«Ο Παχύς και ο Αδύνατος». Α.Τσέχωφ
ΤΣΕΧΩΦ ΑΝΤΟΝ ΠΑΒΛΟΒΙΤΣ
ΤΣΕΧΩΦ ΑΝΤΟΝ ΠΑΒΛΟΒΙΤΣ Σπουδαίος ρώσος συγγραφέας από τους κορυφαίους της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Γεννήθηκε το 1860 στο Ταγκανρόκ της Αζοφικής. Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια. Ήταν αναγκασμένος να δουλεύει στο μαγαζί του πατέρα του, παράλληλα με το σχολείο. Παρόλα τα οικονομικά προβλήματα κατάφερε να σπουδάσει Ιατρική στη Μόσχα. Ένα χρόνο πριν πάρει το πτυχίο του εκδίδει και το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Παραμύθια της Μελπομένης. Έως τότε, δημοσίευε κείμενα του σε περιοδικά και εφημερίδες της Μόσχας και της Πετρούπολης. Βέβαια, κατά την διάρκεια της συγγραφικής του καριέρας συνεργαζόταν αρκετά συχνά με λογοτεχνικά περιοδικά. Ο Τσέχωφ στη ζωή του είχε δύο αγάπες. Όπως έλεγε κι ο ίδιος, την «ερωμένη» του (λογοτεχνία) και τη «νόμιμη γυναίκα» του (Ιατρική). Ασχολήθηκε και με τα δύο με εξαιρετική επιτυχία, με αληθινή αγάπη και υπευθυνότητα. Ως γιατρός βοηθούσε τους ανήμπορους, νοιαζόταν πραγματικά γιά εκείνους που υπέφεραν και έκανε ότι μπορούσε γιά να τους γιατρέψει. Βαθιά ανθρωπιστής και παρά τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε (είχε προσβληθεί από φυματίωση), δεν δίστασε να ταξιδέψει έως την Σιβηρία γιά να παρακολουθήσει τις συνθήκες επιβίωσης των φυλακισμένων στο νησί Σαχαλίνη. Σταθερός στις αξίες και τα «Πιστεύω» του πολεμούσε κάθε μορφής αδικία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η παραίτηση του από μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας ως ένδειξη διαμαρτυρίας γιά την ακύρωση της εκλογής του φίλου του Γκόργκι από τον τσάρο Νικόλαο Β ΄. Στη λογοτεχνία, άρχισε να ξεχωρίζει όταν δημοσίευσε σε λογοτεχνικό περιοδικό το έργο του Θάλαμος 6, που συγκλόνισε το αναγνωστικό κοινό. Το 1898 ανέβηκε από το Θέατρο Τέχνης το έργο του Ο Γλάρος, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία και προσφέροντας την αναγνώριση στο συγγραφέα. Το Θέατρο Τέχνης υπήρξε σταθμός στη καριέρα του Τσέχωφ. Μετά την παράσταση του Γλάρου ανεβαίνει Ο θείος Βάνιας, ενώ το 1901 παίζονται Οι Τρεις Αδερφές και τρία χρόνια αργότερα Ο Βυσσινόκηπος. Όλα γνωρίζουν τον θρίαμβο. Πέρα, όμως από τα θεατρικά ο Τσέχωφ έγραψε και διηγήματα. Μερικά από τα γνωστά έργα του είναι: Στο σούρουπο (Βραβείο Πούσκιν), Η στέπα, Η κυρία με το σκυλάκι, Στο φαράγγι, Ο επίσκοπος, Η αρραβωνιαστικά, κ.α. Τα έργα του Τσέχωφ έχουν ιδιαίτερα αγαπηθεί και στη χώρα μας. Πολλές φορές έχουν μεταφραστεί και διασκευαστεί γιά την ελληνική σκηνή και μεγάλοι έλληνες ηθοποιοί τα έχουν ερμηνεύσει μοναδικά. Ο Άντον Τσέχωφ πέθανε το 1953 σε ηλικία μόλις 44 ετών.
