Μπορεί το επάγγελμα να έχει αναβαθμιστεί, η γραμματέας να γίνεται personal ή executive assistant, αλλά η απειλή από την τεχνολογία υπάρχει. Οι εφαρμογές στα smartphones, οι εικονικοί βοηθοί από τη Βομβάη που πληρώνονται με την ώρα και οι περικοπές θέσεων εργασίας.Η γραμματέας έχει πεθάνει. Η τεχνολογία και οι επίπεδες εταιρικές δομές έχουν βάλει αυτή την εργασιακή ομάδα στα σκουπίδια. Στο μέλλον, το ρόλο των προσωπικών βοηθών θα εκτελούν μικροεπεξεργαστές με τηλεχειρισμό. Έχουμε ήδη κάνει τα μισά της διαδρομής μέχρι αυτό το σημείο. Θέλεις να μιλήσεις με τον εμπορικό σου διευθυντή; Το ζητάς από το Siri (εφαρμογή στα smartphone). Θέλεις παρόλα αυτά να έχεις γραμματειακές υπηρεσίες; Τότε προσλαμβάνεις μία εικονική βοηθό από τη Βομβάη ή το Μπρούκλιν με την ώρα.
Στο ρόλο της γραμματέως αποκρυσταλλώνονται οι φόβοι για τον τρόπο με τον οποίο θα επηρεάσουν τεχνολογία και αυτοματισμοί τις υπαλληλικές θέσεις εργασίας. Κάποτε αυτός ήταν φόβος μόνο για τους εργαζόμενους στη βιομηχανία. Σήμερα όμως, τα ρομπότ επελαύνουν και στα γραφεία.
Αντλώντας στοιχεία από την ONS, ο Καρλ Μπένεντικτ Φρέι και ο Μάικλ Όζμπορν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης βρήκαν ότι την περίοδο 2001 – 13, εξαφανίστηκαν 33.000 θέσεις γραμματέων. Κι αυτό ήταν μόνο στο Λονδίνο. Συνολικά την Βρετανία, υπήρξε πτώση 47% που αντιστοιχεί σε 163.000 θέσεις εργασίας που χάθηκαν.
Μεγάλο μέρος βέβαια αποδίδεται στην οικονομική κρίση και την ύφεση, καθώς οι εργοδότες αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε περικοπές και οι γραμματείες από την πλευρά τους αναγκάστηκαν να εργάζονται για περισσότερα από ένα στελέχη.
Έρευνα του Roosevelt Institute καταλήγει ότι οι απώλειες θέσεων εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα κατά τη διάρκεια της ύφεσης αφορούσαν κυρίως υποστηρικτικές θέσεις που καταλάμβαναν γυναίκες, των οποίων τα καθήκοντα μοιράστηκαν στους υπόλοιπους εργαζόμενους.
Παρά την οικονομική ανάκαμψη, η αυτοματοποίηση απειλεί το επάγγελμα των γραμματέων. «Οι γραμματείς είναι ένα επάγγελμα όπου ήδη γίνεται αισθητή η υποκατάσταση της γνωστικής εργασίας από την αυξανόμενη ικανότητα για εξελιγμένους αλγόριθμους»
Αυτό διαφέρει πολύ από το σενάριο που είχε περιγράψει το 1961, το αμερικανικό περιοδικό Today’s Secretary. Τότε αναφερόταν ότι «ο ηλεκτρονικός υπολογιστής» θα επέτρεπε στη γραμματέα του μέλλοντος να ξεκινά τη δουλειά της το μεσημέρι και να έχει μεγάλο διάστημα διακοπών. Εν αντιθέσει με τις ζοφερές προβλέψεις των ερευνητών της Οξφόρδης, αυτό το άρθρο υποστήριζε ότι οι γραμματείς θα παρέμεναν επάγγελμα με μεγάλη ζήτηση.
Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση πιστεύει η Λιν Πέριλ, γραμματέας από την Καλιφόρνια και συγγραφέας του βιβλίου «Swimming in the Steno Pool: A Retro Guide to Making It in the Office». Με την παραδοσιακή έννοια του όρου, η αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα επάγγελμα που βρίσκεται σε παρακμή.Προσφέρει όμως, ακόμη και σήμερα σημαντικές ευκαιρίες.
Ένα χαρακτηριστικό της γραμματειακής δουλειάς που είναι δύσκολο να αντικατασταθεί είναι ότι δίνει στα στελέχη μεγαλύτερο στάτους. Η γραμματέας θεωρείται διακριτικό τιμής και επιτυχίας.
Η κα. Πέριλ επισημαίνει μάλιστα, πως η σχέση της γραμματέως με την τεχνολογία δεν ήταν πάντα κακή. Η γραφομηχανή άλλωστε, ήταν ο βασικός λόγος που κατά τη δεκαετία του 1980, μπήκε στην αγορά εργασίας πρωτοφανής αριθμός γυναικών.
Από τη δεκαετία του 1970, τα πρώτα συστήματα επεξεργασίας λέξεων άρχισαν να διεισδύουν σε αυτό που θεωρείται η καρδιά της γραμματειακής εργασίας: η υπαγόρευση και η πληκτρολόγηση. «Αυτό ήταν καλό, γιατί επέτρεψε στην γραμματειακή εργασία να εξελιχθεί σε κάτι με μεγαλύτερη ποικιλία, περισσότερα διευθυντικά καθήκοντα, ακόμη κι αν σήμαινε ότι θα προσλαμβάνονταν λιγότερες γραμματείς ή εάν κατέστρεφε το λόγο ένα αφεντικό – μία γραμματέας».
Δεν είναι όμως, η μόνη που πιστεύει ότι θα υπάρχει πάντα ζήτηση για γραμματειακές θέσεις. Είναι λογικό για τα ανώτερα κλιμάκια της διοίκησης να έχουν κάποιον που να ενεργεί ως θυρωρός, αλλά και να φροντίζει περίπλοκα αλλά χρονοβόρα καθήκοντα, απελευθερώνοντας έτσι τα χέρια του αφεντικού» εξηγεί.
Διαφορετικοί τίτλοι συνεπάγονται διαφορετικά γραφεία. Οι βοηθοί των στελεχών (executive assistant) μπορεί να διαφέρουν από τις προσωπικές βοηθούς (personal assistant) κατ΄ αρχήν γιατί καλούνται σε συναντήσεις προκειμένου να αντικαταστήσουν το αφεντικό τους.
Σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση Διοικητικών Επαγγελματιών των ΗΠΑ (μέχρι πρότινος γνωστή ως Εθνική Ένωση Γραμματέων) απαιτείται πανεπιστημιακό πτυχίο προκειμένου να γίνει κανείς βοηθός υψηλά ιστάμενου στελέχους.
Η Βικτόρια Ράμπιν, ιδρύτρια του Executive Assistants Organization, αναφέρει πως η τεχνολογία έχει κάνει το ρόλο του «θυρωρού» για την γραμματέα ακόμη πιο σημαντικό, καθώς καλείται να προστατεύσει το αφεντικό της από την πλημμύρα των email. Αναφέρει πως σε πολύ υψηλά επίπεδα, ένας βοηθός στις ΗΠΑ μπορεί να έχει ετήσιες απολαβές ακόμη και 250.000 δολ. συν μπόνους (ενώ ο μέσος μισθός είναι 50.000 με 54.999 δολ.)
Στην ανώτατη βαθμίδα «κάνεις ό,τι απαιτείται για να είσαι απαραίτητος» εξηγεί και συμπληρώνει: «Δεν μπορείς να πάρεις τίποτα επί προσωπικού – ορισμένες φορές λειτουργείς σαν Babysitter».
Ο Στιβ Χάλαμ, γενικός διευθυντής της Page Group δηλώνει πως η διαχείριση της ατζέντας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ρόλους. «Εάν ένας CEO δεν βρίσκεται στο αεροπλάνο στην ώρα του, μπορεί να επηρεαστούν πολλοί» εξηγεί.
Η Σάρα Έβερετ είναι προσωπική βοηθός για τον βετεράνο του private equity, Τζον Μούλτον, επί 30 έτη. Ο ίδιος έχει μία ακόμη προσωπική βοηθό η οποία ασχολείται μόνο με την επιχείρηση Better Capital. Η κα. Έβερετ εξηγεί πως γνωρίζει τον κ. Μούλτον τόσο καιρό που πλέον ξέρει πως σκέφτεται. «Η δουλειά μου μεγαλώνει με τον καιρό. Δεν νομίζω ότι θα έχω ποτέ λιγότερη δουλειά» δηλώνει.
Το επάγγελμα πάντως παραμένει γυναικοκρατούμενο: το 97% των 15.000 μελών της ΙΑΑΡ είναι γυναίκες. Η προσωπική σχέση όμως, μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα. Μία προσωπική βοηθός που εργαζόταν στο Λονδίνο για περισσότερο από 10 χρόνια δηλώνει πως το να εργάζεσαι για έναν CEO μπορεί να αποδειχθεί πολύ δύσκολο. «Έχουν πάντα δίκιο» συμπληρώνει. Αναφέρει μάλιστα ότι ένας εργοδότης είχε απέναντί της «ανάρμοστη συμπεριφορά». Όταν κανείς δεν ήταν στο γραφείο, έκανε την κίνησή του. Δεν ήταν μόνο το θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης. Ήταν και η απογοήτευση που την κατέβαλε. «Με μείωνε, σταμάτησε να μου λέει ευχαριστώ” εξιστορεί η ίδια καταλήγοντας ότι αναγκάστηκε να σταματήσει. Τελικά όμως, ήταν η προσωπικότητα του συγκεκριμένου ανθρώπου που τερμάτισε την γραμματειακή της καριέρα. «Ήταν η τελευταία σταγόνα» δηλώνει η ίδια.
Πηγή: Euro2day _ Αναδημοσίευση από Financial Times, άρθρο της Emma Jacobs
