Φυσική
Η Γη γυρίζει
Σήμερα, 18 Σεπτεμβρίου 2013, συμπληρώνονται 194 χρόνια από τη γέννηση του Γάλλου φυσικού Φουκώ (Jean Bernard Léon Foucault).
Η google τιμά την επέτειο αυτή με ένα doodle με το διάσημο πείραμά του, το “εκκρεμές του Φουκώ”. Η ιδέα είναι τόσο απλή, όσο και ιδιοφυής:
Αν αφήσουμε ένα απλό εκκρεμές να κάνει ταλάντωση σε ένα επίπεδο, το επίπεδο του εκκρεμούς δεν αλλάζει.
Δηλαδή, αν κρεμάσουμε ένα πινέλο στο βαρίδι του εκκρεμούς, το πινέλο θα πρέπει να “γράφει” στο πάτωμα συνέχεια την ίδια γραμμή.
Μετά όμως από λίγη ώρα, το πινέλο δεν γράφει πια την ίδια γραμμή. Κάτι έστριψε: ή το εκκρεμές, ή … το πάτωμα.
Αφού όμως το εκκρεμές δεν γίνεται να στρίψει, είναι το πάτωμα αυτό που έστριψε – άρα η γη γυρίζει!
Στους πόσους βαθμούς είπαμε ότι βράζει το νερό;
Η θερμοκρασία στην οποία βράζει το -καθαρό- νερό, εξαρτάται από την πίεση.
Είναι εύκολο να το διαπιστώσει κανείς αυτό, αλλάζοντας την πίεση στην οποία βρίσκεται η κατσαρόλα με το νερό που ζεσταίνουμε για να βράσει.
Μια ιδέα είναι ότι αφού η πίεση ελαττώνεται όταν αυξάνεται το υψόμετρο ενός τόπου, για να πειραματιστούμε μπορούμε να πάρουμε τα βουνά.
Η μικρότερη ταινία του κόσμου
Πρόκειται για τη μικρότερη -σε διαστάσεις- ταινία που έγινε ποτέ, αφού έχει μεγεθυνθεί περισσότερο από 100.000.000 φορές.
Κάθε τελίτσα που φαίνεται στην ταινία είναι -μόλις- ένα άτομο!
Σκεφθείτε ότι αν ένα άτομο μεγαλώσει τόσο ώστε να μοιάζει με ένα πορτοκάλι, τότε αντίστοιχα ένα πορτοκάλι θα γίνει σαν ολόκληρη τη Γη!
Μετακινώντας τα άτομα, δημιουργούνται διαφορετικές εικόνες και η μια εικόνα μετά την άλλη γίνονται ταινία.
…και μια σημείωση για τους παρατηρητικούς: Τα κύματα που φαίνονται γύρω από τις τελίτσες στην ταινία, είναι πραγματικά. Δημιουργούνται από τα ηλεκτρόνια του μετάλλου πάνω στο οποίο μετακινούνται τα άτομα.
Εκκρεμή με διαφορετικές συχνότητες
Σε ένα απλό εκκρεμές, η συχνότητα της ταλάντωσης εξαρτάται από το μήκος του νήματος.
Όταν μικραίνει το μήκος, η ταλάντωση γίνεται με μεγαλύτερη συχνότητα.
Τα παρακάτω εκκρεμή, δεν έχουν ίδιο μήκος στο νήμα τους, άρα ούτε και ίδιες συχνότητες.
Μπορεί λοιπόν να μην κινούνται όλα με τον ίδιο τρόπο, κάνουν όμως κάτι πολύ πιο εντυπωσιακό:
Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά.
Ο Ρήγας Βελεστινλής , ο γνωστός ως ο πρόδρομος της ελληνικής επανάστασης του 1821, έγραψε το 1790, στη Βιέννη, το “Φυσικής Απάνθισμα διά τους αγχίνους και φιλομαθείς Έλληνες”.
Οι ελεύθεροι άνθρωποι έχουν σκέψη ελεύθερη, μακριά από προλήψεις και δεισιδαιμονίες. Τι καλύτερο λοιπόν από ένα βιβλίο που εκλαϊκεύει τις φυσικές επιστήμες και με απλή γλώσσα τις παρουσιάζει στους υπόδουλους Έλληνες;
Εξάλλου, στις φυσικές επιστήμες σκεφτόμαστε ελεύθερα και
“όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά”
Ολόκληρο το βιβλίο, μαζί με μια πολύ ενδιαφέρουσα σχετική μελέτη,
μπορείτε να το βρείτε [εδώ]
Άνωση από αλατόνερο
Όταν κάτι βρίσκεται μέσα σε ρευστό, τότε το ρευστό του ασκεί δύναμη προς τα επάνω.
Είναι η γνωστή μας άνωση.
