Το σχολείο μας συμμετείχε σε μία διηπειρωτική εκδήλωση για την ελληνική γλώσσα που μεταδόθηκε ζωντανά διαδικτυακά στις 29-4-2023. Εμπνευστής και ψυχή του εγχειρήματος ο οικονομολόγος κύριος Φίλιππος Τριβιζάς από το Λος Άντζελες. Οι συμμετέχοντες από την Καλιφόρνια και τη Νέα Υόρκη μέχρι το Καστελλόριζο και από την Κίνα μέχρι τον Βόλο ανήκαν στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αφιέρωμα για την ελληνική γλώσσα είχε υλοποιηθεί από τον κ. Τριβιζά με μικρότερη ομάδα και το 2022. Το θέμα της φετινής χρονιάς είχε τίτλο: «Μία γλώσσα … μία αιωνιότητα».
Μετά από συζήτηση της Διευθύντριας Μπέττη-Τζόαν Μούζακ με τις φιλολόγους κυρίες Ελένη Κονιδάρη και Αλεξάνδρα-Μαρία Σβούκη αποφασίστηκε το σχολείο μας να παρουσιάσει κάτι στην ντοπολαλιά και επιλέχτηκε το «Τραούδι του Αϊ Γιωργιού». Πρόκειται για μια παραλλαγή του ακριτικού τραγουδιού της «Αντρειωμένης Λυγερής, της μάνας του Διγενή».
Η Καστελλοριζιώτικη παραλλαγή αναφέρεται σε ένα μικρό τουρκόπουλο, το εγγόνι του βασιλιά, που ερωτεύεται μια ελληνοπούλα, αλλά εκείνη δεν το θέλει. Την κυνηγάει παντού και κείνη για να ξεφύγει τρέχει και φτάνει στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Βουνού. Βρίσκει την πόρτα εφτασφράγιστη και προκειμένου να ανοίξει και να γλυτώσει από το τουρκόπουλο, κάνει διάφορα τάματα στον Αϊ-Γιώργη και, τότε η πόρτα ανοίγει. Μετά από λίγο, φτάνει και το τουρκόπουλο, που βρίσκει, όμως την πόρτα κλειστή. Με τη σειρά του, κάνει διάφορα τάματα στον Αϊ-Γιώργη, μέχρι και να βαπτιστεί και να πάρει το όνομα Γιώργης. Η πόρτα ανοίγει και το τουρκόπουλο αρπάζει την κόρη από την κοτσίδα. Εκείνη του λέει να τις αφήσει την κοτσίδα και να την πιάσει από το χέρι. Το τουρκόπουλο κάνει όπως του λέει και πάνε στον παπά για να τους παντρέψει.
Το Τραούδι του Αϊ Γιωργιού
Ένα μικρό τουρκόπουλλον, του βασιλιά τ’ αγγόνι,
μια ρωμοπούλλαν αγαπά, μα τσείνη δεν το θέλει.
Την τσυνηά στις γειτονιές, την τσυνηά στ’ αμπέλια.
Ρίχτει τα όρη πίσω της τσαι τα βουνά μπροστά της,
τσ’ η μοίρα της την έβγαλε στ’ Αϊ-Γιωργιού την πόρτα.
«Άγιέ μου Γιώργη, αφέντη μου, τσαι χρουσοκαβαλλάρη,
γλύτωσ’ μ’ αφ’ το κακόν Τουρτσίν, που θέλει να με πάρει,
να σε θυμιάζω μάλαμαν, να σε καπνίζ’ ασήμι,
να κάμω το κουβούκλι σου νούλο μαργαριτάρι».
Έννοιξ’ ε πόρτα μουνασή, τσ’ ήμπεν ε κόρη μέσα.
Τρέσει τσαι το τουρκόπουλλο στ’ Αϊ-Γιωργιού την πόρτα.
Βρίσκει την πόρτα σφαλιχτή, σφιχτομανταλωμένη.
«Άγιέ μου Γιώργη, αφέντη μου, τσαι μεαλόχαρέ μου,
δος με την κόρην π’ αγαπώ, δος με τη για γυναίκα,
να δαφτιστώ στη χάρη σου τσαι Γιώργη να με βγάλουν,
να σε θυμιάζω μάλαμαν, να σε καπνίζ’ ασήμι,
να κάμω το κουβούκλι σου νούλο μαργαριτάρι,
να φέρνω μάτσες τα τσεριά, τσαι μάτσες τα λιβάνια,
τσαι με τα βουαλόπετσα να κουαλώ το λάδι».
Έννοιξ’ ε πόρτα μουνασή τσ’ ηβγεν ε κόρη έξω,
σουντίζει το τουρκόπουλλον αφ’ το βρουλίν την πιάννει.
«Άφσ’ με Τούρκ’, αφ’ το βρουλίν τσαι πιασ’ μ’ απού το σέρι».
Αφήνει την αφ’ το βρουλιν, πιάννει την αφ’ το σέρι,
τσαι στον παπάν την έφερε για να την κάμει ταίρι.
Η κα Σβούκη πρότεινε να γίνει απόδοση των στίχων και στην νοηματική. Ανέλαβε να εκπαιδεύσει τους μαθητές της Α΄ λυκείου Άλλα Μελίνα, Καλόμοιρου Αναστασία και Καμπότσι Μπεκίμ (Παναγιώτη). Η Μελίνα και η Αναστασία έκαναν την απόδοση στη νοηματική, ενώ ο Παναγιώτης ανάγνωσε το ποίημα. Η κα Κονιδάρη βοήθησε στην προετοιμασία των μαθητών/μαθητριών.
Το βίντεο υπάρχει στον παρακάτω σύνδεσμο: