Σήμερα 30 Ιανουαρίου 2024, ημέρα εορτασμού των Τριών Ιεραρχών, το σχολείο μας πραγματοποίησε δράσεις και εορταστικές εκδηλώσεις για την προσφορά των Τριών Ιεραρχών στα Γράμματα.
Κατά τις δύο πρώτες ώρες οι μαθητές του Παιδικού σταθμού, του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού Σχολείου Χαλκιάδων και του Γυμνασίου Φιλοθέης ενώθηκαν κάτω από τη σκέπη του Ιερού Ναού Αγίου Κωνσταντίνου Φιλοθέης Άρτας, με την ευλογία του πατέρα Βασιλείου. Το παρών στον εκκλησιασμό έδωσαν και οι αντιπροσωπείες της σημαίας του Γυμνασίου και του Δημοτικού σχολείου.
Μετά την επιστροφή μας στο σχολείο, ο κ. Ζάβαλης εκπαιδευτικός μας, παρουσίασε ένα σπάνιο ντοκιμαντέρ για το βίο και το έργο των τριών ιεραρχών και τον ευχαριστούμε θερμά για όσα μάθαμε μέσα από την παρουσίασή του.
Βασίλειος ο Μέγας
Ο Άγιος Βασίλειος ή Βασίλειος Καισαρείας, υπήρξε επίσκοπος Καισαρείας και θεωρείται Πατέρας της Εκκλησίας και ένας εκ των μεγαλύτερων θεολόγων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η συμβολή του στην χριστιανική θεολογία θεωρείται κεφαλαιώδης ενώ σ΄ αυτόν αποδίδεται και η «θεία λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου». Ο Μέγας Βασίλειος σπούδασε στην Αθήνα και θεωρούσε πολύ σημαντική τη μελέτη των κλασσικών συγγραφέων και της ελληνικής φιλοσοφίας, φυσικά υπό το χριστιανικό πρίσμα. Η συμβολή του στην ανάπτυξη των γραμμάτων και της φιλανθρωπίας τον κατέστησαν μια από τις μεγαλύτερες μορφές της Χριστιανικής παράδοσης.
Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Θεωρείται πως η γλώσσα του «έσταζε μέλι» καθώς υπήρξε ο πιο χαρισματικός ρήτορας της εποχής του. Διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη της φιλανθρωπίας. Μάλιστα τα ημερήσια συσσίτια που οργάνωσε έτρεφαν 7.000 ανθρώπους!
Στον τομέα της φιλοσοφίας, μπορεί να απέρριπτε τις θεωρίες των αρχαίων Ελλήνων περί Θεού ωστόσο δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει τις εργαλειακές μεθόδους της φιλοσοφίας τους προκειμένου να αναπτύξει μια συστηματική θεολογία.
Στη ζωή του υπήρξε υπόδειγμα ασκητή ενώ δεν παρέλειπε να καταδικάζει εκείνους τους ιερείς που πλούτιζαν από την ιδιότητά τους. Ήταν τέτοια η σκληρή κριτική που ασκούσε στους Αυτοκράτορες, που τελικά η αυλή τον κυνήγησε και τον εξόρισε. Όμως η φήμη του τον ξεπέρασε αφού θεωρείται Άγιος από όλες σχεδόν τις χριστιανικές ομολογίες.
Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός
Γνωστός και με το προσωνύμιο «θεολόγος», ο Γρηγόριος υπήρξε Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα. Η επιρροή του στην Τριαδική θεολογία θεωρείται τόσο σημαντική που έγινε γνωστός ως «Τριαδικός Θεολόγος». Τα περισσότερα από τα έργα του επηρεάζουν τους σύγχρονους θεολόγους, ειδικά όσον αφορά τα τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Υπήρξε φίλος του Μεγάλου Βασιλείου καθώς και του αδελφού του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης.
Ήταν σφοδρός οπαδός των γραμμάτων και επιθυμούσε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ελληνόφωνων και λατινόφωνων θεολόγων της εποχής του. Εκτός από εξαιρετικός θεολόγος όμως, υπήρξε και πολύ καλός ποιητής, αφού έγραψε αρκετά ποιήματα με θεολογικά και ηθικά θέματα.
Πηγή: www.iefimerida.gr
Το απολυτίκιο των τριών ιεραρχών
Τούς Τρεῖς Μεγίστους Φωστῆρας τῆς Τρισηλίου Θεότητος,
τούς τήν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας,
τούς μελιῤῥύτους ποταμούς τῆς σοφίας,
τούς τήν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας,
Βασίλειον τόν Μέγαν, καί τόν Θεολόγον Γρηγόριον,
σύν τῷ κλεινῷ Ἰωάννη, τῷ τήν γλῶτταν Χρυσοῤῥήμονι,
πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν·
αὐτοί γάρ τῇ Τριάδι, ὑπέρ ὑμῶν ἀεί πρεσβεύουσιν.
Μετάφραση
Όλοι όσοι θαυμάζουμε τους λόγους
των τριών μεγάλων Φωστήρων
της τρισυπόστατης θεότητας,
δηλαδή το Μέγα Βασίλειο, το Γρηγόριο το θεολόγο
και τον ξακουστό Ιωάννη που το στόμα του έβγαζε χρυσάφι,
ας τους τιμήσουμε με ύμνους.
Γιατί αυτοί φώτισαν την οικουμένη με θείες διδασκαλίες.
Γιατί σαν ποταμοί σοφίας πότισαν όλη την κτίση με τα άγια νερά της θεογνωσίας,
και γιατί αυτοί μεσολαβούν και παρακαλούν πάντα την Αγία Τριάδα για μας.
Το απολυτίκιο σε μέλος
Το απολυτίκιο σε παραλλαγή
Λίγα λόγια για τη βυζαντινή μουσική
Η βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική είναι φωνητική (δε χρησιμοποιεί μουσικά όργανα) και μονοφωνική. Οι μελωδίες της συνοδεύονται μ’ ένα συνεχόμενο φθόγγο, το ίσο.
Οι φθόγγοι της βυζαντινής μουσικής Πα, Βου, Γα, Δι, Κε, Ζω, Νη έχουν πάρει τα ονόματά τους από τα εφτά πρώτα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου:
Στο γραπτό κείμενο, ειδικά σύμβολα, οι μαρτυρίες, δείχνουν από ποιο φθόγγο ξεκινάει η μελωδία:
Στη συνέχεια, σημάδια που ονομάζονται χαρακτήρες ποσότητας, καθοδηγούν τον ερμηνευτή, δείχνοντάς του πόσο θα ανέβει ή θα κατέβει η φωνή του ή αν θα παραμείνει στον ίδιο φθόγγο. Οι χαρακτήρες αυτοί δείχνουν, επίσης, με ποιο τρόπο θα κινηθεί η φωνή, ώστε να αποδώσει όλο τον πλούτο και την ποικιλία των διαστημάτων της βυζαντινής μουσικής.
Στην εικόνα παρουσιάζονται ορισμένοι χαρακτήρες ποσότητας:
Eιδικοί χρονικοί χαρακτήρες αυξάνουν ή διαιρούν τη χρονική διάρκεια. Στην συνέχεια παρουσιάζονται ορισμένοι χρονικοί χαρακτήρες:
Η βυζαντινή παρασημαντική χρησιμοποιείται, επίσης, για την καταγραφή των δημοτικών τραγουδιών.
Πηγή: Μουσική – Α/θμια