Παραδοσιακή φορεσιά: ένα καλομελετημένο ρούχο

Μαριαλένα Τζελεπίδου

Ακόμα και στις αρχές του 20ου αιώνα, η παραδοσιακή φορεσιά ήταν συνηθισμένη στην ύπαιθρο και τα νησιά, εκτός από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές εξακολουθούσαν να φοριούνται σε πολλές περιοχές και παρουσίαζαν μεγάλη ποικιλομορφία.

Στην παραδοσιακή κοινωνία, η φορεσιά περιέχει ένα μήνυμα ισχυρά κοινωνικό. Τα παιδιά μαθαίνουν από μικρά να ξεχωρίζουν τα σημάδια της κάθε φορεσιάς και να προσλαμβάνουν το μήνυμα αν π.χ. μια γυναίκα είναι ανύπαντρη, παντρεμένη, νιόνυμφη ή μητέρα, ή αν ένας άντρας είναι χωριάτης, ξωμερίτης, γεωργός ή βοσκός.

Οι γυναικείες φορεσιές συνήθως ήταν πιο περίτεχνες από τις ανδρικές. Κάθε γυναίκα αναλάμβανε την ύφανση και τον στολισμό της ενδυμασίας της, καθώς- ιδίως στις φτωχικές κοινωνίες- ήταν κατεξοχήν χειροποίητες. Επίσης, η φορεσιά συνοδευόταν από κοσμήματα. Όσο περισσότερα τα κοσμήματα, τόσο πιο εύπορη η οικογένεια της γυναίκας.

Η φορεσιά χάνει μέρα με τη μέρα έδαφος. Ο βιομηχανοποιημένος ευρωπαϊκός ρουχισμός την αντικατέστησε. Πλέον συνηθίζεται μονάχα σε κάποιους γάμους και πανηγύρια ή φυλάσσεται στοργικά από ηλικιωμένους μέσα σε σεντούκια, σαν μια ξεθωριασμένη, νοσταλγική ανάμνηση.

Όπως ένα δέντρο δεν μπορεί να αναπτυχθεί εάν οι ρίζες του δεν πάνε βαθιά στο έδαφος, έτσι και οι νέες γενιές είναι αναγκαίο να γνωρίζουν για την παράδοση των προγόνων τους, ώστε να μπορούν να χτίσουν αδιάσειστα θεμέλια στις δικές τους μελλοντικές κοινωνίες.