Ευρέως διαδεδομένη είναι η αντίληψη ότι για τα παιδιά δεν υπάρχουν ήττες αλλά ακόμη και το αποτέλεσμα της ήττας μπορεί πάντα να ιδωθεί σαν νίκη.
“Δεν χάνω ποτέ!” Λέει το σλογκανάκι. “Όταν νικώ νικώ, όταν χάνω μαθαίνω”.
Αυτό βεβαίως είναι σωστό, αρκεί να αναρωτηθούμε, τί ακριβώς μαθαίνει το παιδί όταν χάνει και τί όταν νικάει.
Υπάρχουν παιδιά που είτε χάνουν είτε κερδίζουν στον αγώνα, δεν αλλάζουν κακή σκέψη, νοοτροπία και συμπεριφορά.
Επιθετικά ή αλαζονικά, κακομαθημένα, αδιάφορα ή βαριεστημένα.
Και δεν αλλάζουν γιατί θεωρούν την αλλαγή ανώφελη, μιας και είτε νομίζουν ότι είναι ήδη τα καλύτερα όλων, είτε νομίζουν ότι δεν θα γίνουν ποτέ τόσο καλά σαν τους άλλους.
Το ζήτημα δεν είναι μόνο αν μαθαίνεις από τη νίκη ή την ήττα. Το ζήτημα είναι αν αυτή η μάθηση αλλάζει τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου, τον ρόλο σου, τη στάση σου απέναντι στα πράγματα καθώς και το αν αυτή η αλλαγή είναι προσωρινή ή μόνιμη.
Σε μια εποχή όπου όποιος αναζητά τις ευθύνες στον ίδιο του τον εαυτό θεωρείται αδύναμος – καθώς είναι της μόδας να είσαι αγανακτισμένος, να φταίει πάντα κάποιος άλλος, να καταδικάζεται το σύστημα και η άδικη η κοινωνία – το παιδί μαθαίνει να νταντεύεται από χίλιες μεριές, ακόμη και χωρίς να θέλει να νταντεύεται.
Ακόμη και το να φορέσει ένα παιδί τη φανέλα της ομάδας του, που κάποτε θεωρείτω ως επίτευγμα, τώρα γίνεται αυτόματα με την εγγραφή του στην Ακαδημία.
Κανένας κόπος, καμία θυσία, κανένα όνειρο. Κανένας στόχος προς επίτευξη. Απλά του δίνουμε φανέλα αμέσως.
“Μαθαίνω” είναι μία σοβαρή διαδικασία που απαιτεί ΚΟΣΤΟΣ.
Κόστος χρονικό, γιατί καταβάλλω προσπάθεια ωρών, εβδομάδων, μηνών, χρόνων.
Κόστος σωματικό. Γιατί κουράζομαι, πονάω, ιδρώνω, ενίοτε ματώνω.
Κόστος ψυχικό, γιατί φοβάμαι, αμφιβάλλω, συγκρούομαι με τα διλήμματά μου, αναδομώ διαρκώς τις προσδοκίες μου, μαθαίνω να διαχειρίζομαι την απογοήτευση και τον ενθουσιασμό, αναλαμβάνω ευθύνες και κυρίως, πληρώνω συνέπειες. Στο μέτρο που αναλογεί στην ηλικία μου. Αλλά σίγουρα πληρώνω συνέπειες.
Αν δεν υπάρχει κόστος, δεν υπάρχει μάθηση. Ούτε ωρίμανση.
Το παιδί δεν μαθαίνει πάντα. Η μάλλον για να το αποδώσω καλύτερα, το παιδί δεν μαθαίνει πάντα το σωστό.
Συχνά μαθαίνει να τα έχει όλα στο πιάτο, να του γίνονται όλα τα χατήρια, να έχει ίσες ευκαιρίες χωρίς να τις αξίζει, να απαιτεί χωρίς να προσπαθεί. Επίσης μαθαίνει να μιμείται χωρίς να αναλύει, να αντιμιλάει χωρίς να νουθετείται, να ισοπεδώνει χωρίς να επιχειρηματολογεί, να συγχωρείται χωρίς να μεταμελεί.
Και κυρίως, μαθαίνει να παίζει χωρίς να σέβεται.
Σε τέτοια περίπτωση;
Λυπάμαι. Χάσαμε…
http://Achilleas Yfantidis – Phychologist of High Performance