Η άνωση με το βάρος έχουν αντίθετες κατευθύνσεις. Έτσι, αν αλλάζουμε το βάρος στο σώμα αυτό -χωρίς να αλλάζουμε την άνωση- μπορούμε να φτιάχνουμε υποβρύχια, όπως έχουμε ήδη δει.
Στο παρακάτω πείραμα, το ρόλο του υποβρύχιου παίζει το αβγό. Εδώ αντί για το βάρος, αλλάζουμε την άνωση!
Αφού το μέτρο της άνωσης είναι …
…αν βάλουμε αλάτι στο νερό, αυξάνει η πυκνότητα του ρευστού, άρα και η άνωση. Όταν γίνει μεγαλύτερη από το βάρος, τότε το αβγό αναδύεται στην επιφάνεια!
GSF 2013
Η εταιρία Google οργάνωσε τον online επιστημονικό διαγωνισμό για νέους, ξανά και φέτος, με τίτλο Google Science Fair 2013.
Οι συμμετέχοντες πρέπει να είναι μαθητές 13 με 18 ετών μόνοι τους ή σε ομάδες των δύο ή τριών, και το μόνο που πρέπει να κάνουν για να βραβευτούν, είναι:
Να αλλάξουν τον κόσμο.
Απλά πράγματα δηλαδή 🙂
Για όσους θα συμμετάσχουν, εργαζόμαστε με την επιστημονική μέθοδο:
- Ξεκινάμε με μια ερώτηση για τον κόσμο γύρω μας. Χρειαζόμαστε μια πολύ καλή ερώτηση, αλλιώς δεν πρόκειται να αλλάξει ο κόσμος μας!
- Κάνουμε υποθέσεις για το τι μπορεί να είναι η απάντηση στην ερώτηση (βήμα 1).
- Πώς μπορούμε να δούμε αν είναι σωστές αυτές οι υποθέσεις (βήμα 2) ; Τι πειράματα πρέπει να κάνουμε και τι περιμένουμε ότι θα συμβεί;
- Κάνουμε τα πειράματα που χρειάζονται, παρατηρούμε και συγκεντρώνουμε τα αποτελέσματα.
- Αναλύουμε τα αποτελέσματα των πειραμάτων για να δούμε αν τελικά βρήκαμε την απάντηση. Αν κάτι πήγε στραβά, πίσω στο βήμα 2. Αν όλα φαίνονται εντάξει, αλλά πρέπει να σιγουρευτούμε περισσότερο, πίσω στο βήμα 3.
Πληροφορίες για το διαγωνισμό, τον τρόπο συμμετοχής, τα βραβεία και πολλά άλλα, στο site του διαγωνισμού και φυσικά στο σχολείο μας.
Σε όλους τους νέους επιστήμονες, καλή επιτυχία!
Πίεση και αβγά
Γνωρίζοντας τι είναι πίεση, μπορείτε όχι μόνο να ξαπλώνετε σε κρεβάτια με καρφιά, αλλά ακόμα και να περπατάτε πάνω σε αβγά.
Θα πρέπει μόνο να πατάει όλο το πόδι σας πάνω στα αβγά. Έτσι θα είναι μεγάλη η επιφάνεια επαφής των ποδιών σας με τα αβγά, και η πίεση θα κατανέμεται ομοιόμορφα.
Μην το δοκιμάσετε στο σπίτι, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος για 🙂 ομελέτα.
Παιχνίδια με φυσική
Στα παιχνίδια του υπολογιστή, η κίνηση κάτι πολύ σημαντικό.
Για να προσδιορίσουμε σωστά την κίνηση χρειαζόμαστε υπολογισμούς και φυσικά τους νόμους της κίνησης, δηλαδή φυσική! Με απλά λόγια, κάθε παιχνίδι που σέβεται τον εαυτό του, ξέρει φυσική: παίρνει παραμέτρους όπως μάζα, δύναμη, ταχύτητα και άλλα, και υπολογίζει γρήγορα-γρήγορα πώς θα παρουσιάσει στην οθόνη του υπολογιστή κάτι που θα φαίνεται ρεαλιστικό.
Μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας παιχνίδι στο sploder . Εκεί θα βρείτε ένα περιβάλλον για να φτιάξετε παιχνίδια όπου η κίνηση φαίνεται πραγματική, που ξέρουν τους νόμους της κίνησης και λέγονται -πώς αλλιώς- physics puzzle games!
Εικονικά ηλεκτρικά κυκλώματα
Τα ηλεκτρικά κυκλώματα είναι πολύ ενδιαφέροντα,
αλλά γίνονται ακόμη πιο ενδιαφέροντα σε εικονικό περιβάλλον.
Εκεί μπορείτε να δοκιμάσετε διάφορες περιπτώσεις χωρίς να φοβάστε μην “κάψετε” κάτι ή μήπως σας “χτυπήσει” το ρεύμα.
Ένα εντυπωσιακό και πολύ φιλικό περιβάλλον για τις δοκιμές σας είναι το DC/AC Virtual Lab
Καλή διασκέδαση!