ΑΣΦΑΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου και η Δράση Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης Saferinternet.gr
Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου και η Δράση Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης Saferinternet.gr υλοποιούνται υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του προγράμματος πλαισίου Safer Internet.
Στόχος της δράσης Saferinternet.gr είναι να αφυπνίσει όλους τους Έλληνες και να τους ενημερώσει για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να προστατευθούν αλλά και να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα παιδιά τους από τους κινδύνους που εγκυμονούν από τη μη ορθή χρήση των διαδραστικών τεχνολογιών, όπως είναι το Διαδίκτυο και το κινητό τηλέφωνο. Αυτό επιτυγχάνεται με την υλοποίηση πλειάδας πολυμορφικών εκδηλώσεων και δράσεων που δρομολογούνται σε διετή βάση.
Οι δράσεις εναρμονίζονται με τα αποτελέσματα των ερευνών του Ευρωβαρόμετρου όπως και Εθνικών ερευνών που αφορούν στο Διαδίκτυο και στην κινητή τηλεφωνία, έτσι ώστε οι ενέργειες που υλοποιούνται να έχουν το μέγιστο αποτέλεσμα.
Η δράση Saferinternet.gr πιστεύει ότι η απάντηση στους πιθανούς κινδύνους του Διαδικτύου βρίσκεται τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στην πρόληψη:
-
Εκπαίδευση που συνεισφέρει στην απαραίτητη αλλαγή του τρόπου συμπεριφοράς, και που δημιουργεί μια υπεύθυνη στάση απέναντι στο Διαδίκτυο.
-
Πρόληψη, έτσι ώστε να προωθηθούν οι θετικές πλευρές και τα οφέλη της χρήσης των διαδραστικών τεχνολογιών.
Η δράση Saferinternet.gr πιστεύει επίσης ότι είναι ευθύνη όλων των κοινωνικών φορέων να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την ασφαλή πλοήγηση των παιδιών στο Διαδίκτυο και την διασφάλιση των δικαιωμάτων τους στον κόσμο των διαδραστικών τεχνολογιών και της κοινωνίας της πληροφορίας.
Η δράση Saferinternet.gr αποτελεί τον εθνικό εκπρόσωπο του Πανευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Κέντρων Ενημέρωσης Insafe (www.saferinternet.org).
…/…
BLOGGING
Τι είναι τα weblogs ή blogs;
Η λέξη «weblog» προέρχεται από το συνδυασμό δύο λέξεων: web που σημαίνει Διαδίκτυο και «log» που σημαίνει καταχώρηση. Συνήθως χρησιμοποιείται η σύντμηση «blog». Blogging ονομάζεται η διαδικασία δημιουργίας και φόρτωσης πληροφοριών σε ένα blog, ενώ ο δημιουργός λέγεται blogger.
Τα blogs ή ιστολόγια, όπως λέγονται στα Ελληνικά, είναι εικονικά ημερολόγια που αποθηκεύονται στο Διαδίκτυο και μπορούν να δημιουργηθούν πολύ εύκολα από οποιονδήποτε καθώς δεν χρειάζονται ειδικές τεχνικές γνώσεις για τη δημιουργία τους. Τα blogs αποτελούνται γενικά από κείμενο και εικόνες και μπορεί να έχουν μορφή ημερολογίου.
Vlog είναι το blog στο οποίο οι χρήστες δημοσιεύουν και βίντεο εκτός από γραπτά σχόλια. Τα Moblog ή Mobile Logs χρησιμοποιούν δυνατότητες δημοσίευσης υλικού στο διαδίκτυο μέσω του κινητού τηλεφώνου.
Διατρέχω κάποιον κίνδυνο αν δημιουργήσω το δικό μου blog;
Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους στα blogs είναι το να μπει κανείς στον πειρασμό να αποκαλύψει προσωπικές πληροφορίες που μπορεί να διαδοθούν σε όλο τον κόσμο και να χρησιμοποιηθούν εις βάρος του (π.χ. κλοπή ταυτότητας). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο ψευδώνυμο για να προστατεύσετε την ταυτότητά σας. Να θυμάστε ότι όλοι έχουν δικαίωμα να προστατεύσουν την ιδιωτική τους ζωή. Αν σκοπεύετε να δημοσιεύσετε πληροφορίες και εικόνες για τρίτους, πρέπει πρώτα να πάρετε την άδειά τους.
Ένας ακόμη κίνδυνος είναι η καταπάτηση των πνευματικών δικαιωμάτων. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε υλικό (π.χ. κείμενο, εικόνα, ήχο, βίντεο) ή σχέδιο blog από ιστοσελίδες άλλων ατόμων χωρίς την άδειά τους. Επίσης ποτέ μη δημοσιεύετε προσβλητικό (π.χ. ρατσιστικό) ή παράνομο (τζόγος, πορνογραφία κ.α.) υλικό.
Πώς μπορώ να δημιουργήσω το δικό μου blog;
Πολλές ιστοσελίδες προσφέρουν εργαλεία για τη δημιουργία και τη δημοσίευση υλικού, όπως είναι τα blogs. Μπορείτε να συμβουλευτείτε π.χ. το http://www.blogger.com/start το οποίο παρέχει εργαλεία για blogging και moblogging ή το http://www.schoolblogs.com. Και οι δύο ιστοχώροι προσφέρουν οδηγίες βήμα προς βήμα για να σας βοηθήσουν να δημιουργήσετε ένα λογαριασμό, να ονομάσετε το blog σας και να επιλέξετε ένα κατάλληλο πρότυπο για να ξεκινήσετε. Τότε μπορείτε να συνθέσετε, να προσθέσετε ή να επεξεργαστείτε το περιεχόμενο από μια κεντρική ιστοσελίδα που παρέχει φιλικά προς το χρήστη εργαλεία. Οι εικόνες και οι σύνδεσμοι θα κάνουν το blog σας ακόμη πιο ενδιαφέρον.
Αν θέλετε το Weblog σας να είναι διαδραστικό, βεβαιωθείτε ότι έχετε επιλέξει εργαλεία που σας επιτρέπουν τη δημοσίευση σχολίων έτσι ώστε να μπορείτε να προσκαλείτε άλλους χρήστες να σχολιάσουν τις δημοσιεύσεις σας. Οι επισκέπτες του blog μπορούν να σχολιάζουν επι του περιεχομένου που δημοσιεύετε πατώντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο στο τέλος κάθε δημοσίευσης.
Τι να κάνω με τις ανεπιθύμητες και παράνομες δημοσιεύσεις στο blog μου;
Όταν επιλέξετε το λογισμικό blog που θα χρησιμοποιήσετε, βεβαιωθείτε ότι θα σας επιτρέπεται η διαγραφή σχολίων τα οποία θεωρείτε ακατάλληλα. Αν κάποιος επιμένει να δημοσιεύει προσβλητικά σχόλια, επικοινωνήστε με την υπηρεσία φιλοξενίας blog που χρησιμοποιείτε.
Ορισμένα λογισμικά blog στέλνουν στον ιδιοκτήτη ένα e-mail κάθε φορά που δημοσιεύεται ένα σχόλιο. Αν ελέγχετε συχνά τα εισερχόμενά σας μηνύματα, αυτός είναι ένας πολύ πρακτικός τρόπος ειδοποίησης που σας επιτρέπει να απαλλαχθείτε άμεσα από ανεπιθύμητα σχόλια.
Αν κάποιος σας πληροφορήσει ότι έχετε προσωπικά ή προσβλητικά στοιχεία στο ιστολόγιό σας, ελέγξτε το αμέσως και λάβετε τα απαραίτητα μέτρα (π.χ. διαγράψτε τα δεδομένα). Δεν θέλετε, φυσικά, να κατηγορηθείτε για καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων.
Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;
Οι παροχείς λογισμικού blog δίνουν αρκετές συμβουλές. Μπορείτε να δείτε την ιστοσελίδα του παροχέα σας για γενικές συμβουλές, και για να ανακαλύψετε τι εργαλεία σας προσφέρουν.
Το Electronic Frontiers Foundation (www.eff.org), ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που εδρεύει στις ΗΠΑ, παρέχει έναν ηλεκτρονικό οδηγό για τη διατήρηση της ανωνυμίας σε ιστολόγια. Σας παραθέτουμε ορισμένες συμβουλές για ανώνυμο blogging:
Χρησιμοποιήστε ψευδώνυμα και μην ανακαλύπτετε προσωπικά δεδομένα.
Περιορίστε την πρόσβαση στο blog σας.
Χρησιμοποιήστε τεχνολογία που σας προσφέρει ανωνυμία και δεν εμφανίζει το blog σας στα αποτελέσματα μηχανών αναζήτησης.
Κατοχυρώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση ανώνυμα.
Πώς μπορώ να περιορίσω την πρόσβαση στο blog μου;
Πολλοί παροχείς λογισμικού blog σας επιτρέπουν να κάνετε μέρη του ή ακόμη και ολόκληρο το blog προσβάσιμο μόνο από άτομα που έχουν τον κωδικό πρόσβασης σε αυτό, τα άτομα δηλαδή που εσείς θα υποδείξετε.
Οι bloggers που επιθυμούν να ανταλλάξουν πιο προσωπικές πληροφορίες (π.χ. οικογενειακές φωτογραφίες) στο blog τους θα ήταν καλό να αναζητήσουν αυτή την υπηρεσία κατά το στήσιμο του blog τους.
Μπορείτε να αποφύγετε την εμφάνιση του blog σας στα αποτελέσματα μεγάλων μηχανών αναζήτησης, δημιουργώντας ένα ειδικό αρχείο που δίνει την εντολή στις μηχανές αναζήτησης να αγνοούν την ιστοσελίδα σας.
Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;
Οι παροχείς λογισμικού blog δίνουν αρκετές συμβουλές. Μπορείτε να δείτε την ιστοσελίδα του παροχέα σας για γενικές συμβουλές, και για να ανακαλύψετε τι εργαλεία σας προσφέρουν.
Το Electronic Frontiers Foundation (www.eff.org), ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που εδρεύει στις ΗΠΑ, παρέχει έναν ηλεκτρονικό οδηγό για τη διατήρηση της ανωνυμίας σε ιστολόγια. Σας παραθέτουμε ορισμένες συμβουλές για ανώνυμο blogging:
Χρησιμοποιήστε ψευδώνυμα και μην ανακαλύπτετε προσωπικά δεδομένα.
Περιορίστε την πρόσβαση στο blog σας.
Χρησιμοποιήστε τεχνολογία που σας προσφέρει ανωνυμία και δεν εμφανίζει το blog σας στα αποτελέσματα μηχανών αναζήτησης.
Κατοχυρώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση ανώνυμα.
…/…
ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟ INTERNET
Σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, τα παιδιά στην Ελλάδα χρησιμοποιούν κινητό από το νηπιαγωγείο σε ποσοστό 1%! Ενώ στο δημοτικό κινητό έχουν τρία στα δέκα παιδιά και στο γυμνάσιο το 80% των παιδιών. Τα παιδιά χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο, πέρα από επικοινωνία, και ως πύλη εισόδου στις αγαπημένες τους ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο, όπως παιχνίδια και τόπους κοινωνικής δικτύωσης.
Ο εθισμός στο Ίντερνετ, η παρενόχληση, ο εκφοβισμός, η πορνογραφία, ο τζόγος είναι νοσηρές καταστάσεις που μπορεί να ανακύψουν στους μικρούς χρήστες του Διαδικτύου. Επιπλέον, πολλά ερευνητικά κέντρα πιστεύουν ότι τα παιδιά, ιδίως αυτά που είναι κάτω των δέκα χρόνων, πρέπει να αποθαρρύνονται από τη χρήση των κινητών τηλεφώνων για λόγους αμιγώς ιατρικούς. Το αναπτυσσόμενο νευρικό σύστημά τους, το μικρό και λεπτό εγκεφαλικό κρανίο, η μακροχρόνια έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία των κινητών, η επιστημονική αμηχανία για τον βαθμό της επίδρασης της ακτινοβολίας στη σωματική υγεία καθιστά τον περιορισμό της χρήσης των κινητών από τα παιδιά απαραίτητο. Η χρήση του κινητού τηλεφώνου μόνο για αναγκαίες κλήσεις, η χρήση εξαρτημάτων (hands free kids), η απομάκρυνση από το σώμα της συσκευής κατά την ομιλία και η αποφυγή συνομιλίας σε κλειστούς χώρους (ασανσέρ, αυτοκίνητα κ.λπ.) είναι μερικά από τα μέτρα προφύλαξης.
Πέρα όμως από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, οι γονείς οφείλουν να παίρνουν όλα τα μέτρα ασφαλούς πλοήγησης του Διαδικτύου μέσω κινητών τηλεφώνων. Όλες οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας οφείλουν να έχουν τη δυνατότητα γονικού ελέγχου και φίλτρα προστασίας από παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο. Οι γονείς πρέπει να αναζητούν τις υπηρεσίες αυτές και να ελέγχουν τον χρόνο παραμονής των παιδιών στο Διαδίκτυο.
Οι γονείς που αδυνατούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τους κινδύνους του Διαδικτύου, που ενδεχομένως συναντήσουν στο κινητό τηλέφωνο, μπορούν να ζητήσουν περαιτέρω βοήθεια στην τηλεφωνική γραμμή: «Υποστηρίζω 80011 80015» της Μονάδας Εφηβικής Υγείας στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού».
…/…
ΙΟΙ – ΒΛΑΒΕΡΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
Τι είναι Malware;
Είναι βλαβερό λογισμικό που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τους ιούς (viruses), τα σκουλήκια (worms) και τους δούρειους ίππους (trojan horses).
Τι είναι ένας Ιός (Virus);
Πρόκειται για πρόγραμμα το οποίο είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να «εισβάλλει» στον υπολογιστή σας και να δημιουργεί ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως αδυναμία έναρξης του υπολογιστή σας, μη σωστή λειτουργία των εφαρμογών που χρησιμοποιείτε ή η ξαφνική εμφάνιση διάφορων χαρακτήρων και αριθμών στην οθόνη σας. Ένα ιός μπορεί όμως να προκαλέσει και σοβαρές ή ανεπανόρθωτες βλάβες (όπως την καταστροφή των αρχείων σας από τον σκληρό δίσκο).
Τι είναι ένα Σκουλήκι (Worm);
Είναι ένας ιός που αναπαράγεται δημιουργώντας αντίγραφα του εαυτού του διαμέσου των δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένα σκουλήκι μπορεί να βλάψει ένα δίκτυο και μπορεί να μειώσει κατά πολύ την ταχύτητα της σύνδεσής σας στο Διαδίκτυο καταναλώνοντας όλους τους πόρους του υπολογιστή και να οδηγήσει ακόμη και σε κλείσιμο του υπολογιστή.
Τι είναι ένας Δούρειος Ίππος (Trojan horse);
Είναι πρόγραμμα που ενώ φαίνεται πως δουλεύει σωστά και με νόμιμο τρόπο, στην πραγματικότητα μπορεί να προκαλέσει αρκετές βλάβες. Ονομάζεται έτσι, γιατί (όπως και ο Δούρειος Ίππος της Τροίας) μπορεί να μπει στον υπολογιστή σας μέσω διαδικασιών που θεωρούνται ακίνδυνες, όπως για παράδειγμα μέσω ενός παιχνιδιού ή μέσω ενός προγράμματος ανίχνευσης ιών και έτσι να σας ξεγελάσει κρύβοντας την παρασκηνιακή του δραστηριότητα. Γενικά οι δούρειοι ίπποι δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν όπως οι ιοί. Ένας δούρειος ίππος μπορεί να δράσει και ως κατάσκοπος, δηλαδή να ξεκινήσει να καταγράφει οτιδήποτε πληκτρολογείτε στο πληκτρολόγιό σας. Έτσι θα συλλέξει πληροφορίες κωδικών πρόσβασης, λογαριασμών, πιθανών τραπεζικών συναλλαγών και άλλα προσωπικά σας δεδομένα.
Τι είναι Spyware;
Είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να προσκολληθεί κρυφά σε αρχεία που κατεβάζετε από το Διαδίκτυο. Μόλις κατέβει, αυτοεγκαθίσταται στον υπολογιστή σας και ξεκινά την παρακολούθηση της διαδικτυακής σας δραστηριότητας. Οι πληροφορίες που καταγράφει αποστέλλονται τότε σε τρίτους, που τις περισσότερες φορές είναι εταιρίες που ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν το δικό σας προφίλ και να ξεκινήσουν να σας στέλνουν διαφημιστικό ή άλλο υλικό ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σας.
Πώς αποτρέπω την είσοδο βλαβερού λογισμικού στον υπολογιστή μου;
Είναι σημαντικό να μην ανοίγετε τα e-mails που λαμβάνετε από άγνωστο αποστολέα. Πολλά από αυτά έχουν τίτλους που προσελκύουν την προσοχή, όπως «Κερδίσατε στην κλήρωση!» ή «Χρόνια Πολλά, Σου έχω ένα δώρο» κ.ο.κ. Μην ανοίγετε ποτέ τα συνημμένα σε τέτοιου είδους e-mails αρχεία, γιατί είναι εξαιρετικά πιθανόν, κάποιο από αυτά να εγκαταστήσει ιό ή σκουλήκι στον υπολογιστή σας. Εγκαταστήστε λογισμικό antivirus στον υπολογιστή σας. Αυτό θα σας προστατεύσει από ιούς, βλαβερό λογισμικό και άλλου είδους απειλές. Μπορείτε ακόμη, να εγκαταστήσετε ένα firewall (τείχος προστασίας), το οποίο θα ελέγχει όλα τα αρχεία που μπαίνουν ή βγαίνουν από τον υπολογιστή σας. Προσπαθήστε να αποφύγετε ύποπτες ιστοσελίδες και αν μπείτε σε κάποια από αυτές κατά λάθος και σας φαίνεται περίεργη, φύγετε αμέσως. Αν εμφανιστούν παράθυρα που σας ζητούν να συμφωνήσετε σε οτιδήποτε, κλείστε τα αμέσως και ποτέ μην πατάτε κουμπιά που βρίσκονται μέσα σε αυτά.
Τι είναι το λογισμικό antivirus;
Πρόκειται για λογισμικό που χρησιμοποιείται για την προστασία του υπολογιστή από τους ιούς, αλλά και από άλλο βλαβερό υλικό. Τα προγράμματα αυτά εγκαθίστανται στον υπολογιστή σας και ελέγχουν όλα τα αρχεία που βρίσκονται σε αυτόν αλλά και τα συνημμένα σε e-mail αρχεία. Αν εντοπιστούν ιοί, το πρόγραμμα σας ενημερώνει αμέσως και στις περισσότερες περιπτώσεις, απομονώνει ή επιδιορθώνει τα αρχεία που έχουν προσβληθεί από τον ιό. Ένα πρόγραμμα antivirus πρέπει να ενημερώνεται συνεχώς και μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για φιλτράρισμα ιστοσελίδων.
Τι είναι ένα firewall (τείχος προστασίας);
Πρόκειται για μία συσκευή ή ένα λογισμικό που αναλαμβάνει να αποτρέψει ή να σταματήσει μη εξουσιοδοτημένα άτομα να αποκτήσουν πρόσβαση στον υπολογιστή σας. Το «τείχος προστασίας» firewall ελέγχει όλα τα αρχεία που μπαίνουν ή βγαίνουν από τον υπολογιστή σας. Αν υπάρχει κάποιο ύποπτο αρχείο θα το αναλάβει και ο υπολογιστής σας θα είναι ασφαλής.
Τι είναι ο dialer;
Ο dialer είναι ένα πρόγραμμα, το οποίο χωρίς να το γνωρίζετε σταματά τη σύνδεση στο Διαδίκτυο μέσω του παρόχου σας και εκτρέπει τη σύνδεση σε μια διεθνή γραμμή, κάτι που τις περισσότερες φορές έχει ως αποτέλεσμα υπέρογκους λογαριασμούς τηλεφώνου. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν ο χρήστης επισκεφθεί μια ιστοσελίδα με ύποπτο ή πορνογραφικό περιεχόμενο, ή αναξιόπιστες ιστοσελίδες. Ένας dialer μπορεί επίσης να εισέλθει στον υπολογιστή σας μέσω spam. Για να μην πέσετε θύμα των dialers, αν χρησιμοποιείτε modem για τη σύνδεσή σας, επικοινωνήστε με τον τηλεπικοινωνιακό πάροχό σας και ζητήστε φραγή διεθνών κλήσεων. Ο πάροχός σας θα σας δώσει έναν κωδικό, τον οποίο θα πρέπει να καλείτε πριν από κάθε άλλον διεθνή κωδικό. Με αυτόν τον τρόπο, ο dialer δεν θα μπορεί να εκτρέψει τη σύνδεσή σας στο εξωτερικό, καθώς το τηλέφωνό σας θα φράζει την εξερχόμενη κλήση.
Τι είναι οι Hackers;
Hackers είναι τα άτομα, που χωρίς εξουσιοδότηση αποκτούν παράνομη πρόσβαση σε κάποιο σύστημα υπολογιστών και στα δεδομένα του, χωρίς ωστόσο να έχουν πρόθεση να προκαλέσουν ζημιά.
Τι είναι οι Crackers;
Cracker ονομάζεται ένα άτομο που χωρίς εξουσιοδότηση, αποκτά παράνομη πρόσβαση σε ένα σύστημα υπολογιστών και στα δεδομένα του, με σκοπό την πρόκληση οικονομικής ή άλλου είδους ζημιάς και την κλοπή πληροφοριών.
Ποιές μεθόδους ακολουθούν οι Crackers;
Οι crackers συνήθως βάζουν ιούς και άλλου είδους προγράμματα που περιέχουν ειδικό κώδικα στα συστήματα στόχους, με σκοπό να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτοί οι κώδικες είναι:
ü Ένας δούρειος ίππος, κρυμμένος σε άλλα προγράμματα που φαινομενικά δεν είναι βλαβερά.
ü Ένα σκουλήκι, το οποίο δεν είναι κρυμμένο σε άλλα αρχεία, αλλά αποστέλλεται εκμεταλλεύομενο τα κενά στην ασφάλεια των δικτύων που έχουν εντοπίσει οι crackers.
ü Μια λογική βόμβα, που υποδηλώνει ανενεργό κώδικα τοποθετημένο μέσα σε ένα πρόγραμμα λογισμικού και ο οποίος ενεργοποιείται σε συγκεκριμένη ημερομηνία ή συμβάν.
