Ακούγοντας το όνομα Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, οι περισσότεροι πλάθουμε στον νου μας την εικόνα ενός άντρα αρχοντικού, μακρυμάλλη με μεγάλο μουστάκι. Πώς, όμως, μας είναι οικεία η μορφή του, αφού δεν υπήρχε φωτογραφικός φακός να τον απαθανατίσει; Σωστά, κάποιος τον ζωγράφισε. Οι γνωστότερες και σημαντικότερες προσωπογραφίες ηρώων της Επανάστασης είναι αυτές των Καρλ Κράτσαϊζεν και Μπενζαμέν Μαρί.
Ο πρώτος ήταν Γερμανός αξιωματικός, που πολέμησε εθελοντικά στην Ελληνική Επανάσταση, φιλέλληνας και αυτοδίδακτος ζωγράφος. Φιλοτέχνησε πορτρέτα μορφών του αγώνα και φρόντισε να φέρουν την υπογραφή του προσώπου που απεικονίζεται στο καθένα. Το αρχικό ήταν του Γεωργίου Κουντουριώτη, ενώ ακόμη σκίτσαρε τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, μία μέρα πριν τον θανάσιμο τραυματισμό του. Τα λιθογραφήματά του, περνώντας από πολλά χέρια, εν τέλει πουλήθηκαν το 1926 στην Εθνική Πινακοθήκη και σήμερα βρίσκονται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στην Αθήνα, όπου εκτίθενται.
Για πληροφορίες του έργου και της επίσκεψης του Βέλγου διπλωμάτη Benjamin Mary στη χώρα μας, ήρθαμε σε επαφή με το ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου, που με την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Ελλάδος – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο εξέδωσαν βιβλίο με 125 ανέκδοτα σχέδιά του. Κάποια από αυτά απεικονίζουν πληρεξούσιους και θεατές της εθνικής συνέλευσης του 1843 – 1844, όπου παρευρέθηκε. Ήταν ερασιτέχνης και αρκετά από τα σκίτσα του φέρουν υπογραφή του εικονιζόμενου. Το 1992, είχε εκδοθεί ένα άλλο λεύκωμα με προσωπογραφίες γυναικών της ίδιας περιόδου, χωρίς, όμως, να γνωρίζουμε που βρίσκεται σήμερα το πρωτότυπο.
Τα έργα τους αποτελούν εικονογραφικό θησαυρό και για εμάς, τους Έλληνες, έχουν ανεκτίμητη αξία. Το βλέμμα τους λειτούργησε σαν φωτογραφικός φακός και μας χάρισε τις εικόνες των ηρώων της Επανάστασης, στους οποίους οφείλουμε την ελευθερία μας.
Πηγές: βικιπαίδεια
