Βιωσιμότητα και ανάπτυξη: Γίνεται να συνυπάρχουν;

Παπάμαλη

Αγγελική Παπάμαλη

Πριν εξετάσουμε τη συνύπαρξή τους, είναι σημαντικό να γνωρίσουμε τους δύο όρους. Η ανάπτυξη είναι ένα διευρυμένο φάσμα δραστηριότητας, μία δυνατότητα που δεν υπήρχε πριν. Αφορά πολλούς τομείς, με βασικότερους αυτούς της οικονομίας και της ανθρώπινης φύσης. Προκειμένου να είναι βιώσιμη, πρέπει να εξασφαλίζεται πως η παραγωγή  διαρκεί λιγότερο από την κατανάλωση και το περιβάλλον δεν επιβαρύνεται σε καμία περίπτωση. 

Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει το κέρδος να συμβαδίζει με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τι πρέπει να θυσιάσουμε για να συμβεί αυτό; Είναι δυνατόν να συμβαδίσει το βιώσιμο με το ρεαλιστικό; 

Από άποψη οικολογίας, πρώτη σκέψη είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που συνειρμικά απευθύνονται κυρίως στην ηλιακή και αιολική ενέργεια. Οι ηλιακές πλάκες και οι ανεμογεννήτριες αποτελούν μια ρεαλιστική επένδυση για κάθε χώρα. Σε αυτές τις δράσεις όμως, τα δικαιώματα των κατοίκων είναι σε δεύτερη μοίρα. Η εγκατάσταση τέτοιων δομών καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον απειλώντας τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής.

Κάπως έτσι συμβαίνει και με την ανακύκλωση πλαστικών, που είναι γνωστή ως η καλύτερη πρακτική βιωσιμότητας. Ας δούμε όμως τι πραγματικά συμβαίνει. Λόγω του αυξημένου κόστους ανακύκλωσης σε σχέση με την φθηνότερη παραγωγή νέων πλαστικών, με την πάροδο των ετών η ανακυκλώσιμη ποσότητα πλαστικών είναι λιγότερη από 10% ενώ τα υπόλοιπα καταλήγουν σε χωματερές ως απλά, αλλά αδιάλυτα, απόβλητα.

Η αναφορά σε αυτά τα κοινά παραδείγματα έγινε, για να αναδείξει το πόσο δύσκολο είναι τελικά αυτές οι δύο έννοιες να συνυπάρξουν. Φαίνεται πως η έμπρακτη εφαρμογή του βιώσιμου σεναρίου δεν ξεκινά από απλές και καθημερινές ενέργειες. Απαραίτητη είναι μια Δραστική και Μακροπρόθεσμη Αλλαγή στον τρόπο ανάπτυξης της ανθρωπότητας. Η διατήρηση της ανθρώπινης δραστηριότητας ως έχει θα εξαλείψει τη δυνατότητα εξέλιξης του είδους μας στο πέρασμα των ετών, με βραχυπρόθεσμες λύσεις απλώς να το καθυστερούν. 

Βιωσιμότητα και ανάπτυξη μπορούν να συνυπάρξουν, μόνο αν οι επιπτώσεις των ενεργειών μας ελαχιστοποιηθούν και έτσι καταφέρουμε να προχωρήσουμε μπροστά με ρυθμούς που δεν απειλούν το περιβάλλον, την οικονομία ή την ανθρωπότητα. Είμαστε εδώ για να βρούμε τον τρόπο τα δύο αυτά να συνδυαστούν.