…/…
Η ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΣΟΥ ΦΗΜΗ
Ξέρεις ποια είναι η διαδικτυακή σου φήμη;
Το ψηφιακό σου αποτύπωμα είναι το σημάδι που αφήνεις κάθε φορά που χρησιμοποιείς το Διαδίκτυο, και μπορεί να διαμορφώσει τη διαδικτυακή σου φήμη. Τα ψηφιακά σου αποτυπώματα μπορεί να είναι θετικά ή αρνητικά, και διαμορφώνουν τον τρόπο που οι άλλοι σε αντιμετωπίζουν στο παρόν ή ακόμη και στο μέλλον. Χρησιμοποίησε την απλή λίστα που θα βρεις παρακάτω, προκειμένου να σε βοηθήσει να διαχειριστείς και να διατηρήσεις τη διαδικτυακή σου φήμη.
Αναζήτησε πληροφορίες για το άτομό σου online:
Ξέρεις πραγματικά τι υπάρχει για σένα στο Διαδίκτυο; Κάνε μια απλή αναζήτηση με το όνομά σου για να δεις τι θα βρεις. Εάν βρεις κάτι που σε δυσαρεστεί, κάνε τις απαραίτητες ενέργειες ώστε αυτό το περιεχόμενο να απομακρυνθεί. Εάν εμφανίζονται οι σελίδες που διατηρείς στο Facebook ή σε άλλες υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, μπορείς να το αλλάξεις αυτό μέσα από τις «Ρυθμίσεις Ασφαλείας».
Έλεγξε τις ρυθμίσεις ασφαλείας:
Βεβαιώσου ότι γνωρίζεις ποιες πληροφορίες κοινοποιείς δημόσια στις ιστοσελίδες που χρησιμοποιείς, και ιδιαίτερα στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Οι περισσότερες από αυτές έχουν ρυθμίσεις ασφαλείας, που σε βοηθούν να διαχειριστείς τόσο το περιεχόμενο που μοιράζεσαι, όσο και τους χρήστες που θα έχουν πρόσβαση σε αυτό∙ μπορείς εσύ να αποφασίσεις αν θα κοινοποιείς (post) πληροφορίες μόνο στους φίλους, ή στους «followers» σου, ή σε όλους. Και μην ξεχνάς, ότι το περιεχόμενο και οι ρυθμίσεις των φίλων σου μπορούν, επίσης, να επηρεάσουν το ψηφιακό σου αποτύπωμα.
Σκέψου πριν δημοσιεύσεις:
Πριν αναρτήσεις εκείνη την αστεία φωτογραφία του φίλου σου στο Διαδίκτυο ή κάνεις ένα αστείο «tweet» για κάποιον, αναρωτήσου αν θα ήθελες να το δουν όλοι: φίλοι, γνωστοί, οικογένεια, παππούδες, μελλοντικοί εργοδότες. Θα σου άρεσε, αν οι άλλοι αναρτούσαν τέτοιο περιεχόμενο για σένα; Πρέπει πάντα να είσαι περήφανος/η για οτιδήποτε δημοσιεύεις online. Θυμήσου πως ότι ανεβαίνει στο Διαδίκτυο, μπορεί να παραμείνει εκεί για πάντα!
Απενεργοποίησε και διέγραψε:
Όταν σταματάς να χρησιμοποιείς μια σελίδα κοινωνικής δικτύωσης ή κάποια άλλη διαδικτυακή υπηρεσία, είναι καλή ιδέα να απενεργοποιείς ή να διαγράφεις το λογαριασμό σου. Αυτό σημαίνει ότι το περιεχόμενο δε θα είναι πλέον ενεργό και δε θα μπορεί να αναζητηθεί online∙ θα αποτρέψει, επίσης, τον κίνδυνο να παραβιαστεί ο λογαριασμός σου, χωρίς να το γνωρίζεις.
Δημιούργησε ένα θετικό ψηφιακό αποτύπωμα:
Ο καλύτερος τρόπος να διατηρήσεις τον έλεγχο της ψηφιακής σου φήμης, είναι να χρησιμοποιείς το χρόνο σου στο Διαδίκτυο παραγωγικά, για να δημιουργήσεις ένα θετικό ψηφιακό αποτύπωμα. Για παράδειγμα, γιατί να μη γράψεις ένα ιστολόγιο για όλα τα σημαντικά πράγματα που σε ενδιαφέρουν, να δημιουργήσεις μια σελίδα κοινωνικής δικτύωσης για να προβάλεις τη επιχείρηση της οικογένειάς σου, ή, ακόμα, να υλοποιήσεις ένα βίντεο που θα διδάσκει κάτι καινούριο στους άλλους;
…/…
ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΖΩΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
1 Πώς μπορώ να προστατεύσω την ιδιωτική μου ζωή στο Διαδίκτυο;
Μπορείτε εύκολα να προστατεύσετε την ιδιωτική σας ζωή με το να μη δημοσιεύετε ποτέ προσωπικά σας δεδομένα, όπως το πραγματικό σας όνομα, τη διεύθυνσή σας, τον αριθμό τηλεφώνου, το όνομα του σχολείου (αν είστε ανήλικος), ή στοιχεία που αφορούν φίλους και οικογένεια. Όταν κάνετε chat, χρησιμοποιήστε ψευδώνυμο και αποφύγετε να μπαίνετε σε προσωπικές λεπτομέρειες, αν δεν γνωρίζετε προσωπικά το άτομο με το οποίο συνομιλείτε. Όταν επισκέπτεστε ιστοσελίδες που ζητούν τις προσωπικές σας πληροφορίες, σιγουρευτείτε ότι η σελίδα είναι αξιόπιστη και πριν καταχωρήσετε τα στοιχεία σας, ρωτήστε για ποιο λόγο τα χρειάζονται. Πάντα να συμβουλεύεστε τους όρους και προϋποθέσεις (terms and conditions) και την πολιτική απορρήτου (privacy statement) της εταιρίας που διαχειρίζεται τοv ιστοχώρο.
2 Αν κάποιος φίλος ζητήσει τον κωδικό της σύνδεσής μου στο Διαδίκτυο, να του τον δώσω;
Μην δίνετε τον κωδικό σας γιατί εσείς θα είστε υπεύθυνος για ό,τι δραστηριότητα κάνει ο φίλος ή η φίλη σας στο Διαδίκτυο. Γενικά δεν πρέπει ποτέ να αποκαλύπτετε τον κωδικό σας. Αν πιστεύετε ότι κάποιος ανακάλυψε τον κωδικό σας πρέπει να τον αλλάξετε άμεσα. Να χρησιμοποιείτε πάντα κωδικούς πρόσβασης που είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς. Για παράδειγμα, να αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε το όνομά σας, το επίθετό σας, ή ονόματα φίλων, κατοικίδιων και ημερομηνίες γενεθλίων.
3 Είμαι ορατός στο Διαδίκτυο;
Όλοι οι χρήστες του Διαδικτύου, αφήνουν πάντα ίχνη, τα αποκαλούμενα «cybertrails» όταν είναι συνδεδεμένοι σε αυτό. Αυτό στην πραγματικότητα είναι καλό: αν κάποιοι διαπράττουν εγκλήματα στο Διαδίκτυο, η αστυνομία και άλλες αρχές μπορούν να εντοπίσουν τα αποδεικτικά στοιχεία και να τους πιάσουν.
4 Μπορώ να ανεβάσω στο Διαδίκτυο φωτογραφίες φίλων μου;
Αν θέλετε να βγάλετε μια φωτογραφία ενός φίλου, ενός μέλους της οικογένειας, ενός συμμαθητή κ.λπ., πρώτα πρέπει να ζητήσετε την άδεια του ατόμου αυτού. Σε κάθε περίπτωση, μην ανεβάζετε τη φωτογραφία στο Διαδίκτυο, αλλά κρατήστε τη σε ασφαλές μέρος, μόνο για προσωπική σας χρήση. Να θυμάστε ότι από τη στιγμή που στέλνετε μια φωτογραφία στο Διαδίκτυο παύει να είναι για ιδιωτική χρήση και δεν μπορείτε να ελέγξετε το που θα καταλήξει.
5 Τι να κάνω αν κάποια εμπορική εταιρία ζητήσει τα στοιχεία μου για να μου στέλνει διαφημιστικό υλικό ή για να συμμετάσχω σε μια κλήρωση;
Πρώτα απ’ όλα σιγουρευτείτε ότι η εταιρία είναι αξιόπιστη. Δεν υπάρχει κάτι μεμπτό στο να λαμβάνει κανείς διαφημιστικό υλικό ή στη συμμετοχή σε μια ηλεκτρονική κλήρωση ή διαγωνισμό, εφόσον το επιθυμεί. Αλλά προτού στείλετε τα προσωπικά σας δεδομένα, ελέγξτε την πολιτική απορρήτου (privacy policy) της εταιρίας. Π.χ. το πώς πρόκειται να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία σας, και αν δηλώνει ρητώς ότι τα προσωπικά σας στοιχεία θα κρατηθούν εμπιστευτικά και δεν θα δοθούν σε τρίτους. Αν είστε ανήλικος, πρώτα ρωτήστε τους γονείς σας, αν σας επιτρέπουν να δώσετε τα στοιχεία σας και μόνο αν σας το επιτρέπουν κάντε το.
6 Ένας ηλεκτρονικός φίλος μου ζήτησε να του στείλω μια φωτογραφία μου. Τι να κάνω;
Το να στέλνετε φωτογραφίες σε ηλεκτρονικούς φίλους δεν είναι και τόσο καλή ιδέα. Έτσι, λοιπόν αποφύγετε να στέλνετε δικές σας φωτογραφίες σε άτομα που γνωρίσατε μέσω Διαδικτύου και δεν γνωρίζετε προσωπικά. Μια δική σας φωτογραφία θα κάνει πιο εύκολο τον εντοπισμό σας στον πραγματικό κόσμο. Επίσης να θυμάστε ότι μια ψηφιακή φωτογραφία σας μπορεί να υπάρχει για πάντα και αν κάποιος ηλεκτρονικός σας φίλος την έχει κρατήσει, μπορεί κάποια μέρα να συναντήσετε την επίμαχη φωτογραφία στο Διαδίκτυο και υπάρχει περίπτωση να μην μοιάζει καθόλου με το πρωτότυπο, καθότι η επεξεργασία μιας φωτογραφίας είναι με τα σημερινά μέσα απίστευτα εύκολη. Να θυμάστε πάντα ότι από τη στιγμή που ανεβάζετε μια φωτογραφία σας στο Διαδίκτυο, παύει πια να είναι προσωπική και δεν μπορείτε να ελέγξετε που θα δημοσιευθεί και από ποιόν θα χρησιμοποιηθεί.
…/…
ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ
Τι είναι παιδική πορνογραφία;
Η παιδική πορνογραφία ορίζεται διαφορετικά από τη νομοθεσία της κάθε χώρας. Ο κοινός παρανομαστής είναι οι αναπαραστάσεις ανηλίκων που συμμετέχουν σε σεξουαλικές πράξεις ή καταστάσεις που υποδηλώνουν σεξουαλικές δραστηριότητες. Μερικές φορές ο ορισμός περιλαμβάνει εικόνες που έχουν υποστεί επεξεργασία από ηλεκτρονικό υπολογιστή ή και καρτούν.
Είναι ευρέως γνωστό ότι η παιδική πορνογραφία είναι παράνομη και υπόκειται σε ποινικές κυρώσεις. Επιπλέον υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην αντιμετώπιση της παιδικής πορνογραφίας από χώρα σε χώρα. Σε ορισμένες χώρες για παράδειγμα, ακόμη και η εν γνώση κατοχή παιδικής πορνογραφίας είναι έγκλημα (όπως στην Ισπανία).
Σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Διαδικτυακά Εγκλήματα του Συμβουλίου της Ευρώπης η παιδική πορνογραφία έχει τις εξής μορφές:
Ένας ανήλικος που συμμετέχει σε σεξουαλική δραστηριότητα.
Ένα άτομο που συμμετέχει σε σεξουαλική δραστηριότητα προσποιούμενο ότι είναι ανήλικο.
Ρεαλιστικές εικόνες που αναπαριστούν ένα ανήλικο να συμμετέχει σε σεξουαλικές δραστηριότητες.
Τι είναι τα κυκλώματα παιδοφιλίας;
Ένα κύκλωμα παιδοφιλίας είναι μια ομάδα ανθρώπων που εργάζονται μαζί μέσω Διαδικτύου σε διαφορετικές χώρες και υπό διαφορετικά νομοθετικά πλαίσια, με σκοπό τη συλλογή και διανομή πορνογραφικού υλικού για τη δική τους ικανοποίηση. Μπορεί επίσης να γίνεται και ανταλλαγή εμπειριών και γνώσεων ως προς την αποφυγή ανίχνευσης και το σχεδιασμό εγκληματικών ενεργειών εις βάρος παιδιών.
Πώς τα κυκλώματα παιδοφιλίας χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο;
Υπάρχει μια ισχυρή εντύπωση ότι το Διαδίκτυο έχει γίνει ένας ισχυρός παράγων στην εξέλιξη των παιδοφιλικών κυκλωμάτων παγκοσμίως. Πολλές πρόσφατες καταδίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και στο Ηνωμένο Βασίλειο απέδειξαν ότι το Διαδίκτυο χρησιμοποιείται ευρέως από τα μέλη τέτοιων κυκλωμάτων, τόσο για να την ανταλλαγή εμπειριών όσο και για την διακίνηση φωτογραφιών παιδικής πορνογραφίας. Η διάδοση της παιδικής πορνογραφίας προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους διεθνείς φορείς που ασχολούνται με την προστασία των ανηλίκων. Ανεξάρτητα από τους τρόπους που χρησιμοποιούνται για την διακίνηση φωτογραφιών παιδικής πορνογραφίας στο Διαδίκτυο, το πρόβλημα εξακολουθεί να είναι σοβαρό στη δυτική Ευρώπη, όπου αποκαλύφθηκαν σημαντικά κυκλώματα παιδικής πορνογραφίας στη Δανία, την Ισπανία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Καθώς αυτά τα δίκτυα χρησιμοποιούν εξελιγμένες τεχνολογίες τηλεπικοινωνιών, κάνοντας χρήση κρυπτογράφησης και κωδικών ονομασιών, γίνεται συνεχώς δυσκολότερη η ανακάλυψή τους από τις αρχές.
Τι σημαίνει ο όρος grooming;
Το grooming είναι η διαδικασία κατά την οποία, παιδόφιλοι, προσποιούμενοι ότι είναι έφηβοι, χρησιμοποιούν τα chat rooms για να προσελκύσουν παιδιά με σκοπό να τα κακοποιήσουν. Τα chat rooms φιλοξενούνται στο Διαδίκτυο και σε αυτά μπορεί να έχει πρόσβαση οποιοσδήποτε από οποιοδήποτε σημείο στον κόσμο. Συχνά θεωρούνται από τα παιδιά ασφαλείς τόποι συνομιλίας στο Διαδίκτυο, τόσο εξαιτίας της δημόσιας φύσης της συζήτησης αλλά και της λανθασμένης εκτίμησης των παιδιών ότι διατηρείται η ανωνυμία τους. Οι παιδόφιλοι ξεκινούν συζητήσεις με τα πιθανά θύματα με σκοπό να αναπτύξουν φιλική σχέση με αυτά και να αποσπάσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τόπο διαμονής τους, τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι και τις σεξουαλικές τους εμπειρίες. Μέσα από την σχέση αυτή προκαλούν σιγά σιγά συζητήσεις σεξουαλικής φύσεως και πολλές φορές οι παιδόφιλοι στέλνουν στα υποψήφια θύματα φωτογραφίες παιδικής πορνογραφίας αλλά και πορνογραφίας ενηλίκων για να δώσουν την αίσθηση ότι αυτό είναι κάτι το αποδεκτό και φυσιολογικό. Η τακτική αυτή χρησιμοποιείται για να υπονομεύσει την απροθυμία των παιδιών στο να λάβουν μέρος σε σεξουαλική επαφή. Χρησιμοποιείται επίσης για να αποτρέψει το θύμα από το να ζητήσει προστασία από τους γονείς και τους δασκάλους του, αφού καταλήγει να νιώθει ένοχο που έχει ανταλλάξει τέτοιου είδους φωτογραφίες.
Πού μπορώ να καταγγείλω ύποπτες σελίδες;
Εάν πιστεύετε ότι βρήκατε μια ιστοσελίδα στην οποία υπάρχει παράνομο υλικό, τότε σας προτρέπουμε να έρθετε σε επαφή με την Ελληνική Ανοιχτή Γραμμή SafeLine.
Η SafeLine δέχεται καταγγελίες για ιστοχώρους (websites) ή υπηρεσίες νέων (newsgroups) που περιέχουν:
1. Εικόνες κακομεταχείρισης των παιδιών, οπουδήποτε στον κόσμο.
2. Ρατσιστικό και ξενοφοβικό περιεχόμενο που, κατά την άποψή σας, παραβαίνει την Ελληνική νομοθεσία.
3. Άλλο περιεχόμενο, παράνομο, κατά την άποψή σας.
Η SafeLine συνεργάζεται με τους Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP), το Ακαδημαϊκό Δίκτυο ΕΔΕΤ και το Σχολικό Δίκτυο, Ερευνητικά και Πολιτιστικά Ιδρύματα, Ενώσεις Καταναλωτών και την Ελληνική Αστυνομία για τον περιορισμό της ροής του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο.
Η SafeLine υποστηρίζεται από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Σχέδιο Δράσης για την Ασφαλέστερη Χρήση του Διαδικτύου» και λειτουργεί από την SAFENET, το συλλογικό όργανο των ISPs της Ελλάδας. Η SafeLine είναι σε στενή επαφή με όλες τις Ευρωπαϊκές ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας, ως μέλος της
Ευρωπαϊκής Ένωσης των hotlines INHOPE.
Μπορείτε να επικοινωνείτε με την Safeline στο τηλέφωνο 211 9558450, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση report@safeline.gr ή μέσω του ιστοχώρου www.safeline.gr.
Πηγή: www.saferinternet.gr
…/…
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Ποιοι είναι οι νομικοί λόγοι που υπαγορεύουν την εξάλειψη του ρατσισμού στην Ευρώπη;
Σύμφωνα με το άρθρο 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών του Ανθρώπου, η απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών που αναφέρονται στην σύμβαση δεν μπορεί να είναι αντικείμενο καμίας διάκρισης σε κανένα τομέα, όπως φύλο, φυλή, χρώμα, γλώσσα, θρησκεία, κλπ.
’Αρθρo 14 . Απαγόρευση τωv διακρίσεωv
<<Η χρήσις τωv αvαγvωριζoμέvωv εv τη παρoύση Συμβάσει δικαιωμάτωv και ελευθεριώv δέov vα εξασφαλισθή ασχέτως διακρίσεως φύλλoυ, φυλής, χρώματoς, γλώσσης, θρησκείας, πoλιτικώv ή άλλωv πεπoιθήσεωv, εθvικής ή κoιvωvικής πρoελεύσεως, συμμετoχής εις εθvικήv μειovότητα, περιoυσίας, γεvvήσεως ή άλλης καταστάσεως.>>
Σύμβαση για το Έγκλημα στον Κυβερνοχώρο του Συμβουλίου της Ευρώπης – Πρόσθετο Πρωτόκολλο
Το πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για το Έγκλημα στον Κυβερνοχώρο, αφορά στην ποινικοποίηση πράξεων ρατσιστικής και ξενοφοβικής φύσεως, οι οποίες έχουν διαπραχθεί μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Ομιλία μίσους ορίζεται το: «ρατσιστικό και ξενοφοβικό υλικό». Ρατσιστικό και ξενοφοβικό υλικό προσδιορίζεται κάθε είδους γραπτό κείμενο, εικόνα ή άλλη αναπαράσταση ιδεών και θεωριών που συνηγορεί, προωθεί ή προκαλεί έχθρα, διακρίσεις ή βία εις βάρος κάποιου ατόμου ή ομάδας ατόμων, χρησιμοποιώντας ως πρόφαση για οποιαδήποτε από τις παραπάνω πράξεις τη φυλή, το χρώμα, την καταγωγή, την εθνική προέλευση και την θρησκεία.
Οδηγία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2000
Εκτός από τον σκοπό να εφαρμοστεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανεξάρτητα από την φυλετική και εθνική προέλευση του ατόμου, υιοθετήθηκε και η οδηγία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2000. Η οδηγία καταπολεμά τις διακρίσεις που βασίζονται στην φυλετική και εθνική καταγωγή. Συμπληρώνει και ενισχύει τις ολοκληρωμένες εθνικές νομοθεσίες δίνοντας κοινό ορισμό των παράνομων διακρίσεων. Αυτή η οδηγία απαγορεύει όλες τις διακρίσεις για λόγους φυλής και εθνικότητας. Τέτοιου είδους διακρίσεις μπορούν να εκφραστούν με χειρότερη συμπεριφορά προς το πρόσωπο στο οποίο απευθύνονται ή με οποιαδήποτε άλλη διάθεση, κριτήρια ή πρακτικές που μπορεί να είναι ουδέτερες αρχικά αλλά μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες συνέπειες για ένα αποφασισμένο άτομο ή ομάδα ανθρώπων. Έτσι τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να εγγυηθούν ισότητα στην πρόσβαση στην εργασία, την κατάρτιση, την εκπαίδευση, τις συνθήκες εργασίας, τη συμμετοχή σε επαγγελματικές οργανώσεις, την προστασία και την κοινωνική ασφάλεια, την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή τους.
Ποια είναι η επίδραση του ρατσιστικού και ξενοφοβικού περιεχομένου;
Η χρήση του Διαδικτύου με σκοπό τη διάδοση ρατσιστικής, αντισημιτικής και άλλου είδους προπαγάνδας αυξάνεται σε όλο τον κόσμο. Οι στόχοι του μίσους μπορεί να ποικίλουν από τόπο σε τόπο, αλλά καμία χώρα δεν έχει ανοσία στο πρόβλημα και συχνά τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα αφού η διαχείριση ορισμένων ιστοσελίδων γίνεται από πολλές χώρες. Υπάρχει η συνεχώς αυξανόμενη ανησυχία ότι το διαδικτυακό μίσος μπορεί να προκαλέσει βία και να οδηγήσει σε κανονικά εγκλήματα μίσους. Ακόμα και αν είναι δύσκολο να εδραιωθεί ένας αιτιολογικό δεσμός, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να ενισχύσει το εχθρικό κλίμα εναντίον συγκεκριμένων ομάδων, όπως άλλωστε και για τη συγκέντρωση χρημάτων και την προσέλκυση συμπαθούντων.
