Το Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας Παύλου Παν. Βρέλλη βρίσκεται στο ιστορικό Μπιζάνι, εκεί όπου διαδραματίστηκαν οι σφοδρές μάχες κατά την απελευθέρωση της πόλης των Ιωαννίνων τον Φεβρουάριο του 1913. Δημιουργήθηκε από τον γλύπτη Παύλο Βρέλλη, ο οποίος αγόρασε με το εφάπαξ του (ως συνταξιούχος Γυμνασιάρχης το 1982) αυτή την έκταση των 17 στρεμμάτων, και με δική του προσωπική εργασία μεταμόρφωσε τον εξωτερικό χώρο και έδωσε μορφή στο κτίριο και στο εσωτερικό του. Συμπαραστάτες, βοηθοί και αρωγοί στην προσπάθειά του υπήρξαν οι πρώην μαθητές του (μουσείο). Ο λόγος που επέλεξα να επικοινωνήσω με τον υπεύθυνο και απόγονο του ιδρυτή του Μουσείου είναι αρχικά η συμβολή του στη διατήρηση και διάδοση της ιστορίας, αλλά και η άμεση σύνδεσή του με τον μεγάλο Αγώνα της Επανάστασης του ’21, καθώς μεγάλο μέρος των εκθεμάτων είναι αφιερωμένο σε στιγμές της.
Ποιο ήταν το έναυσμα για την ίδρυση του μουσείου; Πόσα χρόνια διήρκησε η κατασκευή του;
Ξεκινώντας μια πρώτη -πειραματική- έκθεση στο χωριό Μουζακαίοι (1975), προκειμένου να υποστηρίξει τη θέση του για το ότι η ιστορία θα έπρεπε να μετουσιώνεται μέσα από βιωματικές εμπειρίες και όχι μόνο να υφίσταται μέσα από προφορικές παραδόσεις ή και γραπτές εξετάσεις, δημιούργησε μια πρώτη ομάδα Ιστορικών παραστάσεων, εμπνεόμενος από την Προεπαναστατική περίοδο του 1821. Οραματιζόμενος ένα πληρέστερο έργο με θεματολογία αντλημένη από την Ελληνική Ιστορία, ξεκίνησε το 1983 να δημιουργεί αυτό το Μουσείο. Το ολοκλήρωσε το 1995.(εξωτερικοί χώροι εσωτερικοί χώροι)
Πόσο εύκολο είναι να κατασκευαστεί ένα κέρινο ομοίωμα; Ποια η διαδικασία που ακολουθείται;
Αν το ομοίωμα σέβεται το μοντέλο και δημιουργείται από έμπειρο, ταλαντούχο και μορφωμένο καλλιτέχνη (ο Παύλος Βρέλλης αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 1954 με Θεωρητικό και Πρακτικό πτυχίο), το μόνο που χρειάζεται είναι 3-5 μήνες προσεκτικής δουλειάς. Πρώτα δημιουργείται ένα πήλινο πρόπλασμα και μετά ένα γύψινο εκμαγείο μέσα στο οποίο χυτεύεται το κέρινο ομοίωμα. Το ρετουσάρισμα, η τοποθέτηση μαλλιών και ματιών και κυρίως η πρόνοιά του που θα ενταχθεί μέσα στο θέμα, είναι εξίσου σημαντικά με την κατασκευή. {Παύλος Βρέλλης Το εργαστήριο}
Πώς πετυχαίνετε να είναι τα εκθέματα τόσο όμοια με τα πραγματικά πρόσωπα;
Όντας ένας μορφωμένος και ταλαντούχος γλύπτης που σέβεται τα θέματά του, διατηρεί την καλλιτεχνική ευσυνειδησία του, επιλέγει τις πηγές του και δουλεύει μόνος, χωρίς εξωτερικούς συνεργάτες, προσπαθώντας να δει πίσω από το φυσικό σώμα, για να περιγράψει το πνεύμα που το κατοικεί.
Ποιες στιγμές και ποια πρόσωπα της Ελληνικής Ιστορίας εκτίθενται στο μουσείο;
Νομίζω ότι είναι πολλά για να τα περιγράψω… θα θέλατε να ρίξτε μια ματιά σε αυτές τις τρεις (κύριες) θεματικές ενότητες; (Οι μικρογραφίες βοηθούν αρκετά.)
Ποιο έκθεμα εντυπωσιάζει περισσότερο τους επισκέπτες;
Μια ερώτηση με πολλές απαντήσεις! Να αναφέρω τη «Σφαγή του Αλή-Πασά», τις «Γυναίκες της Πίνδου», το «Εργαστήρι του Καλλιτέχνη», το «Κρυφό Σχολειό»,… και να αφήσω εσάς να συνεχίσετε με τις δικές σας προτιμήσεις – γιατί αυτές θα είναι και οι πλέον πολύτιμες. Ποιος ξέρει, μετά από χρόνια, όταν θα έχετε μεγαλώσει (και αλλάξει), ίσως να έχουν αλλάξει και αυτές! Το θέμα είναι να θυμόμαστε το πριν, το μετά και το γιατί…
Πώς νομίζετε ότι συμβάλλει το μουσείο στη γνώση και τη διατήρηση της ιστορίας;
Μόνο ο κάθε επισκέπτης μπορεί να το απαντήσει. Μια καθολική προσέγγιση σε αυτή την απάντηση θα ήταν: «γιατί η Ιστορία εμπνέει, (όταν τη σεβόμαστε)».
Ποιες είναι οι εντυπώσεις και τα συναισθήματα που προκαλούνται στους επισκέπτες, τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού, κατά την επίσκεψή τους στο μουσείο;
Σε μικρά παιδιά, το αρχικό δέος διαδέχεται η διάθεση για εξερεύνηση. Σε εφήβους, κυριαρχεί η παρατήρηση (και μερικές φορές κάποια πειράγματα…). Σε ενήλικες, η προσπάθεια για κατανόηση της Ιστορίας αλλά και του Μουσείου (που είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα ένα έργο Τέχνης). Σε ηλικιωμένους, ξαναζωντανεύουν οι παιδικές τους μνήμες, όταν οι ίδιοι (πριν από πολλά χρόνια!) ανακάλυπταν μορφές και γεγονότα της Ελληνικής Ιστορίας.
Ετοιμάζετε κάποια δράση σχετικά με την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση;
Παραμένουμε λειτουργικοί και τα θέματά μας θα παραμείνουν επισκέψιμα. Και μετά το 2021!
