Την Τεταρτογενή περίοδο εξαφανίστηκαν πολυάριθμα είδη , κυρίως μεγαπανιδιακά , δηλαδή ζώα που ήταν αρκετά μεγαλύτερα από τους σύγχρονους συγγενείς τους, όπως τα μαμούθ και οι γιγάντιοι βραδύποδες που έφταναν σε μήκος τα 6 μέτρα .Η εξαφάνιση συνέβη κατά τη μετάβαση από την Πλειστόκαινη στην Ολόκαινη εποχή. Ωστόσο, το κύμα της εξαφάνισης δεν σταμάτησε στο τέλος του Πλειστοκαίνου, αλλά συνέχισε, ειδικά στα απομονωμένα νησιά. Ανάμεσα στις κύριες αιτίες πιστεύεται ότι είναι η κλιματική αλλαγή και το υπερβολικό κυνήγι από τους ανθρώπους, οι οποίοι εμφανίστηκαν στα μέσα του Πλειστόκαινου και μετανάστευσαν σε πολλές περιοχές του κόσμου κατά το τέλος του Πλειστόκαινου και τις αρχές του Ολόκαινου. Μια παραλλαγή της τελευταίας θεωρίας είναι η υπόθεση της θήρευσης δεύτερης τάξης , η οποία εστιάζει περισσότερο στις έμμεσες ζημιές που προκαλούνται από υπερβολικό ανταγωνισμό ανάμεσα σε αρπακτικά που δεν συμπεριλάμβαναν τους ανθρώπους. Η εξάπλωση της ασθένειας θεωρείται επίσης μια πιθανή αιτία.
Το συμβάν εξαφάνισης του Πλειστόκαινου ή εποχή των παγετώνων.Η ύστερη Πλειστόκαινη εποχή φανέρωσε την εξαφάνιση πολλών θηλαστικών που ζύγιζαν περισσότερο από 40 κιλά.
- Στη Βόρεια Αμερική εξέλιπαν περίπου 33 από 45 γένη μεγάλων θηλαστικών.
- Στη Νότια Αμερική 46από 58
- Στην Αυστραλία 15 από 16
- Στην Ευρώπη 7 από 23
- Στην Υποσαχάρια Αφρική μόνο 2 από 44
Η εξαφάνιση στην Αμερική συνεπάγεται την εξάλειψη όλων των μεγαλύτερων (άνω των 100 kg) ειδών θηλαστικών Νοτιοαμερικανικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είχαν μεταναστεύσει βόρια με τηΜεγάλη αμερικανική εναλλαγή ειδών όταν ενώθηκαν η Βόρεια με τη Νότια Αμερική. Μόνο στη Βόρεια Αμερική , στη Νότια Αμερική και στην Αυστραλία, συνέβη η εξαφάνιση στο επίπεδο οικογένειας ή μεγαλύτερο.
Υπάρχουν τρεις βασικές υποθέσεις σχετικά με την εξαφάνιση του Πλειστόκαινου:
- Τα ζώα έχασαν τη ζωή τους λόγω της αλλαγής του κλίματος που σχετίζονται με την υποχώρηση των μεγάλων παγετώνων ή στρωμάτων πάγων.
- Τα ζώα εξοντώθηκαν από τον άνθρωπο: η «υπόθεση της προϊστορικής υπερβολής»
- Η εξαφάνιση του τριχωτού μαμούθ (από οποιαδήποτε αιτία, ίσως από τον άνθρωπο) άλλαξε τα εκτεταμένα λιβάδια σε πυκνά δάση και μετέπειτα δασικές πυρκαγιές στη συνέχεια άλλαξαν το κλίμα.Γνωρίζουμε τώρα ότι αμέσως μετά την εξαφάνιση του το μαμούθ τα πυκνά δάση αντικατέστησαν τα λιβάδια και ότι άρχισε μια εποχή εκτεταμένων πυρκαγιών.
Υπάρχουν ασάφειες γύρω από τη χρονική στιγμή της αιφνίδιας εξαφάνισης της Αυστραλιανής μεγαπανίδας.Παρόμοια περιστατικά εξαφάνισης δεν έχουν συμβεί στηνΑφρική και στη νότια ή Νοτιοανατολική Ασία, όπου η πανίδα εξελίχθηκε παράλληλα με τους ανθρώπους.
