Κατηγορία: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (2023) & ΟΔΗΓΟΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥ

Οδηγός Νηπιαγωγού – Υποστηρικτικό Υλικό ΠΥΞΙΔΑ. Θεωρητικό και Μεθοδολογικό Πλαίσιο – Πρακτικές Εφαρμογές και Διδακτικοί Σχεδιασμοί

Γνωστικό Πεδίο: Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Πρώτη Σχολική Ηλικία Γνωστικό Αντικείμενο/επίπεδο εκπαίδευσης: Προσχολική Εκπαίδευση (Νηπιαγωγείο)
Εμπειρογνώμονες Εκπόνησης του Προγράμματος Σπουδών και του Οδηγού Νηπιαγωγού
Επόπτρια
Πεντέρη Ευθυμία
Εκπονήτριες
Χλαπάνα Ελισάβετ, Μέλλιου Κυριακή, Φιλιππίδη Ανδρομάχη, Μαρινάτου Θεοδώρα
Εισηγητική Επιτροπή
Γελαστοπούλου Μαρία, Μάνου Αγγελική, Χωλίδη Σοφία
Υπεύθυνες Γνωστικού Πεδίου
Κατσαγάνη Γεωργία, Μπίλλα Πολυξένη

========================================

* Προτεινόμενη αναφορά στο υλικό:
Πεντέρη, Ε., Χλαπάνα, Ε., Μέλλιου, Κ., Φιλιππίδη, Α., & Μαρινάτου, Θ. (2022). Οδηγός νηπιαγωγού – Υποστηρικτικό υλικό. Πυξίδα: Θεωρητικό και Μεθοδολογικό Πλαίσιο-Πρακτικές Εφαρμογές και Διδακτικοί Σχεδιασμοί. Στο πλαίσιο της Πράξης «Αναβάθμιση των Προγραμμάτων Σπουδών και Δημιουργία Εκπαιδευτικού Υλικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» του ΙΕΠ με MIS 5035542.

