Με την άλωση τής Κωνσταντινούπολης το 1453 βασίλεψε ο ήλιος τής λευτεριάς στην Ελλάδα μας. Στη μαύρη εκείνη νύχτα τής σκλαβιάς, για αιώνες μεσουρανούσε η τουρκική ημισέληνος. Οι αγώνες για τη λευτεριά ωστόσο δε σταμάτησαν ποτέ. Δεν έπαψε η ελληνική γη ν’ ανθοβολεί ήρωες και μάρτυρες.

Έτσι με αιματηρές θυσίες πετύχαμε το 1821 την εθνική μας παλιγγενεσία. Το ελληνικό κράτος όμως που ιδρύθηκε το 1830 δεν περιλάμβανε τη Μακεδονία. Τούτο το κάστρο τής Ελλάδας θα στέναζε αλυσόδετο σχεδόν άλλα 100 χρόνια. Κι όμως οι ελπίδες των Μακεδόνων για απελευθέρωση δεν έσβησαν. Παρά τις αποτυχημένες επαναστατικές τους προσπάθειες, συνέχιζαν τους αγώνες για να υποστείλουν μια για πάντα την ημισέληνο από το γαλάζιο ουρανό τής Μακεδονίας.

Η κατάσταση έγινε δυσκολότερη, όταν μετά το 1870 είχαν παράλληλα                    ν’ αντιμετωπίσουν την προπαγάνδα και την τρομοκρατία τής βουλγαρικής εξαρχίας. Τότε οι απλοί κάτοικοι των χωριών τής Μακεδονίας, αλλά κυρίως οι ιερείς και οι δάσκαλοι, οι φορείς τής εθνικής μας κληρονομιάς, έγιναν ο στόχος των Βουλγάρων κομιτατζήδων.

Ο ηρωικός μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης έστειλε προσκλητήριο στην ελεύθερη Ελλάδα για βοήθεια. Γενναία παλικάρια από κάθε γωνιά τής ελληνικής γης, ακόμα και από την τουρκοκρατούμενη Κρήτη, έσπευσαν πρόθυμα να συμπαρασταθούν με αυταπάρνηση στους δίκαιους αγώνες των μακεδόνων οπλαρχηγών.

Οι θυσίες όλων, και ιδιαίτερα τού Παύλου Μελά, πέτυχαν να κάνουν την υπόθεση τής Μακεδονίας υπόθεση τού κάθε Έλληνα.

Όλοι μαζί έδιωξαν το διπλό εχθρό. Όλοι μαζί έφεραν την ανατολή τής λευτεριάς στη Μακεδονία μας.

Την παρουσίαση στα παιδιά έκανε ο συνάδελφος ΒΟΓΙΑΤΗΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