε το σύνολο των πιστών (ζώντων και κεκοιμημένων) που έχουν αποδεχτεί την πίστη στον Χριστό, έχουν αυτόν ως κεφαλή τους, και συμμετέχουν στα μυστήρια της εκκλησίας.
Βέβαια, πολλές φορές, με τη λέξη εκκλησία εννοούμε και τον ιερό ναό στον οποίο πηγαίνουμε για να συμμετάσχουμε στις ακολουθίες που γίνονται εκεί και να προσευχηθούμε στο Θεό.
Η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας είναι η ημέρα της Πεντηκοστής, όταν οι απόστολοι μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος κήρυξαν στο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί εξαιτίας της βροντής, και πίστεψαν και βαπτίστηκαν 3000 άτομα.
[1] Βλέπε στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε η εκκλησία του δήμου (συγκέντρωση του λαού)
Εικόνες και σύμβολα για την Εκκλησία
Ο ΙΧΘΥΣ
Συμβολίζει τον Χριστό. Η Ακροστιχίδα του σημαίνει: Ι (Ιησούς) Χ (Χριστός) Θ (Θεού) Υ (Υιός) Σ (Σωτήρ). Συμβολίζει ακόμα και τη Θεία Ευχαριστία.
Η Άμπελος
Συμβολίζει τον Χριστό και την Εκκλησία, σύμφωνα με τα λόγια του Χριστού: «Εγώ είμαι το αμπέλι και εσείς τα κλήματα».
Το καράβι
Συμβολίζει την εκκλησία που έχει ως κυβερνήτη τον Χριστό. Κατά τον όσιο Παΐσιο τον Αγιορείτη: Η Εκκλησία είναι όπως το καράβι. Άλλος κοιμάται, άλλος χαζεύει. Αυτό τραβά τον δρόμο του. Άλλος πάλι αγωνίζεται, παλεύει πάνω με τα κύματα. Όλοι μαζί προχωρούν. Φθάνει να είσαι μέσα στην Εκκλησία. Γι’ αυτό να φροντίζετε να είστε πάντα στις ακολουθίες.
Η άγκυρα
Συμβολίζει την ελπίδα της σωτηρίας.
ΕΡΓΑΣΙΑ:
ΙΔΕΟΘΥΕΛΛΑ (Brainstorming) : Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Ο δ/λος τους μοιράζει χαρτί Α4 και τους ζητά να γράψουν ό,τι σημαίνει γι’ αυτούς η λέξη ΕΚΚΛΗΣΙΑ, χωρίς να σχολιάζουν ή να κρίνουν ο ένας την άποψη του άλλου. Κατόπιν όλες οι λέξεις, φράσεις και προτάσεις ομαδοποιούνται και γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης για το τι είναι η ΕΚΚΛΗΣΙΑ.
Μετά την εργασία της Ιδεοθύελλας προέκυψαν οι παρακάτω κατηγορίες λέξεων, φράσεων και προτάσεων:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΛΕΞΕΩΝ, ΦΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Εκκλησιαστική τέχνη (αντικείμενα και ιερά σκεύη)
Εκκλησιαστική μουσική
Χριστιανοί (Πατριάρχης, Επίσκοπος, ιερείς, μοναχοί, λαϊκοί)
Θεός
Ιερός ναός (αρχιτεκτονική, χώρος)
Εξωκλήσια, Μοναστήρια
Άγιοι
Αγιογραφία (εικόνες, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά)
Εκκλησιαστικές εορτές
Ιερά μυστήρια (βάπτιση, γάμος, κηδεία, εξομολόγηση, ιεροσύνη κλπ.)
Εκκλησιαστική τέχνη (διακόσμηση του ναού)
Έθιμα και παραδόσεις
Προσευχή – Επικοινωνία με τον Θεό
Διοίκηση Εκκλησίας
Πίστη στον Ένα Θεό που έχει τρία πρόσωπα (Πατήρ, Υιός, Άγιον Πνεύμα)
Αιώνια Ζωή κοντά στον Θεό
Θαύματα
Τοπωνύμια
Ιεροί τόποι
Εκκλησιαστική ιστορία (εκκλησιαστικά γεγονότα)