========================================

Φιλοσοφία και λειτουργία του Οδηγού Νηπιαγωγού

“O Οδηγός Νηπιαγωγού αποτελεί ένα σύγχρονο παιδαγωγικό κείμενο, το οποίο αντλεί το περιεχόμενό του από το Πρόγραμμα Σπουδών και υποστηρίζει την εφαρμογή του για την προαγωγή της ολόπλευρης ανάπτυξης και της ολιστικής μάθησης. Βασικός στόχος είναι να διασφαλιστεί η παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης στα παιδιά προσχολικής ηλικίας, με βάση τον σκοπό και τους στόχους του νηπιαγωγείου.
Λειτουργεί συμπληρωματικά με το Πρόγραμμα Σπουδών, καθώς τεκμηριώνει τις θεωρητικές και μεθοδολογικές επιλογές που προτείνονται, αναπτύσσει βασικά θεωρητικά ερείσματα που αφορούν το περιεχόμενο και την οργάνωση της μάθησης στο νηπιαγωγείο, και παρουσιάζει διάφορες μεθοδολογικές προσεγγίσεις για την εφαρμογή των αρχών που καθοδηγούν την εκπαιδευτική διαδικασία. Αποτελεί Πυξίδα στα χέρια των νηπιαγωγών προκειμένου να χαράξουν το μονοπάτι της μαθησιακής διαδικασίας, καθιστώντας το νηπιαγωγείο κοινότητα μάθησης. Υπό αυτή την έννοια, πέρα από συμπληρωματικό κείμενο στο Πρόγραμμα Σπουδών, ο Οδηγός Νηπιαγωγού έχει αυτόνομο χαρακτήρα υποστηρίζοντας την επαγγελματική μάθηση των νηπιαγωγών. Παρέχει ένα πλαίσιο αναφοράς με πλούσιο υποστηρικτικό υλικό, ώστε οι νηπιαγωγοί να αποκτήσουν μια κοινή αντίληψη για το Πρόγραμμα Σπουδών, αλλά και τα εργαλεία για να ανταποκριθούν στον πολυδιάστατο ρόλο τους. Ο Οδηγός Νηπιαγωγού στοχεύει στο να υποστηρίξει τις/τους νηπιαγωγούς να κατανοήσουν τις θεωρητικές παραδοχές και τις μεθοδολογικές προτάσεις του Προγράμματος Σπουδών, να αντλήσουν ιδέες για την εφαρμογή τους στην πράξη, αλλά και να αποκτήσουν μια βάση για να εξελίξουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους.
Καθώς εντάσσονται στον ενιαίο σχεδιασμό για την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, το Πρόγραμμα Σπουδών του νηπιαγωγείου και ακολούθως ο Οδηγός Νηπιαγωγού ακολουθούν μια συγκεκριμένη δομή και οργάνωση, που αντανακλά την εκπαιδευτική πολιτική και τις εθνικές προτεραιότητες για την υποχρεωτική εκπαίδευση. Η δομή αυτή δεν αναιρεί τη φυσιογνωμία του νηπιαγωγείου ως το πρώτο σκαλοπάτι στην υποχρεωτική εκπαίδευση, με τα δικά του χαρακτηριστικά, τα οποία βρίσκονται σε συστοιχία με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τις δυνατότητες των παιδιών προσχολικής ηλικίας και τις παραδοχές της προσχολικής εκπαίδευσης. Οι όροι «γνωστικό αντικείμενο», «διδακτική πλαισίωση» και «διδασκαλία» δεν αναφέρονται στο νηπιαγωγείο με τη στενή έννοια που προσδιορίζει το περιεχόμενό τους στις επόμενες βαθμίδες. Η χρήση τους συνιστά ως έναν βαθμό «υπέρβαση», η οποία όμως τονίζει την ανάγκη δημιουργίας συνέχειας ανάμεσα στο νηπιαγωγείο και τις άλλες βαθμίδες, καθώς αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου συστήματος και μάλιστα θέτει τις βάσεις για τη μετέπειτα πορεία των παιδιών σε αυτό. Στο πλαίσιο αυτό ο σχεδιασμός του προγράμματος δραστηριοτήτων υιοθετεί τα στάδια του μοντέλου του ανάστροφου σχεδιασμού. Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των Θεματικών Πεδίων και τη μεθοδολογία που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της ανάπτυξης ικανοτήτων σε σχέση με τις Επιμέρους Θεματικές Ενότητες του Προγράμματος Σπουδών, στοιχεία που θα αναλυθούν στο Β΄ Μέρος του Οδηγού Νηπιαγωγού, οι νηπιαγωγοί αναπτύσσουν το εκπαιδευτικό τους πρόγραμμα ενσωματώνοντας το Πρόγραμμα Σπουδών στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της δικής τους τάξης και του δικού τους νηπιαγωγείου.”

================================================

Δείτε όλο τον ΟΔΗΓΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥ εδώ:

Λήψη αρχείου

” Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ

Το νηπιαγωγείο εισάγει τα παιδιά στην πρώτη θεσμοθετημένη βαθμίδα της εκπαίδευσης. Ως σχολικός θεσμός αποτελεί μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις αρχές και το πλαίσιο λειτουργίας του, τα οποία διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία του.

