Ολυμπιακή εβδομάδα: Τρίτη 17/5 – Ημέρα 2η

Δημοσιεύθηκε 17 Μαΐου 2022 από τον/την ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΛΑΙΟΚΑΤΟΥΝΑΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ

Συνεχίζεται η ολυμπιακή μας εβδομάδα και σήμερα είχαμε 2 συνδέσεις! Η πρώτη ήταν με το Ολυμπιακό Μουσείο Αθηνών και η δεύτερη με τον Παναγιώτη Γκιώνη, αθλητή της επιτραπέζιας αντισφαίρισης (πινγκ-πονγκ)

Συνδεθήκαμε με το χώρο του μουσείου όπου η αρχαιολόγος άρχισε να μας ξεναγεί.

Πρώτα απ’ όλα ακούσαμε τους μύθους γέννησης των Ολυμπιακών αγώνων.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι πρώτοι αγώνες στην Ολυμπία διοργανώθηκαν από ήρωες και θεούς. Στην πρώτη Ολυμπιακή Ωδή του, χρονολογημένη στον 5ο αιώνα π.Χ., ο Πίνδαρος κάνει αναφορά στον Πέλοπα, τον ιδρυτή των αγώνων. Ο Πέλοπας, γιος του Ταντάλου, ήρθε από τη Μικρά Ασία για να συμμετάσχει σε μια αρματοδρομία που είχε οργανώσει ο Οινόμαος, βασιλιάς της Πίσας, στην Πελοπόννησο. Ο Οινόμαος έλαβε ένα χρησμό, σύμφωνα με τον οποίο ο γάμος της κόρης του Ιπποδάμειας θα προκαλούσε το θάνατό του. Έβαλε, λοιπόν, να σκοτώσουν όλους τους μνηστήρες που ήρθαν για να πάρουν μέρος στον αγώνα. Ο Πέλοπας, όμως, με δόλο σκότωσε τον Οινόμαο κατά τη διάρκεια της αρματοδρομίας και παντρεύτηκε την Ιπποδάμεια. Ως βασιλιάς της περιοχής οργάνωσε πρώτος τους αγώνες για να εξαγνιστεί ή, κατά μία άλλη εκδοχή, για να ευχαριστήσει τους θεούς για τη νίκη του. Η διοργάνωση της αρματοδρομίας αποτυπώθηκε στο ανατολικό αέτωμα του ναού του Δία, τον 5ο αιώνα π.Χ. Η Ιπποδάμεια λέγεται ότι για τους ίδιους λόγους θεσμοθέτησε τα Ηραία προς τιμήν της Ήρας. Επρόκειτο για αγώνες δρόμου που τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια με τη συμμετοχή μόνο γυναικών παρθένων.

Ο Ιδαίος Ηρακλής είναι άλλη μια ηρωική φιγούρα που έχει συνδεθεί με τους πρώτους αγώνες. Ο Ηρακλής ήρθε με τους αδερφούς του, τους Κουρήτες, από την Κρήτη, καθόρισε το μήκος του Σταδίου στην Ολυμπία, οργάνωσε έναν αγώνα δρόμου και στεφάνωσε το νικητή με στεφάνι αγριελιάς. Ο Πίνδαρος επίσης καταγράφει ότι ο Θηβαίος Ηρακλής, γιος του Δία, έφερε την αγριελιά από τις υπερβόρειες χώρες, καθιέρωσε τον αγώνα δρόμου, εισήγαγε τη λατρεία του Δία και καθόρισε τα όρια της Ιερής Άλτης.

Ο ιστορικός Στράβωνας αναφέρει ότι οι αγώνες οργανώθηκαν για πρώτη φορά από τους Ηρακλείδες, μετά την κάθοδο των αιτωλοδωρικών φύλων στην Πίσα. Σύμφωνα με αυτή την ερμηνεία, τη λατρεία του Ολύμπιου Δία εισήγαγαν οι ομάδες Αιτωλών που κατέλαβαν την Πίσα υπό τον αρχηγό τους Όξυλο και εγκαταστάθηκαν εκεί κατά την Ύστερη Μυκηναϊκή περίοδο, περίπου το 1200-1100 π.Χ. Αυτή η κατοχή οδήγησε σε συγκρούσεις με τους αυτόχθονες, όπως υποδηλώνει ο μεταγενέστερος ανταγωνισμός ανάμεσα στους Ηλείους που μετανάστευσαν από την Αιτωλία και τους Πισαίους. Σύμφωνα με ένα μύθο των Ηλείων, ο Δίας ανέλαβε τον έλεγχο του ναού και ίδρυσε τους αγώνες. (πηγή: ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού)

Η αρπαγή της Ιπποδάμειας από τον Πέλοπα. Παράσταση από αττικό ερυθρόμορφο αμφορέα. Περίπου 410 π.Χ.

Κατόπιν η αρχαιολόγος μας έδειξε έναν παναθηναϊκό αμφορέα (μελανόμορφο αγγείο γεμάτο λάδι, υψηλής τέχνης)- βραβείο του νικητή, που από τη μία πλευρά απεικονιζόταν πάντα η θεά Αθηνά και από την άλλη το άθλημα στο οποίο διακρίθηκε αυτός που έπαιρνε το βραβείο.

Συνεχίζοντας την ξενάγηση, είδαμε ένα διαδραστικό πίνακα ο οποίος ανάλογα με την εποχή που επέλεγες, σου εμφάνιζε τα μέρη από τα οποία προέρχονταν οι αθλητές που έπαιρναν μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες.

Ακολούθησε ένα βίντεο αναπαράστασης του χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας

Στη συνέχεια μιλήσαμε για τα αθλήματα των Ολυμπιακών αγώνων, στα οποία έπαιρναν μέρος μόνο άντρες:

Οι αγώνες δρόμου. Ο Παυσανίας μνημονεύει επίσης τον αγώνα δρόμου των «Ηλείων παρθένων», οι οποίες έπαιρναν μέρος ντυμένες με έναν κοντό χιτώνα, τον δεξιό ώμο γυμνό και τα μαλλιά λυτά.

το άλμα (το οποίο ήταν στατικό, δηλαδή οι αθλητές δεν έπαιρναν φόρα αλλά κρατούσαν στα χέρια τους αλτήρες)

ο δίσκος (υπήρχε μόνο ένας δίσκος τον οποίο χρησιμοποιούσαν με τη σειρά όλοι οι αθλητές),

το ακόντιο (στη μέση του ακοντίου υπήρχε μια δερμάτινη θηλιά για να το κρατάνε σταθερά),

η πάλη

το πένταθλο (που περιελάμβανε τα 5 αθλήματα που έχουμε αναφέρει ως τώρα),

η πυγμαχία (τύλιγαν τα χέρια τους με λωρίδες από δέρματα ζώων),

το παγκράτιο (ένας συνδυασμός πάλης και πυγμαχίας),

οι αρματοδρομίες και οι ιπποδρομίες (νικητής θεωρούνταν ο ιδιοκτήτης του αλόγου κι όχι ο αναβάτης, γι΄αυτό και υπήρξαν και γυναίκες ολυμπιονίκες).

Περισσότερα για τα αγωνίσματα εδώ και εδώ

Έπειτα μιλήσαμε για τους κριτές των αγώνων που ονομάζονταν Ελλανοδίκες

και για τους κανόνες που ακολουθούνταν π.χ. όταν ένας αθλητής σήκωσε το δάχτυλο σήμαινε πως παραιτούνταν, απαγορεύονταν τα δαγκώματα κλπ.

Μιλήσαμε για την προθέρμανση των αθλητών οι οποίοι άλειφαν το σώμα τους με λάδι το οποίο φυλάσσονταν σε μικρά αγγεία και τρίβονταν για να ζεστάνουν τους μύες τους

και για το λουτρό όπου με το κάτωθι εργαλείο αφαιρούσαν τη σκόνη και το λάδι από το σώμα τους.

Τέλος αναφερθήκαμε στο βραβείο των Ολυμπιακών αγώνων, τον κότινο, που ήταν ένα στεφάνι φτιαγμένο από την Καλλιστέφανο αγριελιά η οποία βρισκόταν δίπλα στο ναό του Δία και 1 παιδί έκοβε με ένα χρυσό ψαλίδι τόσα κλαδιά όσα ήταν τα αγωνίσματα για να φτιαχτούν αντίστοιχα στεφάνια.

Στο τέλος της σύνδεσης μας προέτρεψαν να πάρουμε μέρος σε ένα κουίζ on line. Κάναμε μια σύντομη προσπάθεια γιατί δεν υπήρξε πολύ χρόνος.

Δεν τα πήγαμε άσχημα. 9 στα 10!

Το κουίζ, για όποιον θέλει να παίξει, είναι εδώ :Κουίζ για τους Ολυμπιακούς αγώνες

Αυτά από τις 8:20-9:00. Στις 10 συνδεθήκαμε με τον κο Παναγιώτη Γκιώνη αθλητή της επιτραπέζιας αντισφαίρισης (πινγκ πονγκ) ο οποίος συμμετείχε σε 5 ολυμπιακούς αγώνες, έχει συμμετάσχει σε 16 παγκόσμια πρωταθλήματα και 15 ευρωπαϊκά και φυσικά έχει στην κατοχή του αρκετά μετάλλια. πρόκειται για έναν πολύ έμπειρο αθλητή, ο οποίος μάλιστα μας είπε ότι είναι οδοντίατρος.

Ο κος Γκιώνης επί τω έργω:

Κι εδώ τον ακούμε να μας λέει δυο λόγια στην αρχή της σύνδεσής μας.

Μετά από αυτή την εισαγωγή, ο αθλητής απάντησε στις ερωτήσεις που τα περισσότερα σχολεία έστελναν γραπτώς. Μία απ’ αυτές ήταν και η δική μας, το κατά πόσο μπορεί να παίξουν πινγκ πονγκ άνθρωποι με προβλήματα όρασης και η απάντηση ήταν ότι φυσικά εξαρτάται από το μέγεθος του προβλήματος καθώς το συγκεκριμένο άθλημα απαιτεί πολύ καλό οπτικό και σωματικό συγχρονισμό.

Μας άρεσε πολύ! Και περισσότερο μας άρεσε ο κος Γκιώνης ο οποίος, χωρίς ίχνος έπαρσης και βασισμένος μόνο στην εμπειρία του, που είναι αλήθεια πολύ πλούσια, απάντησε στις ερωτήσεις μας με απλό και ειλικρινή τρόπο.

Περισσότερες πληροφορίες για τον κο Γκιώνη εδώ και εδώ

Δεν μπορούμε να πούμε, ήταν μια γεμάτη μέρα. Και για να είναι ολοκληρωμένη αφιερώσαμε το τελευταίο μισάωρο στο να κατέβουμε στην αίθουσα ψυχαγωγίας και να παίξουμε, τι άλλο; Πινγκ πονγκ!

Άλλωστε η επιλογή να συνδεθούμε με το συγκεκριμένο αθλητή έγινε λόγω της ύπαρξης του πινγκ πονγκ στην κάτω αίθουσα κι του ότι οι μαθητές μπορούσαν να επιδοθούν σ΄αυτό το άθλημα!

Η συνέχεια αύριο!

Ολυμπιακή εβδομάδα: Δευτέρα 16/5- Ημέρα 1η

Δημοσιεύθηκε 16 Μαΐου 2022 από τον/την ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΛΑΙΟΚΑΤΟΥΝΑΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ

Με μεγάλο ενθουσιασμό δηλώσαμε συμμετοχή στην Ολυμπιακή Εβδομάδα που διοργανώνει η Ελληνική Ολυμπιακή Ακαδημία σε συνεργασία με το ΥΠΑΙΘ και προάγει τις αξίες του αθλητισμού και των Ολυμπιακών αγώνων, και δεν διαψευστήκαμε στις προσδοκίες μας!

