Η αναπηρία έχει αναγνωριστεί ως σημαντικό πολιτικό ζήτημα, ιδίως σε σχέση με τη διασφάλιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρά τις νομοθετικές ρυθμίσεις και τις διατυπωμένες πολιτικές, δεν είναι λίγοι οι συνάνθρωποί μας που στερούνται ίσων δυνατοτήτων και ευκαιριών στην κοινωνική ζωή, εξαιτίας αδυναμιών στο σύστημα διοίκησης, παγιωμένων στάσεων και αντιλήψεων και κατεστημένων πρακτικών που διαιωνίζουν τις κοινωνικές ανισότητες.
Μια σημαντική και ιδιαίτερα χρήσιμη ακαδημαϊκή μελέτη υλοποιήθηκε πρόσφατα με αντικείμενο την ηλεκτρονική πρόσβαση των Ατόμων με Αναπηρία (ΑµεΑ) στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Αλεξανδρούπολης (Δήμος Αλεξανδρούπολης και Περιφερειακή Ενότητα Έβρου). Είναι η 1η μελέτη που διεξάγεται την τελευταία δεκαετία στους ΟΤΑ Αλεξανδρούπολης, με στόχο την αξιολόγηση της ηλεκτρονικής πρόσβασης ΑµεΑ. Η μελέτη αυτή έδωσε βήμα στα ίδια τα άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ) να αξιολογήσουν τις υφιστάμενες υπηρεσίες ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των ΟΤΑ Αλεξανδρούπολης, να περιγράψουν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν και να παρουσιάσουν τις ανάγκες τους. Υπηρεσιακοί παράγοντες και στελέχη των ΟΤΑ Αλεξανδρούπολης κλήθηκαν να αξιολογήσουν την υφιστάμενη κατάσταση ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε υπηρεσίες και φορείς που συμμετέχουν και να διατυπώσουν τις απόψεις και αντιλήψεις τους περί θεμάτων αναπηρίας. Διερευνήθηκε ο βαθμός κοινωνικής υποστήριξης που λαμβάνουν τα άτομα με αναπηρία (ΑµεΑ), ώστε να προταθούν µέτρα που θα έχουν σκοπό τη διαµόρφωση ενός κλίματος πρόσφορου για την ανάδειξη και σταδιακή υλοποίηση της ηλεκτρονικής ενσωμάτωσης στους ΟΤΑ. Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής διεξήχθη Τεχνική Έκθεση Προσβασιμότητας ιστού στους ΟΤΑ Αλεξανδρούπολης, από τη Δομή Συμβουλευτικής και Προσβασιμότητας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.). Αναφορικά με την υφιστάμενη κατάσταση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των ΟΤΑ Αλεξανδρούπολης, παρά τα θετικά βήματα σε επίπεδο θεσμικών παρεμβάσεων και πολιτικών, αυτή χρήζει περαιτέρω βελτιώσεων με τελικό στόχο την εμπέδωση των αρχών του «Σχεδιασμού για όλους». Σύμφωνα με τον Στεφανίδη (2004), η προσπάθεια για την εξασφάλιση καθολικών υπηρεσιών δεν εξαντλείται σε επενδύσεις και υποδομές και πρέπει να συμπορεύεται µε τα μετεξελικτικά στάδια της Κοινωνίας της Πληροφορίας τα οποία περιλαμβάνουν (Cornford et al., 1996) διαρκή προσαρμογή του επενδυτικού στόχου. Ειδικότερα, μέσω των επενδύσεων σε κατάλληλες υποδομές/υπηρεσίες και εφαρμογές, επιδιώκεται η υιοθέτηση και αποτελεσματική χρήση των υπηρεσιών αυτών από όλους τους πολίτες/χρήστες και η δημιουργία συγκριτικού πλεονεκτήματος.
Αξιολογώντας τα στοιχεία και τα πορίσματα της μελέτης αυτής με προγενέστερη πιλοτική έρευνα στο Δήμο Αλεξανδρούπολης (Νικολαΐδης, Μιζαμτσή & Μουρούζης, 2012), διαπιστώνεται ότι στην πορεία των 10 ετών (από το 2012 έως και σήμερα), αν και επήλθαν σημαντικές πρωτοβουλίες και μέτρα (θετικές παρεμβάσεις σε επίπεδο φυσικής και ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, ικανοποιητική επικοινωνία με το τοπικό αναπηρικό κίνημα, συμμετοχή εκπροσώπων ατόμων με αναπηρία σε δημοτικές επιτροπές διαβούλευσης, σε επιτροπές Υπηρεσιών Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας της ΠΕ Έβρου κ.ά.), παρά ταύτα, σε επίπεδο υπηρεσιών ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των ΟΤΑ Αλεξανδρούπολης, απαιτείται ταχύτερος βηματισμός και ακόμη πιο σημαντικές πρωτοβουλίες και μέτρα για την ολοκλήρωση του τελικού στόχου («Σχεδιασμού για όλους»).
Όπως αναφέρθηκε σε συνέντευξη με εκπροσώπους του Νομαρχιακού Συλλόγου Ατόμων με Αναπηρία Ν. Έβρου, τα τελευταία χρόνια στην Αλεξανδρούπολη υπάρχει ένα ικανοποιητικό επίπεδο επικοινωνίας και συνεργασίας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, εκπρόσωποι των ΑμεΑ συμμετέχουν σε επιτροπές που άπτονται θεμάτων κοινωνικής πολιτικής, υγείας και πρόνοιας και αναπτύσσονται συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς όφελος των όρων διαβίωσης και ποιότητας ζωής των ΑμεΑ. Οι φορείς του αναπηρικού κινήματος υποστηρίζουν ότι μια ανοιχτή και συνεχής γραμμή επικοινωνίας των ΑμεΑ με τους ΟΤΑ και ευρύτερα με τους δημοσίους φορείς, μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη αντίληψη, καταγραφή και αντιμετώπιση των προβλημάτων που βιώνουν. Ο Πρόεδρος του Νομαρχιακού Συλλόγου Ατόμων με Αναπηρία Ν. Έβρου, αναφέρει: «Τα άτομα με αναπηρία γνωρίζουν τις ανάγκες τους, αλλά και τον τρόπο ικανοποίησής τους. Η άποψη των ΑμεΑ σχετικά με τον τρόπο εξυπηρέτησής τους πρέπει να εκλαμβάνεται ως πρωτοβουλία ενθάρρυνσης της ίσης συμμέτοχής τους στην κοινωνική ζωή».
Η ευαισθητοποίηση, η ενημέρωση, η εκπαίδευση του προσωπικού των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και η αντιμετώπιση του ψηφιακού αναλφαβητισμού μειονεκτούντων ομάδων του πληθυσμού, μπορεί να συμβάλλουν σε μια θετική στάση και αντίληψη περί αναπηρίας, στην ενθάρρυνση των Νέων Τεχνολογιών για την ικανοποίηση των αναγκών των ΑμεΑ και στην αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος.
Τα ευρήματα της μελέτης αυτής, συγκεκριμένες προτάσεις, πρωτοβουλίες και πολιτικές που προτείνονται θα υποβληθούν στον Δήμο Αλεξ/πολης, στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και στο Αναπηρικό Κίνημα.
.΄΄ Απόψεις ατόμων με αναπηρία για την Ηλεκτρονική Προσβασιμότητα στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η περίπτωση του Δήμου Αλεξανδρούπολης΄΄.