Το νηπιαγωγείο παρέχει ένα δυναμικό ξεκίνημα στη σχολική εκπαίδευση των παιδιών, με μακροπρόθεσμα οφέλη για τα ίδια και την κοινωνία. Δημιουργεί συνδέσεις με τα περιβάλλοντα στα οποία ζει και δραστηριοποιείται το παιδί, με γνώμονα την προαγωγή της μάθησης, της ανάπτυξης και της ευημερίας του. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συνεργασία με το οικογενειακό
περιβάλλον, το οποίο έχει πρωταρχικό ρόλο στη ζωή των παιδιών και είναι άμεσα συνυφασμένο με τη λειτουργία και τους στόχους του νηπιαγωγείου. Η καθολική, ποιοτική εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο θέτει τα θεμέλια για την ανάπτυξη των παιδιών, την κοινωνικοποίηση και την καλλιέργεια βασικών ικανοτήτων που καθορίζουν τη μετέπειτα σχολική πρόοδο. Παράλληλα, συμβάλλει στην αντιμετώπιση ζητημάτων ή περιορισμών που υφίστανται σε σχέση με τη γνωστική, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, υποστηρίζοντας τον αντισταθμιστικό ρόλο του σχολείου.

Η φυσιογνωμία του νηπιαγωγείου προσδιορίζεται από το Πρόγραμμα Σπουδών, το οποίο αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα εργασίας. Καθοδηγείται από την ανάγκη για τον αναπροσανατολισμό της εκπαίδευσης, σύμφωνα με τους αναδυόμενους στόχους και τις εκτιμώμενες απαιτήσεις της κοινωνίας του μέλλοντος.

Λαμβάνοντας υπόψη τις νέες κοινωνικές συνθήκες και τις επιστημονικές εξελίξεις, το Πρόγραμμα Σπουδών του νηπιαγωγείου:

– Στηρίζεται σε σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη και τη μάθηση των παιδιών,
– λαμβάνει υπόψη τις οδηγίες διεθνών οργανισμών και εκπαιδευτικών φορέων, καθώς και τα πορίσματα εμπειρικών ερευνών για την προσχολική εκπαίδευση,
– ανταποκρίνεται στις συνθήκες που διαμορφώνει η σύγχρονη ελληνική κοινωνική και εκπαιδευτική πραγματικότητα, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής προοπτικής της,
– αντανακλά τις εθνικές προτεραιότητες και στόχους για την προσχολική εκπαίδευση,
– αξιοποιεί λειτουργικά, εξελίσσει και συμπληρώνει τα προηγούμενα Προγράμματα Σπουδών του νηπιαγωγείου διασφαλίζοντας την απαιτούμενη συνέχεια,
– υιοθετεί το μοντέλο του ανάστροφου εκπαιδευτικού σχεδιασμού, όπου στο σημείο εκκίνησης βρίσκονται οι ικανότητες που αναμένεται να αναπτυχθούν,
– υπόκειται σε διαμορφωτικές διαδικασίες, καθώς εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται, αξιοποιώντας το ψηφιακό περιβάλλον και τον πολυτροπικό χαρακτήρα της μάθησης,
– έχει υψηλές αλλά και ρεαλιστικές προσδοκίες για όλα τα παιδιά και δίνει έμφαση στον κομβικό ρόλο των νηπιαγωγών για να λάβουν τα κατάλληλα για την ηλικία τους εφόδια και να αναπτύξουν τις ικανότητες που απαιτούνται, ώστε να καταστούν, εν τέλει, δημιουργικοί άνθρωποι και συνειδητοί πολίτες του τόπου τους, του έθνους τους, της Ευρώπης και της οικουμένης.

Το Πρόγραμμα Σπουδών διαμορφώνει το πλαίσιο για τη διασφάλιση της ποιότητας του εκπαιδευτικού προγράμματος, καθώς περιγράφει τους στόχους, τη φιλοσοφία και τις διαδικασίες σχεδιασμού και ανάπτυξης αναπτυξιακά κατάλληλων και πλούσιων σε εμπειρίες και ερεθίσματα μαθησιακών περιβαλλόντων στο νηπιαγωγείο. Είναι ταυτόχρονα ευέλικτο και ανοικτό, καθώς
παρέχει στις/στους νηπιαγωγούς τα εργαλεία εκείνα που επιτρέπουν τη δημιουργική ενσωμάτωση των αρχών του στον σχεδιασμό διδακτικών παρεμβάσεων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σχολικής μονάδας, των παιδιών της τάξης και όλων όσοι εμπλέκονται στη μαθησιακή διαδικασία.