Στοιχεία που να υποστηρίζουν την υπόθεση της προϊστορικής υπερβολής περιλαμβάνουν την παραμονή ορισμένων ειδών σε νησιά εδώ και αρκετές χιλιετίες μετά την εξαφάνιση τους στην ενδοχώρα. Ο γιγάντιος βραδύπους επέζησε στις Αντίλλεςγια πολλούς αιώνες αφού είχε εξαφανιστεί από την Βόρεια και τη Νότια Αμερική . Η αργότερη εξαφάνιση των ειδών σε νησιά σχετίζεται με την αργότερη αποίκιση των νησιών αυτών από τον άνθρωπο. Ομοίως, το μαμούθ νάνος πέθανε στο απομακρυσμένο νησί Βράνγκελ 1.000 χρόνια μετά τον αφανισμό του στην ηπειρωτική χώρα.
Αφρική και Ασία
Οι τροπικές περιοχές του παλαιού κόσμου σχετικά έχουν γλιτώσει από εξαφανίσεις του Πλειστοκαίνου. Αφρική και η Ασία είναι οι μοναδικές περιοχές που έχουν χερσαία θηλαστικά που ζυγίζουν πάνω από 1000 kg σήμερα. Ωστόσο, κατά την πρώιμη, μέση και ύστερη Πλειστόκαινο ορισμένες μεγάλες μορφές ζώων εξαφανίστηκαν από αυτές τις περιοχές χωρίς να αντικατασταθούν από συγκρίσιμα είδη. Η αλλαγή του κλίματος έχει αναφερθεί ως το πιο πιθανό αίτιο, προκαλώντας την εξαφάνιση στη Νοτιοανατολική Ασία.
Το Χαληκοθήριο
Μεγάλα ζώα, τα οποία εξαφανίστηκαν στην Αφρική ή την Ασία κατά την πρώιμη και μέση και ύστερη Πλειστόκαινο περιλαμβάνουν:
- Καμηλοπαρδάλεις, συμπεριλαμβανομένων των Σηβαθηρίων.
- Ένα είδος λύκου (Xenocyon lycaonoides)
- Μερικά είδη αγριόχοιρου όπως ο Μετριοδιόχοιρος
- Το χαληκοθήριο
- Το δεινοθήριοκαι άλλοι συγγενείς του ελέφαντα
- Ένας γιγαντιαίος ιπποπόταμος
- Μαχαιρόδοντες όπως ο Δεινοφέλης και το χομοθήριο
- Το αγριοθήριο
- Γιγάντιος τάπιρος
- Ο γιγαντοπίθηκος
- Η γιγάντια ύαινα
Μεγάλα ζώα, τα οποία εξαφανίστηκαν σε μέρη της Αφρικής και της Ασίας κατά το Πλειστόκαινο αργά:
- Γιγάντιος μακρύκερος βούβαλος
- Γιγάντια αντιλόπη
- Elephasrecki(ένα είδος ελέφαντα)
- Loxodon taadaurora(ένα είδος αφρικανικού ελέφαντα)
Αυστραλία και Νέα Γουϊνέα
Διπρωτόδους,πριν από περίπου 50.000 χρόνια.
Η απότομη έξαρση των εξαφανίσεων συνέβη νωρίτερα από ότι στην Αμερική. Περισσότερα στοιχεία δείχνουν στην περίοδο αμέσως μετά την πρώτη άφιξη των ανθρώπων — πιστεύεται ότι είναι λίγο πιο πριν από 50.000 χρόνια . Στην αυστραλιανή εξαφάνιση περιλαμβάνονται:
- Ο διπροτώδους(γιγάντιος συγγενής του φασκωλώμη)
- Ένας μαρσιποφόρος ρινόκερος
- Το υληθήριο
- Ένας γιγαντιαίος φασκωλώμης
- Ένας μαρσιποφόρος τάπιρος .
