Προϊόντα καπνού: Η Επιτροπή δημοσιεύει έκθεση δημόσιας διαβούλευσης στην οποία δόθηκαν 85000 απαντήσεις
Σήμερα η Γενική Διεύθυνση Υγείας και Καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δημοσιεύει τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με την προσεχή αναθεώρηση της οδηγίας περί προϊόντων καπνού. Κατά την εν λόγω δημόσια διαβούλευση συγκεντρώθηκαν 85.000 απαντήσεις, αριθμός άνευ προηγουμένου. Η συντριπτική πλειονότητα των απαντήσεων προήλθε από μεμονωμένους πολίτες, πράγμα που δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει σχετικά με την πολιτική της ΕΕ για την καταπολέμηση του καπνίσματος. Άλλες απαντήσεις προήλθαν από τον ενδιαφερόμενο βιομηχανικό κλάδο, μη κυβερνητικές οργανώσεις, κυβερνήσεις και δημόσιες αρχές.
Το κάπνισμα είναι μακράν η μεγαλύτερη αιτία πρόκλησης ασθενειών, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες μπορούν να αποφευχθούν και εκτιμάται ότι είναι η αιτία θανάτου περισσότερων από 650 000 ατόμων ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι η χρήση του καπνού θα σκοτώσει σχεδόν 6 εκατομμύρια άτομα μόνο το τρέχον έτος. Ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να φθάσει τα 8 εκατομμύρια μέχρι το 2030 αν δεν ληφθούν μέτρα για την ανάσχεση αυτής της ανησυχητικής τάσης. Η ανάγκη για ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ είναι επομένως ιδιαίτερα σαφής. Το περασμένο φθινόπωρο ξεκίνησε μια δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της οδηγίας περί προϊόντων καπνού, στην οποία ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να δώσουν την άποψή τους σχετικά με ορισμένες επιλογές πολιτικής, όπως:
- Υποχρεωτικές εικονογραφημένες προειδοποιήσεις για την υγεία – ή γραφικά – στα πακέτα των προϊόντων καπνού·
- Απλή ή τυποποιημένη συσκευασία·
- Κανονιστική ρύθμιση της περιεκτικότητας των προϊόντων καπνού σε επιβλαβείς και ελκυστικές ουσίες και
- Περιορισμός ή απαγόρευση της πώλησης προϊόντων καπνού μέσω του διαδικτύου και από αυτόματες μηχανές πώλησης.
Οι απαντήσεις διέφεραν σημαντικά μεταξύ τους. Παραδείγματος χάρη, εκείνες που ήταν υπέρ των υποχρεωτικών εικονογραφημένων προειδοποιήσεων υγείας και της απλής συσκευασίας τόνιζαν ότι τα εν λόγω μέτρα θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν σημαντικά το διαφημιστικό αποτέλεσμα της συσκευασίας και να προσφέρουν ίση προστασία για τους ευρωπαίους πολίτες. Οι έχοντες αντίθετη άποψη, αφετέρου, προέβαλαν νομικού περιεχομένου ανησυχίες ισχυριζόμενοι ότι τα εν λόγω μέτρα θα είχαν ελάχιστη ή καθόλου επίδραση στην έναρξη καπνίσματος.
Εκείνοι που τάχθηκαν υπέρ της κανονιστικής ρύθμισης των συστατικών ανέφεραν ότι ο περιορισμός ορισμένων πρόσθετων σε συνδυασμό με άρωμα γλυκού, φρούτου, ανθέων και καραμέλας θα μπορούσε να αποτρέψει τα νεαρά άτομα από την έναρξη της συνήθειας του καπνίσματος και θα διευκόλυνε το ενδοενωσιακό εμπόριο ευθυγραμμίζοντας τους υφιστάμενους εθνικούς ρυθμιστικούς κανόνες αναφορικά με τα συστατικά. Οι αντιτιθέμενοι προέβαλαν την άποψη ότι η κανονιστική ρύθμιση των συστατικών και προσθέτων ελάχιστα θα συμβάλει στην πρόληψη της έναρξης του καπνίσματος από τους νέους και ότι θα μπορούσε να αποτελέσει δυσμενή διάκριση έναντι ορισμένων ποικιλιών και παραγωγών προϊόντων καπνού.
