Ο Διογένης ο Κυνικός ήταν ο κατ’ εξοχής εκπρόσωπος της Κυνικής Φιλοσοφίας.
Έζησε από το 400 – 323 π.χ. Γεννήθηκε στην Σινώπη από όπου εξορίστηκε μαζί
με τον τραπεζίτη πατέρα του Ικεσία γιατί είχαν παραχαράξει το νόμισμα της
πόλης. Σχετίστηκε στην Αθήνα με τον Αντισθένη από τον οποίο επηρεάστηκε.
Πουλήθηκε ως δούλος και κατέληξε για μεγάλο διάστημα στην Κόρινθο όπου έζησε
μέσα σε ένα πιθάρι. Υπηρέτησε την κυνική φιλοσοφία σύμφωνα με την οποία ο
άνθρωπος δεν χρειάζεται καθόλου χρήματα και υλικά αγαθά, καταδικάζει τον
υλικό τρόπο ζωής, επιστρέφει στην φύση, περιφρονεί τις ανάγκες της ζωής και τις
κοινωνικές συμβάσεις, είναι ολιγαρκής, χαρίζει τα υπάρχοντα του και ζει ως
σκύλος “κυων” εξού και το κυνικοί.
Ο Διογένης είναι διάσημος για τις εξαιρετικά εφυείς ανεκδοτολογικού χαρακτήρα
διδαχές του, ιδιαίτερα κατά την συνάντηση του με τον Μέγα Αλέξανδρο.
Θα δούμε μια σειρά από αυτές σε αυτό και σε επόμενα άρθρα.
1. ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ: Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VI 56
Ὀνειδιζόμενός ποτε ἐπί τῷ παραχαράξαι τό νόμισμα ἔφη, « Ἦν ποτε χρόνος ἐκεῖνος ὅτ’ ἤμην ἐγώ τοιοῦτος ὁποῖος σύ νῦν· ὁποῖος δ’ ἐγώ νῦν, σώ οὐδέποτε
Όταν κάποιος έψεξε κάποτε τον Διογένη για την παραχάραξη του νομίσματος, εκείνος απάντησε: Ήταν κάποτε που ήμουν όπως είσαι εσύ τώρα. Όπως όμως είμαι τώρα εγώ, εσύ δεν πρόκειται να είσαι ποτέ
2. Πλούταρχος, Περί Φυγής 7, 602α
διό καί Διογένης ὁ κύων πρός τόν εἰπόντα, ‘Σινωπεῖς σου φυγήν ἐκ Πόντου κατέγνωσαν·’ ‘ἐγώ δ᾽’ εἶπεν ‘ἐκείνων ἐν Πόντῳ μονήν,’
ἄκραις ἐπί ῥηγμῖσιν ἀξένου πόρου. (α)
Για αυτό και ο Κυνικός ο Διογένης όταν κάποιος του είπε ότι “Οι Σινωπείς σε καταδίκασαν
σε εξορία από τον Πόντο”, απάντησε “Κι εγώ καταδίκασα εκείνους να μείνουν στον Πόντο, στην άκρη του γκρεμού σε ένα άγριο πέρασμα (α)”
(α) Αναπαράγει φράση από τον Ευριπίδη, Ιφιγένεια εν Ταύροις 253
Σε αυτά τα δύο πρώτα αποσπάσματα φαίνεται έκδηλο το ειρωνικό ύφος του φιλοσόφου,
η απίστευτη ευφυία του και η δηκτικότητα του έναντι στο “κανονικό”.