- 6 είδη γιγάντιου καγκουρό
- Το Wonambi (ένα φίδι σφικτήρας έξι μέτρων)
- Ένα μαρσιποφόρο λιοντάρι
- Η Μεγαλάνια
- Dromornithidae(Ολόκληρηοικογένεια του γιγάντιων πουλιών. Αν και γύρω στο μέγεθος του Εμού, στην πραγματικότητα συγγένευαν με τις πάπιες και άλλα υδρόβια πτηνά.)
Βόρεια Ευρασία
Το Μαλλιαρό μαμούθ εξέλιπε περίπου 12.000 χρόνια πριν-εκτός από ένα υποείδος στο νησί Βράνγκελ , νησιά που δεν αποικίστηκαν από τον άνθρωπο μέχρι πολύ αργότερα (80,000- 4,000 χρόνια πριν.
Στα εξαφανισμένα είδη περιλαμβάνονται:
- Μαλλιαρό μαμούθ (Mammuthus primigenius)
- Τριχωτός ρινόκερος (Coelodonta antiquitatis)
- Ιρλανδική άλκη (Megaloceros giganteus)
- Γάτα του Γιαταγάνι (Homotherium sp.)
- Γιγάντια πολική αρκούδα (Ursus maritimus tyrannus)
- Λιοντάρι των σπηλαίων (Panthera leo spelaea)
- Η αρκούδα των σπηλαίων (Ursus spelaeus)
- Η ύαινα των σπηλαίων (Crocuta crocuta spelaea)
- Ελέφαντες (Palaeoloxodon)
- Ρινόκερος της Σιβηρίας (Sibiricum)
- Ρινόκερος τουMέρκ (Stephanorhinus kirchbergensis)
- Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis), επέζησαν μέχρι περίπου 24.000 χρόνια πριν, στην Ιβηρική χερσόνησο.
Βόρεια Αμερική
Το μέγεθος του αρκτόδους σε σύγκριση με αυτό του ανθρώπου.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 60.000 ετών, συμπεριλαμβανομένου το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων, περίπου 33 γένη από μεγάλα θηλαστικά έχουν εξαφανιστεί στη Βόρεια Αμερική. Από αυτά, η εξαφάνιση 15 γενών μπορεί να αποδοθεί αξιόπιστα σε ένα σύντομο διάστημα από 11.500 έως 10.000 χρόνια πριν από σήμερα, λίγο μετά την άφιξη τωνανθρώπων της φυλής Clovis στη Βόρεια Αμερική. Στα αφανισμένα ζώα της Βόρειας Αμερικής περιλαμβάνονται:
- Τα αμερικανικά άλογα (τρία έως πέντε είδη)
- Άγριοι γάιδαροι της Αμερικής
- Τάπιροι της Καλιφόρνιας (Tapirus californicus και Tapirus merriami)
- Δυτικήκαμήλα (Camelops hesternus)
- Λάμα της Β.Αμερικής (Hemiauchenia)
- Αρχαίος βίσωνας (bison antiquus)
- Γιγάντιοςβίσωνας (Bison latifrons)
- Γιγάντιος κάστορας (Castoroides, δύο είδη)
- Τερατόρνις
- Γιγάντιοι βραδύποδες
- Γλυπτόδοντες
- Παμπαθήρια
- Η αρκτόδους (Arctodus simus)
- ΗΤρεμάρκτος (Tremarctos floridanus)
- Ο σμιλόδοντας (Smilodonfatalis)
- Γιγάντιαπολικήαρκούδα (Ursus maritimus tyrannus)
- Αμερικανικό λιοντάρι (Panthera leo atrox, μεγαλύτερο από το σημερινό αφρικανικό λιοντάρι).
