Aπόκριες 2025 – Α τμήμα – “Οι Κορδελάτοι από τη Νάξο”

κα Σοφία. κα Λαζαρία, κα Κωνσταντίνα

Μια βδομάδα πριν ανοίξει το Τριώδιο, αναφερόμενη στις Απόκριες που πλησίαζαν και στις διαφορές της αποκριάτικης στολής με τις παραδοσιακές φορεσιές της χώρας μας, πρόβαλα στα παιδιά βίντεο από του Υoutube με χορευτές που φορούσαν διαφορετικές φορεσιές ανά τόπους και εποχές. Τα παιδιά παρατήρησαν διαφορές στα χρώματα, στα υφάσματα, στα “κομμάτια” της φορεσιάς (πουκάμισο, φουστανέλα, βράκα, παντελόνι, φέσι, καπέλα, κ.α). Τότε ήταν που τους μίλησα για διάφορα αποκριάτικα έθιμα που συνηθίζουν μέχρι και σήμερα να αναβιώνουν σε πολλές περιοχές της χώρας μας, με σκοπό οι συμμετέχοντες αλλά και οι θεατές, να διασκεδάσουν, να χαρούν, να υποδεχτούν την Σαρακοστή που ξεκινά με το τέλος της Αποκριάς, την Άνοιξη που ξαναγεννιέται.

Ακολούθησε η προβολή του βίντεο με την παρουσίαση των Κορδελάτων από τη Νάξο, που είχα ετοιμάσει με το τμήμα μου, το σχολικό έτος 2018-2019. Τα παιδιά κατενθουσιάστηκαν με την φορεσιά, τα χρώματα, τις κορδέλες, τα μαντήλια. Ήταν τα ίδια τα παιδιά που ζήτησαν να ντυθούν κι αυτά Κορδελάτοι και Κορδελάτισσες, κι έτσι…..ξεκινήσαμε.

Επισκεφτήκαμε με το Google Earth το νησί της Νάξου. Κάναμε zoom in και zoom out και “γυρίσαμε” το νησί. Μιλήσαμε για τους τουρίστες, που όταν επισκέφτονται ένα μέρος συμβουλεύονται τον χάρτη για να περιηγηθούν στις ομορφιές του τόπου κι αυτό αποτέλεσε το έναυσμα να μιλήσουμε για τις διαφορετικές κατηγορίες χαρτών που υπάρχουν. Αναζητήσαμε στο διαδίκτυο και παρατηρήσαμε τον πολιτικό χάρτη της Νάξου, τον γεωμορφολογικό χάρτη του νησιού αλλά και άλλους θεματικούς χάρτες της νήσου, όπως χάρτης με την χλωρίδα, την πανίδα, με τις παραλίες, με τους αρχαιολογικούς χώρους και τους ναούς.

Μείναμε λίγο παραπάνω στο χαρακτηριστικό αξιοθέατο της Νάξου, τη Πορτάρα. Πρόκειται για την είσοδο του ναού του Ποσειδώνα, που όμως δεν ολοκληρώθηκε ποτέ το χτίσιμο του. Νήπια και προνήπια κλήθηκαν , σαν μικροί αρχιτέκτονες, να χτίσουν μια Πορτάρα στην τάξη μας. Οι ιδέες τους …ακρως ευφάνταστες!!!

Με την κα Κωνσταντίνα, νήπια και προνήπια ετοίμασαν σε ομαδική κατασκευή, τον γεωμορφολογικό χάρτη του νησιού με πλαστελίνη. Ο χάρτης θα αξιοποιηθεί για τον στολισμό της αίθουσας. Για να γράψουν το όνομα του νησιού χρησιμοποίησαν πλαστικές πολύχρωμες χάνδρες που τις στερέωναν πάνω στην πλαστελίνη.

Οι μαθητές κλήθηκαν με την βοήθεια των γονέων τους να αναζητήσουν πληροφορίες για το νησί ή το έθιμο. Καθημερινά παραλαμβάνουμε και αναρτώνται σε εμφανές σημείο στην τάξη οι υπέροχες προσπάθειες των μαθητών μας. Όλα τα παιδιά παρουσιάζουν αυτό που φέρνουν και μας περιγράφουν τον τρόπο που δούλεψαν για να ετοιμάσουν αυτό που μας δείχνουν και καλλιεργώντας τον προφορικό τους λόγο, μας περιγράφουν και όσες πληροφορίες θυμούνται από αυτές που έφεραν.

