ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες του Τριωδίου  που προηγούνται της Μεγάλης Σαρακοστής,  δηλαδή της περιόδου αυτής των επτά εβδομάδων που προετοιμαζόμαστε για να γιορτάσουμε το Πάσχα νηστεύοντας από το κρέας και τα γαλακτοκομικά. Οι Απόκριες  έχουν πάρει το όνομά τους από την παλιά λέξη Αποκρεά (από + κρέας) που σημαίνει αποχή από το κρέας.

Σ’ αυτό το διάστημα των τριών εβδομάδων της Αποκριάς ή αλλιώς του Τριωδίου μικροί και μεγάλοι γιορτάζουν ξέγνοιαστα, μεταμφιέζονται, πετούν σερπαντίνες και κομφετί. Παράλληλα σε πολλές πόλεις της Ελλάδας  διοργανώνονται καρναβάλια, σαν αυτό της Πάτρας, της Ξάνθης κ.α. και ανάλογα με την περιοχή αναβιώνουν έθιμα, όπως ο «βλάχικος γάμος» στη Θήβα, «οι Μπούλες και Γενίτσαροι» στην Νάουσα Ημαθίας «οι κουδουνοφόροι» στο Σοχό Μακεδονίας και φυσικά «το πέταγμα του χαρταετού» την Καθαρά Δευτέρα σε όλη την Ελλάδα.

Η εικόνα είναι από εδώ

Το έθιμο της κυρα-Σαρακοστής

Η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Τα παλιά τα χρόνια που οι άνθρωποι δεν είχαν ημερολόγια για να υπολογίζουν τις μέρες της νηστείας μέχρι το Πάσχα,  έφτιαχναν το δικό τους «ημερολόγιο». Ζωγράφιζαν σε ένα μεγάλο χαρτί την κυρα-Σαρακοστή δηλαδή μια γυναίκα που έμοιαζε με καλόγρια. Είχε σταυρωμένα χέρια για να προσεύχεται  και φορούσε  σταυρό στο λαιμό ή στο κεφάλι της γιατί πήγαινε στην εκκλησία. Δεν είχε στόμα για να μπορεί να νηστεύει ούτε αυτιά για να μην ακούει τα κουτσομπολιά που λέγονταν. Τα πόδια της ήταν επτά, ένα για κάθε εβδομάδα. Στο τέλος της κάθε  εβδομάδας της έκοβαν κι από ένα. Το πρώτο πόδι της το έκοβαν  το Σάββατο μετά την Καθαρά Δευτέρα και το τελευταίο το Μεγάλο Σάββατο.

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας την έφτιαχναν από πανί και την γέμιζαν με πούπουλα ή  χρησιμοποιούσαν ζυμάρι για να την κατασκευάσουν. Στον Πόντο η κυρα-Σαρακοστή ήταν φτιαγμένη από μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που το κρεμούσαν απ’ το ταβάνι και πάνω του είχαν καρφωμένα επτά φτερά κότας, ώστε να αφαιρούν ένα φτερό κάθε εβδομάδα.

Η εικόνα είναι από εδώ

Το λεξιλόγιο της Αποκριάς

Πάτησε πάνω στην εικόνα για να αντιστοιχίσεις τις εικόνες με τις λέξεις.

Ο Αρλεκίνος στους πίνακες ζωγραφικής

Πάτησε πάνω στην εικόνα για να παίξεις με το αποκριάτικο παιχνίδι μνήμης.

Πάτησε πάνω στην εικόνα για να φτιάξεις το παζλ με θέμα “Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας” του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου.

Άκουσε, αν θες, ένα τραγούδι για το έθιμο του χαρταετού…

…κι ένα ορχηστρικό κομμάτι που εμπνεύστηκε από τους χαρταετούς ο σπουδαίος Έλληνας συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης,

Κι επειδή δεν γίνονται απόκριες χωρίς κατασκευές, στα βίντεο μπορείς να δεις ιδέες για μάσκες, καπέλα και χαρταετό.