- Αμερικανική τσίτα (Miracinonyx, δεν ήταν μια αληθινή τσίτα, ενδεχομένως προγονική)
- Μαμούθ (Mammuthus), διάφορα είδη
- Αμερικανικόςμαστόδοντας (Mammut americanum)
Τα ζώα που επέζησαν , κατάφεραν να επιβιώσουν επειδή είχαν μεταναστεύσει στη Β. Αμερική από την Ασία , όπου τα ζώα εξελίχθηκαν παράλληλα με τους ανθρώπους. Οβίσονας ,οι άλκες , οι γκρίζοι λύκοι ,τακαριμπού, οι αρκούδες Γκρίζλυ, η αμερικανική μαύρη αρκούδα, τα αμερικανικά ελάφια και τα πρόγκχορν είναι μόνο μερικά τέτοια παραδείγματα .Όλα εκτός από τα πρόγκχορν , τα οποία είναι τα ταχύτερα χερσαία ζώα μετά το τσιτάχ , καταγόταν από την ασιατική ήπειρο. Πιο δύσκολο να εξηγηθεί στο πλαίσιο της υπερβολής είναι η επιβίωση του βίσωνα, δεδομένου ότι αυτά τα ζώα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη Βόρεια Αμερική λιγότερο από 240.000 χρόνια πριν και έτσι γεωγραφικά αφαιρέθηκαν από ανθρώπινα αρπακτικά ζώα για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Νότια Αμερική
Ένα παράδειγμα του Μεγαθηρίου.
Η Νότια Αμερική είχε απομονωθεί για πολλά εκατομμύρια χρόνια, και είχε ένα ευρύ φάσμα των θηλαστικών που δεν βρίσκονταν πουθενά αλλού, αν και πολλά από αυτά εξαφανίστηκαν περίπου 3 εκατομμύρια χρόνια πριν. Εκείνοι που επιβίωσαν της ανταλλαγής περιλαμβάνονται τα μεγαθήρια (γιγάντιοι βραδύποδες ) , γλυπτόδοντες και παμπαθήρια. Μέχρι το Πλειστόκαινο, η Νότια Αμερική παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό χωρίς παγετώνες εκτός από τους αυξημένους παγετώνες στις Άνδεις, και η μεγαπανίδα επηρεάστηκε λίγο. Κατά την έναρξη της Ολοκαίνου εποχής, η μεγαπανίδα εξαφανίστηκε ολοσχερώς . Μικρότεραοι συγγενείς τους παραμένουν, συμπεριλαμβανομένων τωνμηρμυγκοφάγων, τους βραδύποδες, τα αρμαντίλο και πολλά σύγχρονα μαρσιποφόρα , όπως τα οπόσσουμ- μυγαλές (που στην πραγματικότητα συγγενεύουν με τα Αυστραλιανά μαρσιποφόρα , αφού η Ν. Αμερική είναι η ήπειρος στην οποία εξελίχτηκαν και αργότερα εξαπλώθηκαν και στις άλλες ηπείρους). Σήμερα τα μεγαλύτερα χερσαία θηλαστικά που απομένουν στη Νότια Αμερική είναι οι άγριας καμήλες της ομάδας Lamini:Το γουανάκος και η βικούνια , από την οποία προέρχονται τα λάμα και τα αλπακά . Άλλοι αξιοσημείωτοι επιζώντες μεγαπανίδας είναι οι τάπιροι, οι ρέες, τα Τζάγκουαρ, βόες , ανακόντα, κροκόδειλοι καϊμάν, και γιγάντια τρωκτικά όπως τα καπυμπάρα. Τα εξαφανισμένα είδη περιλαμβάνουν :
- Τρία είδη σμιλόδοντα
- Το αρκτοθήριο
- Μεγαθήρια τριών οικογενειών
- Γλυπτόδοντες
- Παμπαθήρια
- Ιππίδια
- Τοξόδοντες
- Η μακρυχένια
- Ο στεγομαστόδωντας
Αργότερες εξαφανίσεις
Νησιά της Μεσογείου
- Πυγμαίοι ιπποπόταμοι της Κύπρου, της Κρήτης (Hippopotamus creutzburgi), τηςΜάλτας (H. melitensis) και της Σικελίας (H. pentlandi)
- Κατσίκα των Βαλεαρίδων
- Νάνοι ελέφαντες της Κύπρου (Elephas cypriotes), τηςΣικελίας, της Μάλτας (Ε. falconeri) και πολλών άλλων νησιών.