Πού να καταγγείλω τέτοιου είδους περιεχόμενο;
Το δίκτυο γραμμών βοηθείας INHOPE, επικεντρώνεται στον εντοπισμό παράνομου περιεχομένου στο Διαδίκτυο. Σε πολλές χώρες ρατσιστικό και ξενοφοβικό υλικό θεωρείται παράνομο και κατά συνέπεια καταγγέλλεται σε αυτές τις γραμμές. Επιπλέον, το δίκτυο INHOPE έχει θεμελιώσει νόμιμες και επίσημες διαδικασίες για την καταγγελία των εν λόγω περιστατικών στους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς. Στην Ελλάδα η ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας για καταγγελίες τέτοιων προβλημάτων είναι η Safeline Ακόμη, υπάρχει και το Διεθνές Δίκτυο Κατά του Διαδικτυακού Μίσους (INCHACH) που επίσης δέχεται καταγγελίες μέσω e-mail στο complaints@inach.net ή μέσω του website http://www.inach.net.
Η SafeLine δέχεται καταγγελίες για ιστοχώρους (websites) ή υπηρεσίες νέων (newsgroups) που περιέχουν:
1. Εικόνες κακομεταχείρισης των παιδιών, οπουδήποτε στον κόσμο.
2. Ρατσιστικό και ξενοφοβικό περιεχόμενο που, κατά την άποψή σας, παραβαίνει την Ελληνική νομοθεσία.
3. Άλλο περιεχόμενο, παράνομο, κατά την άποψή σας.
Μπορείτε να επικοινωνείτε με την Safeline στο τηλέφωνο 211 9558450, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση report@safeline.gr ή μέσω του ιστοχώρου www.safeline.gr.
ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
Account – Λογαριασμός
Κάθε χρήστης, προκειμένου να συνδεθεί στο Διαδίκτυο, χρειάζεται να έχει «έγκριση» από κάποιον Πάροχο Υπηρεσιών Διαδικτύου, το λεγόμενο «ISP» (Internet Service Provider), να αποκτήσει δηλαδή ένα λογαριασμό. Πολλές υπηρεσίες που παρέχονται μέσω Διαδικτύου, όπως το webmail, οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, τα φόρουμ, κ.α., προαπαιτούν τη δημιουργία ενός λογαριασμού από μέρους των χρηστών. Η διαδικασία δημιουργίας ενός λογαριασμού συνίσταται συνήθως από την καταχώρηση κάποιων προσωπικών στοιχείων και την επιλογή ενός ονόματος χρήστη (Username) και ενός κωδικού πρόσβασης (Password). Ανάλογα με το είδος της προσφερόμενης υπηρεσίας ο λογαριασμός παρέχεται είτε δωρεάν, είτε με οικονομική επιβάρυνση.
Acronyms – Ακρωνύμια
Σε αίθουσες ανοιχτής επικοινωνίας (τα λεγόμενα «chat rooms»), σε ιστοχώρους κοινωνικής δικτύωσης (τα λεγόμενα «social networks» ή στα ηλεκτρονικά μηνύματα γίνεται πολύ συχνά χρήση συντομεύσεων. Οι συντομεύσεις αυτές είναι κατά κύριο λόγο στην αγγλική γλώσσα, όπως π.χ. το «lol» (laughing out loud = γελάω δυνατά).
Administrator / Διαχειριστής
Είναι ο διαχειριστής ενός δικτύου. Έχει τα περισσότερα δικαιώματα από όλους τους άλλους χρήστες σε ένα δίκτυο και έχει το δικαίωμα πρόσβασης σε όλες τις ρυθμίσεις του. Σε έναν ιστοχώρο ο αρμόδιος διαχειριστής είναι συνήθως ο λεγόμενος Webmaster.
ADSL – Asymmetric Digital Subscriber Line – Ασύμμετρη Ψηφιακή Συνδρομητική Γραμμή
Πρόκειται για μια τεχνολογία μετάδοσης δεδομένων, με την οποία οι ψηφιακές πληροφορίες μπορούν να μεταδίδονται με πολύ υψηλές ταχύτητες. Σε αντίθεση με τις συνδέσεις dial up, όταν χρησιμοποιούμε συνδέσεις της τεχνολογίας ADSL έχουμε συνεχή σύνδεση με το Διαδίκτυο, χωρίς η τηλεφωνική μας γραμμή να εμφανίζεται κατειλημμένη. Οι συνδέσεις ADSL έχουν αρχίσει να γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς στην Ελλάδα, αν και οι διαθέσιμες ταχύτητες είναι ακόμα σχετικά χαμηλές σε σύγκριση με την Ευρώπη.
Antivirus software
Πρόκειται για λογισμικό που χρησιμοποιείται για την προστασία του υπολογιστή από τους ιούς αλλά και από άλλο βλαβερό υλικό. Τα προγράμματα αυτά εγκαθίστανται στον υπολογιστή και ελέγχουν όλα τα αρχεία που βρίσκονται σε αυτόν, αλλά και όσα κατεβαίνουν μέσω Διαδικτύου ή είναι συνημμένα σε e-mail.
Αt @ – «Παπάκι»
Το σύμβολο @ περιλαμβάνεται σε κάθε διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Η ονομασία του προέρχεται από την πρόθεση «at» της αγγλικής γλώσσας που σημαίνει «εις το», δηλαδή δηλώνει τον τόπο της διεύθυνσης. Έτσι π.χ. η διεύθυνση petros@parohos.gr σημαίνει ότι ο χρήστης «Πέτρος» έχει την διεύθυνσή του στον Πάροχο Υπηρεσιών Διαδικτύου «parohos», από όπου λαμβάνει και την ηλεκτρονική του αλληλογραφία. Το σύμβολο @ βρίσκεται συνήθως στην επάνω σειρά των κεντρικών πλήκτρων του πληκτρολογίου και επάνω από τον αριθμό «2» στο ίδιο πλήκτρο. Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε πατώντας συγχρόνως τa πλήκτρα «Shift» και «2».
Attachment – Συνημμένο αρχείο
Ο όρος attachment σημαίνει «συνημμένο αρχείο» και αναφέρεται στα αρχεία που στέλνονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το αρχείο που επισυνάπτεται μπορεί να αποτελείται από κείμενο, φωτογραφία, βίντεο, ή ακόμα και υπολογιστικό πρόγραμμα. Η επισύναψη γίνεται κάνοντας κλικ στις επιλογές «Attach» ή «Insert» του προγράμματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχουμε. Εάν λάβουμε κάποιο ηλεκτρονικό μήνυμα που περιέχει συνημμένο αρχείο, τότε μπορούμε συνήθως να το ανοίξουμε αυτόματα, κάνοντας κλικ πάνω σε αυτό. ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Είναι καλό να ανοίγετε μόνο τα αρχεία που ξέρετε από πού προέρχονται και που είστε ΣΙΓΟΥΡΟΙ ότι δεν περιέχουν ιούς.
Avatar
Εικονικός χαρακτήρας ο οποίος αντιπροσωπεύει ένα φυσικό πρόσωπο στα εικονικά περιβάλλοντα. Avatar είναι μεταξύ άλλων η εικόνα που χρησιμοποιούν οι συμμετέχοντες σε φόρουμ και η οποία συνοδεύει πάντα τις απαντήσεις τους, ή ένας τρισδιάστατος χαρακτήρας που ελέγχεται από το χρήστη σε ορισμένα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Βλ. επίσης Virtual reality.
Ban – Απαγόρευση
Ο όρος ban σημαίνει απαγορεύω την πρόσβαση ή απλά «πετάω έξω». Για παράδειγμα, εάν κάποιος συμπεριφέρεται με αγενή τρόπο σε κάποιο chat room, τότε μπορεί ο υπεύθυνος του χώρου να του απαγορεύσει την πρόσβαση για κάποιο διάστημα ή και για πάντα.
Bandwidth – Εύρος συχνότητας
Το bandwidth αναφέρεται στην ποσότητα των δεδομένων που μεταφέρονται μέσω ενός δικτύου σε καθορισμένο χρόνο. Ουσιαστικά, δείχνει την ταχύτητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο. Για παράδειγμα, όταν αναφερόμαστε σε μια σύνδεση 1 Mbps, αυτό σημαίνει ότι η σύνδεση επιτρέπει τη μετάδοση πληροφορίας ενός Megabit ανά δευτερόλεπτο.
Banner
Σε πολλές σελίδες στο Διαδίκτυο υπάρχουν πεδία τα οποία μας προτρέπουν να κάνουμε κλικ ή στα οποία υπάρχουν διαφημιστικές μάρκες. Τα πεδία αυτά, που πολύ συχνά περιλαμβάνουν κίνηση για να προκαλέσουν το ενδιαφέρον μας, λέγονται banners και χρησιμοποιούνται συνήθως για διαφημιστικούς λόγους. Κάνοντας κλικ σε ένα banner μεταφερόμαστε αυτόματα στη σχετική ιστοσελίδα.
BCC – Blind Carbon Copy – Κρυφό αντίγραφο κοινοποίησης
Το κρυφό αντίγραφο κοινοποίησης χρησιμοποιείται στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για την κοινοποίηση και αποστολή μηνύματος προς περισσότερους από έναν παραλήπτες, χωρίς όμως οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις των παραληπτών αυτών να είναι εμφανείς. Όταν στέλνουμε emails σε παραλήπτες που δε γνωρίζονται μεταξύ τους (ακόμα και αν είναι φίλοι ή συνεργάτες μας), τότε είναι σωστό να μη δημοσιοποιούμε τις ηλεκτρονικές τους διευθύνσεις, δηλαδή να χρησιμοποιούμε το πεδίο «BCC» που βρίσκεται στο πάνω μέρος του ηλεκτρονικού μας μηνύματος.
Beta
Πολύ συχνά απαντά στο Διαδίκτυο η ένδειξη «beta» δίπλα στο όνομα γνωστών προγραμμάτων. Πρόκειται για δοκιμαστικές εκδόσεις, οι οποίες διατίθενται ευρέως στο κοινό πριν την εμπορική τους διανομή για να δοκιμαστούν, ώστε να εντοπιστούν τυχόν λάθη και προβλήματα στη λειτουργία του προγράμματος.
Bit – Binary digit
Σημαίνει δυαδικό ψηφίο και αποτελεί τη μικρότερη μονάδα αποθήκευσης στην τεχνολογία των υπολογιστών. Πρόκειται για στοιχείο του δυαδικού αριθμητικού συστήματος που αποτελείται αποκλειστικά από τα δύο ψηφία 0 και 1, τα οποία αντίστοιχα αντιπροσωπεύουν τις δύο καταστάσεις «κλειστό» και «ανοιχτό» ενός διακόπτη. Ανάλογα με το εάν είναι κλειστός ή ανοιχτός ο εκάστοτε διακόπτης μεταφέρει την πληροφορία 0 ή 1 αντίστοιχα. Όλες οι πληροφορίες στα υπολογιστικά συστήματα αποτελούνται από συστοιχίες των ψηφίων 0 και 1. Ομάδες από bit σχηματίζουν άλλες μεγαλύτερες μονάδες αποθήκευσης πληροφορίας, όπως το Byte.
Bit torrent
Είναι μια μέθοδος γρήγορης ανταλλαγής αρχείων. Τα αρχεία αυτά δε βρίσκονται αποθηκευμένα σε servers αλλά είναι αποθηκευμένα στους υπολογιστές των χρηστών. Για να γίνει η ανταλλαγή, ο χρήστης μέσω ενός «Bit torrent client» (πλατφόρμας για ανταλλαγή αρχείων) κατεβάζει ένα αρχείο torrent, το οποίο περιέχει όλα τα δεδομένα που είναι απαραίτητα για να αρχίσει η ανταλλαγή.
Blog – Ιστολόγιo
Τα blogs (web logs) είναι εικονικά ημερολόγια που αποθηκεύονται στο Διαδίκτυο και μπορούν να δημιουργηθούν πολύ εύκολα από οποιονδήποτε, καθώς για τη δημιουργία τους δε χρειάζονται ειδικές τεχνικές γνώσεις. Τα blogs αποτελούνται από κείμενο και εικόνες και μπορεί να έχουν τη μορφή ημερολογίου.
Blog aggregator
Πρόκειται για μια εφαρμογή του παγκόσμιου ιστού, η οποία συγκεντρώνει περιεχόμενο που είναι διαθέσιμο στο Διαδίκτυο, όπως για παράδειγμα blogs, ειδήσεις, podcasts κ.α., σε μια κοινή πλατφόρμα. Για παράδειγμα, στον ιστοχώρο ενός blog aggregator μπορεί κανείς να βρει υλικό από πολλά blogs και να ενημερώνεται για τις νέες καταχωρίσεις σε αυτά.
Bluetooth
Η τεχνολογία Bluetooth παρέχει τη δυνατότητα ασύρματης σύνδεσης μεταξύ υπολογιστών γραφείου και φορητών υπολογιστών, κινητών τηλεφώνων, βιντεοτηλεφώνων, εκτυπωτών, ψηφιακής κάμερας, με την παραπάνω λίστα να μεγαλώνει συνεχώς. Η ασύρματη τεχνολογία Bluetooth χρησιμοποιεί μια παγκοσμίως διαθέσιμη ζώνη συχνότητας (2.4GHz) με διεθνή συμβατότητα. Η τεχνολογία αυτή απαιτεί ελάχιστη ενέργεια για να λειτουργήσει και είναι απλή στη χρήση.
Blurb
Λέγονται έτσι τα σύντομα κείμενα που βρίσκονται σε ιστοσελίδες και τα οποία περιέχουν την περίληψη του περιεχομένου μιας συγκεκριμένης σελίδας ή σύντομη περιγραφή του υλικού που υπάρχει σε αυτή. Blurb λέγονται, επίσης, τα κείμενα που βρίσκονται στο οπισθόφυλλο βιβλίων και DVDs, τα οποία μπορεί να περιέχουν περίληψη, κριτική και σχόλια πάνω στο εκάστοτε έργο.
Bookmark – Σελιδοδείκτης
Με το σελιδοδείκτη μπορούμε να σημειώσουμε τις σελίδες που θα θέλαμε να επισκεφθούμε ξανά τοποθετώντας τες ουσιαστικά στο φάκελο «Τα αγαπημένα μου» ή στα αγγλικά «Favourites». Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να τις βρούμε εύκολα πατώντας σε ένα ήδη υπάρχον bookmark, χωρίς να χρειάζεται να πληκτρολογήσουμε ολόκληρη τη διεύθυνση. Η προσθήκη ενός σελιδοδείκτη γίνεται απλά πατώντας «add» ή «bookmark» από το αντίστοιχο μενού του browser μας.
Bootlegs
Πρόκειται για παράνομες ηχογραφήσεις ζωντανών εκτελέσεων (π.χ. συναυλίες), ραδιοτηλεοπτικού ή άλλου προγράμματος. Η ηχογράφηση/λήψη γίνεται χωρίς τη σχετική άδεια των δικαιούχων.
Bps – Bits per second
Τα bps είναι μονάδα μέτρησης του ρυθμού διάδοσης των ψηφιακών δεδομένων και δείχνει πόσα bits πληροφορίας μεταδίδονται ανά δευτερόλεπτο.
Broadband – Ευρυζωνικότητα
H λέξη broadband προέρχεται από το συνδυασμό των όρων broad και bandwidth και χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια σύνδεση ανάμεσα σε ένα δίκτυο και τον τελικό χρήστη, η οποία επιτρέπει την ταυτόχρονη μετάδοση πολλών καναλιών πληροφορίας (δεδομένα, βίντεο, φωνή) σε πολύ υψηλές συχνότητες.
Browser – Φυλλομετρητής
Πρόκειται για το πρόγραμμα που μας επιτρέπει να διαβάζουμε τις σελίδες που βρίσκονται στο Διαδίκτυο. Τα δύο πιο γνωστά προγράμματα σήμερα, είναι ο Internet Explorer και ο Mozzila Firefox. Τα προγράμματα αυτά ανανεώνονται συνεχώς και οι νέες εκδόσεις παρέχονται στο Διαδίκτυο, από όπου και μπορούμε να τις κατεβάζουμε στον υπολογιστή μας.
Bug
Στα αγγλικά ο όρος bug σημαίνει έντομο, στη γλώσσα των υπολογιστών όμως σημαίνει σφάλμα, ένα προγραμματιστικό λάθος δηλαδή, το οποίο προκαλεί προβλήματα στη λειτουργία ενός προγράμματος, με αποτέλεσμα να λαμβάνουμε λάθος δεδομένα ή να προκαλείται βλάβη στο πρόγραμμα.
Button – Κουμπί
Τα buttons εμφανίζονται στο Διαδίκτυο ως μικρά γραφικά, τα οποία με το πάτημα του ποντικιού εκτελούν μια συγκεκριμένη εντολή. Για παράδειγμα στον browser μας θα βρούμε το κουμπί με την ένδειξη «Back», που θα μας οδηγήσει στην προηγούμενη σελίδα που επισκεφθήκαμε.
Byte
Το Byte αποτελείται από μια συστοιχία 8 bit (δηλαδή συστοιχία των ψηφίων 0 και 1). Έτσι π.χ. η συστοιχία 00000001 αντιπροσωπεύει τον αριθμό 1, η συστοιχία 00000010 αντιπροσωπεύει τον αριθμό 2, κ.ο.κ. Πολλά bytes μαζί δημιουργούν μεγαλύτερες ομάδες πληροφορίας. Έτσι 1024 bytes δημιουργούν ένα Kilobyte (KB) και 1024 Kilobytes ένα Megabyte (MB).
Cache
Το cache είναι μια περιοχή στη μνήμη του υπολογιστή μας, όπου αποθηκεύονται δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά από τα προγράμματα του υπολογιστή. Από την περιοχή cache ο υπολογιστής έχει πολύ γρήγορη πρόσβαση στα δεδομένα αυτά και δε χρειάζεται να τα αναζητήσει σε άλλα σημεία αποθήκευσης. Οι σελίδες που επισκεφθήκαμε στο Διαδίκτυο αποθηκεύονται αυτόματα στο χώρο cache, έτσι ώστε να μη χρειάζεται νέα φόρτωσή τους την επόμενη φορά που θα τις επισκεφθούμε. Εάν οι ιστοσελίδες αυτές έχουν αλλάξει, τότε μπορούμε να κάνουμε ανανέωση των σελίδων αυτών με το αντίστοιχο κουμπί («reload», «refresh» στο browser μας).
CC – Carbon Copy – Αντίγραφο κοινοποίησης
Το αντίγραφο κοινοποίησης και χρησιμοποιείται στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για μηνύματα που κοινοποιούνται και αποστέλλονται σε έναν ή περισσότερους παραλήπτες. Ο αποστολέας ενός μηνύματος, τοποθετώντας τις διευθύνσεις των παραληπτών στο πεδίο «CC» στέλνει αντίγραφό του στα άτομα αυτά, τα οποία μπορούν να δουν τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των υπόλοιπων παραληπτών. Βλ. επίσης BCC.
Certificate – Ψηφιακό πιστοποιητικό
Το ψηφιακό πιστοποιητικό έχει σκοπό να πιστοποιήσει την ταυτότητα του κατόχου του. Έτσι π.χ. εάν ένα ηλεκτρονικό μήνυμα αποσταλεί με ψηφιακό πιστοποιητικό, τότε ο παραλήπτης του είναι σίγουρος ότι όντως το μήνυμα προήλθε από το συγκεκριμένο αποστολέα. Για το λόγο αυτό, τα ψηφιακά πιστοποιητικά, τα οποία αναλαμβάνουν να εκδώσουν αξιόπιστοι φορείς, χρησιμοποιούνται πολύ συχνά σε ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Chat
Chat στα ελληνικά σημαίνει συνομιλώ. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική υπηρεσία, μέσω της οποίας πολλοί χρήστες μπορούν παράλληλα να στέλνουν και να διαβάζουν δακτυλογραφημένα μηνύματα σε πραγματικό χρόνο. Ένα από τα πιο γνωστά συστήματα είναι το λεγόμενο Internet Relay Chat (IRC). Όπως και σε έναν πραγματικό χώρο συνομιλίας, έτσι και στους εικονικούς χώρους των chat, πρέπει να συμπεριφερόμαστε σωστά απέναντι στους συνομιλητές μας και να σεβόμαστε τους κανονισμούς του χώρου, που συνήθως ανακοινώνονται στην πρώτη σελίδα του. Βλ. επίσης Netiquette.
Chat room
Πρόκειται για έναν εικονικό, ανοιχτό χώρο συνομιλίας, όπου πολλοί χρήστες μπορούν ταυτόχρονα να ανταλλάσσουν μηνύματα σε πραγματικό χρόνο. Ο κάθε χρήστης εγγράφεται στο χώρο συνομιλίας, και με ένα username και password μπορεί να λάβει μέρος στη συνομιλία. Υπάρχουν πολλά chatrooms στο Διαδίκτυο, π.χ. ειδικά για παιδιά ή για ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος, μέσω των οποίων μπορούμε να γνωρίσουμε πολλά νέα άτομα σε κάθε σημείο του πλανήτη. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ποτέ, ότι είναι αδύνατον να γνωρίζουμε την πραγματική ταυτότητα των ατόμων αυτών, μιας και δεν τους βλέπουμε, ούτε τους ξέρουμε από κοντά, ούτε μπορούμε να γνωρίζουμε αν αυτά που λένε στο chatroom είναι αληθινά. Βλ. επίσης Netiquette.
Clan
Χρησιμοποιείται συνήθως στα διαδραστικά παιχνίδια στο Διαδίκτυο (online games) και υποδηλώνει μια ομάδα παικτών με κάποια κοινά στοιχεία, που αποφασίζουν να ενεργούν μαζί.
Client
Κάθε πρόγραμμα που λαμβάνει δεδομένα από ένα διακομιστή (server), ονομάζεται client (πελάτης στα ελληνικά). Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο επικοινωνεί με ένα συγκεκριμένο διακομιστή, για να λάβει ή να ανταλλάξει δεδομένα. Πολλαπλοί clients μπορούν να επικοινωνούν με ένα διακομιστή ταυτόχρονα, για να ανταλλάσσουν δεδομένα.
