Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής
Έζησε ασκητικό βίο στην έρημο και δεν δίστασε να ελέγξει απερίφραστα και κατά πρόσωπο την αδικία και την ηθική υπόσταση των ανθρώπων της εποχής του. Αυτό έγινε αιτία να συλληφθεί και να φυλακισθεί από τον τοπάρχη της Ιουδαίας Ηρώδη Αντύπα, που συζούσε παράνομα με την Ηρωδιάδα, σύζυγο του αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου. Η Ηρωδιάδα έπεισε την κόρη της Σαλώμη να ζητήσει την «κεφαλήν του Ιωάννου επί πίνακι» (Μάρκου στ25) ως δώρο γενεθλίων και ο Ηρώδης Αντύπας για να την ευχαριστήσει διέταξε τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη.
Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής είναι από τους δημοφιλέστερους αγίους στην Ελλάδα. Θεωρείται προστάτης και φύλακας της κουμπαριάς και των νοσούντων από ελονοσία. Το όνομά του αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα βαφτιστικά ονόματα και είναι παράγωγο πολλών επωνύμων. Μεγάλος αριθμός εκκλησιών και ξωκλησιών φέρουν το όνομά του, καθώς και εκατοντάδες οικισμοί. Η μνήμη του τιμάται από τον Χριστιανισμό έξι φορές τον χρόνο:
- 7 Ιανουαρίου, Σύναξη του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου.
- 24 Ιουνίου, Γενέθλιον του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου.
Την παραμονή της εορτής κυριαρχούν πυρολατρικά έθιμα (Φωτιές τ’ Αϊγιαννιού).
- 29 Αυγούστου, Αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Η ημέρα θεωρείται πένθιμη και συνδέεται με αυστηρή νηστεία.
- 23 Σεπτεμβρίου, Σύλληψις Τιμίου Προδρόμου.
Σύμφωνα με το ομώνυμο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, ο Θεός τον διέταξε να πάει στη μεγάλη ασσυριακή πόλη της Νινευή (σημερινή Μοσούλη του Ιράκ) – θανάσιμη εχθρό των Ισραηλιτών- και να προσπαθήσει να φέρει τους κατοίκους της στον ίσιο δρόμο. Ο Ιωνάς απέφυγε να εκτελέσει τη διαταγή του Θεού και έκρινε καλό να πάει σε μία άλλη πόλη, την Θαρσείς (την Ταρτησσό των αρχαίων Ελλήνων) που εντοπίζεται σήμερα στις εκβολές του ποταμού Γουαδαλκιβίρ της Ανδαλουσίας.
Ξεκίνησε, λοιπόν, το ταξίδι του με πλοίο από την Ιόππη (σημερινή Γιάφα του Ισραήλ), αλλά κατά τη διάρκεια του πλου έπιασε μεγάλη τρικυμία. Ο Ιωνάς κρίθηκε ένοχος της θεομηνίας και ρίχτηκε στη θάλασσα, όπου τον κατάπιε ένα μεγάλο κήτος. Μέσα στην κοιλιά του κήτους προσευχήθηκε στο Θεό και ω του θαύματος το κήτος τον εξέμεσε σώο στην ξηρά.
Ο Θεός τον διέταξε να πάει εκ νέου στη Νινευή και να κηρύξει τη μετάνοια. Ο Ιωνάς υπάκουσε, οι Νινευΐτες μετανόησαν και ο Θεός εν τέλει τους συγχώρησε. Ο Ιωνάς, ως Ισραηλίτης, λυπήθηκε για τη σωτηρία των εχθρών της πατρίδας του, αλλά ο Θεός του υπενθύμισε ότι υπήρξε μικρόψυχος και ότι αυτός ως Θεός ενδιαφέρεται για όλα τα δημιουργήματά του.