- Γιγάντιος κύκνος (Cygnus falconeri) της Μάλτας
- Γιγάντιοι τυφλοπόντικες της Μινόρκας και της Μαγιόρκας
- Αρουραίος της Σαρδηνίας και της Κορσικής
Μακρονησία
Νέα Ζηλανδία
Πριν από 850 χρόνια, διάφορα είδη εξαφανίστηκαν αφού οιΠολυνησιακοί άποικοι , οι Μαορί ,έφθασαν συμπεριλαμβανομένων:
- Μόα, γιγάντιαπουλιά που δεν πετούσαν και έμοιαζαν με στρουθοκάμηλο. Υπήρχαν 9 είδη 2 από τα οποία έφταναν τα 3,5 – 4,5 μέτρα σε ύψος.
- ΑετόςτουΧάστ (Harpagornis moorei)
- Ατζέρμπιλς, γιγάντια αρπακτικά πουλιά που δεν πετούσαν, δύο είδη
- Πάπια του Φίνς, μία μεγάλη άπτερη πάπια
Ειρηνικός ωκεανός, συμπεριλαμβανομένης της Χαβάης
Πρόσφατες έρευνες, με βάση αρχαιολογικές και παλαιοντολογικές ανασκαφές σε 70 διαφορετικά νησιά, έχουν φανερώσει ότι πολλά είδη εξέλιπαν καθώς οι άνθρωποι διέσχιζαν τον Ειρηνικό 30.000 χρόνια πριν στο αρχιπέλαγος του Βίσμαρκ και τα νησιά του Σολομώντος. Επί του παρόντος εκτιμάται ότι μεταξύ των ειδών πτηνών του Ειρηνικού 2000 είδη έχουν εξαφανιστεί μετά την άφιξη των ανθρώπων. Μεταξύ της εξαφάνισης ήταν:
- Γιγάντιεςπάπιες της Χαβάης
- Ένα μεγάλο είδος της χήνας που κατοικούσαν κάποτε νησί Maui
- Η συλβιόρνις ,ένα γιγάντιο πουλί της Νέας Καληδονίας που συγγένευε με τα κοτόπουλα
- Διάφορα είδη αρχαίου κροκόδειλου από τη Νέα Καληδονία, τα νησιά Φίτζι και τηΣαμόα
Μαδαγασκάρη
Ξεκινώντας με την άφιξη των ανθρώπων πριν από 2.000 χρόνια, σχεδόν όλα τα μεγαπανιδιακά είδη του νησιού εξαφανίστηκαν , συμπεριλαμβανομένων:
- Οκτώ ή περισσότερα είδη Επυόρνιθας, γιγάντιο άπτερο πουλί , το βαρύτερο πουλί που υπήρξε ποτέ και αυτό που έκανε το μεγαλύτερο αυγό.
- 17 είδη υποαπολιθωμένωνλεμούριων, συμπεριλαμβανομένων:
- Γιγάντιοάι-άι(Daubentonia robusta)
- Λεμούριοι βραδύποδες σε μέγεθος χιμπατζή Παλαιοπροπίθηκοι σε μέγεθος γορίλλα- Αρχαιοΐντρις
- Παχυλεμούριος ο μεγαλύτερος και πιο ισχυρός λεμούριος.
- Αρχαιολεμουρίδες (τα περισσότερα επίγεια γνωστά λεμούριων)
- Μεγαλαδάπης,ένας δενδρόβιος λεμούριος σε μέγεθος ουρακοτάγκου.
- Γιγάντια χελώνα
- Τρία είδη Ιπποπόταμουτης Μαδαγασκάρης
- Πλεισιοκρυπτερόπους
- Γιγάντια φόσα (Cryptoprocta spelea )
- Εστεμμένος αετός της Μαδαγασκάρης (Stephanoaetus mahery, ένα γιγαντιαίο αρπακτικό πτηνό)
Νησιά στον Ινδικό Ωκεανό
Ξεκινώντας πριν από 500 χρόνια, ορισμένα είδη εξέλιπαν κατόπιν ανθρώπινης εγκατάστασης των Νήσων, συμπεριλαμβανομένων:
- Διάφορα είδη γιγάντιας χελώνας στην Σεϋχέλλες και στους Νήσους Μασκαρέν
- Πολλά είδη πτηνών στα νησιά Μασκαρέν, συμπεριλαμβανομένων του ντόντο και διάφορων συγγενών του.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΡΑΤΖΕΣΚΟΣ ΤΑΞΗ Β΄
Αφήστε μια απάντηση