Σύμφωνα με το έθιμο των Κορδελάτων, προηγείται της ομάδας τους ένας ναύτης, ο οποίος κρατά την σημαία της ομάδας και ακολουθούν οι μουσικοί με τα όργανα τους, που παίζουν ζωντανά για να χορεύουν οι Κορδελάτοι και οι Κορδελάτισσες. Αυτό αποτέλεσε έναυσμα για να ασχοληθούμε με τα μουσικά όργανα, να διαχωρίσουμε και να μάθουμε τις τρεις βασικές κατηγορίες τους, τα κρουστά, τα πνευστά και τα έγχορδα. Στην συνέχεια παίξαμε και δώσαμε περισσότερο έμφαση στα αντιπροσωπευτικά μουσικά όργανα της Νάξου και γενικότερα της νησιωτικής Ελλάδας. Για να αποτυπωθούν περισσότερο στην μνήμη τους διοργανώθηκε προγραφικό κινητικό παιχνίδι, όπου οι μαθητές/τριες κλήθηκαν, χωρισμένοι σε δυο ομάδες, να αντιγράψουν τα ονόματα των συγκεκριμένων μουσικών οργάνων. Για να το κάνουν αυτό έπρεπε να αναζητήσουν το σωστό γράμμα, πάνω από το τραπέζι και να τρέξουν να τοποθετήσουν την κάρτα στη σωστή θέση. Η κάρτα με την ήδη γραμμένη λέξη, τους βοηθούσε να ελέγχουν μόνοι τους, την πορεία της αντιγραφής. Η μια ομάδα έπαιξε με τις λέξεις ΤΣΑΜΠΟΥΝΑ και ΛΑΟΥΤΟ και η δεύτερη ομάδα έπαιξε με τις λέξεις ΤΟΥΜΠΑΚΙ και ΒΙΟΛΙ.

Ζήτησα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προαιρετικά, όποιος γονέας είχε τον χρόνο, στα πλαίσια του ανοίγματος του σχολείου προς την οικογένεια και της συνεργασίας αυτών, που αποτελεί στόχο του προγράμματος προσχολικής αγωγής για το νηπιαγωγείο, να ετοιμάσουν μαζί με το παιδι τους ένα μουσικό όργανο παραδοσιακής μουσικής, από χαρτόκουτα.

Οι κατασκευές που έρχονται καθημερινά στο σχολείο μας εκπλήσσουν με τον καλύτερο τρόπο. Η περηφάνεια δε, η χαρά και ικανοποίηση στα πρόσωπα των παιδιών, όταν παρουσιάζουν την κατασκευή τους, δεν περιγράφεται. Συγχαρητήρια σε όλους !!!

Επειδή όμως υπάρχουν και γονείς που ίσως δεν έχουν τον χρόνο να κατασκευάσουν μουσικό όργανο στο σπίτι, ετοιμάσαμε και χάρτινες κατασκευές -βιολιά για όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες.

Χαρακτηριστικό της φορεσιάς των Κορδελάτων είναι εκτός τις χρωματιστές κορδέλες και τα πολύχρωμα μαντήλια. Νήπια και προνήπια, αφού παρατήρησαν και εντόπισαν στοιχεία στα σχέδια που είχαν εικόνες με μαντήλια στο ίντερνετ, σχεδίασαν και χρωμάτισαν τα δικά τους μαντήλια, πάνω σε λευκά κομμάτια υφάσματος, από σεντόνια, που πάλι μας έφεραν οι πάντα πρόσχαροι, πρόθυμοι και ευγενικοί χορηγοί του τμήματος, οι γονείς.

Οι Κορδελάτοι και οι Κορδελάτισσες, φορούν στο κεφάλι φέσια με λουλούδια οι άνδρες και καπέλα με λουλούδια οι γυναίκες. Το έθιμο στα περισσότερα χωριά διαδραματίζεται αποκλειστικά από άνδρες. Εμείς όμως για ευνόητους λόγους, επιλέξαμε να παρουσιάσουμε το έθιμο από τα χωριά που συμμετέχουν και οι γυναίκες. Οι μικροί Κορδελάτοι και οι μικρές Κορδελάτισσες μου, εννοείται πως ετοίμασαν μόνοι τους τα λουλούδια για τις κεφαλοστολές τους. Ζωγραφική και χαρτοκοπτική με άρτια αποτελέσματα τα παιδάκια μου!!!

Οι δραστηριότητες μας που αντλούνται από το αποκριάτικο έθιμο, συνεχίζονται παράλληλα με τις πρόβες μας για τους χορούς που θα παρουσιάσουμε και τα τραγούδια που θα πούμε. Σε έναν στίχο από τα τραγούδια μας αναφέρεται η Νάξος, ως το νησί της Αριάδνης. Αυτή η πληροφορία ήταν αρκετή για την ενασχόληση μας με τον μύθο του Θησέα και της Αριάδνης.

