Μετρήσεις χρόνου – Ένα μικρό παράθυρο στην ιστορία, λίγη θεωρία και… ασκήσεις !!!

Μηχανικό Ρολόι

Οι πρόγονοί μας από την προϊστορική ήδη εποχή άρχισαν να αντιλαμβάνονται τη ροή του χρόνου. Οι άνθρωποι παρακολουθώντας τις αέναες μεταβολές του περιβάλλοντος (φάσεις Σελήνης, εναλλαγή μέρας – νύχτας, διαδοχή εποχών κ.λπ.) κατάφεραν να οικοδομήσουν αργά αλλά σταθερά μία από τις σημαντικότερες έννοιες που διατρέχουν τον ανθρώπινο πολιτισμό: το χρόνο.

Ηλιακό Ρολόι

Σήμερα για τη μέτρηση του χρόνου χρησιμοποιούμε κάποια φαινόμενα που επαναλαμβάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τέτοια φαινόμενα ονομάζονται περιοδικά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εναλλαγή της ημέρας με τη νύχτα που οφείλεται στην αδιάκοπη περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Το εικοσιτετράωρο είναι (περίπου) ο χρόνος που χρειάζεται για αυτήν ακριβώς την περιστροφή.

Κλεψύδρα

Είναι αναμενόμενο λοιπόν η μέτρηση του χρόνου να βασιστεί για πάρα πολλούς αιώνες στις κινήσεις του πλανήτη μας. Σε ένα συγκεκριμένο τόπο ως αρχή της ημέρας θεωρούσαν την χρονική στιγμή που ο Ήλιος «περνάει» από το μεσημβρινό του τόπου. Το χρονικό διάστημα μεταξύ δυο διαδοχικών περασμάτων του Ήλιου από τον μεσημβρινό ενός τόπου ονομάστηκε μέση ηλιακή ημέρα. Ως έτος ορίστηκε το χρονικό διάστημα που χρειάζεται για μία πλήρη περιφορά της Γης γύρω από το μητρικό μας άστρο, τον Ήλιο. Σταδιακά έγινε η διαίρεση του ενός έτους σε 12 μήνες, της ημέρας σε 24 ώρες, της 1 ώρας σε 60 λεπτά, του 1 λεπτού σε 60 δευτερόλεπτα. Σήμερα ο χρόνος υπολογίζεται με πολύ μεγάλη ακρίβεια με το ατομικό ρολόι καισίου.

Στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων η μονάδα μέτρησης του χρόνου είναι το 1 δευτερόλεπτο (second) το οποίο συμβολίζεται με το γράμμα s. Αρχικά το δευτερόλεπτο ορίστηκε έτσι ώστε ένα ημερονύκτιο να διαρκεί 86.400s. Άλλες μονάδες μέτρησης του χρόνου είναι το λεπτό (min) και η ώρα (h). Επίσης χρησιμοποιούμε την ημέρα, την εβδομάδα, το μήνα, το έτος, τον αιώνα και τη χιλιετία.

Από τα πρώτα όργανα μέτρησης του χρόνου ήταν η κλεψύδρα και το ηλιακό ρολόι, όργανα τα οποία δεν ήταν ακριβή. Επίσης χρησιμοποίησαν διάφορους μηχανισμούς με νερό (όπως το υδραυλικό ωρολόγιο του Αρχιμήδη). Το 17^ο αι. ανακαλύφθηκε το μηχανικό ρολόι το οποίο χρησιμοποιούσε ένα απλό εκκρεμές για τη μέτρηση του χρόνου.

[notice]Ένας σημαντικός χρόνος για τους πολίτες της Αρχαίας Αθήνας ήταν ο χρόνος που αγόρευαν οι ομιλητές στην Εκκλησία του Δήμου ή στα Δικαστήρια. Αυτός ο χρόνος ήταν αυστηρά προσδιορισμένος και τον μετρούσαν με υδραυλικά χρονόμετρα, τις «κλεψύδρες». Μια από αυτές αποτελείται από δύο αγγεία, και φέρει το όνομα της Αντιοχίδος φυλής. Η ένδειξη ΧΧ σημαίνει ότι η χωρητικότητα του κάθε αγγείου ήταν 2 χόες (περίπου 6,4 λίτρα), με διάρκεια ροής 6 λεπτά. Μόλις ο ομιλητής άρχιζε την αγόρευσή του, αφαιρούσαν το πώμα και το νερό χυνόταν από το πάνω στο κάτω αγγείο, μέχρι να αδειάσει.[/notice]

[important]Φύλλο εργασίας 2 – μετρήσεις χρόνου – ΣΥΝΟΨΗ[/important]

[warning]Ασκήσεις στη μέτρηση του χρόνου[/warning]