Θέμα: Η αλλοτρίωση που επιφέρει στις ανθρώπινες σχέσεις η γραφειοκρατική νοοτροπία τη ν εποχή της τσαρικής Ρωσίας
Ενότητες:
1η: « Στο σιδηροδρομικό…… δύο παράσημα»: Στη συνάντηση των δύο φίλων κυριαρχεί η συγκίνηση και παρουσιάζεται η επαγγελματική τους εξέλιξη και κοινωνική θέση
Τίτλος: Η συνάντηση των δύο φίλων
2η: «Ο Αδύνατος….κατάπληκτοι»: Ο Αδύνατος αναλώνεται σε τεμενάδες και ο Παχύς φεύγει αηδιασμένος
Τίτλος: Η αλλαγή της συμπεριφοράς του Αδύνατου
Ανάλυση:
1η ενότητα:
- Η συνάντηση των δύο συμμαθητών
- Η περιγραφή της εικόνας και της μυρωδιάς τους
- Εκδήλωση χαράς και συγκίνηση
- Μια μακρινή ανάμνηση δηλώνει την προδιαγεγραμμένη πορεία των συμμαθητών σε ενήλικες γραφειοκράτες
- Ο αδύνατος προσπαθεί να εκθέσει την αξιοπρεπή κοινωνική του θέση
- Όλα ανατρέπονται από την αυτάρεσκη ομολογία του παχύ για την πολύ ανώτερη θέση που κατέχει
2η ενότητα:
- Η κοινωνική διαφορά εξαφανίζει τη φιλία, την αξιοπρέπεια, την ανθρωπιά κι εμφανίζονται ο φόβος, η κολακεία, η δουλικότητα
- Η ηθική κατάπτωση του Αδύνατου γίνεται εντονότερη γιατί διαδραματίζεται μπροστά στην οικογένειά του
- Περιβάλλον γραφειοκρατικής τσαρικής Ρωσίας, όπου η επαγγελματική κοινωνική σχέση καθορίζει τις σχέσεις των ανθρώπων
Αφηγηματικοί τρόποι:
- Αφήγηση σε γ’ πρόσωπο, παντογνώστης αφηγητής
- Διάλογος
- Περιγραφή
Ύφος: μελαγχολικό , χιούμορ και λεπτή ειρωνεία
θεατρικός χαρακτήρας:
- σκηνική παρουσία προσώπων
- διάλογος
- αντιδράσεις
- συμπεριφορά
- τρόπος που εξελίσσεται η συνάντησή τους
ρόλος μηχανισμών εξουσίας:
- ο Αδύνατος συστήνει δύο φορές τη γυναίκα του (περήφανος για την καταγωγή και το θρήσκευμά της
- περιγραφή επαγγελματικής επιτυχίας από Αδύνατο
- ανώτερη θέση Παχύ (ανατροπή κατάστασης για Αδύνατο)
τίτλος και ρόλος του:
- δηλώνει τη σατιρική διάσταση του διηγήματος
- παχύς: εκπρόσωπος εξουσίας, εκμετάλευση θέσης του, καλοπέραση.
- Αδύνατος: σε κατώτερα στρώματα της δημοσιοϋπαλληλικής ιεραρχίας, κακόμοιρο παρουσιαστικό,μίζερος , δουλοπρεπής χαρακτήρας
παρατσούκλια:
- Ηρόστρατος:πυρπόλησε το ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο για να μείνει γνωστό το όνομά του στην ιστορία = μπορεί να κάνει τα πάντα για να ανέλθει στην εξουσία (όπως ο Παχύς)
- Εφιάλτης: ο προδότης στη μάχη των Θερμοπυλών= έτοιμος μπροστά στην εξουσία να προδώσει αρχές και αξιοπρέπεια
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
«Ο Παχύς και ο Αδύνατος»
1ο φύλλο
- Α. Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο για κάθε ενότητα που σας δίνεται
1η:« Στο σιδηροδρομικό…… δύο παράσημα»
2η:«Ο Αδύνατος….κατάπληκτοι»
Β. Να σχολιάσετε τον τίτλο του κειμένου.
2ο φύλλο
- Πώς αλλάζει η συμπεριφορά του Πορφύρη στη διάρκεια της ιστορίας; Τι επιδιώκει να δείξει με αυτό ο συγγραφέας;
- Ποια είναι η κοινωνική θέση καθενός από τους δυο παλιούς συμμαθητές και ποια στοιχεία την αποκαλύπτουν;
- Τι αποκαλύπτει η ιστορία του Τσέχωφ για τις κοινωνικές και προσωπικές σχέσεις στην τσαρική Ρωσία; Σήμερα υπάρχουν ανάλογα παραδείγματα;
- Τι ενώνει και τι χωρίζει τους δύο συμμαθητές;
- Τι υποδηλώνει για τους δύο χαρακτήρες η αναφορά του Τσέχωφ στον Ηρόστρατο και τον Εφιάλτη;
3ο φύλλο
- α. Σε ποια σημεία του αποσπάσματος διακρίνετε ειρωνεία; Τι πετυχαίνει ο συγγραφέας;
β. Ποιους αφηγηματικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο συγγραφέας; (περιγραφή, αφήγηση, διάλογο, μονόλογο). Εντοπίστε ένα χωρίο από τον καθένα. Τι κατορθώνει με αυτού;
- Να σχολιάσετε τη γλώσσα και το ύφος του κειμένου.
4ο φύλλο
- Να δημιουργήσετε έναν διάλογο ανάμεσα στον παχύ και τον αδύνατο απαλλαγμένο από τις κοινωνικές συμβάσεις, ο οποίος να αντιμετωπίζει το παρόν με τα μάτια του παιδικού τους παρελθόντος και της φιλίας τους.
- Να δημιουργήσετε μια φανταστική συνέντευξη του αδύνατου , στην οποία θα σας κάνει λόγο για τη συνάντησή του με τον παχύ και θα περιγράφει τα αληθινά συναισθήματα που βίωσε πριν και μετά τη δήλωση της επαγγελματικής του ταυτότητας.
- Υποθέστε ότι είστε ο αδύνατος και γράφετε σε μια σελίδα του ημερολογίου σας τις εντυπώσεις σας και τα συναισθήματά σας μετά τη συνάντησή σας.