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ
Ο προφήτης Ησαΐας, Ο προφήτης Ιερεμίας Ο προφήτης Ιεζεκιήλ Ο προφήτης Δανιήλ
ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΣΑΪΑΣ
Ησαΐας (ο προφήτης)
Ο Προφήτης Ησαΐας υπήρξε ο πρώτος μεταξύ των τεσσάρων Μεγάλων Προφητών, ο λαμπρότερος και ο πλέον μεγαλόφωνος από αυτούς. Ήταν γιος του Αμώς, γεννήθηκε στα Ιεροσόλυμα περίπου το 774 π. Χ και το όνομα του σημαίνει «ο Θεός σώζει». Ο Ησαΐας κλήθηκε στην προφητική διακονία του περί το 738 π.Χ.. Η εποχή κατά την οποία έζησε ήταν ιδιαίτερα δύσκολη για το Ισραηλιτικό βασίλειο. Έτσι, το έργο του Προφήτη Ησαΐα, καθ’ όλο το διάστημα της δράσεώς του, ήταν να καυτηριάζει την αμαρτία και ασέβεια, να καταδικάζει αυστηρότατα την αποστασία και την ειδωλολατρία, κυρίως όμως, να ανακαλεί σε μετάνοια και επιστροφή προς τον Θεό. Άξιο αναφοράς είναι πως αυτό που χαρακτηρίζει εντονότερα τον Ησαΐα είναι κυρίως οι πολυάριθμες και καθαρότατες Χριστολογικές Προφητείες του. Φωτιζόμενος από το Πανάγιο Πνεύμα προανήγγειλε την εκ Παρθένου γέννηση του Λυτρωτού, όπως και το Όνομα Αυτού «Εμμανουήλ», το οποίο σημαίνει «ο Θεός μαζί μας». Γι’ αυτό και ονομάσθηκε από τους Πατέρες, «Ευαγγελικός Προφήτης». Το ιερό λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, επί αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’ (408 – 450 μ.Χ.) και κατατέθηκε στο ναό του Αγίου Μάρτυρα Λαυρεντίου, που ήταν πλησίον των Βλαχερνών. Η μνήμη του Προφήτη Ησαΐα τιμάται στις 9 Μαΐου.
Ο Προφήτης Αμώς ήταν βοσκός, αλλά το Άγιο Πνεύμα τον ανέδειξαν σε Προφήτη. Έζησε 800 χρόνια προ Χριστού, και στις προφητείες του χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα και ελέγχει τον αποστάτη από το θέλημα του Θεού, λαό του Ισραήλ.
Παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο μέτα από φοβερό ξυλοδαρμό από τον Οζία, υιό του ειδωλολάτρη ιερέα Αμασία. Το σώμα του κηδεύτηκε στη γενέτειρά του Θεκουέ της Ιουδαίας.
Ο προφήτης Αμώς χαρακτηρίζεται ως ο προφήτης της κρίσεως και της δικαιοσύνης του Θεού.
Η αποκάλυψη του Θεού
Το πιο σημαντικό κομμάτι του κειμένου είναι η αποκάλυψη του Θεού στον Ηλία, που γίνεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο:
- Ο μεγάλος άνεμος, ο σεισμός και η φωτιά: Αυτά τα φυσικά φαινόμενα είναι συνήθως σημάδια της παντοδυναμίας και του μεγαλείου του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη. Ο Ηλίας τα είδε, αλλά ο Θεός δεν ήταν μέσα σε αυτά. Αυτό υποδηλώνει ότι η ουσία του Θεού δεν είναι μόνο στη δύναμη και την καταστροφή, αλλά σε κάτι διαφορετικό.
- Ο «ήχος από ελαφρό αεράκι»: Μετά τα τρομακτικά φαινόμενα, ήρθε ένας ήχος ή μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης, ένας ψίθυρος. Εκεί, σε αυτόν τον ήχο, ο Ηλίας αναγνώρισε την παρουσία του Θεού.
Το βαθύτερο νόημα αυτής της σκηνής είναι ότι ο Θεός δεν εκδηλώνεται πάντα με θεαματικό, βίαιο ή επιβλητικό τρόπο. Η παρουσία του είναι συχνά διακριτική, ήσυχη και απαιτεί προσοχή και εσωτερική ηρεμία για να την αντιληφθεί κανείς. Είναι μια μορφή αποκάλυψης που δεν βασίζεται στην εξωτερική επίδειξη δύναμης, αλλά στην εσωτερική, πνευματική σύνδεση.