Client / Server
Πρόκειται για μοντέλο σχεδίασης εφαρμογών που λειτουργούν επάνω σε ένα δίκτυο. Στις εφαρμογές αυτές υπάρχει και ένας ή περισσότεροι clients, οι οποίοι λαμβάνουν πληροφορίες από το διακομιστή (server).
Clipboard
Περιοχή της μνήμης του υπολογιστή, όπου αποθηκεύονται τα δεδομένα που έχουμε αποκόψει / αντιγράψει (cut / copy) μέχρι να τα επικολλήσουμε (paste) σε κάποιο άλλο αρχείο.
Codec
Ο όρος προέρχεται από τις λέξεις compression – decompression, που σημαίνουν συμπίεση – αποσυμπίεση. Codec είναι μια συσκευή ή λογισμικό που συμπιέζει τα αρχεία πολυμέσων, για να καταλαμβάνουν λιγότερο αποθηκευτικό χώρο αλλά και να μεταδίδονται γρηγορότερα μέσω δικτύων, και στη συνέχεια τα αποσυμπιέζει, όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν.
Comment – Σχόλιο
Τελευταία όλο και περισσότερες ιστοσελίδες δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να προσθέσουν τα δικά τους σχόλια στα όσα αναγράφονται σε αυτές. Αυτή η τακτική είναι ιδιαίτερα συχνή σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, blogs και ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Για να αποφύγουμε τυχόν προσβλητικά ή ενοχλητικά σχόλια στο ιστολόγιο ή στο εικονικό μας προφίλ μπορούμε, μέσω των ρυθμίσεων του παρόχου της υπηρεσίας, να ενεργοποιήσουμε / απενεργοποιήσουμε τη δυνατότητα ανάρτησης σχολίων και να ελέγχουμε το περιεχόμενό τους πριν αυτά δημοσιευθούν.
Community – Κοινότητα
Πρόκειται για μια εικονική «κοινότητα», μια ομάδα χρηστών του Διαδικτύου, οι οποίοι ενδιαφέρονται για ένα κοινό θέμα και έτσι δημιουργούν ένα χώρο αφιερωμένο στο συγκεκριμένο ζήτημα. Πολλοί ιστοχώροι παρέχουν στους χρήστες τους τη δυνατότητα να λάβουν μέρος σε ένα community, για ανταλλαγή απόψεων, πληροφοριών, κ.λπ.
Compression
Είναι η διαδικασία κατά την οποία τα ψηφιακά δεδομένα συμπιέζονται, με σκοπό να μειωθεί το μέγεθός τους. Τα αρχεία που έχουν υποστεί διαδικασία συμπίεσης καταλαμβάνουν μικρότερο χώρο στο σκληρό δίσκο και μεταδίδονται γρηγορότερα μέσω Διαδικτύου απ’ ότι στην αρχική τους μορφή. Για να μπορέσει όμως ο χρήστης να τα ανοίξει και να τα χρησιμοποιήσει, θα πρέπει να τα αποσυμπιέσει μέσω ειδικών προγραμμάτων. Βλ. επίσης ZIP ή RAR.
Contacts – Επαφές
Η λίστα των επαφών χρησιμοποιείται πολύ συχνά στα προγράμματα άμεσων μηνυμάτων, στα online παιχνίδια και στις εφαρμογές ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αποτελεί τη συλλογή ονομάτων και στοιχείων επαφής των ανθρώπων που γνωρίζουμε.
Cookie
Στη γλώσσα του Διαδικτύου πρόκειται για μικρά αρχεία που δημιουργούνται αυτόματα στο σκληρό μας δίσκο, όταν επισκεπτόμαστε ορισμένες ιστοσελίδες, χωρίς να ζητηθεί η έγκρισή μας. Εάν επισκεφθούμε αργότερα την ίδια ιστοσελίδα, τότε ο διακομιστής μας αναγνωρίζει από το αντίστοιχο cookie. Τα αρχεία αυτά μπορούν να περιέχουν πληροφορίες, όπως ποιες ιστοσελίδες επισκεφθήκαμε, πόσο χρόνο αφιερώσαμε σε μια συγκεκριμένη ιστοσελίδα και πολλά άλλα που αφορούν τις συνήθειές μας, όταν είμαστε στο Διαδίκτυο. Τα cookies διευκολύνουν τη λειτουργία πολλών ιστοσελίδων, όπως για παράδειγμα στις ηλεκτρονικές αγορές, αλλά πολλές φορές χρησιμοποιούνται για διαφημιστικούς λόγους. Έχουμε τη δυνατότητα να απενεργοποιήσουμε τα cookies μέσω των επιλογών απορρήτου του browser μας.
Copy -Αντιγραφή
Διαδικασία, κατά την οποία επιλέγουμε ένα κείμενο, μια εικόνα ή απόσπασμα ενός εγγράφου και δημιουργούμε προσωρινό αντίγραφό του στο clipboard, μέχρι να το επικολλήσουμε στο ίδιο ή σε άλλο αρχείο.
Copy protection – Προστασία κατά της αντιγραφής
Σύστημα που χρησιμοποιείται για να αποτρέψει την παράνομη αναπαραγωγή έργων με προστατευμένα πνευματικά δικαιώματα, όπως μουσική και ταινίες. Για παράδειγμα, πολλά CDs και DVDs περιλαμβάνουν copy protection (προστασία κατά της αντιγραφής), έτσι ώστε να μην μπορούμε να δημιουργήσουμε αντίγραφά τους.
Copyright – Πνευματική ιδιοκτησία
Η πνευματική ιδιοκτησία (Copyright) παρέχει αποκλειστικό δικαίωμα στους δημιουργούς ενός έργου να διανέμουν, να αναπαράγουν και να διαθέτουν το έργο αυτό στο ευρύ κοινό. Επιτρέπει στους δημιουργούς να συντηρούνται από τα δημιουργήματά τους και να ελέγχουν τη χρήση του έργου τους.
Cracker
Cracker ονομάζεται ένα άτομο που, χωρίς εξουσιοδότηση, αποκτά παράνομη πρόσβαση σε ένα σύστημα υπολογιστών και στα δεδομένα του, με σκοπό την πρόκληση οικονομικής ή άλλου είδους ζημιάς και την κλοπή πληροφοριών. Βλ. επίσης Hacker.
Cursor – Δρομέας
Πρόκειται για το βελάκι που συνήθως βλέπουμε στην οθόνη μας και το οποίο δείχνει τη θέση στην οποία βρισκόμαστε στην οθόνη. Εάν π.χ. βρισκόμαστε σε ένα πρόγραμμα κειμένου, ο cursor δείχνει τη θέση από την οποία μπορούμε να συνεχίσουμε να δαχτυλογραφούμε το κείμενό μας.
Cut – Αποκοπή
Διαδικασία κατά την οποία επιλέγουμε κείμενο, εικόνα ή απόσπασμα ενός εγγράφου και το αποθηκεύουμε προσωρινά στο clipboard, αφαιρώντας το παράλληλα από το αρχικό έγγραφο.
Cyberspace – Κυβερνοχώρος
Πρόκειται για τον «κυβερνοχώρο» που ακούμε όλο και πιο συχνά. Συμβολίζει τον εικονικό κόσμο στον οποίο εισερχόμαστε όταν σερφάρουμε στο Διαδίκτυο, από όπου έχουμε πρόσβαση σε χώρους που δεν υπάρχουν σε φυσική μορφή, αλλά υφίστανται μόνο σε ηλεκτρονική.
Cybertrails
Έτσι λέγονται τα ηλεκτρονικά αποτυπώματα που αφήνουμε όταν χρησιμοποιούμε το Διαδίκτυο και ειδικοί, όπως οι αστυνόμοι, μπορούν να τα ανιχνεύσουν. Με άλλα λόγια, κανένας δεν είναι αόρατος στο Διαδίκτυο, έστω και εάν έτσι φαίνεται. Αυτό είναι καλό, γιατί οι άνθρωποι που διαπράττουν εγκλήματα στο Διαδίκτυο μπορούν να εντοπιστούν μέσω των ηλεκτρονικών αποτυπωμάτων που αφήνουν πίσω τους.
Data transfer – Μεταφορά δεδομένων
Ο όρος αφορά στον τρόπο με τον οποίο οι πληροφορίες θα μεταφερθούν από έναν υπολογιστή σε κάποιον άλλο ή από ένα μέρος του υπολογιστή σε κάποιο άλλο.
Data transfer rate
Πρόκειται για την ταχύτητα με την οποία γίνεται η μεταφορά των δεδομένων και που, συνήθως, εκφράζεται σε bits ανά δευτερόλεπτο (bps = bits per second).
Database – Βάση δεδομένων
Πρόκειται για μια συλλογή από πολλές πληροφορίες οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με ειδικούς συσχετισμούς και οργανώνονται στον υπολογιστή με ειδικό τρόπο, ο οποίος διευκολύνει την εύκολη αναζήτηση και λήψη τους. Έτσι π.χ., όταν ψάχνουμε κάποιο εστιατόριο μέσα από ένα ευρετήριο στο Διαδίκτυο ή όταν ελέγχουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε με μια αεροπορική εταιρεία σε κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία, η αναζήτηση και λήψη των πληροφοριών γίνεται στην ειδικά σχεδιασμένη για τον εκάστοτε σκοπό βάση δεδομένων.
Denial of service
Επίθεση που πραγματοποιείται μέσω Διαδικτύου. Οι επιτιθέμενοι δημιουργούν τεχνητή κίνηση σε κάποιον ιστοχώρο μέσω της μαζικής αποστολής δεδομένων, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η ομαλή λειτουργία της ιστοσελίδας – στόχου.
Dial up
Dial up είναι ένα είδος σύνδεσης στο Διαδίκτυο με το οποίο ο χρήστης μέσω ενός modem που είναι συνδεδεμένο με την τηλεφωνική του γραμμή πραγματοποιεί κλήση προς τον κόμβο του παρόχου του, για να αποκτήσει πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Η πιο συνηθισμένη ταχύτητα των dial-up συνδέσεων είναι τα 56 Kbits/sec. Οι συνδέσεις αυτές έχουν σχεδόν στο σύνολό τους παραγκωνιστεί από τις πολύ πιο γρήγορες συνδέσεις ADSL.
Dialer
Οι dialers είναι προγράμματα που ενεργοποιούνται αυτόματα κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης σε κάποιες ιστοσελίδες (συνήθως ερωτικού ενδιαφέροντος). Στην περίπτωση των dial up συνδέσεων, τα προγράμματα αυτά, διακόπτουν τη σύνδεση με τον πάροχό μας και εκτρέπουν την κλήση προς γραμμές εξωτερικού με διεθνείς χρεώσεις. Έτσι, κάθε φορά που συνδεόμαστε στο Διαδίκτυο πραγματοποιούμε, αντί κλήση προς τον τοπικό μας πάροχο, κλήση προς αριθμούς πολύ υψηλών χρεώσεων, κάτι που πολύ συχνά αντιλαμβανόμαστε μόνο όταν λάβουμε τον τηλεφωνικό μας λογαριασμό στον οποίο εμφανίζονται οι υπέρογκες χρεώσεις. Οι χρήστες των συνδέσεων dial up μπορούν να προστατευθούν, ζητώντας από τον τηλεπικοινωνιακό τους πάροχο να ενεργοποιήσει τη φραγή διεθνών κλήσεων με ειδικό κωδικό, έτσι ώστε ο dialer να μην μπορεί να πραγματοποιήσει κλήσεις προς τηλέφωνα του εξωτερικού. Τέτοιου είδους προβλήματα δεν μπορούν να δημιουργηθούν σε συνδέσεις ADSL όπου η σύνδεση με το Διαδίκτυο δεν πραγματοποιείται μέσω τηλεφωνικής κλήσης.
DiVx codec
Το DiVx είναι ένα codec το οποίο επιτρέπει τη συμπίεση αρχείων βίντεο πολύ μεγάλης διάρκειας σε αρχεία μικρού μεγέθους χωρίς, ωστόσο, να επιφέρει μεγάλες απώλειες στην ποιότητα της εικόνας. Το μικρό μέγεθος των αρχείων αυτών επιτρέπει τη γρήγορη μετάδοσή τους μέσω του Διαδικτύου, κάνοντάς τα εξαιρετικά δημοφιλή στους χρήστες του.
Domain
Βρίσκεται σε κάθε διαδικτυακή διεύθυνση και καθορίζει μονοσήμαντα μια συγκεκριμένη περιοχή. Έτσι π.χ. στη διεύθυνση http://www.saferinternet.gr το «saferinternet.gr» είναι ένα domain. Χρησιμοποιείται κατά τον ίδιο τρόπο που η φυσική διεύθυνσή μας χρησιμοποιείται από τον ταχυδρόμο μας: για την εύκολη εύρεση και πρόσβαση διακομιστών σε αυτή, από οπουδήποτε στον κόσμο. Ένα domain αποτελείται από διάφορα μέρη, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με μια τελεία. Στην τελευταία θέση δεξιά βρίσκεται πάντα το λεγόμενο Top-Level-Domain, το οποίο σηματοδοτεί τη χώρα από την οποία προέρχεται το domain αυτό ή κάποια ειδική κοινότητα στον κόσμο (π.χ. Ελλάδα (.gr), οργανισμούς (.org), πανεπιστημιακό χώρο (.edu), κ.λπ.). Στα αριστερά του top-level-domain βρίσκεται η ονομασία του ιστοχώρου. Εάν θέλετε να αποκτήσετε το δικό σας domain, πρέπει πρώτα να ελέγξετε εάν το όνομα που επιλέξατε είναι ακόμα διαθέσιμο. Αυτό μπορείτε να το κάνετε στην Ελλάδα πηγαίνοντας στις σελίδες του «Μητρώου Ονομάτων Internet με κατάληξη .gr» στη διεύθυνση http://www.gr και εκεί να ελέγξετε εάν το όνομα που επιθυμείτε δεν έχει ήδη δοθεί σε κάποιον άλλο χρήστη.
Download
Στην καθημερινή γλώσσα των υπολογιστών μεταφράζεται ως «κατέβασμα» και υποδηλώνει τη διαδικασία αντιγραφής αρχείων μέσω δικτύου, από κάποιον άλλο υπολογιστή προς το σκληρό δίσκο του υπολογιστή μας. Το δίκτυο μπορεί να είναι τοπικό (εσωτερικό δίκτυο μιας επιχείρησης) ή το Διαδίκτυο. Εάν λαμβάνουμε αρχεία μέσω του Διαδικτύου από ιστοσελίδες που δεν γνωρίζουμε, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, καθώς είναι πιθανό να περιέχουν ιούς που μπορούν να προσβάλουν τον υπολογιστή μας. Για αυτό το λόγο, είναι καλό μετά τη μεταφορά αρχείων να τα ελέγχουμε με ένα πρόγραμμα προστασίας από ιούς. Βλ. επίσης Upload.
Drag & Drop
Σημαίνει «μετακινώ και τοποθετώ» και πρόκειται για τη δυνατότητα που υπάρχει σήμερα σε όλους τους υπολογιστές να επιλέγουμε και να μετακινούμε με το ποντίκι μας αρχεία προς κάποιο συγκεκριμένο σημείο της οθόνης μας και να τα τοποθετούμε εκεί. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να επιλέξουμε κάποιο αρχείο με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και κρατώντας το πατημένο, να μετακινήσουμε το επιλεγμένο αρχείο στη νέα του θέση εκτελώντας σε ορισμένες περιπτώσεις και κάποια εντολή. Π.χ., αν κάνουμε κλικ σε ένα αρχείο κειμένου Word με το ποντίκι μας και με κρατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού το μετακινήσουμε και το τοποθετήσουμε μέσα στην εφαρμογή Word που έχουμε ανοιχτή, αμέσως θα ανοίξει το συγκεκριμένο αρχείο στην οθόνη μας. Εάν πάλι μετακινήσουμε και τοποθετήσουμε το αρχείο μέσα σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα (e-mail), το αρχείο θα ενσωματωθεί ως «συνημμένο» στο μήνυμα αυτό.
DRM – Digital Rights Management
Πρόκειται για τις μεθόδους και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται για να προστατεύσουν την πνευματική ιδιοκτησία και τα εμπορικά δικαιώματα στο Διαδίκτυο. Η βιομηχανία του κινηματογράφου και της μουσικής αναζητούν τις κατάλληλες τεχνικές για να προστατεύσουν τα ψηφιακά έργα τους από την παράνομη αντιγραφή, κάτι που συνεπάγεται μεγάλη οικονομική ζημιά. Είναι βασικό να γνωρίζουμε ότι η αντιγραφή κάποιου ψηφιακού έργου, στην περίπτωση που δε μας δίνεται ρητά τέτοια δυνατότητα από τον κάτοχό του, είναι παράνομη και διώκεται από το νόμο.
DSL – Digital Subscriber Line
Βλ. ADSL
DVD – Digital Versatile Disk / Digital Video Disk
Πρόκειται για τον ψηφιακό δίσκο που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουμε από τις κινηματογραφικές ταινίες που προσφέρονται σε DVD, για να τις δούμε στο σπίτι μας. Πρόκειται για τη συνέχεια του CD και είναι ψηφιακός δίσκος στον οποίο μπορούν να αποθηκευθούν πολύ μεγάλοι όγκοι δεδομένων.
E-Commerce – Ηλεκτρονικό εμπόριο
Με τον όρο e-commerce αναφερόμαστε στην εμπορική χρήση του Διαδικτύου, όπου μέσα από ιστοσελίδες πραγματοποιούνται εμπορικές συναλλαγές μεταξύ εταιρειών και των εν δυνάμει πελατών τους καθώς και πληρωμές μέσω πιστωτικής κάρτας.
Edutainment
Ο όρος προέρχεται από το συνδυασμό των αγγλικών όρων education και entertainment, δηλαδή εκπαίδευση και ψυχαγωγία. Πρόκειται για εφαρμογές που στόχο έχουν να παράσχουν πληροφορίες και εκπαιδευτικό υλικό με τρόπο ψυχαγωγικό και συχνά υπό μορφή παιχνιδιού, κάτι που βοηθά στο να προσελκύεται και να παραμένει αμείωτο το ενδιαφέρον των χρηστών τους.
E-mail / Email – Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο
Μέσω του Διαδικτύου έχουμε τη δυνατότητα να στείλουμε ηλεκτρονική αλληλογραφία σε άλλους χρήστες από τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχουμε λάβει μαζί με τον προσωπικό μας λογαριασμό στο Διαδίκτυο (βλ. Account). Μπορούμε να στείλουμε και να λάβουμε ηλεκτρονικά μηνύματα μέσα από τα ειδικά προγράμματα δημιουργίας και αποστολής e-mails αλλά και μέσω δωρεάν υπηρεσιών του παγκοσμίου ιστού. Για να στείλουμε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα, πρέπει να δηλώσουμε την ηλεκτρονική διεύθυνση του παραλήπτη. Στο πεδίο «θέμα» (Subject) δηλώνεται συνήθως το αντικείμενο του μηνύματος. Έπειτα μπορούμε να γράψουμε στον κενό χώρο το μήνυμά μας και να επισυνάψουμε αρχεία. Για να το στείλουμε πρέπει να κάνουμε κλικ στο αντίστοιχο κουμπί της αποστολής (συνηθέστερα συναντάται ως «Send»). Βλ. επίσης At @ και Attachment.
E-mail address – Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
Είναι μια μονοσήμαντη ηλεκτρονική διεύθυνση (σαν την ταχυδρομική θυρίδα) για την αποστολή μηνυμάτων. Η ηλεκτρονική διεύθυνση αποτελείται από λατινικούς χαρακτήρες. Αρχίζει με ένα χαρακτηριστικό που έχουμε επιλέξει (π.χ. το μικρό μας όνομα), ακολουθείται από τον χαρακτήρα @ και από το domain, στο οποίο βρίσκεται η ηλεκτρονική μας διεύθυνση. Παράδειγμα διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι το info@saferinternet.gr, μέσω της οποίας μπορούμε να επικοινωνούμε με το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου.
Embed – Ενσωμάτωση
Διαδικασία κατά την οποία μπορούμε να ενσωματώσουμε ένα βίντεο ή άλλου είδους εφαρμογές στην προσωπική μας ιστοσελίδα, blog ή προφίλ σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης.
Emoticon
Είναι μια τεχνητή λέξη και προέρχεται από δύο αγγλικές λέξεις: emotion, που σημαίνει συναίσθημα, και icon, που σημαίνει εικόνα. Πρόκειται λοιπόν για εικονίδια που έχουν ως στόχο να συμβολίσουν κάποιο ιδιαίτερο συναίσθημα. Τα σύμβολα emoticons αποτελούνται από χαρακτήρες, οι οποίοι όταν πληκτρολογούνται σε συνέχεια και διαβάζονται με το κεφάλι γυρισμένο 90 μοίρες προς τα αριστερά, θυμίζουν συγκεκριμένες γκριμάτσες της γνωστής φιγούρας «Smiley». Έτσι π.χ. το emoticon 🙂 σημαίνει χαρά. Σας παραθέτουμε εδώ μερικά από τα emoticons που χρησιμοποιούνται ευρέως στην ηλεκτρονική αλληλογραφία, σε chat rooms, κ.λπ. 🙂 Χαρά 🙁 Λύπη 😉 Κλείνω το μάτι 🙂 Χαμογελάω :)) Πλατύ χαμόγελο 😮 Έχω μείνει με ανοιχτό το στόμα από την έκπληξη 😎 Φοράω γυαλιά
Encryption – Κρυπτογράφηση
Σημαίνει κρυπτογράφηση και γίνεται με τη βοήθεια του ειδικού λογισμικού προγράμματος που μετατρέπει (κλειδώνει) τα ψηφιακά δεδομένα με τη βοήθεια ενός κλειδιού κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην μπορούν να διαβαστούν από κανένα άλλο παρά μόνο από αυτόν που έχει το κλειδί αποκρυπτογράφησης. Πολλές φορές τα δεδομένα που αποστέλλονται, π.χ. μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων, κρυπτογραφούνται πρώτα, έτσι ώστε να μην μπορούν να ανοιχτούν και να διαβαστούν όταν αποστέλλονται μέσω δικτύων. Για την κρυπτογράφηση των δεδομένων μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορα προγράμματα. Ένα ιδιαίτερα δημοφιλές πρόγραμμα είναι το λεγόμενο PGP (Pretty Good Privacy).
