ΠΕΡΙ ΑΝΕΜΩΝ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ

“Σα(ν) βάτο να πιάσει”. Με την ευχή αυτή προς τον νοικοκύρη ολοκληρώθηκε άλλη μια ξέλαση στο Χάβαρι. Η ξέλαση είναι ένα παλιό έθιμο, σύμφωνα με το οποίο μαζεύονται πολλοί χωριανοί για να βοηθήσουν κάποιον σε μια αγροτική εργασία που χρειάζεται πολλά εργατικά χέρια. Η εργασία μπορεί να είναι το φύτεμα σταφίδας, ο θέρος, ο τρύγος, το μάζεμα ελιάς, αλλά και το χτίσιμο μιας αποθήκης.

Έτσι και φέτος μαζεύτηκαν 25 περίπου Χαβαραίοι, μικροί και μεγάλοι, με αρκετά τρακτέρ, για να φυτέψουν μια καινούρια σταφίδα στην Πλατανιά. Οι μεγαλύτεροι με τις ψαλίδες τους καθάριζαν τις βέργες που θα φυτεύονταν. Τα τρακτέρ φορτωμένα με νερό προχωρούσαν και άνοιγαν τρύπες, διοχετεύοντας νερό υπό πίεση, εκεί όπου είχαν τοποθετηθεί καλάμια από την προηγούμενη μέρα. Στις τρύπες τοποθετούνταν οι βέργες της σταφίδας και συνέχιζαν στο επόμενο καλάμι και στην επόμενη τρύπα.

Έτσι ολοκληρώθηκε το φύτεμα της σταφίδας πολύ γρήγορα και χωρίς πολλή κούραση. Η νοικοκυρά περνούσε με το δίσκο και κερνούσε μεζέδες και κρασί. Και όλοι εύχονταν η καινούρια σταφίδα να πιάσει, όπως φυτρώνει και μεγαλώνει το βάτο (το οποίο είναι δύσκολο να εξαφανιστεί από ένα χωράφι). Στο τέλος όλοι μαζί πήγαν στην παλιά χαμοκέλα του νοικοκύρη, έφαγαν το ψητό που μόλις είχε βγει από το φούρνο, ήπιαν κρασί, δοκίμασαν τα ωραία γλυκά και έφυγαν χαρούμενοι ο καθένας για τις δικές του δουλειές.

Μετά από μερικές μέρες αυτοί θα βρεθούν στο κτήμα κάποιου άλλου συγχωριανού μας να συνεχίσουν αυτό το έθιμο της αλληλοβοήθειας και συνεργασίας. Το έθιμο της ξέλασης.