Το Πρόγραμμα Σπουδών διαμορφώνει το κοινό πλαίσιο για την οργάνωση της μάθησης στο νηπιαγωγείο στη βάση των ακόλουθων αρχών:

– Το νηπιαγωγείο θέτει τα θεμέλια για την ανάπτυξη των ικανοτήτων που θεωρούνται βασικές για την επιτυχημένη και δυναμική συμμετοχή του παιδιού στη σύγχρονη κοινωνική ζωή ως ενεργού πολίτη, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής του ωριμότητας.
– Η έμφαση στην καλή γνώση των αναπτυξιακών χαρακτηριστικών των παιδιών προσχολικής ηλικίας, στο πλαίσιο της ολόπλευρης ανάπτυξής τους, στοχεύει στη διαμόρφωση πλούσιων μαθησιακών περιβαλλόντων που σέβονται τον ρυθμό και τον τρόπο που μαθαίνει κάθε παιδί.
– Το παιδί βρίσκεται στο επίκεντρο της μαθησιακής διαδικασίας και έχει ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωσή της χωρίς διακρίσεις, ενσωματώνοντας τις αρχές της ενταξιακής εκπαίδευσης.
– Το παιδί μαθαίνει και αναπτύσσεται καθώς έρχεται σε επαφή με το περιβάλλον, τα αντικείμενα και τις καταστάσεις και αλληλεπιδρά με τους σημαντικούς άλλους. Οι θετικές και υποστηρικτικές σχέσεις αποτελούν τον βασικό μοχλό σε αυτήν τη διαδικασία, καθώς αναγνωρίζεται ο κοινωνικός χαρακτήρας της μάθησης.
– Η επίδραση του πολιτισμού στην ανάπτυξη και τη μάθηση στο νηπιαγωγείο γίνεται αντιληπτή στο πλαίσιο της καθημερινής εμπειρίας και των νοημάτων που προσδίδουν σε αυτήν τα παιδιά, οι οικογένειες και οι νηπιαγωγοί καθώς αλληλεπιδρούν και τη συνδιαμορφώνουν.
– Η προσέγγιση της μάθησης γίνεται με ολιστικό τρόπο προσφέροντας ποικίλα ερεθίσματα που έχουν νόημα για τα παιδιά και δημιουργώντας συνδέσεις με τη σύγχρονη καθημερινή ζωή και την τοπική και ευρύτερη κοινότητα.
– Η φυσική περιέργεια των παιδιών να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους και το παιχνίδι αποτελούν τη βάση για την οργάνωση μαθησιακών καταστάσεων στο πλαίσιο διερευνήσεων που προάγουν την ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων.
– Ο συντονισμός των προσπαθειών και η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην εκπαίδευση του παιδιού, ιδιαίτερα με τις οικογένειες των παιδιών, αποτελούν σημαντική προτεραιότητα του νηπιαγωγείου.
– Οι νηπιαγωγοί προσφέρουν κατάλληλες ευκαιρίες, ώστε τα παιδιά με ποικίλους τρόπους να επικοινωνούν αυτά που σκέφτονται, αυτά που γνωρίζουν και αυτά που μπορούν να κάνουν, παράλληλα αξιολογώντας και ανατροφοδοτώντας τη δράση τους με στόχο την προαγωγή της μάθησης και την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού προγράμματος.
– Η/Ο κάθε νηπιαγωγός, ατομικά αλλά και στο πλαίσιο της ομάδας των εκπαιδευτικών του σχολείου, αποτελεί το κλειδί για τη διασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης στο νηπιαγωγείο στο πλαίσιο ενός κοινού οράματος.”

Όλο το ΠΣ για την ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ εδώ:

Λήψη αρχείου