Η πρώτη μέρα ήταν φανταστική! Μέσα στο χρονοδιάγραμμα, χωρίς καθυστερήσεις, 2 αρχαιολόγοι μας ξενάγησαν, η μεν πρώτη στο χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας, ο μεν δεύτερος στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας. Πάμε λοιπόν να δούμε ένα μέρος αυτών που ζήσαμε σήμερα!

Ξεναγώντας μας στον αρχαίο χώρο, η αρχαιολόγος ξεκίνησε από το Φιλιππείο, το μοναδικό κυκλικό οικοδόμημα της περιοχής αφιερωμένο στον Δία από τον Φίλιππο Β’ και ολοκληρωμένο από τον γιο του, Αλέξανδρο τον Μέγα.

Προχωρήσαμε στο ναό της Ήρας ή αλλιώς Ηραίον, όπου φυλάσσονταν πολλά αναθήματα (αφιερώματα), ανάμεσα στα οποία ήταν ο περίφημος Ερμής του Πραξιτέλη.

Έπειτα μας έδειξε το βωμό της Ήρας όπου εκεί γίνεται στη σύγχρονη εποχή η αφή της Ολυμπιακής Φλόγας που σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη των Χειμερινών και των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων.

Είδαμε τον Κρόνιο Λόφο, που το όνομά του το έδωσε ο Ηρακλής προς τιμήν του θεού Κρόνου.

Ύστερα από αυτό οδηγηθήκαμε στα ερείπια του Ναού του Δία, του μεγαλύτερου ναού της Πελοποννήσου, ο οποίος είχε ύψος 20,25 μ. και μέσα του βρισκόταν το Χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία φτιαγμένο από το Φειδία,ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου, που δυστυχώς δε σώζεται αλλά γνωρίζουμε την ακριβή του μορφή.

Προχωρήσαμε στις ζάνες, τα χάλκινα αγάλματα που ήταν αφιερωμένα στο θεό Δία και βρίσκονταν λίγο πριν την είσοδο του Σταδίου. Είχαν κτιστεί με χρήματα από τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στους παρανομούντες αθλητές, αλλά δυστυχώς βλέπουμε μόνο τις βάσεις τους.

Οδηγηθήκαμε έπειτα στην είσοδο του σταδίου

και τέλος στο ίδιο το Στάδιο το οποίο είχε χωρητικότητα 45.000 θεατών. Έχει μήκος 192,27 μ.και πλάτος 28 μ. και μπορούν να τρέξουν 20 αθλητές ταυτόχρονα. Από τη μία πλευρά ακουμπάει πάνω στην φυσική πλαγιά του λόφου και από την άλλη πλευρά έχει διαμορφωθεί τεχνητά. Δεν κτίστηκαν ποτέ κερκίδες. Οι θεατές κάθονταν καταγής. Ήταν ο χώρος όπου τελούνταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες καθώς και τα Ηραία, τοπικές γιορτές προς τιμήν της θεάς Ήρας.

Για τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας περισσότερα εδώ

Μετά το τον αρχαιολογικό χώρο ξεναγηθήκαμε στο Μουσείο. Το μουσείο διαθέτει δώδεκα αίθουσες και οργανώνεται θεματικά και χρονολογικά: προϊστορικά, γεωμετρικά και αρχαϊκά, αρχαϊκή και κλασική κεραμική, μνημειακή γλυπτική σε τερακότα, αετώματα και μετόπες του ναού του Διός, η «Νίκη του Παιωνίου» Νίκη, το εργαστήριο του Φειδία, ο Ερμής του Πραξιτέλη, αγάλματα ελληνιστικής, ρωμαϊκής εποχής καθώς και των τελευταίων χρόνων ζωής του ιερού.

Ο αρχαιολόγος μας έδειξε πρώτα πρώτα μια μακέτα του χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας για να αντιληφθούμε πώς ήταν τότε τα κτίρια. (Πραγματικά μας τα έδειχνε καθώς το χέρι του υπάρχει σχεδόν σε όλα τα στιγμιότυπα!)

