επιλογή φωτογραφίας : Νίκος Δημητρίου
«Δεν επρολάβαινε ο Θεός /όλους να μας φροντίζει
κι έτσι τη μάνα έκανε /που πάντα μας στηρίζει»
Η μάνα κατέχει εξέχουσα θέση στο μύθο και στη ιστορία, στη λαϊκή παράδοση και στην τέχνη, ειδικότερα στη λογοτεχνία και ιδιαίτερα στην ποίηση σε όλες της τις μορφές και όλες της τις εποχές.
Μερικά αποσπάσματα από τη Νεοελληνική ποίηση:
Ο Κωστής Παλαμάς χαρακτηρίζει τη μάνα του:
«γλύκα του κεχριμπαριού / και χάρη του μαγνήτη(…),
ομορφιά τ’ αυγερινού / και φως του αποσπερίτη.
…Μητέρα της ζωής / γεννήτρα και τεχνίτρα» ( «Τάφος» )
Για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη είναι η «άγκυρα» σωτηρίας του:
’Εγώ βαρκούλα μοναχή, βαρκούλ’ άποδαρμένη
μέσα στο πέλαγο ανοιχτό, σε θάλασσα αφρισμένη
Παλεύω με τα κύματα χωρίς πανί, τιμόνι
κι άλλη δεν έχω άγκυρα πλην την ευχή σου μόνη. «Στην Μητέρα μου»
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος
Την πλάση αδειάστε! φέρνω τη μητέρα μου
κι ο θεός για λίγο απέξω ας περιμένει
την κούραση της να χωρέσει η μέρα μου.
Ανοίχτε! Ανοίχτε! Φερνω τη μητερα μου
μ’ όλο το σύμπαν του εαυτού μου αγκαλιασμένη.
Ο Οδυσσέας. Ελύτης :
Κι ένα τέταρτο μητέρας αρκεί για δέκα ζωές,
και πάλι κάτι θα περισσέψει,
που να το ανακράξεις
σε στιγμή μεγάλου κινδύνου. («Εκ του πλησίον»)
Η Κική Δημουλά:
Σ’ αυτό το μπαλκόνι / σ’ αυτό το χαμόγελό
τ’ απογεύματα, η μάνα μου
το δυσανάγνωστό της πρόσωπο / εκθέτει.
Ο χρόνος το συνέγραψε / χωρίς έξαρση
από τη νύχτα σε νύχτα
σε γλώσσα πόνου ρέουσα
γεμίζοντας / κατεβατά φθοράς.
Κι ούτε ένα λάθος γέλιου.
Κωνσταντίνου Καβάφη «Δέησις»:
Η θάλασσα στα βάθη της πήρ’ έναν ναύτη.
H μάνα του, ανήξερη, πηαίνει κι ανάφτει
στην Παναγία μπροστά ένα υψηλό κερί
για να επιστρέψει γρήγορα και να ’ν’ καλοί καιροί.
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος , για να ’ρθουμε στην εποχή μας, στο ποίημά του «Η μάνα» (Μελοποίηση: Νίκος Αντύπας. Πρώτη εκτέλεση: Χαρούλα Αλεξίου, 1994) βάζει στο στόμα της μάνας που έχασε το παιδί της τα λόγια:
Δεν είμαι πια γυναίκα, γιε μου, / είμαι ένα δέντρο που ξερίζωσαν,
είμαι ένα βογκητό του ανέμου / μέσα στη νύχτα του χιονιά.
Όπου γυρνάω, για σένα μιλώ, / Μάη μου παιδί μου,
ήλιε μου εσύ, μοναξιά μου χρυσή, / ψίχα απ’ την ψυχή μου,/
χαρά που έχασα.
* * *
ΠΗΓΗ:https://www.rethemnosnews.gr/apopseis/564438_i-mana-mesa-apo-ti-neoelliniki-poiisi
