«Στήνοντας μια τάξη…έξω από την τάξη»
Η ώρα είναι 9:30.Ο καιρός ,αν και Μάρτιος, ηλιόλουστος να θυμίζει αρχές καλοκαιριού. Η παραλία δίπλα στο κτίριο «Δελφίνι» έρημη να την απολαμβάνουν οι λίγοι κολυμβητές που ξέρουν να εκτιμούν τέτοιες ευκαιρίες για άσκηση, χαλάρωση και ευεξία…Η θάλασσα στέκεται ακίνητη, σαν να αποζητά τα χάδια του ταξιδιώτη από την ανατολή ..Ξαφνικά ακούγονται φωνές…παιδικές φωνές και για την ακρίβεια μαθητικές φωνές.
Εκεί στην άμμο 70 μαθητές/τριες(Ειδικό σχολείο-ΕΕΕΕΚ,15ο Δημοτικό,5ο Δημοτικό) αρχίζουν να συνωστίζονται κάτω από μια ξύλινη πέργκολα. Καθίζουν ήσυχα σε κύκλο σύμφωνα με τις οδηγίες των καθηγητών τους και αρχίζουν να κάνουν μάθημα! Μιλάνε για το περιβάλλον και την για αιώνες επισκέπτη της θάλασσας μας, την χελώνα καρέτα-καρέτα ,ένα από τα πιο εμβληματικά είδη των μεσογειακών και ελληνικών θαλασσών και ένα από τα επτά είδη θαλάσσιων χελωνών που υπάρχουν στον πλανήτη. Τελειώνοντας τις λιτές ομιλίες των μικρών ακολουθούν οι εκπαιδευτικοί τονίζοντας την ανάγκη να μάθουμε να συνυπάρχουμε με σεβασμό με τα άλλα είδη του πλανήτη ώστε να μην χαθεί η φυσική ισορροπία. Στην συνέχεια όλοι σηκώνονται και αφού χωριστούν σε ομάδες ξεκινούν ένα πρόγραμμα ομαδικών παιχνιδιών! Πρώτος κανόνας, φωνάζει ο Καθηγητής Φυσικής Αγωγής: «Βγάλτε όλοι τα παπούτσια σας! Θέλω να αισθάνεστε την μητέρα γη στα πόδια σας».Μονομιάς όλοι μένουν ξυπόλυτοι και δείχνουν περιχαρείς για αυτό…Χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες ανακατεμένοι μεταξύ τους και όχι κατά σχολείο. Στόχος των παιχνιδιών είναι να αναπτυχθούν αισθήματα ομαδικότητας, συνεργασίας και αλληλεγγύης. Οι ομάδες μέσα από σύνθετες δοκιμασίες προσπαθούν να ολοκληρώσουν τις δράσεις όχι σε πλαίσιο ανταγωνισμού και ανάδειξης νικητή, αλλά με σκοπό να πετύχουν όλοι την επίτευξη του στόχου ανεξαρτήτως χρόνου και ανθρώπινου δυναμικού. Ακούγεται να φωνάζει ένας δάσκαλος: «Στόχος μας είναι να μην μείνει κανείς πίσω, εκτός προσπάθειας, να βοηθήσουμε και τον τελευταίο να αισθανθεί ότι ανήκει στην ομάδα μας…Τότε θα έχουμε κερδίσει…».Οι ασκήσεις προχωρούν με επιτυχία χωρίς να μείνει εκτός δράσεων έστω και ένα παιδί. Τα παιδιά προσπαθούν, βοηθούν και ενθαρρύνουν τους πιο αδύναμους σε κάθε ομάδα. Καταλαβαίνουν ότι κανείς δεν πρέπει να μείνει μόνος, ανασφαλής, φοβισμένος ότι θα αποτύχει, εκτός …Αυτή είναι η νίκη! Να αισθάνεσαι την σημασία αυτού που βρίσκεται δίπλα σου, να του απλώνεις το χέρι όπως θα ήθελες να σου απλώσει και αυτός το δικό του, να ακούς το καλό λόγο όπως και εσύ θα ήθελες το δικό του…Μικρές ομάδες συνεργασίας…Μικρές κοινωνίες συνεργασίας….Αυριανοί πολίτες με αίσθημα αλληλεγγύης και συντροφικότητας…Τα παιχνίδια έχουν περίεργα ονόματα: αλυσίδα, στεφάνι, τούνελ, κουβάς, διελκυστίνδα. Δείχνουν παιχνίδια, περνούν όμως μακροχρόνια μηνύματα…Μηνύματα που περικλείουν την ουσία της εκπαιδευτικής προσπάθειας…Στην «ύλη» περιλαμβάνονται: αγάπη, αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση, κοινωνικότητα, αποδοχή της διαφορετικότητας, διαπολιτισμικότητα, περιβαλλοντική συνείδηση…Διαχρονικές θεμελιώδεις αξίες μιας υγιούς κοινωνίας..Μιας κοινωνίας αξιών και όχι ανταγωνισμού. Τα παιδιά αγκαλιάζουν κάθε δράση…Τρέχουν και βουτούν τα πόδια τους στο νερό , γεμίζουν την ατμόσφαιρα με χαμόγελα και φωνές…Δείχνουν τόσο ευτυχισμένα…σαν να τα έχει διαπεράσει μια αόρατη θετική ενέργεια…Η φύση έχει κάνει την δουλειά της…Ακολουθεί ένα μικρό διάλειμμα και στην συνέχεια μια εκπαιδευτικός σκαρφαλωμένη σε ένα ναυαγοσωστικό πύργο αρχίζει να δίνει οδηγίες κρατώντας κάποιο είδος επαγγελματικής φωτογραφικής μηχανής…Φωνάζει: «θέλω να σχηματίσετε μια μεγάλη καρδιά με τα σώματα σας που θα δείχνει το όραμα μας για την κοινωνία…»Η καρδιά των 70 σωμάτων σχηματίζεται σαν τεράστιο ψηφιδωτό στην άμμο…Η καλύτερη φωτογραφία της ζωής μου ψιθυρίζει η καθηγήτρια των εικαστικών…Μετά από αυτό το ιδιαίτερο μάθημα εικαστικών με ένα διαχρονικό και επίκαιρο μήνυμα τα παιδιά αφήνονται να κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα, να παίξουν, να ζήσουν την παιδική τους διάσταση.. Για ώρες ακόμα θα παραμείνουν στην παραλία, φτιάχνοντας κατασκευές στην άμμο, πλατσουρίζοντας με τα πόδια στην ακροθαλασσιά, χαζεύοντας κοχύλια, παίζοντας μπάλα… Η κούραση και η βαρεμάρα δεν υπάρχουν σε αυτή την τάξη…Αυτή η τάξη μαθαίνει μαθήματα ζωής χωρίς να κουράζει…Κανείς δεν θέλει να τελειώσει το μάθημα σήμερα! Τυχερά παιδιά σκέφτηκα που έχουν καθηγητές που τους χαρίζουν τέτοιες στιγμές….