Error – Σφάλμα
Σημαίνει «λάθος» ή «σφάλμα» και μπορεί να εμφανιστεί πολλές φορές στον υπολογιστή μας. Σε αυτή την περίπτωση, ανάμεσα στις τελευταίες λειτουργίες που εκτέλεσε ο υπολογιστής κάτι δεν πήγε καλά, με αποτέλεσμα να εμφανιστεί αυτή η ένδειξη. Συνήθως η ένδειξη «error» συνοδεύεται από έναν κωδικό και μια συνοπτική περιγραφή του λάθους, που μπορεί να είναι πολύ τεχνική και ακαταλαβίστικη σε εμάς, εάν δεν έχουμε τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις πατάμε το πλήκτρο «ΟΚ». Εάν δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να δουλεύουμε με τον υπολογιστή μας, είναι καλό να τον κλείσουμε για λίγα λεπτά πριν τον εκκινήσουμε ξανά.
Facebook
Το Facebook είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης. Δημιουργήθηκε το 2004 και σήμερα αριθμεί εκατοντάδες εκατομμύρια ενεργά μέλη. Στον ιστοχώρο αυτό μπορούμε να δημιουργήσουμε το εικονικό μας προφίλ και να επικοινωνήσουμε ποικιλοτρόπως με άλλα άτομα. Βλ. Social Networking.
FAQs – Συχνές ερωτήσεις
Πρόκειται για σύντμηση της φράσης «Frequently Asked Questions» και σημαίνει «συχνές ερωτήσεις». Είναι μια λίστα από ερωτήσεις που υποβάλλονται συχνά από διάφορους χρήστες, μαζί με τις απαντήσεις τους. Εάν το συναντήσετε σε κάποιον ιστοχώρο όπου έχετε κάποιες απορίες και θέλετε να υποβάλετε μια ερώτηση, σας συμβουλεύουμε να διαβάσετε πρώτα το FAQs, γιατί μπορεί ήδη να περιέχει την απάντηση που ψάχνετε, αλλά και να λύσει άλλες απορίες σας.
Favourites – Αγαπημένα
Σημαίνει «τα αγαπημένα μου». Σε κάποια προγράμματα το συναντάμε και ως «bookmark». Με τα Favourites μπορούμε να σημειώσουμε κάποιες σελίδες που μας ενδιαφέρουν και που θέλουμε να επισκεφθούμε ξανά, έτσι ώστε αργότερα να τις βρίσκουμε πολύ εύκολα, χωρίς να χρειάζεται να δηλώσουμε ξανά ολόκληρη τη διεύθυνση της ιστοσελίδας αυτής. Βλ. επίσης Bookmark.
Filter – Φίλτρο
Πρόκειται για πρόγραμμα το οποίο χρησιμεύει στο να φιλτράρει συγκεκριμένα δεδομένα. Έτσι π.χ. ένα φίλτρο στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μας μπορεί να αποτρέψει τη λήψη ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Ένα φίλτρο στον browser μας μπορεί να μπλοκάρει ορισμένες ιστοσελίδες που δεν ανταποκρίνονται στις ρυθμίσεις μας (π.χ. σελίδες με πορνογραφικό περιεχόμενο). Περισσότερες πληροφορίες γύρω από τα φίλτρα μπορείτε να βρείτε στη θεματική «Φίλτρα και εργαλεία γονεϊκού ελέγχου».
Firewall
Πρόκειται για μια μέθοδο προστασίας, ένα «τείχος» που παρεμβάλλεται μεταξύ του εσωτερικού δικτύου και του Διαδικτύου, έτσι ώστε να προστατεύεται το εσωτερικό δίκτυο και τα δεδομένα των υπολογιστών του από τους crackers και τους hackers. Όλα τα δεδομένα που εισέρχονται ή εξέρχονται από ένα δίκτυο που προστατεύεται από firewall, ελέγχονται βάσει κανόνων που διέπουν το συγκεκριμένο firewall, και μόνο εάν είναι σύμφωνα με αυτούς μπορούν να «περάσουν».
Flash
Είναι το όνομα ενός προγράμματος το οποίο επιτρέπει σε κινούμενες εικόνες να εμφανίζονται στον υπολογιστή μας. Είναι δημοφιλές γιατί επιτρέπει τη δημιουργία αρχείων κινούμενης εικόνας χωρίς αυτά να είναι ογκώδη, έτσι ώστε εύκολα να μπορούν να μεταδίδονται μέσω Διαδικτύου ή να εμφανίζονται στην οθόνη μας χωρίς να περιμένουμε. Για να μπορέσουμε να δούμε τα αρχεία Flash χρειαζόμαστε το αντίστοιχο πρόγραμμα, το λεγόμενο «Plugin » του Flash Player, το οποίο μπορούμε να κατεβάσουμε δωρεάν από το Διαδίκτυο. Οι νεότερες εκδόσεις κάποιων browsers έχουν ήδη ενσωματωμένο το πρόγραμμα αυτό.
Flash memory
Πρόκειται για μια μικρή σε μέγεθος κάρτα που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά δεδομένων. Τέτοιου είδους κάρτες χρησιμοποιούνται από τις ψηφιακές κάμερες για την αποθήκευση φωτογραφιών, που στη συνέχεια μπορούν να μεταφερθούν στον προσωπικό μας υπολογιστή μέσω του κατάλληλου προγράμματος ανάγνωσης. Οι περισσότεροι υπολογιστές σήμερα έχουν ειδική υποδοχή για την εισαγωγή και την αυτόματη αναγνώριση και ανάγνωση τέτοιου είδους καρτών.
Forum – Φόρουμ
Πολλές ιστοσελίδες παρέχουν φόρουμ, έναν ανοιχτό χώρο συζητήσεων γύρω από θέματα που ενδιαφέρουν πολλούς επισκέπτες. Εδώ μπορεί ένας επισκέπτης να διαβάσει τις απόψεις των άλλων, να τις σχολιάσει και να αποστείλει δικές του σκέψεις και πληροφορίες. Ένα φόρουμ μπορεί να διευθύνεται από ένα συντονιστή. Σε αντίθεση με τα ανοιχτά φόρουμ, υπάρχουν και τα κλειστά φόρουμ, τα λεγόμενα «communities», στα οποία μόνο εγγεγραμμένοι χρήστες έχουν πρόσβαση.
Freemail
Πρόκειται για δωρεάν ηλεκτρονική διεύθυνση. Κάποιες εταιρείες παρέχουν δωρεάν ηλεκτρονικές διευθύνσεις, οι οποίες όμως έχουν περιορισμούς στο μέγεθος του φακέλου εισερχομένων, στο μέγεθος των συνημμένων αρχείων και προσθέτουν στο τέλος κάθε μηνύματος μια μικρή διαφήμισή τους.
Freeware
Προγράμματα που μπορούν να διανεμηθούν και να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα και χωρίς κόστος. Αυτού του είδους τα προγράμματα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εμπορικούς σκοπούς (π.χ. να πουληθούν με σκοπό το κέρδος).
FTP
Είναι η συνοπτική ονομασία του «File Transfer Protocol», ενός πρωτοκόλλου μεταφοράς δεδομένων μεταξύ δύο υπολογιστών και το οποίο επιτρέπει τη μεταφορά αρχείων ανεξάρτητα από τον τύπο του υπολογιστή, το λειτουργικό σύστημα και τον τύπο του αρχείου που μεταφέρεται.
FW – Forward
Στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι πολύ πιθανό να συναντήσουμε την ένδειξη «FW:» στο πεδίο «Θέμα» του e-mail. Η ένδειξη Forward («προώθηση» στα ελληνικά) φανερώνει ότι ο αποστολέας του μηνύματος έχει προωθήσει σε εμάς αυτούσιο ένα e-mail που έχει λάβει ο ίδιος πρωτύτερα.
GIF (.gif)
Το GIF ή .gif είναι η σύντμηση του όρου «Graphics Interchange Format» και υποδεικνύει έναν τύπο αρχείου εικόνων στον Παγκόσμιο Ιστό. Χρησιμοποιείται πολύ συχνά, καθώς καταλαμβάνει ελάχιστο αποθηκευτικό χώρο. Με άλλα λόγια, ο τύπος αρχείου GIF επιτρέπει συμπίεση ενός αρχείου κάνοντάς το μικρότερο σε μέγεθος, χωρίς όμως η εικόνα να χάνει σε ποιότητα. Αυτό μπορεί να γίνει για εικόνες που έχουν έως 256 χρώματα. Με τον όρο «animated GIF» περιγράφεται μια συστοιχία από εικόνες του τύπου αρχείου GIF. Οι εικόνες εμφανίζονται η μια μετά την άλλη, δημιουργώντας έτσι την αίσθηση της κίνησης (animation).
Gigabyte
Το Gigabyte είναι μια μονάδα μέτρησης η οποία ισοδυναμεί σε περίπου ένα δισεκατομμύριο bits. 1 Gigabyte = 1024 Megabytes, 1 Megabyte = 1024 Kilobytes, 1 Kilobyte = 1024 Bytes, 1 Byte = 8 bits.
Google
Πρόκειται για μια πολύ διαδεδομένη μηχανή αναζήτησης ιστοσελίδων στο Διαδίκτυο. Η διεύθυνσή της είναι www.google.com. Για την Ελλάδα υπάρχει επίσης το www.google.gr.
Graphics card – Κάρτα γραφικών
Η κάρτα γραφικών βρίσκεται μέσα στον υπολογιστή μας και μετατρέπει τα ψηφιακά αρχεία που είναι αποθηκευμένα σε αυτόν, σε γραφικές απεικονίσεις και σε κείμενα. Η ποιότητα της κάρτας καθορίζει την ταχύτητα εμφάνισης της απεικόνισης και την ποιότητά της.
Greeklish
Ο όρος προέργεται από το συνδυασμό των λέξεων Greek και English και υποδηλώνει τον τρόπο γραφής της ελληνικής γλώσσας με τη χρήση της λατινικής αλφαβήτου. Η συνήθεια αυτή ξεκίνησε επειδή τα πρώτα λειτουργικά συστήματα των υπολογιστών δεν αναγνώριζαν τους ελληνικούς χαρακτήρες. Σήμερα τα προβλήματα αυτά έχουν ξεπεραστεί, ωστόσο, τα greeklish παραμένουν πολύ δημοφιλή σε πολλές εφαρμογές του Διαδικτύου (chat, φόρουμ, κ.λπ.). Παράδειγμα γραφής σε greeklish: Kalimera = Καλημέρα, Eyxaristo = Ευχαριστώ.
Grooming
Το grooming είναι η διαδικασία, κατά την οποία παιδόφιλοι χρησιμοποιούν τα chat rooms προσποιούμενοι ότι είναι ανήλικοι, για να προσελκύσουν παιδιά με σκοπό να τα κακοποιήσουν.
Hacker
Hacker είναι ένας έμπειρος χειριστής υπολογιστών, ο οποίος εισέρχεται σε ξένα υπολογιστικά συστήματα χωρίς να έχει άδεια πρόσβασης, με σκοπό να αποκαλύψει τις αδυναμίες τους και χωρίς να έχει την πρόθεση να προκαλέσει ζημιά.
Happy slapping
Ο όρος αναφέρεται στη διαδικασία φωτογράφισης ή βιντεοσκόπησης σκηνών παρενόχλησης και ανταλλαγής αυτών μέσω Διαδικτύου ή κινητών τηλεφώνων.
Hard disk – Σκληρός δίσκος
Είναι μαγνητικό μέσο αποθήκευσης. Στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ο σκληρός δίσκος χρησιμοποιείται για την αποθήκευση των δεδομένων μας.
Hardware
Πρόκειται για τα «χειροπιαστά» μέρη/τμήματα που συγκροτούν το υπολογιστικό μας σύστημα, όπως η οθόνη, ο σκληρός δίσκος, ο εκτυπωτής, κ.λπ. Διακρίνεται από το software, δηλαδή το λογισμικό, που επίσης αποτελεί μέρος του υπολογιστικού συστήματος.
High score
Σηματοδοτεί το μέγιστο σκορ που μπορούμε να πετύχουμε σε ένα παιχνίδι ή που έχει έως τώρα επιτευχθεί από κάποιον παίκτη.
History – Ιστορικό
Πρόκειται για λίστα, η οποία αποθηκεύει και εμφανίζει όλες τις διευθύνσεις των ιστοσελίδων του Διαδικτύου που επισκεφθήκαμε κατά την διάρκεια μιας χρονικής περιόδου, π.χ. σήμερα, χθες, την προηγούμενη εβδομάδα, κ.λπ. Η λίστα αυτή ενεργοποιείται με κλικ επάνω στο αντίστοιχο κουμπί που βρίσκεται σε όλους τους browsers.
Homepage – Αρχική σελίδα
Πρόκειται για την αρχική σελίδα ενός διαδικτυακού τόπου που εμφανίζεται στην οθόνη μας όταν πληκτρολογούμε τη διεύθυνσή του. Πολλές φορές και ενώ σερφάρουμε μέσα σε ένα δικτυακό τόπο, βλέπουμε το κουμπί ή την επιλογή «Home», μέσω του οποίου μπορούμε να επιστρέψουμε στην αρχική του σελίδα.
Honeypots
Τρόπος εντοπισμού αδυναμιών στην ασφάλεια υπολογιστικών συστημάτων κατά τον οποίο ένας υπολογιστής χρησιμοποιείται ως δόλωμα, αφήνεται δηλαδή επίτηδες απροστάτευτος, ώστε να δεχτεί επιθέσεις και να αντιληφθούν οι διαχειριστές του τυχόν προβλήματα στην ασφάλεια του.
Hot spot
Υποδεικνύει ένα δημόσιο χώρο, στον οποίο μπορούμε ασύρματα να συνδεθούμε στο Διαδίκτυο. Τέτοια hot spots βρίσκονται ήδη σε διάφορα σημεία δημόσιας πρόσβασης, όπως σε αεροδρόμια, ξενοδοχεία, καφέ, κ.λπ.
Hotline
Πρόκειται για ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας. Σε ότι αφορά την ασφάλεια στο Διαδίκτυο, η ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας στην Ελλάδα είναι η Safeline, μέσω της οποίας μπορούμε να καταγγείλουμε ύποπτες ή παράνομες ιστοσελίδες.
HTML
Πρόκειται για σύντμηση του όρου «Hypertext Markup Language». Η HTML είναι η γλώσσα με την οποία δημιουργούνται σελίδες στο Διαδίκτυο, οι οποίες αναγνωρίζονται από κάθε υπολογιστή στον κόσμο.
Http
Σύντμηση του όρου «Hypertext Transfer Protocol» και είναι το πρωτόκολλο που επιτρέπει την ανταλλαγή πληροφοριών στο Διαδίκτυο. Τα γράμματα «http» εμφανίζονται πάντα μπροστά από μια διαδικτυακή διεύθυνση (π.χ. http:// www.saferinternet.gr),
Hyperlink – Υπερσύνδεσμος
Βλ. Link.
ICQ
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα, μέσω του οποίου πληροφορούμαστε πότε οι φίλοι μας είναι συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο. Όταν είναι συνδεδεμένοι, μπορούμε να τους καλέσουμε σε chat ή να τους στείλουμε μηνύματα, αρχεία κ.λπ., τα οποία θα διαβάσουν άμεσα. Αντίστοιχη ανταγωνιστική υπηρεσία είναι τα Instant Messenging Programs ή Instant Messengers.
Identity theft – Κλοπή ταυτότητας
Μιλάμε για κλοπή ταυτότητας, όταν προσωπικές πληροφορίες χρηστών έχουν κλαπεί και χρησιμοποιούνται παράνομα. Στις περισσότερες περιπτώσεις η κλοπή ταυτότητας γίνεται μέσω του phishing και του pharming.
Inbox
Πρόκειται για μια εικονική θυρίδα, στην οποία λαμβάνουμε τα εισερχόμενα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μας. Λέγεται επίσης και mailbox.
Instant Messaging Programs (IM) – Προγράμματα άμεσων μηνυμάτων
Πρόκειται για προγράμματα, μέσω των οποίων μπορούμε να πληροφορούμαστε πότε οι φίλοι μας είναι συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο. Όταν είναι συνδεδεμένοι, μπορούμε να τους καλέσουμε σε chat, ή να τους στείλουμε μηνύματα, αρχεία κ.λπ., που θα διαβάσουν άμεσα. Αντίστοιχη ανταγωνιστική υπηρεσία είναι το ICQ.
Internet – Διαδίκτυο
Το Internet είναι ένα τεράστιο δίκτυο στο οποίο είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους πολλά άλλα μικρά ή μεγάλα δίκτυα υπολογιστών. Πολλές φορές συγχέεται το Διαδίκτυο με τον παγκόσμιο ιστό, το World Wide Web (WWW). Το WWW αποτελεί μόνο ένα μέρος του Διαδικτύου. Επιπλέον έχουμε πολλές άλλες υπηρεσίες όπως το e-mail, chat κ.λπ.
Internet Address
Είναι η μονοσήμαντη διεύθυνση που προσδιορίζει τη θέση ενός συγκεκριμένου υπολογιστή στο Διαδίκτυο. Κάθε υπολογιστής που είναι συνδεδεμένος στο Διαδίκτυο, καθώς και οι servers στους οποίους είναι αποθηκευμένες οι ιστοσελίδες έχουν μια τέτοια διεύθυνση. Η διεύθυνση αποτελείται από τέσσερις δεκαδικούς αριθμούς, οι οποίοι χωρίζονται με τελείες. Για παράδειγμα: 154.110.42.3. Ο όρος Internet address είναι συνώνυμος του όρου IP address.
Internet Relay Chat (IRC)
Είναι μια υπηρεσία με την οποία μπορούμε να συνομιλούμε σε πραγματικό χρόνο μέσω του Διαδικτύου με άτομα σε όλο τον κόσμο, χρησιμοποιώντας το πληκτρολόγιο του υπολογιστή μας.
Internet Service Provider (ISP) – Πάροχος Υπηρεσιών Διαδικτύου
Πρόκειται για το φορέα που παρέχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο προμηθεύοντάς μας με τον αντίστοιχο λογαριασμό. Οι ISPs προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων πρόσβασης στο Διαδίκτυο, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε χρήστη και με τις αντίστοιχες χρεώσεις (όπως π.χ. σύνδεση dial-up, σύνδεση ISDN, ADSL κ.λπ.).
Intranet – Εσωτερικό δίκτυο
Ένα δίκτυο που στηρίζεται στο πρωτόκολλα TCP/IP, όπως και το Διαδίκτυο. Σε αυτό έχουν πρόσβαση μόνο τα άτομα που έχουν την άδεια (authorization) του διαχειριστή (administrator) του εκάστοτε δικτύου. Για παράδειγμα, μέσω intranet, μπορούν να πραγματοποιούνται με ασφάλεια ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ των συνδεδεμένων υπολογιστών ενός οργανισμού ή μιας εταιρείας.
IP Αddress
Βλ. Internet Αddress
ISDN
ISDN είναι η σύντμηση του όρου «Integrated Services Digital Network». Πρόκειται για ένα τύπο μεταφοράς αρχείων, ο οποίος βασίζεται σε ψηφιακή τεχνολογία (σε αντίθεση με τα παραδοσιακά αναλογικά τηλεφωνικά δίκτυα), επιτρέποντας υψηλές ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων. Μπορείτε να συνδεθείτε στο δίκτυο ISDN μέσω μιας αντίστοιχης σύνδεσης και μιας ISDN κάρτας.
ISP
Βλ. Internet Service Provider.
Java
Γλώσσα προγραμματισμού της οποίας ο κώδικας μπορεί να αναγνωσθεί και να εκτελεστεί από οποιονδήποτε υπολογιστή, ανεξάρτητα από το λειτουργικό του σύστημα. Η γλώσσα Java είναι κατάλληλη για τη δημιουργία και ενσωμάτωση διαλογικών στοιχείων (interactive elements) μέσα σε μια ιστοσελίδα.
Java applets
Μικρές εφαρμογές, υλοποιημένες στη γλώσσα Java.
Joystick
Συσκευή χειρισμού η οποία χρησιμοποιείται ευρέως για παιχνίδια υπολογιστών. Το joystick χρησιμοποιείται και σε μερικές επαγγελματικές εφαρμογές, όπως σχεδιαστικά προγράμματα αυτοκινήτων.
JPEG (.jpg)
Σύντμηση του όρου «Joint Photographic Experts Group». Πρόκειται για έναν τύπο αρχείου που επιτρέπει μέχρι 16.7 εκατομμύρια χρώματα και διάφορα επίπεδα συμπίεσης των δεδομένων, κάνοντας τα αντίστοιχα αρχεία εικόνων πολύ μικρότερα σε όγκο. Το επίπεδο συμπίεσης επηρεάζει την ποιότητα της εικόνας. Έτσι, μικρότερη συμπίεση σημαίνει καλύτερη ποιότητα αλλά μεγαλύτερο όγκο δεδομένων, ενώ μεγαλύτερη συμπίεση σημαίνει χειρότερη ποιότητα με μικρότερο όγκο δεδομένων.
Junk e-mail – Ανεπιθύμητη αλληλογραφία
Περιγράφει τα ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα που αποστέλλονται στον υπολογιστή μας και, συνήθως περιλαμβάνουν διαφημίσεις. Λέγεται επίσης και Spam e-mail. Βλ. επίσης Spam.
Lag
Η χρονική καθυστέρηση, (π.χ. σε παιχνίδια που παίζονται online) η οποία δημιουργείται εξαιτίας κακής ή αργής σύνδεσης μεταξύ των υπολογιστών από τους οποίους παίζουν οι παίκτες.
LAN (Local Area Network) – Τοπικό δίκτυο
Σημαίνει τοπικό υπολογιστικό δίκτυο, στο οποίο διάφοροι υπολογιστές και περιφερειακά συστήματα, όπως εκτυπωτές, συνδέονται μεταξύ τους σε έναν περιορισμένο χώρο, συνήθως με καλώδια υψηλών ταχυτήτων. Τέτοια δίκτυα είναι πολύ συνηθισμένα σε εταιρείες και σε χώρους όπου πολλοί υπολογιστές μοιράζονται κοινά προγράμματα, δεδομένα, ή περιφερειακά.