Έπειτα μας έδειξε όλο το ανατολικό αέτωμα του Ναού του Δία

και τις μετόπες. Μια από τις πιο γνωστές, που υπάρχει και στα σχολικά μας βιβλία, αυτή όπου ο Ηρακλής, βοηθούμενος από τη θεά Αθηνά, κρατάει στους ώμους του τον ουρανό και ο Άτλας του προσφέρει τα μήλα των Εσπερίδων.

Προχωρήσαμε στην Νίκη του Παιωνίου, φτιαγμένη από παριανό μάρμαρο. Έχει συνολικό ύψος 2,90 μέτρα μέχρι την κορυφή των φτερών, ενώ ήταν τοποθετημένο επάνω σε τριγωνικό κίονα ύψους 9 μέτρων, έτσι, συνολικά το ύψος φτάνει τα 12 μέτρα. Είναι η στιγμή που η Θεά Νίκη κατεβαίνει από τον ουρανό στη γη, σταλμένη από τους θεούς για να φέρει την πολυπόθητη νίκη. Πατάει με την άκρη των δακτύλων του ενός ποδιού στη γη ενώ ετοιμάζεται να ακουμπήσει και το άλλο πόδι. Δίπλα της, καταγής, διακρίνεται το κεφάλι ενός αετού, σύμβολο του Θεού Δία.

Συνεχίσαμε με το κράνος του Μιλτιάδη που είναι κορινθιακού ρυθμού και φέρει την επιγραφή «ΜΙΛΤΙΑΔΕΣ ΑΝΕ[Θ]ΕΚΕΝ [Τ]ΩΙ ΔΙ». Είναι δηλαδή το κράνος του Μιλτιάδη, το οποίο ο ίδιος αφιέρωσε στον Δία για να τον ευχαριστήσει για την έκβαση της μάχης του Μαραθώνα. Ο θόλος του κράνους έχει καταστραφεί.

Ο αρχαιολόγος συνέχισε την ξενάγησή του δείχνοντας μας πώς ήταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία

και περάσαμε στον Ερμή του Πραξιτέλη. Ο θεός Ερμής εικονίζεται ως έναν νεαρό, όρθιος, γυμνός άνδρα χωρίς γένια, ο οποίος στηρίζεται στο δεξί πόδι και λυγίζει προς τα πίσω το αριστερό, ακουμπώντας στο έδαφος μόνο τα ακροδάχτυλα. Στο αριστερό χέρι ο Θεός κρατά τον Διόνυσο σε βρεφική ηλικία, ενώ στο δεξί, το οποίο δεν σώζεται ολόκληρο, υποτίθεται ότι κρατούσε σταφύλι, το οποίο προέτεινε με παιγνιώδη διάθεση προς το βρέφος. Η στάση του Ερμή καθιστά απαραίτητη την προσθήκη στηρίγματος, το οποίο έχει την μορφή κορμού και καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από ιμάτιο.

Η λέξη άγαλμα προέρχεται από τη λέξη αγάλλομαι = ευχαριστιέμαι. Το άγαλμα είναι λοιπόν ένα αντικείμενο που μας προσφέρει ευχαρίστηση όταν βλέπουμε πόσο όμορφα είναι σμιλεμένο και πόσο τέλειες αναλογίες έχει. Μην ξεχνάμε ότι το Ερμής του Πραξιτέλη είναι ένα από τα πιο γνωστά αγάλματα της αρχαιοελληνικής γλυπτικής!

Η ξενάγησή μας τελείωσε με την αίθουσα του Νυμφαίου η οποία είχε αγάλματα ρωμαϊκής περιόδου.

Για το Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας περισσότερα εδώ

Όλα αυτά από τις 8:20 – 9.00! Στα πλαίσια του προγράμματος στο τέλος αυτής της πρώτης ημέρας, είπαμε να εντάξουμε κάτι διαφορετικό, μια δραστηριότητα που απαιτεί συνεργασία και ομαδική δουλειά και φυσικά γυμνάζει το σώμα. Έτσι σας παρουσιάζουμε το συγχρονισμένο χορό των μαθητών του σχολείου μας!