Η έκθεση δημοσιεύεται από τη Γενική Υγείας και Καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα αποτελέσματα της εν λόγω δημόσιας διαβούλευσης θα ληφθούν υπόψη στην πραγματοποιούμενη αξιολόγηση αντικτύπου η οποία εξετάζει τον οικονομικό, κοινωνικό και επί της υγείας αντίκτυπο καθώς επίσης και την σκοπιμότητα διαφόρων επιλογών πολιτικής. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης αντικτύπου θα υποβληθεί μαζί με μια νομοθετική πρόταση που προβλέπεται για το προσεχές έτος.
Ουσία
Το κάπνισμα είναι μακράν η μεγαλύτερη αιτία θανάτων που μπορούν να αποφευχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπεύθυνο για περίπου 650.000 πρόωρους θανάτους ετησίως.
Η ισχύουσα οδηγία για τα προϊόντα καπνού (2001/37/EΚ) χρονολογείται από το 2001. Από τότε, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές επιστημονικές πρόοδοι και διεθνείς εξελίξεις. Ειδικότερα, η ΕΕ και 26 από τα κράτη μέλη της είναι συμβαλλόμενα μέρη στη σύμβαση πλαίσιο της ΠΟΥ για την καταπολέμηση του καπνίσματος (FCTC) που τέθηκε σε ισχύ τον Φεβρουάριο του 2005.
Η αναθεώρηση της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού αποτελεί ανταπόκριση στην εν λόγω εξέλιξη. Ορισμένες από τις τρέχουσες διατάξεις της οδηγίας έχουν τώρα απαρχαιωθεί, οδηγώντας σε σημαντική απόκλιση μεταξύ των νομοθεσιών των κρατών μελών όσον αφορά την παρασκευή, την παρουσίαση και την πώληση των προϊόντων καπνού.
Η αναθεώρηση αποτελεί επίσης ανταπόκριση σε αιτήματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου των Υπουργών καθώς επίσης και στην έκθεση της ίδιας της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας περί προϊόντων καπνού του Νοεμβρίου 2007, που εντόπιζε δυνητικούς τομείς για βελτίωση.
Η δημόσια διαβούλευση διήρκεσε από τις 24 Σεπτεμβρίου 2010 έως τις 17 Δεκεμβρίου 2010. Οι ενδιαφερόμενοι παράγοντες προσκλήθηκαν να απαντήσουν σε πιθανές επιλογές πολιτικής και να δώσουν την γνώμη τους σε έξι βασικούς τομείς: πεδίο εφαρμογής, κάπνισμα χωρίς προϊόντα καπνού, ενημέρωση καταναλωτών, αναφορά συστατικών, ρύθμιση των συστατικών και πρόσβαση σε προϊόντα καπνού.
Διαδικασία / Τι θα γίνει μετά;
Το αποτέλεσμα της δημόσιας διαβούλευσης χρησιμεύει ως ωφέλιμη συμβολή στην υπό εξέλιξη διαδικασία αναθεώρησης της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού.
Πολλοί συμμετέχοντες έδωσαν πολύ λεπτομερείς απαντήσεις, ορισμένες από τις οποίες περιείχαν νέες πηγές πληροφόρησης. Μεγάλο μέρος της εργασίας αυτής θα ληφθεί υπόψη στην πραγματοποιούμενη αξιολόγηση αντικτύπου η οποία εξετάζει τον οικονομικό, κοινωνικό και επί της υγείας αντίκτυπο καθώς επίσης και την νομική σκοπιμότητα διαφόρων επιλογών πολιτικής. Το αποτέλεσμα της ανάλυσης αυτής θα υποβληθεί μαζί με τη νομοθετική πρόταση που προβλέπεται για το προσεχές έτος.
Περαιτέρω πληροφορίες:
Η ισχύουσα οδηγία προϊόντων καπνού (2001/37/EΚ)
Σύμβαση-πλαίσιο της ΠΟΥ για την καταπολέμηση του καπνίσματος
Δεύτερη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή της οδηγίας προϊόντων καπνού
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για περιβάλλον χωρίς καπνό
«Σύσταση του Συμβουλίου των Υπουργών για περιβάλλον χωρίς καπνό»