LAN party
Ο όρος αυτός υποδηλώνει ένα τοπικό υπολογιστικό δίκτυο, στο οποίο πολλοί παίκτες μπορούν να παίξουν μεταξύ τους online παιχνίδια. Τέτοια «LAN Party» υπάρχουν π.χ. σε εκθέσεις νέας τεχνολογίας.
Level – Επίπεδο
Είναι ο αγγλικός όρος για τη βαθμίδα. Συνήθως στον κόσμο των υπολογιστών σημαίνει επίπεδο δυσκολίας και χρησιμοποιείται πολύ συχνά στα παιχνίδια, όπου υπάρχουν διάφορα τέτοια επίπεδα για τους παίκτες. Χαμηλά επίπεδα δυσκολίας, ξεκινώντας από το 0, σημαίνουν ότι αρχάριοι παίκτες μπορούν να παίξουν, ενώ, όσο ανεβαίνει το επίπεδο δυσκολίας (1,2,3, …), το παιχνίδι γίνεται πιο δύσκολο και πιο απαιτητικό και ενδείκνυται για προχωρημένους και έμπειρους παίκτες.
Link – Σύνδεσμος
Σημαίνει σύνδεσμος και υποδηλώνει τη σύνδεση μεταξύ διαφορετικών ιστοσελίδων. Σε μια ιστοσελίδα μπορούμε να βρούμε συνδέσμους είτε επάνω σε κείμενο (που είναι τότε μαρκαρισμένο με διαφορετικό χρώμα), είτε σε φωτογραφίες και γραφικά. Εάν κάνουμε κλικ με το ποντίκι μας επάνω σε ένα σύνδεσμο, τότε θα οδηγηθούμε στην ιστοσελίδα που κρύβεται πίσω από το σύνδεσμο αυτό. Συνήθως, εάν έχουμε ήδη επισκεφθεί ένα σύνδεσμο κειμένου, τότε το χρώμα του κειμένου αλλάζει, υποδηλώνοντας έτσι ότι έχουμε ήδη δει τον αντίστοιχο σύνδεσμο τουλάχιστον μια φορά.
Login
Πρόκειται για την διαδικασία κατά την οποία συνδεόμαστε σε ένα υπολογιστικό δίκτυο ή στο Διαδίκτυο. Για αυτό τον λόγο χρειαζόμαστε ένα όνομα χρήστη (userid) και έναν κωδικό πρόσβασης (password). Συγκεκριμένα, για τη σύνδεσή μας στο Διαδίκτυο ο ISP μας, μας δίνει ένα όνομα χρήστη και έναν κωδικό, τα οποία ισχύουν για όσο καιρό έχουμε συνάψει συμφωνία με τον πάροχο αυτό.
Lol
Σύντμηση της αγγλικής φράσης «laughing out loud», που σημαίνει γελάω δυνατά. Βλ. επίσης Acronyms.
Mailbox – Φάκελος εισερχομένων
Είναι η ηλεκτρονική ταχυδρομική θυρίδα στην οποία βρίσκουμε τα e-mail μας. Συνώνυμο του Inbox.
Mailing list
Σημαίνει ταχυδρομική λίστα και πρόκειται για μια κοινή ηλεκτρονική διεύθυνση πολλών αποδεκτών. Οτιδήποτε σταλεί σε αυτή τη διεύθυνση θα ληφθεί από όλους τους παραλήπτες που είναι μέλη της λίστας. Τέτοιες λίστες χρησιμοποιούνται συχνά όταν οι αποδέκτες έχουν κοινά θέματα προς συζήτηση, οπότε πολύ γρήγορα μπορούν όλοι να ενημερωθούν για τα θέματα που τίθενται και να στείλουν απάντηση προς όλα τα μέλη.
Malware – Βλαβερό λογισμικό
Ο όρος προέρχεται από το συνδυασμό των λέξεων malicious (βλαβερό) και software (λογισμικό). Πρόκειται για λογισμικό που μπορεί να απειλήσει την ασφάλεια του χρήστη και του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Malware χαρακτηρίζονται, μεταξύ άλλων, οι ιοί (viruses), τα σκουλήκια (worms), οι Δούρειοι Ίπποι (trojan horses) και το spyware.
Mana
Ο όρος χρησιμοποιείται κατά κόρον στα παιχνίδια ρόλων (RPG – Role Playing Games) και υποδηλώνει τη μαγική ενέργεια που έχει στη διάθεσή του ένας χαρακτήρας. Κάθε φορά που ο χαρακτήρας εξαπολύει επίθεση μαγείας, το mana του μειώνεται.
Mirror site
Πρόκειται για ένα δικτυακό τόπο ο οποίος αποτελεί ακριβές αντίγραφο ενός άλλου και έχει ως σκοπό να εξυπηρετήσει επισκέπτες από συγκεκριμένες χώρες και περιοχές και να διευκολύνει τη λειτουργία του πρωτότυπου δικτυακού τόπου, όταν δέχεται πολλούς επισκέπτες.
MMORPG
Σύντμηση του όρου «Massively Multiplayer Online Role Playing Games» για ηλεκτρονικά παιχνίδια που προσφέρονται στο Διαδίκτυο. Το τυπικό τους χαρακτηριστικό είναι οι εκτενείς, σοφιστικέ, λεπτομερείς και εξελίξιμοι κόσμοι, που βασίζονται σε διαφορετικά αφηγηματικά περιβάλλοντα. Η φύση αυτών των παιχνιδιών είναι να προσφέρουν ένα πλούσιο τρισδιάστατο εικονικό κόσμο, στον οποίο θα κατοικούν χιλιάδες χαρακτήρες που ελέγχονται από τους παίκτες. Η μορφή αυτή περιλαμβάνει ένα πλήρως ανεπτυγμένο από οπτικοακουστική άποψη περιβάλλον πολλαπλών παικτών. Οι χαρακτήρες τους οποίους δε χειρίζονται οι παίκτες (οι λεγόμενοι NPCs ή Non-Player game Characters) έχουν σχεδιαστεί με τεχνητή νοημοσύνη, έτσι ώστε να προσφέρουν ένα πλούσιο και μη προβλέψιμο εικονικό περιβάλλον, το οποίο ο παίκτης βιώνει μέσα από τα μάτια του επιλεγμένου χαρακτήρα του.
MMS
Σύντμηση του αγγλικού όρου Multimedia Messaging Service. Πρόκειται για τεχνολογία η οποία επιτρέπει να στέλνουμε, μέσω των κινητών τηλεφώνων που την υποστηρίζουν, μηνύματα που περιέχουν εκτός από κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο ή ήχο.
Moblog
Το Moblog είναι μια σύνθετη λέξη από τους αγγλικούς όρους mobile και weblog. Ένα moblog αποτελείται από περιεχόμενο που έχει δημοσιευθεί στο Διαδίκτυο μέσω ενός κινητού τηλεφώνου ή μιας φορητής συσκευής, όπως ένα PDA (Personal Digital Assistant). Το περιεχόμενο μπορεί να είναι μέρος ενός προσωπικού ημερολογίου που ανανεώνεται καθημερινά, υλικό από πολιτικές καμπάνιες ή διαφημιστικά προγράμματα που έχουν δημιουργηθεί από πλειάδα συγγραφέων κ.α.
Modem
Είναι σύνθετη λέξη και προέρχεται από τις λέξεις modulate / demodulate. Πρόκειται για μια συσκευή η οποία μετατρέπει τα ψηφιακά δεδομένα του υπολογιστή-αποστολέα σε αναλογικά σήματα, για να μπορέσουν να μεταφερθούν μέσω τηλεφωνικών γραμμών στον υπολογιστή-δέκτη, όπου το modem τα μετατρέπει πάλι σε ψηφιακά δεδομένα, για να μπορέσουν να αναγνωστούν από το υπολογιστικό σύστημα. Το modem μπορεί να λειτουργεί σε διάφορες ταχύτητες.
MP3
Είναι η συνοπτική ονομασία του όρου «Motion Picture Experts Group Audio Layer 3». Πρόκειται για μια διαδικασία με την οποία αρχεία ήχου μπορούν να συμπιεστούν σε αναλογία 12:1 σε σχέση με τον αρχικό τους όγκο. Με αυτό τον τρόπο μπορούν μεγάλα αρχεία ήχου να μεταφερθούν πολύ γρήγορα. Τα αρχεία MP3 μπορούν να αναγνωσθούν από συσκευές MP3 Player. Τα αρχεία MP3 χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στο Διαδίκτυο για τη γρήγορη μεταφορά και αποθήκευση μουσικών αρχείων στον τοπικό υπολογιστή.
MUD
Είναι η συνοπτική ονομασία του όρου «Multi User Dungeons». Πρόκειται για εικονικούς κόσμους στο Διαδίκτυο, όπου διάφοροι χρήστες μπορούν να συναντηθούν εικονικά και να ανταλλάξουν πληροφορίες ή να παίξουν παιχνίδια.
Multiplayer mode
Σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει δυνατότητα πολλαπλών παικτών. Είναι η δυνατότητα ενός παιχνιδιού να επιτρέπει την παράλληλη συμμετοχή περισσότερων του ενός παικτών, οι οποίοι μπορούν να παίζουν μεταξύ τους ή και να συναγωνίζονται μεταξύ τους μέσα στο παιχνίδι.
Myspace
Τον Αύγουστο του 2003 ιδρύθηκε η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Myspace, η οποία σήμερα φιλοξενεί εκατοντάδες εκατομμύρια λογαριασμούς χρηστών. Το Myspace δίνει τη δυνατότητα στα μέλη του να δημιουργήσουν το εικονικό τους προφίλ, να γνωρίσουν άλλους χρήστες, να επικοινωνούν με τους φίλους τους, καθώς και να αναπτύξουν πληθώρα άλλων δραστηριοτήτων.
Navigation buttons – Κουμπιά πλοήγησης
Είναι τα κουμπιά που υπάρχουν στο επάνω τμήμα του browser μας και με τα οποία μπορούμε να πλοηγηθούμε στο Διαδίκτυο. Έτσι π.χ. τα κουμπιά «Back» και «Forward» μας επιτρέπουν να μετακινηθούμε μεταξύ των ιστοσελίδων που έχουμε επισκεφθεί, το κουμπί «Print» να εκτυπώσουμε τη σελίδα που βλέπουμε στον υπολογιστή μας, κ.λπ.
Netiquette (Network Etiquette)
Σημαίνει σωστή συμπεριφορά στο Διαδίκτυο και πρόκειται για μια σειρά κανόνων συμπεριφοράς, που θα πρέπει να ακολουθούνται στις επαφές με άλλους χρήστες στο Διαδίκτυο. Έτσι π.χ. δεν είναι σωστό να γράφουμε με κεφαλαία γράμματα όταν στέλνουμε e-mail ή όταν συνομιλούμε σε κάποιο χώρο επικοινωνίας, γιατί ισοδυναμούν με φωνές.
Network – Δίκτυο
Πρόκειται για υπολογιστές και περιφερειακά συνδεδεμένα μεταξύ τους, είτε με καλώδια, είτε ασύρματα, με σκοπό την ανταλλαγή ψηφιακών δεδομένων. Το Διαδίκτυο είναι ένα «network» που αποτελείται από πολλά μεγάλα ή μικρότερα (υπο-) δίκτυα σε όλο τον κόσμο.
Newbies
Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζονται στην αγγλική γλώσσα τα άτομα που είναι νέοι στη χρήση του Διαδικτύου και των online παιχνιδιών.
Newsgroup
Πρόκειται για ομάδα συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων, που επικεντρώνεται σε ένα συγκεκριμένο θέμα (π.χ. κάποιος καλλιτέχνης, κάποιο βιβλίο, κ.λπ.). Κάθε μέλος της ομάδας μπορεί να στείλει την άποψή του, η οποία δημοσιεύεται στο Διαδίκτυο και μπορεί να διαβαστεί και να σχολιαστεί από όλη την υπόλοιπη ομάδα.
Newsletter
Πολλές εταιρείες και οργανισμοί αποστέλλουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα ένα ενημερωτικό φυλλάδιο στη λίστα αποδεκτών τους, στο οποίο συμπεριλαμβάνουν όλα τα νέα τους, μελλοντικές εκδηλώσεις γύρω από συγκεκριμένες θεματικές, κ.λπ. Η εγγραφή σε ένα newsletter γίνεται με την αποστολή της ηλεκτρονικής μας διεύθυνσης στον πάροχο της υπηρεσίας. Πριν στείλουμε τη διεύθυνσή μας, είναι καλό να διαβάζουμε τους όρους προστασίας προσωπικών δεδομένων και να σιγουρευόμαστε ότι η ηλεκτρονική μας διεύθυνση δε θα χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό, ούτε θα δοθεί σε κάποια άλλη εταιρεία ή οργανισμό χωρίς να το γνωρίζουμε. Επίσης, οποιαδήποτε στιγμή θέλουμε, μπορούμε να ζητήσουμε να διαγραφεί η διεύθυνσή μας από τη λίστα παραληπτών.
Nickname – Παρατσούκλι
Στο Διαδίκτυο και ιδιαίτερα στους χώρους ανοιχτής επικοινωνίας chat, οι περισσότεροι χρήστες δεν δηλώνουν το αληθινό τους όνομα αλλά επιλέγουν ένα παρατσούκλι, με το οποίο οι άλλοι μπορούν να τους αναγνωρίσουν. Έτσι μπορούν ανώνυμα να πλοηγούνται στο Διαδίκτυο.
Nigerian scam (419 scam)
Μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αποστέλλεται μήνυμα που ενημερώνει με συγκινησιακά φορτισμένο τόνο τον παραλήπτη ότι μπορεί να βοηθήσει στη διεκπεραίωση κάποιας συναλλαγής. Ως αποτέλεσμα της βοήθειάς του, ο παραλήπτης θα έχει προμήθεια σημαντικό ποσοστό του ποσού που θα καταφέρει να μετακινήσει ο αποστολέας του μηνύματος. Οι συναλλαγές που εμφανίζονται συχνότερα είναι: η διεκδίκηση ανύπαρκτων κληρονομιών, η αποδέσμευση χρημάτων από τραπεζικούς λογαριασμούς, η παραλαβή και αποθήκευση των χρημάτων του αποστολέα σε ασφαλές μέρος και η επένδυση των χρημάτων αυτών στη χώρα του θύματος. Η συντριπτική πλειοψηφία των μηνυμάτων προέρχεται από τη Νιγηρία. Για το λόγο αυτό η πρακτική αυτή αποκαλείται νιγηριανό scam αλλά και απάτη 419 από το άρθρο του ποινικού κώδικα της χώρας, που αφορά στις οικονομικές απάτες.
Notebook
Είναι ένας φορητός υπολογιστής ιδιαίτερα λεπτός, μικρός (μέγεθος Α4 ή και μικρότερο) και ελαφρύς, έτσι ώστε να μπορεί να μεταφερθεί χωρίς δυσκολία.
Offline
Είναι το αντίθετο του όρου online και σημαίνει ότι δεν υπάρχει απευθείας σύνδεση με το δίκτυο. Ο υπολογιστής μας όταν είναι σε κατάσταση offline, μπορεί να έχει πρόσβαση μόνο στα δεδομένα που υπάρχουν τοπικά, δηλαδή αρχειοθετημένα στον τοπικό σκληρό δίσκο.
Online
Είναι το αντίθετο του όρου offline και σημαίνει ότι υπάρχει απευθείας σύνδεση με το δίκτυο. Ο υπολογιστής, όταν είναι σε κατάσταση online, μπορεί να έχει πρόσβαση σε δεδομένα, τόσο από τους τοπικούς δίσκους όσο και από διαδικτυακά περιβάλλοντα.
Online banking
Οι περισσότερες τράπεζες παρέχουν σήμερα την υπηρεσία αυτή μέσω της ιστοσελίδας τους στο Διαδίκτυο. Μέσω του οnline banking μπορούμε να κάνουμε πολλές συναλλαγές χωρίς να χρειάζεται να επισκεφθούμε την τράπεζα, απλά μέσω του υπολογιστή μας. Είναι πολύ βασικό, η τράπεζα με την οποία συνεργαζόμαστε, να μας παρέχει ασφαλή πρόσβαση και να διασφαλίζει την κωδικοποίηση όλων των δεδομένων μας, έτσι ώστε να μην μπορεί να γίνει υποκλοπή τους από αγνώστους.
Online service
Πρόκειται για παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου, οι οποίοι, εκτός της υπηρεσίας πρόσβασης στο Διαδίκτυο, παρέχουν στα μέλη τους επιπλέον υπηρεσίες, όπως ειδική ιστοσελίδα με κάθε είδους πληροφορίες, νέα, χρηματιστήριο, πληροφορίες για ταξίδια, φόρουμ, κλπ.
Operating system – Λειτουργικό σύστημα
Το σύνολο των προγραμμάτων που αναλαμβάνουν τον έλεγχο της λειτουργίας του υπολογιστή μας. Λειτουργικά συστήματα είναι π.χ. τα Windows, το Unix, το Linux, ή το Mac OS, που βρίσκουμε στους υπολογιστές Macintosh.
P2P
P2P ή «peer to peer» σημαίνει ότι δύο υπολογιστές επικοινωνούν μεταξύ τους, χωρίς να υπάρχει κάποιος server που να αναλαμβάνει τη μεταξύ τους επικοινωνία, αλλά έχοντας μεταξύ τους άμεση σύνδεση. Για να γίνει αυτό πρέπει οι δύο υπολογιστές να έχουν το ίδιο λογισμικό, μέσω του οποίου να επικοινωνούν. Έτσι π.χ. μπορούν να σταλούν ηλεκτρονικά μηνύματα ή να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών από τον έναν υπολογιστή απευθείας στον άλλον.
Password – Κωδικός πρόσβασης
Ο κωδικός πρόσβασης μαζί με το όνομα χρήστη (username) αποτελεί την ταυτότητά μας, μέσω της οποίας αποκτούμε εξουσιοδότηση σε κάποια υπηρεσία ή πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Είναι πολύ βασικό να επιλέγουμε κωδικούς που είναι δύσκολο να τους μαντέψει κάποιος άγνωστος (έτσι π.χ. δεν συνιστούμε ως κωδικούς ημερομηνίες γενεθλίων και ονόματα οικείων). Επίσης, δεν πρέπει να δίνουμε σε κανέναν τον κωδικό πρόσβασης στο Διαδίκτυο, καθώς μαζί με το όνομα χρήστη (που συνήθως δεν είναι κρυφό) θα μπορεί να συνδέεται στο Διαδίκτυο με την δική μας ταυτότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Paste – Επικόλληση
Εφόσον έχει προηγηθεί η διαδικασία αποκοπής ή αντιγραφής, μπορούμε να επικολλήσουμε το επιλεγμένο τμήμα που βρίσκεται προσωρινά αποθηκευμένο στο clipboard σε ένα νέο ή ήδη υπάρχον έγγραφο.
Patch – Αναβάθμιση
Στα ελληνικά σημαίνει μπάλωμα, στη γλώσσα των υπολογιστών όμως, patch είναι ένα μικρό κομμάτι λογισμικού που έχει σχεδιαστεί, ώστε να διορθώσει προβλήματα στη λειτουργία ενός προγράμματος ή να βελτιώσει κάποια στοιχεία του.
PDF
Σύντομη περιγραφή του όρου «Portable Document Format». Πρόκειται για ένα ειδικό τύπο αρχείου, που έχει δημιουργηθεί από την εταιρεία Adobe Systems και χρησιμοποιείται ευρέως στο Διαδίκτυο για την προβολή αρχείων κειμένου. Τα αρχεία μπορούν να διαβαστούν στο ειδικό περιβάλλον Acrobat Reader, το οποίο παρέχεται δωρεάν και μπορούμε να το εγκαταστήσουμε στον υπολογιστή μας. Συνήθως, όταν σε μια ιστοσελίδα υπάρχουν αρχεία .PDF, υπάρχει και ειδική ένδειξη για το πώς μπορούμε να εγκαταστήσουμε τον Acrobat Reader.
Pharming
Το pharming είναι μια μορφή απάτης της ηλεκτρονικής διεύθυνσης (domain name), που έχει ως αποτέλεσμα να πιστεύουν οι χρήστες ότι βρίσκονται σε μια γνήσια ιστοσελίδα με το σωστό URL. Ωστόσο, στην πραγματικότητα έχουν παραπεμφθεί σε μια ψεύτικη. Οι απατεώνες καταφέρνουν έτσι να εκτρέψουν τη ροή των επισκεπτών σε άλλο ιστοχώρο, όπου τα στοιχεία των συναλλαγών που καταχωρούνται χρησιμοποιούνται για την οικονομική εξαπάτηση των επισκεπτών.
Phishing
Το phishing είναι η πρακτική της παραπλάνησης ενός χρήστη κάνοντάς τον να δώσει προσωπικές του πληροφορίες σε μια ψεύτικη φόρμα στο Διαδίκτυο. Μια τέτοιου είδους δραστηριότητα θα επιτρέψει σε έναν cracker να κλέψει ή να πλαστογραφήσει τα στοιχεία του θύματος ή/και να κερδίσει παράνομη πρόσβαση στα δεδομένα του/της, όπως προσωπικούς λογαριασμούς, συνδρομές, e-mail, κωδικούς PIN, κωδικούς TAN, κλπ.
PHP
Πρόκειται για γλώσσα προγραμματισμού, με την οποία μπορούν να υλοποιηθούν αρκετά πολύπλοκες διαδικτυακές εφαρμογές. Επειδή είναι public domain software, γίνεται όλο και πιο δημοφιλής, τόσο σε πανεπιστημιακά όσο και σε επιχειρησιακά περιβάλλοντα. Οι ιστοσελίδες που έχουν υλοποιηθεί με τη γλώσσα PHP έχουν την κατάληξη .php.
Ping
Πρόκειται για τη σύντμηση του όρου «Packet InterNet Groper» και είναι ένα πρόγραμμα που προσδιορίζει εάν υπάρχει σύνδεση ενός υπολογιστή με το δίκτυο. Για αυτό το σκοπό, το Ping στέλνει ένα «πακέτο δεδομένων» στον υπολογιστή που θα ελεγχθεί εάν είναι σε σύνδεση. Το πακέτο αποστέλλεται αυτόματα πίσω, δίνοντας έτσι την δυνατότητα να δούμε εάν μπόρεσε να βρει τον υπολογιστή αυτό και πόσο χρόνο χρειάστηκε.