Η παραπάνω περιγραφή είναι αληθινή και υλοποιήθηκε στις 28/3/14 στο πλαίσιο των δράσεων αγωγής υπαίθρου που υλοποιεί το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Ρεθύμνου με στόχο την απόκτηση ατομικών (αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, αποδοχή προκλήσεων, ψυχικού σθένους) και κοινωνικών δεξιοτήτων (ομαδικότητα, συνεργασία ,αποδοχή και επίλυση ομαδικών προβλημάτων από τους μαθητές, ευαισθησία για το περιβάλλον). Η αγωγή υπαίθρου ,ένα αντικείμενο που τώρα γίνονται δειλές προσπάθειες για την ένταξη του στην Ελληνική εκπαίδευση , εκλαμβάνεται ως εκπαιδευτική δραστηριότητα που σχετίζεται με την ύπαρξη, την παραμονή, την κίνηση και την μάθηση σε υπαίθριο χώρο. Παρέχονται μέσω αυτής ευκαιρίες για την παροχή γνώσεων από την πραγματική ζωή και τις καταστάσεις της, ωθώντας στην βαθύτερη κατανόηση των ανθρώπινων σχέσεων, αλλά και της σχέσης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον .Τα οφέλη από την ενασχόληση με αυτό το εκπαιδευτικό κομμάτι είναι τεράστια για μικρούς και μεγάλους. Δυστυχώς η επικρατούσα μέχρι τώρα αντίληψη στην Ελλάδα δεν είχε ευνοήσει την ανάπτυξη της παρόλο που επικρατούν ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες. Οι συγκεκριμένες δράσεις έχουν ακόμα μεγαλύτερη αξία για τα παιδιά με ειδικές ικανότητες αφού μέσα από αυτές καλλιεργούνται σωματικά και ψυχικά στο να υπερνικούν τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν στην ζωή τους. Τα προγράμματα αγωγής υπαίθρου μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο και πολύτιμη βοήθεια μέσα στο σχολικό πρόγραμμα σπουδών καθώς λειτουργούν έξω από τα όρια και τους περιορισμούς που χαρακτηρίζουν την συμβατική εκπαίδευση στοχεύοντας και προωθώντας την ανάπτυξη ολόκληρης της προσωπικότητας ,ισορροπημένα και ολοκληρωμένα.Αυτή η δυνατότητα, προκαλεί τις υπάρχουσες σχολικές δομές, οι οποίες προετοιμάζουν τους μαθητές για εξετάσεις αντί να τους δίνουν εμπειρίες ζωήςπου μπορούν να τους βοηθήσουν στην ανάπτυξη ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Τα οφέλη από την συμμετοχή σε προγράμματα αγωγής υπαίθρου είναι πολλαπλά (ατομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά) και έχουν καταγραφεί σε αρκετές έρευνες.
Οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής του νομού Ρεθύμνου με σχετικές σπουδές και επιμορφώσεις στο συγκεκριμένο κομμάτι ,έχουν ξεκινήσει μια προσπάθεια διάδοσης της αγωγής υπαίθρου στα σχολεία με μεγάλη ανταπόκριση από εκπαιδευτικούς και μαθητές .Για την ιστορία η ομάδα που οργάνωσε την παραπάνω δράση αποτελούνταν από τους Καθηγητές Φυσικής Αγωγής Λαμπαθάκη Μιχαήλ, Αμπατζίδη Κυριάκο, Σφακιανάκη Χρύσα, Ελένη Ψωμά ,Γκιουλέα Ιωάννη Τσιμπούκα Αργυρώ, δασκάλους και φοιτητές του ΠΚ. Όπως λένε και οι ίδιοι:
Πρέπει πάντα να διδάσκουμε τους μαθητές μας με βιβλία; Ας τους αφήσουμε να κοιτάξουν τα βουνά και τα αστέρια πιο ψηλά, να δουν την ομορφιά του υγρού στοιχείου ,των λουλουδιών ,και των δέντρων στην γή. Τότε θα αρχίσουν να σκέφτονται και η σκέψη είναι η αρχή για μια πραγματική εκπαίδευση.
Το άρθρο αφιερώνεται σε όλους τους εκπαιδευτικούς που μοχθούν για ένα καλύτερο κόσμο