«Η ζωή στη Σύμη», Ε. Φακίνου

Η ζωή στη Σύμη

Ενδεικτικές πληροφορίες για τη συγγραφέα.

–      Η Ευγενία Φακίνου γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1945 και μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου σπούδασε γραφικές τέχνες και αρχαιολογική ξενάγηση. Αφού εργάστηκε μερικά χρόνια σε περιοδικά ως γραφίστας, το 1975 δημιούργησε το «αντικειμενοθέατρο»Ντενεκεδούπολη, που ήταν ένα πρωτότυπο κουκλοθέατρο από πεταμένα αντικείμενα, κυρίως ντενεκεδάκια. Το είδος αυτό παιδικού θεάτρου αγαπήθηκε πολύ από τα παιδιά. Η Φακίνου έγραψε και εικονογράφησε 17 παιδικά βιβλία, ενώ από το 1982 άρχισε να γράφει και μυθιστορήματα. Γενικά τα βιβλία της κάνουν πολλές επανεκδόσεις και έχουν κυκλοφορήσει σε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα, ενώ τα μυθιστορήματα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ρωσικά, ουγγρικά, ολλανδικά, δανέζικα, σερβικά και ιταλικά).

–      Έργα. Παιδικά βιβλία. Το αστέρι των Χριστουγέννων — Τα Ελληνάκια — Ο κύριος Ουλτραμέρ — Ξύπνα Ντενεκεδούπολη — Στο Κουρδιστάν — Το μεγάλο ταξίδι του Μελένιου — Μια μικρή καλοκαιρινή ιστορία κ.ά.

–      Μυθιστορήματα. Αστραδενή (1982) – Το έβδομο ρούχο (1983) – Η μεγάλη πράσι­νη (1987) –Γάτα με πέταλα (1990) – Ζάχαρη στην άκρη (1991) – Η Μερόπη ήταν το πρόσχημα (1994) –Εκατό δρόμοι και μία νύχτα (1997) – Τυφλόμυγα (2000).

συμη  (παρουσίαση του μαθητή του Α3 τμήματος Γιώργου Μ)

Θεματικά κέντρα

Ø      Ανάγκες που γεννιούνται σε αιγαιοπελαγίτικα νησιά (λειψυδρία κ.ά.).

Ø      Νησιώτικη αρχιτεκτονική προσαρμοσμένη στις οικογενειακές ανάγκες.

Ø      Ομαδική ζωή και ανθρώπινες σχέσεις που βασίζονται στη συνεργασία και την αλληλεγγύη.

Ø      Παιδικά παιχνίδια και ελεύθερος χρόνος σε μια παραδοσιακή κοινωνία.

 

 

 

Ενδεικτική ερμηνευτική προσέγγιση

Συνήθειες και αντιλήψεις των κατοίκων της Σύμης

► Στην αφήγηση, πέρα από τις εργασίες και τις ασχολίες των γυναικών και των παιδιών της Σύμης, γίνεται λόγος και για κάποιες συνήθειες και αντιλήψεις των κατοίκων του μικρού αυτού νησιού. Έτσι στη Σύμη:

Ø      Οι μεγάλοι χρησιμοποιούν κάποια φόβητρα, για να καθίσουν φρόνιμα τα παιδιά (τα απειλούν ότι θα έρθει ο αράπης ή η γριά).

Ø      Δεν υπάρχουν εστίες θέρμανσης το χειμώνα λόγω του ήπιου κλίματος και χρησιμοποιούνται κάποια αφεψήματα, όπως το φασκόμηλο, για την περιστασιακή αντιμετώπιση του λίγου κρύου (το τζάκι δε χρησιμοποιείται με τον τρόπο που χρησιμοποιείται σε άλλες περιοχές).

Ø      Υπάρχει η δοξασία ότι το άναμμα του τζακιού έχει τη μαγική και υπερφυσική ιδιότητα να διώχνει το κακό από την οικογένεια.

 

Ø      Υπάρχει η δοξασία για τους καλικάντζαρους, που εμφανίζονται στη γη τις μέρες των Χριστουγέννων.

Ø      Καλλιεργούνται στα σπίτια καλλωπιστικά φυτά (βασιλικά, κατιφέδες).

Σε κάθε σπίτι συγκεντρώνουν το χειμώνα βρόχινο νερό σε ειδική στέρνα και το χρησιμοποιούν όλο το χρόνο με πολλή φειδώ λόγω λειψυδρίας

 

Γλώσσα: απλή, δημοτική, με λαϊκές νησιωτικές εκφράσεις

Ύφος: απλό, κατανοητό, μικρές προτάσεις, λόγος παιδικός, με έντονη νοστσλγική διάθεση

Αφηγητής: πρωταγωνιστής, εσωτερική εστίαση, αφηγείται σε α’ πρόσωπο

 

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Η ζωή στη Σύμη»

1.Το κείμενο χωρίζεται σε 4 παραγράφους – ενότητες. Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο για την καθεμιά:

 

2.  Σε ποια σημεία του κειμένου η Αστραδενή συγκρίνει τη ζωή στην Αθήνα με τη ζωή στη Σύμη και ποιες διαφορές βρίσκει; Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα:

Ζωή στην Αθήνα	Ζωή στη Σύμη

 

 

 

3. Στο κείμενο της Ευγενίας Φακίνου η μικρή Αστραδενή περιγράφει το σπίτι που ζει στην Αθήνα και αναπολεί το σπίτι της στη Σύμη. Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα με τα χαρακτηριστικά των σπιτιών στη Σύμη και την Αθήνα, όπως τα παρουσιάζει η μικρή Αστραδενή

ΣΠΙΤΙ ΣΤΗ ΣΥΜΗ	ΣΠΙΤΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

 

 

 

4.Πώς αισθάνεται η Αστραδενή στο καινούργιο της σπίτι στην Αθήνα; Της λείπει το σπίτι της στη Σύμη και γιατί;

 

 

6. Σε τι συμπεράσματα καταλήγετε για τις σχέσεις των ανθρώπων στη μικρή νησιωτική κοινωνία;

 

7. Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλά νησιά είναι και το πρόβλημα της λειψυδρίας. Ποια ήταν η συμπεριφορά των κατοίκων της Σύμης και της Αθήνας σχετικά με αυτό το πρόβλημα; Στην περιοχή που ζείτε, ποια είναι η συμπεριφορά των κατοίκων σήμερα απέναντι στο πρόβλημα αυτό;

 

8. Ζωή στην πόλη και ζωή στο χωριό ή σε ένα μικρό νησί. Γράψτε μία παράγραφο με το ποιον τρόπο ζωής προτιμάτε και να αιτιολογήσετε τη θέση σας.

 

9. Να σχολιάσετε τη γλώσσα , το ύφος και τους αφηγηματικούς τρόπους του κειμένου