Plug-in
Πρόκειται για πρόσθετες εφαρμογές προγραμμάτων, οι οποίες, αφού εγκατασταθούν, δίνουν πρόσθετη λειτουργικότητα στα προγράμματα αυτά. Έτσι π.χ. μπορούμε να έχουμε ένα plug-in για το πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας Photoshop, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούμε πολλά διαφορετικά φίλτρα επάνω στην εικόνα αυτή, εκτός αυτών που παρέχει το βασικό περιβάλλον του προγράμματος. Στο Διαδίκτυο χρησιμοποιούνται πολλά plug-ins, που μας επιτρέπουν να δούμε εικόνες, βίντεο, ήχο κ.α., μέσα από τις ιστοσελίδες. Χωρίς τα plug-ins αυτά, θα μπορούσαμε να βλέπουμε μόνο τις ιστοσελίδες που έχουν υλοποιηθεί στη γλώσσα HTML ή τις φωτογραφίες της μορφής .jpg ή .gif.
Podcast
Podcast ονομάζεται ένα αρχείο που περιλαμβάνει μια ηχογράφηση ή μια σειρά ηχογραφήσεων που εντάσσονται στην ίδια θεματική. Το podcast μπορεί κανείς να το ακούσει όποια στιγμή θέλει μέσω κάποιας ιστοσελίδας ή μπορεί να γραφτεί συνδρομητής σε μια σειρά ηχογραφήσεων και να ενημερώνεται αυτόματα για κάθε νέα προσθήκη στο podcast που παρακολουθεί.
Pop-up
Αναδυόμενα παράθυρα στον browser που ανοίγουν αυτόματα, πέραν της ιστοσελίδας που έχετε επιλέξει, και αποτελούνται από διαφημίσεις εταιριών ή προϊόντων. Από τον browser σας μπορείτε να μπλοκάρετε την εμφάνιση pop-ups στην οθόνη σας.
Portal – Πύλη
Οι δικτυακές πύλες είναι εικονικοί τόποι που παρέχουν πλειάδα πληροφοριών συγκεντρωμένων κάτω από μια κοινή διαδικτυακή διεύθυνση. Τα portals παρέχουν επίσης πολλές υπηρεσίες στους επισκέπτες τους, όπως δωρεάν υπηρεσίες e-mail, newsletter, μηχανή αναζήτησης, φόρουμ κ.α.
POS
Είναι μια συντομογραφία που χρησιμοποιούν τα παιδιά και οι νέοι στα chat rooms και στα προγράμματα άμεσων μηνυμάτων. Προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Parent Over Shoulder που σημαίνει στα ελληνικά «Γονέας πάνω από τον ώμο μου». Γράφοντας pos, λοιπόν, οι νέοι προειδοποιούν τους συνομιλητές τους ότι οι γονείς είναι κοντά και μπορεί να παρακολουθούν τη συζήτηση.
Post
Ένα post είναι μια δημοσίευση κάποιου χρήστη σε ομάδες συζητήσεων, φόρουμ, blogs και άλλες ιστοσελίδες που επιτρέπουν τη συμμετοχή των επισκεπτών. Σε ένα φόρουμ για παράδειγμα, post λέγεται η κάθε καταχώρηση που δημοσιεύεται σε κάποιο συγκεκριμένο thread (θέμα).
Pretty Good Privacy (PGP)
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που χρησιμοποιείται διεθνώς και το οποίο κωδικοποιεί τα προσωπικά δεδομένα με ειδικά κλειδιά, έτσι ώστε να μπορούν να μεταφερθούν μέσω δικτύων με μεγαλύτερη ασφάλεια.
Privacy policy – Πολιτική απορρήτου
Πρόκειται για κείμενο στο οποίο μια εταιρεία δηλώνει με ποιο τρόπο χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που καταχωρούνται στην ιστοσελίδα της. Επίσης αναφέρει πως διαχειρίζεται τα δεδομένα των επισκεπτών της, για παράδειγμα αν τα δεδομένα μεταφέρονται σε μητρική ή θυγατρική εταιρεία ή αν δίνονται με αντίτιμο σε τρίτους.
Private Message (P.M.)
Στα δωμάτια συζητήσεων (chat rooms) όλοι οι χρήστες συνομιλούν χρησιμοποιώντας μια κοινή πλατφόρμα και έτσι όλοι οι χρήστες μπορούν να διαβάσουν αυτά που δημοσιεύονται. Αν κάποιος χρήστης θέλει να μιλήσει προσωπικά με κάποιο άλλο άτομο, τότε του αποστέλλει private message και ανοίγει συνομιλία κρυφή από τους υπόλοιπους χρήστες.
Profile – Προφίλ
Στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, οι χρήστες του Διαδικτύου μπορούν να δημιουργήσουν τον προσωπικό τους εικονικό χώρο, στον οποίο παραθέτουν στοιχεία για τον εαυτό τους, τα ενδιαφέροντά τους, αναρτούν φωτογραφίες τους κ.α. και ο οποίος ονομάζεται προφίλ ή στην αγγλική γλώσσα profile. Στα δημοσίως προσβάσιμα προφίλ δεν θα πρέπει οι ανήλικοι να δίνουν στοιχεία που μπορεί να οδηγήσουν στον εντοπισμό τους στο φυσικό κόσμο.
Proxy server
Σημαίνει διακομιστής διαμεσολάβησης και πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο παρεμβάλλεται μεταξύ ενός διακομιστή (server) και ενός εξυπηρετητή (client). Στον proxy server αποθηκεύονται ιστοσελίδες που έχουμε επισκεφθεί στο παρελθόν. Έτσι εάν θελήσουμε π.χ. να ξαναδούμε σελίδες με δρομολόγια πλοίων κάποιας συγκεκριμένης πλοιοκτήτριας εταιρείας, μπορούμε πολύ πιο γρήγορα να τις φορτώσουμε στην οθόνη μας μέσω του proxy server, χωρίς να χρειαστεί να συνδεθούμε ξανά με τον server της εταιρείας.
Public Domain Software (PD Software)
Πρόκειται για λογισμικό που έχει με σαφείς διαδικασίες απαλλαχθεί από κάθε είδους πνευματικά δικαιώματα και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί, να αντιγραφεί ή να τροποποιηθεί χωρίς περιορισμούς.
RAM – Μνήμη τυχαίας προσπέλασης
Πρόκειται για σύντμηση του αγγλικού όρου «Random Access Memory», που μεταφράζεται στα ελληνικά ως «Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης». Πρόκειται για ειδικό χώρο προσωρινής αποθήκευσης στον υπολογιστή μας, στον οποίο μπορούν να φορτωθούν δεδομένα και ο οποίος παρέχει άμεση και γρήγορη πρόσβαση σε αυτά. Τα περισσότερα προγράμματα χρησιμοποιούν τη RAM για να αποθηκεύσουν εκεί προσωρινά τα αρχεία που επεξεργάζονται, για να έχουν γρηγορότερη πρόσβαση. Σε αντίθεση με τα δεδομένα που βρίσκονται στον σκληρό μας δίσκο, τα δεδομένα που έχουν τοποθετηθεί στην RAM διαγράφονται όταν κλείσουμε τον υπολογιστή μας.
Ransomware
Είδος ηλεκτρονικής απάτης: μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου το θύμα λαμβάνει μήνυμα μ’ ένα συνημμένο αρχείο ή πρόγραμμα. Μόλις το ανοίξει αρχίζει διαδικασία κρυπτογράφησης των αρχείων που είναι αποθηκευμένα στον υπολογιστή του. Το θύμα δεν μπορεί να ανοίξει κανένα αρχείο, εκτός από το μήνυμα που του άφησαν οι απατεώνες και στο οποίο του εξηγούν ότι μόνο αφού πληρώσει ένα συγκεκριμένο ποσό θα του αποσταλεί ο κωδικός πρόσβασης. Πρόκειται ουσιαστικά για απαγωγή των αρχείων μας, για την ανάκτηση των οποίων πρέπει να καταβάλουμε λύτρα!
RAR (.rar)
Τύπος συμπίεσης αρχείων, μέσω του οποίου επιτυγχάνεται μείωση του όγκου που καταλαμβάνουν τα ψηφιακά δεδομένα στη μνήμη του υπολογιστή διευκολύνοντας ταυτόχρονα τη μετάδοσή τους μέσω δικτύων. Η συμπίεση γίνεται μέσω του ειδικού προγράμματος WinRar. Βλ. επίσης Compression.
Re
Στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι πολύ πιθανό να συναντήσετε την ένδειξη «Re:» στο πεδίο «Θέμα» (Subject) του e-mail. Η ένδειξη αυτή είναι συντομογραφία της λέξης reply (απάντηση στα ελληνικά) και φανερώνει ότι το μήνυμα αποτελεί απάντηση σε μήνυμα που έχει προηγουμένως αποσταλεί από τον αρχικό αποστολέα στον παραλήπτη.
Refresh / Reload – Ανανέωση
Ο όρος αυτός βρίσκεται στο μενού πλοήγησης του φυλλομετρητή Διαδικτύου που έχουμε, τον λεγόμενο Browser. Συνήθως εμφανίζεται ως εικονίδιο. Κάθε φορά που κάνουμε κλικ επάνω σε αυτό, ο browser «φορτώνει» την ιστοσελίδα από την αρχή στον υπολογιστή μας. Εάν έχουμε ήδη επισκεφθεί μια ιστοσελίδα, τότε σε μια νέα επίσκεψη της ίδιας σελίδας, ο υπολογιστής θα φορτώσει τη σελίδα αυτή από τον προσωρινό χώρο αποθήκευσης που βρίσκεται τοπικά στο μηχάνημά μας (το λεγόμενο cache) και δε θα συνδεθεί με το Διαδίκτυο. Εάν η ιστοσελίδα έχει αλλάξει από την προηγούμενη επίσκεψή μας, θα μπορέσουμε να δούμε τις αλλαγές μόνο αφού πατήσουμε το εικονίδιο «Refresh».
RPG
Η λέξη RPG προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Role Playing Game και μεταφράζεται στα ελληνικά ως παιχνίδι ρόλων. Στα παιχνίδια αυτά, ο παίκτης καλείται να ενσαρκώσει ουσιαστικά το ρόλο ενός χαρακτήρα που είναι μέρος μιας υπόθεσης η οποία εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Οι χαρακτήρες έχουν συνήθως κάποια υπερανεπτυγμένη ικανότητα, όπως, μαγικές δυνάμεις.
RSS feeds
Πρόκειται για μια υπηρεσία που επιτρέπει στους χρήστες του Διαδικτύου να ενημερώνονται για τις αλλαγές και τις ενημερώσεις στις ιστοσελίδες που τους ενδιαφέρουν. Για παράδειγμα, στους ειδησεογραφικούς ιστοχώρους μπορεί όποιος το επιθυμεί να λαμβάνει στον υπολογιστή του ειδοποιήσεις για τις τελευταίες εξελίξεις, χωρίς να χρειάζεται να επισκεφθεί την ιστοσελίδα.
Scam
Σε γενικές γραμμές, οι απάτες που είναι γνωστές με τον όρο scam αφορούν ηλεκτρονικά μηνύματα με τα οποία απατεώνες προσεγγίζουν υποψήφια θύματα, μέσω τον οποίων ενημερώνουν για μεγάλα κέρδη σε περίπτωση επιτυχούς ολοκλήρωσης μίας συγκεκριμένης συναλλαγής. Στη συνέχεια και εάν το θύμα απαντήσει, οι απατεώνες ζητούν την καταβολή κάποιου χρηματικού ποσού για έξοδα διεκπεραίωσης της συναλλαγής. Ωστόσο, το θύμα ουδέποτε λαμβάνει τα προσφερόμενα ανταλλάγματα. Τα πιο γνωστά είδη είναι τα Νιγηριανά scam, τα διεθνή λαχεία, οι δημοπρασίες και το ransomware.
Scanner – Σαρωτής
Πρόκειται για μια περιφερειακή συσκευή με την οποία μπορούμε να ψηφιοποιήσουμε φωτογραφίες, εικόνες, γραφικά ή ακόμα και αρχεία κειμένου και μετά να τα αποθηκεύσουμε στον υπολογιστή μας, απ’ όπου μπορεί να γίνει περαιτέρω επεξεργασία τους.
Search engine – Μηχανή αναζήτησης
Οι μηχανές αναζήτησης είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στην αναζήτηση πληροφοριών στο Διαδίκτυο. Με τη βοήθεια μιας τέτοιας μηχανής μπορούμε να αναζητήσουμε ιστοσελίδες από όλο τον κόσμο για κάποιο συγκεκριμένο θέμα. Σε κάθε μηχανή αναζήτησης υπάρχει μια λευκή λωρίδα δίπλα από τη λέξη «Αναζήτηση» ή «Search», μέσα στην οποία μπορούμε να δακτυλογραφήσουμε τη λέξη ή φράση για την οποία ψάχνουμε πληροφορίες. Η μηχανή θα εμφανίσει στην οθόνη μας μια λίστα με τους τίτλους όλων των ιστοσελίδων, στις οποίες βρέθηκε η συγκεκριμένη λέξη ή φράση. Καθώς το Διαδίκτυο περιέχει εκατομμύρια ιστοσελίδες, είναι δυνατόν να λάβουμε πάρα πολλά αποτελέσματα. Γι’ αυτό είναι καλό να χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένους όρους για την αναζήτησή μας, έτσι ώστε να μεγιστοποιούνται οι πιθανότητες επιτυχούς αναζήτησης.
Second life
Πρόκειται για παιχνίδι που παίζεται σε ένα εικονικό περιβάλλον μέσω του Διαδικτύου. Στο περιβάλλον αυτό, οι χρήστες μπορούν μέσω των avatar τους να εξερευνούν, να κοινωνικοποιούνται, να δημιουργούν φίλους, να αναπτύσσουν ακόμα και οικονομικές δραστηριότητες. Με άλλα λόγια, οι χρήστες μπορούν να διαμορφώσουν μια δεύτερη ζωή στο Διαδίκτυο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Server – Διακομιστής
Στην ελληνική γλώσσα μεταφράζεται ως «διακομιστής» και πρόκειται για ένα πρόγραμμα με αποκλειστικό σκοπό να παράσχει υπηρεσίες και πληροφορίες σε άλλους υπολογιστές. Βλ. επίσης Web server.
Shareware
Πρόκειται για προγράμματα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν δωρεάν για δοκιμαστικούς σκοπούς. Εάν, μετά τη δοκιμαστική περίοδο, αποφασίσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιο τέτοιο πρόγραμμα, τότε θα πρέπει να πληρώσουμε το αντίτιμο αγοράς του ή δικαιώματος χρήσης του.
Skype
Πρόγραμμα το οποίο επιτρέπει στους χρήστες που είναι συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο να πραγματοποιούν δωρεάν τηλεφωνικές κλήσεις από υπολογιστή προς υπολογιστή, ή με αντίτιμο προς σταθερά και κινητά τηλέφωνα. Μέσω του Skype παρέχονται, επίσης, υπηρεσίες άμεσων μηνυμάτων, ανταλλαγής αρχείων κ.α.
SMS – Μηνύματα κειμένου
Είναι σύντμηση του αγγλικού όρου Short Message Service ή Short Message System και αναφέρεται στα σύντομα μηνύματα κειμένου που στέλνουμε μέσω των κινητών μας τηλεφώνων. SMS μπορούν να σταλούν και μέσω του Διαδικτύου σε κάποια συσκευή κινητού τηλεφώνου.
Social networking – Κοινωνική δικτύωση
Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν εικονικές κοινότητες, όπου οι χρήστες του Διαδικτύου έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν τα εικονικά τους προφίλ και να αναπτύξουν ένα δίκτυο επαφών, με τις οποίες μπορούν να επικοινωνούν μέσω της ιστοσελίδας. Οι πιο διαδεδομένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης παγκοσμίως αυτή τη στιγμή είναι το Myspace και το Facebook.
Social networking phishing
Αντλώντας πληροφορίες και πολλά προσωπικά δεδομένα από τα προφίλ των χρηστών των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, απατεώνες στέλνουν εξατομικευμένα μηνύματα που περιλαμβάνουν συνδέσμους προς ιστοσελίδες «phishing». Η επιτυχία της μεθόδου είναι μεγάλη. Σε πρόσφατο πείραμα που πραγματοποιήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 70% όσων έλαβαν το εξατομικευμένο παραπλανητικό μήνυμα πάτησε το σύνδεσμο που περιλαμβανόταν σε αυτό και συμπλήρωσε τα στοιχεία του στην ιστοσελίδα υποκλοπής δεδομένων. Βλ. επίσης Phishing.
Software – Λογισμικό
Ο όρος λογισμικό αναφέρεται σε όλα τα προγράμματα εφαρμογών που χρησιμοποιούνται από τον υπολογιστή για τη λειτουργία του αλλά και για την επεξεργασία δεδομένων. Βλ. επίσης Hardware.
Software license
Άδεια χρήσης λογισμικού. Πρόκειται για νομική συμφωνία που συνοδεύει όλα τα εμπορικά προγράμματα λογισμικού και η οποία καθορίζει επακριβώς τα δικαιώματα χρήσης του λογισμικού αυτού από τους αγοραστές του.
Sound card – Κάρτα ήχου
Η κάρτα ήχου αναλαμβάνει την αναπαραγωγή φωνής και μουσικής στον προσωπικό μας υπολογιστή.
Spam – Ανεπιθύμητη αλληλογραφία
Είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για τα ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα που βρίσκουμε στο ταχυδρομείο μας και τα οποία αποτελούνται συνήθως από διαφημίσεις εταιριών ή προϊόντων τους. Με τη βοήθεια φίλτρων μπορούμε να αποφύγουμε ένα μεγάλο μέρος των ανεπιθύμητων ηλεκτρονικών μηνυμάτων. Οι περισσότεροι Πάροχοι Υπηρεσιών Διαδικτύου προσφέρουν τέτοια φίλτρα στους χρήστες τους. Μπορείτε να ρωτήσετε το δικό σας Internet Service Provider σχετικά με την προστασία που σας παρέχει. Βλ. Επίσης Junk e-mail.
Spear Phishing
Πρόκειται για στοχευμένα μηνύματα που μοιάζουν αυθεντικά για κάποιες ομάδες ανθρώπων. Για παράδειγμα, στους υπαλλήλους μιας εταιρίας μπορεί να φτάσει μήνυμα με αποστολέα τον εργοδότη τους, στο οποίο τους απευθύνεται προσωπικά και τους ζητά όνομα χρήστη και κωδικούς πρόσβασης. Απαντώντας κανείς σε ένα μήνυμα spear phishing θέτει προσωπικές και συχνά απόρρητες πληροφορίες στη διάθεση των απατεώνων.
Spider
Πρόκειται για προγράμματα τα οποία ερευνούν τον παγκόσμιο ιστό μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών. Τα spiders ή αλλιώς web crawlers χρησιμοποιούνται από τις μηχανές αναζήτησης για την άντληση ενημερωμένων δεδομένων. Επίσης, χρησιμοποιούνται από τους spammers με σκοπό την άντληση έγκυρων διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από ιστοσελίδες όπου έχουν δημοσιευθεί.
Spoofing
Μορφή επίθεσης, κατά την οποία ένα άτομο ή ένα πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας πλαστά στοιχεία, αποκτά πρόσβαση σε δεδομένα τρίτων. Πολύ διαδεδομένη μορφή είναι το website spoofing, γνωστότερο ως phishing.
Spyware
Είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να προσκολληθεί κρυφά σε αρχεία που κατεβάζουμε από το Διαδίκτυο. Μόλις κατέβει, αυτοεγκαθίσταται στον υπολογιστή μας και ξεκινά την παρακολούθηση της διαδικτυακής μας δραστηριότητας. Οι πληροφορίες που καταγράφει αποστέλλονται τότε σε τρίτους, που τις περισσότερες φορές είναι εταιρείες που ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν το προφίλ μας και να ξεκινήσουν να μας στέλνουν διαφημιστικό ή άλλο υλικό, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά μας.
SSL
Το Secure Sockets Layer (SSL) είναι ένα πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται στο Διαδίκτυο και το οποίο κρυπτογραφεί τα δεδομένα που ανταλλάσσονται μεταξύ υπολογιστών, ώστε να αποκλείσει την πρόσβαση τρίτων σε αυτά. Στις ιστοσελίδες όπου οι συναλλαγές γίνονται βάσει του εν λόγω πρωτοκόλλου, το URL ξεκινά με https:// και όχι με http:// όπως συνήθως.
Streaming αudio
Μέθοδος αποστολής δεδομένων ήχου, που χρησιμοποιείται πολύ συχνά στο Διαδίκτυο. Μπορούμε να ακούσουμε ένα streaming audio πολύ γρήγορα και χωρίς ιδιαίτερη καθυστέρηση στον υπολογιστή μας, χωρίς να χρειάζεται να «κατεβάσουμε» το αρχείο στον υπολογιστή, όπως γίνεται με άλλους τύπους αρχείων ήχου.
Streaming video
Μέθοδος αποστολής δεδομένων βίντεο, που χρησιμοποιείται πολύ συχνά στο Διαδίκτυο. Μπορούμε να δούμε ένα streaming video πολύ γρήγορα και χωρίς ιδιαίτερη καθυστέρηση στον υπολογιστή μας, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουμε πρώτα να «κατέβει» το βίντεο στον υπολογιστή, όπως γίνεται με άλλους τύπους αρχείων βίντεο.
Subscribe – Εγγραφή
Πολλές ιστοσελίδες ζητούν από τους επισκέπτες να εγγραφούν ως μέλη, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενό τους και για να μπορούν να χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που τους προσφέρει ο ιστοχώρος (email, newsletter, downloading και άλλες υπηρεσίες).
Surf – Σερφάρισμα
Ο όρος «σερφάρω στο Διαδίκτυο» προέρχεται από τον αντίστοιχο αγγλικό «surfing the Internet». Σημαίνει την επίσκεψη ιστοσελίδων και τη μεταφορά από ιστοχώρο σε ιστοχώρο μέσω των συνδέσμων που παρέχονται μέσα στις ιστοσελίδες.
Tab – Καρτέλα
Στους σύγχρονους web browsers υπάρχει η δυνατότητα πλοήγησης μέσω tabs (καρτελών), που διευκολύνουν το σερφάρισμα, καθώς μπορεί κανείς να βλέπει ταυτόχρονα πολλές ιστοσελίδες, μέσα σε ένα παράθυρο browser.
