Τα επαναστατικά χρόνια, αποτέλεσαν μία εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για τον ελληνικό λαό. Γι’ αυτό, τα περιθώρια διασκέδασης τον καιρό του διαρκούς αγώνα για την ελευθερία φαίνονταν υπερβολικά στενά. Αν και το μεγαλύτερο πλήθος ιστορικών πηγών παραλείπει τις σκηνές του καθημερινού και κοινωνικού βίου, το αδούλωτο ελληνικό πνεύμα δε σταμάτησε να εξυπηρετεί τις κοινωνικές του ανάγκες.
Κυριότερα μέσα διαφυγής από τη σκληρή καθημερινότητα, ήταν ο χορός και το τραγούδι. Οι παραδοσιακοί χοροί συνδέονταν με πολλές πλευρές της ζωής των Ελλήνων, όπως την επαγγελματική, την πολεμική και την κλέφτικη, ενώ άλλες φορές χρησιμοποιούνταν για καθαρά ψυχαγωγικούς ή ψυχολογικούς σκοπούς. Όσον αφορά το τραγούδι, τα δημοτικά τραγούδια ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με τον επαναστατικό αγώνα. Υπολογίζεται ότι από την περίοδο της επανάστασης μέχρι την απελευθέρωση δημιουργήθηκαν περισσότερα από 300 με 400 τραγούδια. Τα τραγούδια αυτά περιέγραφαν τη ζωή των κλεφτών και διέθεταν έναν ξεσηκωτικό τόνο. Μάλιστα, χαρακτηριστική είναι η εικόνα των στρατιωτών να χορεύουν και να τραγουδούν πριν από μάχες. Σύμφωνα με τον Γάλλο αξιωματικό του ναυτικού Olivier Voutier: «Η έφοδος στο Ανάπλι ορίστηκε για τη νύχτα της 3ης προς 4η Δεκεμβρίου. Η παραμονή της εφόδου πέρασε με τραγούδια και χορό. Ρώτησα τον Έλληνα που μας φιλοξενούσε γιατί οργάνωσε αυτή τη γιορτή. Μου απάντησε με αφέλεια: «Σήμερα ζούμε, αύριο δεν ξέρουμε τι θα γίνουμε. Μπορεί να μας απομένουν μονάχα λίγες ώρες. Ας τις χαρούμε».
Επομένως, δεν είναι τυχαίο που η ελληνική παράδοση δε σταμάτησε ποτέ να εξελίσσεται. Ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές, συνέχισε να ανθίζει, παραδίδοντας έναν τεράστιο πολιτισμικό πλούτο στις επόμενες γενιές.
Πηγές: «Οι Ελληνικοί Χοροί Ιστορική, Πολιτιστική, Κοινωνιολογική και Μουσικοκινητική Γιώργος Χ. Λύκεσας
Εκδόσεις University Studio Press
Β έκδοση, 1993, Θεσσαλονίκη
