ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Οι προτάσεις ή οι όροι των προτάσεων μπορούν να συνδέονται με τους εξής τρόπους :
Α) Παρατακτική ή κατά παράταξη σύνδεση
Στην παρατακτική σύνδεση δύο ή περισσότερες όμοιες προτάσεις ή όροι πρότασης συνδέονται μεταξύ τους με τους παρατακτικούς συνδέσμους. π.χ. Μανθάνετε καί λέγετε.
Οι παρατακτικοί σύνδεσμοι είναι οι εξής :
Συμπλεκτικοί σύνδεσμοι | τέ, καί, οὒτε, μήτε, οὐδέ, μηδέ |
Αντιθετικοί σύνδεσμοι | μέν, δέ, μέντοι, ὃμως, ἀλλά, ἀλλά μήν, καί μήν,ού μήν ἀλλά, καίτοι |
Διαζευκτικοί σύνδεσμοι | ἢ, ἢτοι, είτε, ἐάντε, ἂντε, ἢντε |
Συμπερασματικοί σύνδεσμοι |
ἂρα, γοῦν,δή,δῆτα, οὖν, οὐκοῦν, οὒκουν,
τοιγαροῦν, τοιγάρτοι, τοίνυν, ὣστε |
Αιτιολογικοί σύνδεσμοι | γάρ, ὡς, ἐπεί |
Β) Υποτακτική ή καθ’ υπόταξη σύνδεση
Υποτακτική σύνδεση έχουμε ανάμεσα σε μία κύρια και σε μία δευτερεύουσα πρόταση ή ανάμεσα σε δύο δευτερεύουσες προτάσεις οι οποίες δεν έχουν τον ίδιο συντακτικό ρόλο, αλλά η μία εξαρτάται από την άλλη.
Στην υποτακτική σύνδεση δύο ή περισσότερες προτάσεις ή όροι πρότασης συνδέονται μεταξύ τους με τους υποτακτικούς συνδέσμους, καθώς και με αναφορικές ή ερωτηματικές αντωνυμίες και με αναφορικά ή ερωτηματικά επιρρήματα. π.χ. Λέγω ταῦτα, ἳνα ὑμεῖς ἀκούητε.
Οι υποτακτικοί σύνδεσμοι είναι οι εξής :
Ειδικοί | ὃτι, ὡς |
Ενδοιαστικοί | μή, μή οὐ |
Αιτιολογικοί | ὡς,ὃτι,διότι, ἐπεί, ἐπειδή, ὃτε,ὁπότε |
Τελικοί | ἳνα, ὃπως, ὡς |
Συμπερασματικοί | ὣστε, ὡς |
Υποθετικοί | εἰ, ἐάν, ἂν, ἢν |
Εναντιωματικοί | εἰ καί, ἐάν καί, ἂν καί, ἢν καί |
Παραχωρητικοί | καί εἰ, καί ἐάν, καί ἂν, καί ἢν |
Χρονικοί | ὡς, ὃτε, ὁπότε, ἐπεί, ἐπειδή, ἓως, ἒστε,ἂχρι, μέχρι, ἡνίκα, ὁπηνίκα, πρίν, ὁσάκις, ὁποσάκις |
Γ) Ασύνδετο σχήμα
Ασύνδετο σχήμα έχουμε όταν δύο ή περισσότεροι όροι ή προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους χωρίζονται μόνο με κόμμα και δεν έχουμε καθόλου συνδέσμους. π.χ. Παύσομαι κατηγορῶν · ἀκηκόατε, ἑοράκατε, πεπόνθατε, ἒχετε, δικάζετε.