Tag – Ετικέτα
Σημαίνει ετικέτα ή δείκτης και χρησιμοποιείται για τη συγγραφή κώδικα στη γλώσσα προγραμματισμού HTML. Πολύ συχνά χρησιμοποιείται και για τη μορφοποίηση γραμματοσειρών, την αλλαγή χρωμάτων σε κάποιο κείμενο, τον ορισμό συνδέσμου από εικόνα ή κείμενο προς άλλο ιστοχώρο και, γενικότερα, για να οριστεί ο τρόπος με τον οποίο το περιεχόμενο μιας ιστοσελίδας θα εμφανίζεται στην οθόνη μας. Τα tags περιγράφονται ανάμεσα στους χαρακτήρες <> και </>. Έτσι π.χ. το tag: <b> Καλησπέρα </b> καθορίζει ότι η λέξη «Καλησπέρα» θα εμφανισθεί με έντονη γραφή. Ακόμη tags είναι οι ετικέτες (λέξεις κλειδιά) που προσδιορίζουν το περιεχόμενο μιας πληροφορίας στο Διαδίκτυο και οι οποίες διευκολύνουν την κατηγοριοποίηση των δεδομένων.
Tag Image File Format (.TIF)
Πρόκειται για ένα πολύ διαδεδομένο τύπο αρχείου για την αποθήκευση εικόνων. Τα αρχεία αυτού του τύπου έχουν κατάληξη .tif και μπορούν να είναι οποιασδήποτε ανάλυσης, ασπρόμαυρα, σε αποχρώσεις του γκρίζου ή έγχρωμα.
Task manager
Πρόγραμμα το οποίο μας ενημερώνει για τις εφαρμογές και τις διεργασίες που τρέχουν μια δεδομένη στιγμή στον υπολογιστή, καθώς και για την απόδοσή του. Μέσω του task manager μπορεί κανείς να τερματίζει εφαρμογές και διεργασίες. Στα Windows ο task manager ανοίγει με το ταυτόχρονο πάτημα των πλήκτρων «alt», «ctrl» και «delete».
Terms and conditions
Κείμενο που υπάρχει στις περισσότερες έγκυρες ιστοσελίδες και σας ενημερώνει για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις σας απέναντι στην ιστοσελίδα, αλλά και την πολιτική των διαχειριστών της σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα, τα πνευματικά δικαιώματα κ.α. Συχνά, πριν χρησιμοποιήσετε κάποια υπηρεσία στο Διαδίκτυο, σας ζητείται να επιβεβαιώσετε ότι έχετε διαβάσει και ότι αποδέχεστε τους όρους χρήσης.
Thread – Θέμα
Στα φόρουμ που υπάρχουν στο Διαδίκτυο, οι συζητήσεις οργανώνονται σε επιμέρους θέματα. Κάθε συζήτηση που ξεκινά με συγκεκριμένη θεματική ονομάζεται thread, ενώ η κάθε δημοσίευση στο εκάστοτε thread ονομάζεται post. Βλ. επίσης Forum
TLS protocol
Σημαίνει «Transport Layer Security». Πρόκειται για πρωτόκολλο που τείνει να αντικαταστήσει το SSL για την ασφάλεια στις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Βλ. επίσης SSL.
Top Level Domain
Βλ. Domain
Trojan horse – Δούρειος ίππος
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο, εάν και φαίνεται να λειτουργεί με νόμιμο τρόπο, μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον υπολογιστή μας. Λέγεται έτσι, γιατί μπορεί να εισέλθει στον υπολογιστή μας μέσω λειτουργιών που θεωρούνται αβλαβείς, όπως μέσω ενός παιχνιδιού ή ακόμα μέσω ενός προγράμματος antivirus. Κατά κανόνα, ένας δούρειος ίππος δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί, όπως συχνά συμβαίνει με τους ιούς.
Unauthorized access – Μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση
Η ένδειξη «unauthorized access» εμφανίζεται στην οθόνη μας όταν προσπαθούμε να συνδεθούμε σε κάποια ιστοσελίδα που είναι προσβάσιμη μόνο από μια συγκεκριμένη ομάδα χρηστών, στην οποία εμείς δεν ανήκουμε.
Update – Ενημέρωση
Σημαίνει ενημέρωση των δεδομένων στην τελευταία τους μορφή / κατάσταση. Για παράδειγμα, εάν γράφουμε κάποιο κείμενο στο Word, η εντολή «Save» θα ενημερώσει το αποθηκευμένο αρχείο, έτσι ώστε να περιέχει όλα τα δεδομένα που έχουμε γράψει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Σε μια βάση δεδομένων η εντολή «Update» μπορεί να σημαίνει προσθήκη, διαγραφή ή μετατροπή κάποιων καταχωρήσεων. Επίσης, πολλά λογισμικά προγράμματα διαθέτουν κατά καιρούς «Updates», δηλαδή αναβαθμίσεις, που ενημερώνουν το λογισμικό και που, τις περισσότερες φορές, λύνουν προβλήματα παλαιότερων εκδόσεων ή προσθέτουν καινούριες λειτουργίες.
Upload
Με τον όρο upload (στα ελληνικά «ανεβάζω») υποδηλώνεται η αποστολή δεδομένων από τον υπολογιστή μας σε έναν άλλο υπολογιστή ή στο (Δια) δίκτυο, επιτρέποντας έτσι την πρόσβαση στα δεδομένα αυτά από άλλους χρήστες. Είναι το αντίθετο του όρου «download».
URL
Είναι η σύντμηση του αγγλικού όρου «Uniform Resource Locator» και μπορεί να μεταφραστεί στα ελληνικά ως μονοσήμαντος εντοπιστής πηγής, ένα μονοσήμαντο σημείο αποθήκευσης δεδομένων. Με τον όρο περιγράφεται μια διαδικτυακή διεύθυνση, με την οποία μεταφέρεστε σε κάποιο πολύ συγκεκριμένο (μονοσήμαντο) ιστοχώρο στο Διαδίκτυο. Κάθε URL υπάρχει μία και μόνο φορά στον κόσμο. Π.χ. το URL http://www.saferinternet.gr/Portals/0/docs/card1. pdf περιγράφει:
http:// : το πρωτόκολλο με το οποίο θα αποσταλούν τα δεδομένα
www : ότι πρόκειται για τον παγκόσμιο ιστό
saferinternet : το όνομα του ιστοχώρου
gr : σε ποια χώρα βρίσκεται ο ιστοχώρος
Portals/0/docs : τον κατάλογο μέσα στον οποίo βρίσκεται η πληροφορία που ψάχνουμε
card1.pdf : το αρχείο με την πληροφορία, σε μορφή Adobe PDF.
User – Χρήστης
Στον κόσμο των υπολογιστών είναι ο καθένας από εμάς που ασχολείται με κάποιο υπολογιστικό σύστημα ή που σερφάρει στο Διαδίκτυο.
User generated content
Περιγράφει το περιεχόμενο οποιασδήποτε μορφής που υπάρχει στο Διαδίκτυο και έχει δημιουργηθεί από τους χρήστες και όχι από τους διαχειριστές των ιστοσελίδων που φιλοξενούν το περιεχόμενο αυτό. User generated content χαρακτηρίζονται μεταξύ άλλων τα blogs, τα podcasts, τα wikis, καθώς και τα σχόλια και οι παρατηρήσεις των επισκεπτών σε διάφορες ιστοσελίδες.
User interface
Είναι το περιβάλλον επικοινωνίας με τον υπολογιστή μας, δηλαδή όλα τα μενού και τα εικονίδια που βλέπουμε στην οθόνη μας και τα οποία μπορούμε με ειδικές ρυθμίσεις και προγράμματα να χρησιμοποιήσουμε για να επεξεργαστούμε τα δεδομένα του υπολογιστή μας. Πολλές φορές θα ακούσουμε και τον όρο Graphical User Interface ή συνοπτικά GUI (δηλαδή γραφικό περιβάλλον επικοινωνίας), ο οποίος αναφέρεται στο περιβάλλον επικοινωνίας που χρησιμοποιεί γραφικά ώστε να διευκολύνεται η χρήση.
Username – Όνομα χρήστη
Κάθε χρήστης του Διαδικτύου έχει ένα προσωπικό όνομα χρήστη, το λεγόμενο «username». Ο χρήστης μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιεί το αληθινό του όνομα ή ένα οποιοδήποτε άλλο που θα επιλέξει. Για την πρόσβαση στο Διαδίκτυο, είναι απαραίτητο να υπάρχει ένα όνομα χρήστη και ένας κωδικός πρόσβασης (password). Ακόμα και αν είμαστε συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο, είναι δυνατό να χρειαστεί να ξαναδώσουμε το username μας, όταν θέλουμε να λάβουμε μέρος σε κάποιο φόρουμ ή σε κάποιο χώρο ανοιχτής συνομιλίας. Σε τέτοια περίπτωση μπορούμε συνήθως να επιλέξουμε ένα νέο όνομα χρήστη, ή ένα παρατσούκλι.
Video on demand
Οι υπηρεσίες video on demand καθιστούν τον υπολογιστή ένα διαδραστικό τηλεοπτικό δέκτη, ο οποίος μας δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουμε το βίντεο που επιθυμούμε και να το δούμε οποιαδήποτε στιγμή, άμεσα, σε streaming video, ή να το κατεβάσουμε στον υπολογιστή μας.
Virtual reality – Εικονική πραγματικότητα
Ο όρος «virtual reality» περιγράφει έναν κόσμο που έχει δημιουργηθεί με τους υπολογιστές και που, στην πραγματικότητα, δεν είναι υπαρκτός, όμως δημιουργεί την ψευδαίσθηση του τρισδιάστατου χώρου, στον οποίο με ειδικά εργαλεία μπορούμε εικονικά να κινηθούμε. Παραδείγματος χάρη, με την βοήθεια ειδικών γυαλιών μπορούμε να αποκτήσουμε την ψευδαίσθηση ότι βρισκόμαστε μέσα στον εικονικό τρισδιάστατο χώρο, με την βοήθεια ενός ειδικού γαντιού που συνδέεται με τον υπολογιστή μας, μπορούμε να αναμεταδώσουμε αληθινές μας κινήσεις, όπως για παράδειγμα, να μετακινήσουμε αντικείμενα του εικονικού κόσμου με το χέρι μας. Σκηνές εικονικής πραγματικότητας χρησιμοποιούνται ευρέως στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Εκεί οι παίκτες αποκτούν τον «εικονικό εαυτό τους», το λεγόμενο «avatar», με το οποίο επικοινωνούν με τους άλλους παίκτες- avatars και με το οποίο μπορούν να κινηθούν μέσα στο παιχνίδι.
Virus – Ιός
Πρόκειται για πρόγραμμα το οποίο είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να «εισβάλλει» στον υπολογιστή μας και να δημιουργεί ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως αδυναμία έναρξης του υπολογιστή μας, προβληματική λειτουργία των εφαρμογών που χρησιμοποιούμε ή ξαφνική εμφάνιση διαφόρων χαρακτήρων και αριθμών στην οθόνη μας. Ένας ιός μπορεί, όμως, να προκαλέσει και σοβαρές ή ανεπανόρθωτες βλάβες (όπως την καταστροφή των αρχείων μας από το σκληρό δίσκο).
Vishing
Εκδοχή του phishing, στην οποία για να πειστεί ευκολότερα το θύμα, του δίνεται τηλεφωνικός αριθμός εξυπηρέτησης ή του ζητείται το δικό του τηλέφωνο, ώστε να μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του οι υποτιθέμενοι εκπρόσωποι της εταιρείας. Η πρακτική αυτή στηρίζεται στις τεχνολογίες VoIP που προσφέρει το Διαδίκτυο (βλ. παρακάτω στη σελίδα για περισσότερες πληροφορίες).
Vlog
Σύντμηση των όρων video και blog. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ιστολόγιο που περιλαμβάνει και αρχεία βίντεο τα οποία πλαισιώνονται και από άλλου είδους σχετικές πληροφορίες, όπως συνδέσμους, φωτογραφίες, κείμενα, κ.λπ.
VoIP
Συντομογραφία του όρου Voice over IP που σημαίνει τηλεφωνία μέσω Διαδικτύου. Στη σημερινή εποχή υπάρχει η δυνατότητα να πραγματοποιεί κανείς τηλεφωνικές κλήσεις από υπολογιστή προς υπολογιστή χωρίς να γίνεται χρήση του δικτύου του συμβατικού τηλεπικοινωνιακού παρόχου. Υπάρχουν στο εμπόριο αρκετά προγράμματα αλλά και πάροχοι που προσφέρουν υπηρεσίες VoIP σε τιμές αρκετά χαμηλότερες από αυτές της συμβατικής τηλεφωνίας.
Warez
Όρος που περιγράφει παράνομα αντίγραφα εμπορικού λογισμικού, τα οποία μπορεί κανείς να βρει και να κατεβάσει από το Διαδίκτυο, δίχως φυσικά να πληρώσει το αντίστοιχο αντίτιμο στο νόμιμο κάτοχο του λογισμικού, παραβαίνοντας έτσι το νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων και περί αντιγραφής λογισμικού. Όποιος πουλάει ή αγοράζει παράνομα αντίγραφα προγραμμάτων, πρέπει να γνωρίζει ότι παρανομεί και ως φυσικό ή νομικό πρόσωπο και υπόκειται στις αντίστοιχες ποινικές κυρώσεις.
Web 2.0
Ο όρος δεν αναφέρεται σε μια τεχνική μετεξέλιξη του παγκόσμιου ιστού, αλλά στη μετάβαση από το παθητικό Διαδίκτυο σε ένα Διαδίκτυο, όπου ο χρήστης συμμετέχει ενεργά στη δημιουργία πληροφορίας. Αυτή η μετάβαση έγινε εφικτή με την εμφάνιση εφαρμογών που επιτρέπουν τη δημιουργία περιεχομένου στο Διαδίκτυο, χωρίς τεχνικές γνώσεις. Με άλλα λόγια, ο όρος χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει όλες τις διαδικτυακές υπηρεσίες και εφαρμογές που προωθούν τη συνεργασία και την επικοινωνία μεταξύ των χρηστών του Διαδικτύου, όπως για παράδειγμα οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, blogs, τα podcasts, τα wikis κ.α.
Web page – Ιστοσελίδα
Είναι ένα αρχείο που έχει δημιουργηθεί στη γλώσσα HTML και το οποίο μπορεί να αναγνωριστεί από έναν browser, για να εμφανίσει το περιεχόμενο του αρχείου αυτού στην οθόνη του υπολογιστή μας.
Web server
Στην ελληνική γλώσσα μεταφράζεται ως «διακομιστής του Διαδικτύου» και πρόκειται για ένα πρόγραμμα με αποκλειστικό σκοπό την παροχή διαδικτυακών υπηρεσιών και πληροφοριών σε άλλους υπολογιστές. Ο Web server είναι αυτός που λαμβάνει τα αιτήματα για αναζήτηση πληροφοριών (ιστοσελίδες, αρχεία και άλλες υπηρεσίες) από τους web browsers και που στη συνέχεια τα εκτελεί. Κάθε υπηρεσία, εταιρεία κ.λπ., που έχει δικές της ιστοσελίδες, τις αποθηκεύει σε κάποιο web server, έτσι ώστε να μπορούν να είναι προσβάσιμες από οπουδήποτε στον κόσμο.
Webcam
Πρόκειται για μικρή ψηφιακή κάμερα χαμηλής ανάλυσης, η οποία χρησιμοποιείται πολύ συχνά για αποστολή εικόνων σε τακτά χρονικά διαστήματα μέσα από το Διαδίκτυο ή ακόμα και για τηλεδιάσκεψη. Π.χ. μπορούμε μέσα από το Διαδίκτυο να δούμε φωτογραφίες ενός συγκεκριμένου σημείου ενός αυτοκινητόδρομου σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Συχνά η κάμερα αυτή ονομάζεται και Livecam. Κάποιες κάμερες, εκτός των φωτογραφιών, παρέχουν και τη δυνατότητα κινούμενης εικόνας σε τύπο αρχείου streaming video.
Webmaster
Έτσι λέγεται ο υπεύθυνος των ιστοσελίδων, ο οποίος ασχολείται με τη δημιουργία και τη σωστή λειτουργία των ιστοσελίδων και των συνδέσμων (links ή hyperlinks) ενός συγκεκριμένου χώρου (π.χ. μιας εταιρείας, ενός οργανισμού, ενός Παρόχου Υπηρεσιών Διαδικτύου, κ.λπ.). Συνήθως στους ιστοχώρους αναγράφεται το e-mail του webmaster, έτσι ώστε να μπορούμε να επικοινωνήσουμε μαζί του για να του διαβιβάσουμε όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε με τη λειτουργία της ιστοσελίδας.
Website
Ο όρος αυτός περιγράφει μια συγκεκριμένη τοποθεσία στο World Wide Web ή εν συντομία WWW, στην οποία έχετε πρόσβαση με τη διαδικτυακή της διεύθυνση URL. Ένα website περιέχει πολλές ιστοσελίδες (βλ. παρακάτω στη σελίδα για περισσότερες πληροφορίες).
Widget
Μικρά κομμάτια κώδικα που μπορούν να ενσωματωθούν σε ιστοσελίδες και να προσφέρουν λειτουργικές εφαρμογές. Χρησιμοποιούνται ευρέως σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και blogs, όπου προσφέρουν εφαρμογές παιχνιδιών, ανάρτησης σχολίων, κ.α.
Wi-Fi
Η λέξη προέρχεται από τον αγγλικό όρο Wireless Fidelity (σε ελεύθερη μετάφραση «ασύρματη πιστότητα»). Πρόκειται για τεχνολογία που επιτρέπει την ασύρματη επικοινωνία μέσω της χρήσης ραδιοκυμάτων. H τεχνολογία Wi-Fi χρησιμοποιείται κατά κόρον στις ασύρματες συνδέσεις με το Διαδίκτυο μέσω φορητών υπολογιστών (laptop) ή άλλων φορητών συσκευών.
Wiki
Wikis χαρακτηρίζονται οι ιστοσελίδες, των οποίων το περιεχόμενο διαμορφώνεται συλλογικά από πολλούς χρήστες. Ο κάθε επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επεξεργαστεί τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα, αλλά και να προσθέσει νέα. Η λέξη wiki προέρχεται από τη Χαβανέζικη γλώσσα και σημαίνει «γρήγορα».
Wikipedia – Βικιπαίδεια
Πρόκειται για μια πολύ δημοφιλή διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια, η οποία δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 2001 από το μη κερδοσκοπικό οργανισμό Wikimedia. Σήμερα η Wikipedia περιλαμβάνει εκατομμύρια άρθρα σε δεκάδες γλώσσες. Η διαφορά της από τις συμβατικές εγκυκλοπαίδειες έγκειται στο γεγονός ότι το περιεχόμενό της εμπλουτίζεται συνεχώς από εθελοντές. Επιπλέον, στη συγγραφή των άρθρων μπορεί να συμμετάσχει οποιοσδήποτε χρήστης το επιθυμεί.
Worm – Σκουλήκι
Πρόκειται για ένα είδος ιού που έχει ως μοναδικό σκοπό την αλλοίωση των δεδομένων του υπολογιστή μας, προκαλώντας έτσι σοβαρές βλάβες. Βλ. επίσης Virus.
WoW – World of Warcraft
Το World of Warcraft είναι ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι που ανήκει στην κατηγορία των MMORPG. Οι παίκτες χειρίζονται ένα χαρακτήρα (avatar) μέσα σε ένα εικονικό περιβάλλον, όπου μπορεί να αναπτύξουν πληθώρα δραστηριοτήτων, να συμμετάσχουν σε μάχες αλλά και να επικοινωνήσουν με άλλους παίκτες.
WWW
WWW είναι η σύντμηση του αγγλικού όρου World Wide Web, του Παγκόσμιου Ιστού, στα ελληνικά. Το WWW είναι μέρος του Διαδικτύου. Δημιουργήθηκε το 1989 στο Ελβετικό Ινστιτούτο Ατομικής Φυσικής CERN, από τον Tim Berners-Lee και τον Robert Cailliau. Μέσα από το WWW έχετε πρόσβαση σε εκατομμύρια σελίδες με κείμενο, εικόνα, ήχο, βίντεο, γραφικές απεικονίσεις, κ.λπ. Οι σελίδες αυτές λέγονται ιστοσελίδες και δημιουργούνται με τη βοήθεια της γλώσσας HTML.
Υahoo
Πρόκειται για μια πολύ διαδεδομένη υπηρεσία στο Διαδίκτυο που μας παρέχει μηχανή αναζήτησης ιστοσελίδων, δωρεάν λογαριασμό e-mail, καθώς και διάφορες άλλες υπηρεσίες καταλόγου, διασκέδασης, αγορών, ημερολόγιο, ατζέντα, κ.λπ. Η διεύθυνσή της είναι www.yahoo.com. Για την Ελλάδα υπάρχει επίσης το www.yahoo.gr.
Youtube
Το Υoutube είναι μια πολύ δημοφιλής ιστοσελίδα, στην οποία χρήστες από όλο τον κόσμο μπορούν να ανεβάσουν βίντεο μικρής διάρκειας που έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι, αλλά και να δουν τα βίντεο που έχουν ανεβάσει οι άλλοι επισκέπτες. Η διεύθυνσή της είναι www.youtube.com
ZIP (.zip)
Πολύ διαδεδομένος τύπος συμπίεσης αρχείων, με τον οποίο επιτυγχάνεται ελάττωση (πολλές φορές σε μεγάλο βαθμό) του όγκου των δεδομένων, με αποτέλεσμα το συμπιεσμένο αρχείο να καταλαμβάνει πολύ λιγότερο χώρο στο σκληρό μας δίσκο και να είναι πολύ γρηγορότερη η αποστολή του μέσω δικτύου. Η συμπίεση γίνεται με ειδικό πρόγραμμα που μπορεί να συμπιέσει από μεμονωμένα αρχεία μέχρι και ολόκληρους καταλόγους αρχείων, εξοικονομώντας έτσι πάρα πολύ χώρο. Η αποσυμπίεση των αρχείων στην αρχική τους μορφή, γίνεται πάλι με κάποιο αντίστοιχο πρόγραμμα. Στους νεότερους υπολογιστές τα προγράμματα ZIP είναι ενσωματωμένα στις επιλογές διαχείρισης ενός αρχείου, κάνοντας δεξί κλικ στο ποντίκι μας.
Πηγή:www.saferinternet.gr