25η Μαρτίου 1821… ημέρα διακήρυξης της Επανάστασης κατά των Οθωμανών Τούρκων και ορόσημο για το ελληνικό έθνος… ή μήπως όχι; Τι έγινε τότε και ποιοι μύθοι περιβάλλουν την εθνική μας εορτή;
Πράγματι, έχουμε διδαχθεί πολλάκις για την ελληνική επανάσταση, χωρίς να γνωρίζουμε τι αληθεύει. Καταρχάς, ο μεγαλύτερος μύθος που την περιβάλλει είναι η ημερομηνία της. Βάσει των ιστορικών βιβλίων, στις 25 Μαρτίου ο Παλαιών Πατρών Γερμανός κήρυξε την Επανάσταση υψώνοντας το λάβαρό της στη Μονή Αγίας Λαύρας. Βέβαια, η επανάσταση είχε ήδη ξεκινήσει σε διάφορα ελλαδικά μέρη. Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου καθιερώθηκε επισήμως το 1838 με το Βασιλικό Διάταγμα από την κυβέρνηση του Όθωνα.
Επιπλέον, μεγάλο ερώτημα του 1821 είναι η θέση της Εκκλησίας. Παρόλη την ταύτιση της επανάστασης με την Εκκλησία, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος Ε’ την αφόρισε, αφού θεωρούσε απροετοίμαστη τη χώρα, αλλά και για να προστατεύσει τη Μικρά Ασία από σφαγές που θα ακολουθούσαν. Ακόμα και μετά τον αφορισμό, ο Πατριάρχης απαγχονίστηκε στις 10/ 4/ 1821.
Από την άλλη, όσον αφορά τον μύθο για τον ρόλο του τεκτονισμού, φημολογείται ότι η Φιλική Εταιρεία είχε οργανωθεί με βάση τα πρότυπά του και πως πολλοί ήρωες και υποστηρικτές της Επανάστασης υπήρξαν ενεργοί τέκτονες. Αυτά τα γεγονότα, ωστόσο, δεν έχουν αποδειχθεί ιστορικά, οπότε η συμβολή του τεκτονισμού δεν μπορεί να ληφθεί ως έγκυρο γεγονός.
Στην πραγματικότητα, η γραμμή ανάμεσα στην αλήθεια και τον μύθο είναι λεπτή και τίποτα δεν αποτελεί ιστορικό γεγονός μέχρι να αποδειχθεί. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε δεκτικοί και υποψιασμένοι, όταν ακούμε μύθους, διότι: συνήθως, όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
Καλή ιστορική αναζήτηση!
Πηγές:
