Το καλοκαίρι – αν και αντιστέκομαι στη σκέψη ότι παρήλθε – ανέκαθεν συνδέονταν στο μυαλό μου με την αίσθηση της πληθωρικότητας στην καρποφορία της γης. Παλαιότερα είχες πολλές πιθανότητες να συγκεντρώσεις στο καλοκαιρινό οικογενειακό τραπέζι νόστιμα φρούτα και λαχανικά. Η γη έδινε τον καλύτερό της εαυτό σε καρπούς και αντάμοιβε με πανδαισία χρωμάτων και πλούσιους χυμούς. Τα αρώματα των ποικίλων καρπών της μάνας γης έφταναν στα ρουθούνια πριν ο ουρανίσκος δοκιμάσει την ασυναγώνιστη γεύση τους. Και κυρίως, κάθε είδος είχε μια ξεχωριστή και ευδιάκριτη γεύση. Ωστόσο, αυτή η αίσθηση μου λείπει όταν το καλάθι γεμίζει με προϊόντα της γης αγορασμένα από τις σύγχρονες (υπερ)αγορές της βιομηχανοποιημένης παραγωγής.
Τρώγοντας ένα μήλο νομίζεις ότι υπάρχει και μια χροιά από αχλάδι, η γεύση από ένα πεπόνι θυμίζει έντονα αγγουράκι. Για την πατάτα τί να πω; Πολύ αμφιβάλλω αν θα εντοπίζονταν κάποια ίχνη αμύλου σε ενδεχόμενη χημική ανάλυση. Τα ροδάκινα έχουν απροσδιόριστη έως αδιάφορη γεύση. Θα τα χαρακτήριζα μάλλον “αλευριάρικα”. Τα σύκα φιλοξενούν πολύ συχνά κάτι λεπτούς κινούμενους – ξέρετε εσείς – “ενοίκους”. Για τα περισσότερα είδη τα σημάδια σήψης εξαπλώνονται πολύ γρηγορότερα του αναμενομένου. Δηλαδή πριν καλά – καλά προμηθευτείς ένα πολλά υποσχόμενο φρούτο, παρατηρείς τη μισή πλευρά του να έχει περιέλθει σε κατάσταση αποσύνθεσης. Τί γίνεται, λοιπόν; Πάμε να βάλουμε στον οργανισμό λίγες βιταμίνες και καταλήγουμε να έχουμε εισπράξει – ένας επαγγελματίας αγρότης ξέρει – πόσα χημικά πρόσθετα. Διότι όλα κλίνουν γόνυ στο νόμο της αγοράς, που υποτίθεται ότι αυτορρυθμίζεται με μαγικό τρόπο, αλλά μοιάζει μάλλον ανεξέλεγκτος. Δε νομίζω ότι είναι μόνο δική μου ιδέα ότι τα φρούτα και τα λαχανικά σήμερα έχουν γιγαντιαίες διαστάσεις και πλαστική μυρωδιά.
Βέβαια, δεν είναι μόνο οι γεύσεις και τα αρώματα που έχουν αλλάξει. Είναι και οι αντοχές. Αυτές έχουν λιγοστέψει. Τόσο των πραγμάτων όσο και των ανθρώπων. Ας περιοριστώ στα πρώτα.
Ανοίγω τη ντουλάπα μου και στα ψηλά ράφια έχω φυλαγμένα ρούχα από την παιδική ηλικία. Όταν τα κοιτάζω, είναι σαν να μπαίνω σε μια χρονομηχανή και ταξιδεύω πίσω στον χρόνο. Κι όμως αυτά τα ρούχα, ανεξάρτητα του πόσο συχνά τα φορούσα, παραμένουν σχεδόν αναλοίωτα. Αν δεν αυξάνονταν οι διαστάσεις του σώματός μου – κυρίως το πλάτος, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους – θα τα φορούσα και τώρα. Αντέχουν. Αγοράστε ένα ρούχο σήμερα. Αν είστε αρκετά τυχεροί, θα το φορέσετε για 2 το πολύ χρόνια. Το πιο πιθανό όμως είναι ότι θα δείξει τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια φθοράς, πολύ συντομότερα. Μην έχετε αμφιβολία. Θα το αποχωριστείτε λίαν συντόμως.
Θέλετε κι άλλα παραδείγματα; Μικρές ή μεγαλύτερες ηλεκτρονικές συσκευές που υπάρχουν σ’ ένα σπιτικό θα μπορούσαν να φέρουν ετικέτα με ημερομηνία λήξης, όπως τα τρόφιμα. Γιατί απλούστατα ακόμα και με ήπια χρήση τα εξαρτήματά τους διαλύονται, τα εύθραυτσα πλαστικά τους μέρη ξεχαρβαλώνονται και γενικά παύουν να είναι αξιόμαχα εξαιτίας κάποιας ακατανόητης δυσλειτουργίας. Σπάνε, χαλάνε, εξαρθρώνονται με ένα απλό άγγιγμα. Καμωμένα από φτηνιάρικα υλικά για να συγκρατηθεί το κόστος χαμηλά. Δε θα υπερβάλλω αν πω ότι ίσως η τάση είναι να γίνουν και μιας χρήσης. Για να αγοράζεις ξανά και ξανά. Νισάφι πια! Ακόμη και σ’ αυτόν τον τομέα υποβαθμίζονται οι ζωές μας.
Υποτίθεται πως με την αρωγή της επιστήμης και της τεχνολογίας θα γίνονταν άλματα προόδου. Αντιθέτως, αυτό που παρατηρώ είναι το κέρδος να υπαγορεύει κάθε απόφαση για την πιο μικρή πτυχή της ζωής μας. Ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται ως ένα υποκείμενο που καταλανώνει. Υπό την ιδιότητα του καταναλωτή έχει αξία. Για την ακρίβεια, υπό την ιδιότητα του ατόμου που θα είναι σε θέση να καταναλώσει. Να καταναλώσει για να έχει δικαίωμα στην ύπαρξη. Ή μήπως είναι προτιμότερο για τις απρόσωπες αγορές, να υπάρχει για να καταναλώνει; Ιδού η απορία…
Ετικέτες: αντοχή, γεύση, καλοκαίρι, λαχανικά, φρούτα, χημικά
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.