Το θολωμένο μας μυαλό

editorial
Αλεξάνδρα Δραγάνογλου

«Μια φορά και έναν καιρό, ο Ερυσίχθων, ένας ασεβής άνθρωπος, για να χτίσει ένα παλάτι, βεβηλώνει το ιερό άλσος της θεάς Δήμητρας, κόβοντας μια βελανιδιά, που ήταν αφιερωμένη στη θεά και γύρω της χόρευαν οι Δρυάδες.

Οι θεϊκές προειδοποιήσεις δεν μπόρεσαν να τον μεταπείσουν να αποφύγει την ιεροσυλία. Όταν κάποιος από τους παρισταμένους προσπάθησε να τον σταματήσει, ο Ερυσίχθων τον σκότωσε.

Οι Δρυάδες, βλέποντας με θλίψη κομμένο το ιερό δέντρο του άλσους, ζήτησαν από την Δήμητρα την τιμωρία του. Η Δήμητρα συμφώνησε και ζήτησε από τη μεγαλύτερη εχθρό της, την Πείνα, να κυριεύσει τα εντόσθιά του και τίποτα να μην μπορέσει να τον ανακουφίσει.

Η πείνα του γινόταν όλο και πιο ανυπόφορη. Όλα τα τρόφιμα της Γης δεν του έφταναν. Στο τέλος ο Ερυσίχθων άρχισε να κατασπαράζει τα ίδια του τα μέλη. Αγωνιζόταν να θραφεί, τρώγοντας τις σάρκες του, ώσπου ο θάνατος τον απάλλαξε από την εκδίκηση της Δήμητρας.»

Ένας άνθρωπος, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, θέλησε να ικανοποιήσει τη ματαιοδοξία και την πλεονεξία του και νόμισε ότι μπορεί να βλάψει τη φύση χωρίς να τιμωρηθεί. Ένας άνθρωπος ή ο άνθρωπος;

Επιτρέψτε μου να σας παρουσιάσω τη δική μου άποψη! Αναντίρρητα, ο άνθρωπος «θόλωσε», όταν με τα όπλα της επιστήμης και της τεχνολογίας διαπίστωσε ότι μπορεί να υποτάξει τη φύση· έτσι δεν τη σεβάστηκε, τη μόλυνε, τη ρύπανε και καυχήθηκε για τις «νίκες» του. Και τώρα νομίζει ότι τιμωρείται, γιατί η φύση τον εκδικείται, επικαλούμενος το σχήμα «άτις-  ύβρις- τίσις- νέμεσις». Όμως, δεν αντιλαμβάνεται ότι τιμωρείται από τα ίδια του τα λάθη.

Ο Ερυσίχθων βίωσε το δικό του φρικτό τέλος για τη βέβηλη πράξη του. Ας πάρουμε, λοιπόν, τον μύθο ως παράδειγμα προκειμένου να κατανοήσουμε ότι δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε τη φύση σαν ένα αντίπαλο που πρέπει να υποτάξουμε. Πίσω από το πρόσκαιρο κέρδος και το ατομικό ή κρατικό συμφέρον το μόνο που υπάρχει είναι οι ανεπανόρθωτες ζημιές που προκαλούνται στο περιβάλλον, στον εαυτό μας.

«Κοιμήσου, Περσεφόνη, στην αγκαλιά της Γης, στου κόσμου το μπαλκόνι ποτέ μην ξαναβγείς…» προτρέπει το τραγούδι την κόρη της Δήμητρας, ώστε να μην αντικρίσει την «ασχήμια» στη φύση. Όμως, εμείς οι νεότεροι μπορούμε να της υποσχεθούμε ότι τα πράγματα από εδώ και πέρα θα γίνουν καλύτερα∙ η φύση θα λάβει τη μεταχείριση που της αξίζει…

Εσείς;