Παρακολουθήσαμε λοιπόν εκπαιδευτικό βιντεάκι με την ζωή του Θησέα και ακολούθησε η αναδιήγηση της ιστορίας στην ολομέλεια για να θυμηθούμε και να μάθουμε καλύτερα τον μύθο. Η δραματοποίηση που κάναμε στην συνέχεια ήταν πολύ διασκεδαστική, με τα παιδιά να αναλαμβάνουν ρόλους και να εκφράζονται με λίγο παραπάνω έμφαση και χιούμορ. Η δραματοποίηση περιλάμβανε και  την Αριάδνη που έδωσε τον μίτο στον Θησέα, για να μπορέσει να βγει από τον λαβύρινθο, στο παλάτι του Μίνωα. Ο δικός μας Θησέας, στερέωνε τον μίτο, στα χέρια των συμμαθητών του, προκειμένου να μπορέσει να βρει τον δρόμο της επιστροφής. Δυστυχώς επέλεξα μαύρο χρώμα κουβάρι κι έδωσα στα παιδιά και στις φωτογραφίες δεν φαίνεται γιατι μπερδεύεται το ματι με τους αρμούς των πλακιδίων. Ευτυχώς ο Θησέας τα κατάφερε μια χαρά. 😆 😆 😆

Επόμενη δραστηριότητα μας ήταν να ζωγραφίσουν τα παιδιά από έναν Κορδελάτο τα αγόρια και μια Κορδελάτισσα τα κορίτσια.  Εχοντας ήδη παρατηρήσει αρκετές φορές σε βίντεο τους πρωταγωνιστές του εθίμου, τα παιδιά επέλεξαν τα χρώματα τους και ζωγράφισαν. Είχα προηγουμένως επισημάνει ότι οι ζωγραφιές τους θα μπουν σε ψηφοφορία και οι δυο ζωγραφιές με τις περισσότερους ψήφους θα αξιοποιηθούν για να ετοιμάσουμε μια ενημερωτική αφίσα-πρόσκληση για την παρουσίαση του εθίμου, προς τους γονείς του τμήματος. Οι μαθητές/τριες κλήθηκαν να ψηφίσουν με συγκεκριμένα κριτήρια. Επρεπε να ψηφίσουν αυτήν την ζωγραφιά που έμοιαζε πιο αληθοφανής και κοντά στην πραγματική εικόνα του Κορδελάτου και της Κορδελάτισσας. Για να γίνει αυτό χρειάστηκε να ανακαλέσουμε στην μνήμη μας τα χαρακτηριστικά της φορεσιάς του καθενός και να επισημάνουμε αρκετές φορές αυτό που τελικά αναζητούσαμε για να ψηφιστεί (π.χ. χρωματιστές κάλτσες τα αγόρια ή λευκό πουκάμισο τα κορίτσια κ.α.).

Η νικήτριες ζωγραφιές πήραν από 10 ψήφους, σε σύνολο μαθητών της ημέρας 19.

Οι Κορδελάτοι και οι Κορδελάτισσες του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος ψήφισαν και η κα Σοφία ετοίμασε την αφίσα-πρόσκληση για την παρουσίαση του εθίμου.

Για τις ανάγκες της αποκριάτικης ναξιώτικης φορεσιάς μας, τα παιδιά ζωγράφισαν κι έκοψαν και τις γραβάτες τους.

Έχοντας τις προηγούμενες ημέρες ακούσει τον μύθο του Θησέα και της Αριάδνης, δεν μπορούσαμε να μην εντάξουμε και τον προγραμματισμό στις ενασχολήσεις μας. Το εκπαιδευτικό ρομποτάκι μας, η beebot, μεταμορφώθηκε στο καράβι του Θησέα, το οποίο κλήθηκαν οι μαθητές/τριες να κατευθύνουν προς το νησί της Νάξου.

Εκτός από τις γραβάτες νήπια και προνήπια έβαψαν με σφουγγάρια και τα μαντήλια που θα στερεώσουμε στους ώμους τους. Το λευκό ύφασμα προέρχεται από σεντόνια που μας δώρησαν γονείς του τμήματος και τους ευχαριστούμε πολύ γι αυτό.

Και γέμισε ο απλωτός μας ….χρώματα!!!

Οι δραστηριότητες μας συνεχίζονται και αυτή που ακολουθεί στοχεύει να συνδέσει την παράδοση με την σύγχρονη τεχνολογία και τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης. Συνδέθηκα με το Bing Image Creator και ζήτησα από τα παιδιά να μου περιγράψουν την φορεσιά του Κορδελάτου. Τους εξήγησα οτι το συγκεκριμένο εργαλείο θα προσπαθήσει να δημιουργήσει μια εικόνα με τα στοιχεία που θα του δηλώσουμε εμείς. Πληκτρολόγησα την περιγραφή των παιδιών και μέσω τεχνητής νοημοσύνης δημιουργήθηκαν οι παρακάτω εικόνες, τις οποίες πάλι παρατηρήσαμε προσεχτικά και εντοπίσαμε τις διαφορές από την πραγματικότητα αλλά και από αυτό που ζητήσαμε.

Οι Κορδελάτοι στην φορεσιά τους φορούν και κολιέ. Μικρή λεπτομέρεια αλλά τα παιδιά το παρατήρησαν και ζητήσαν να ετοιμάσουν για την φορεσιά τους. Άσκηση λεπτής κινητικότητας και μεγάλης υπομονής, αφού κλήθηκαν να περάσουν πλαστικές χάνδρες μέσα από λεπτή υφασμάτινη κορδέλα. Τα κατάφεραν περίφημα!!!

H κα Κωνσταντίνα ανέλαβε και ετοιμάζει με νήπια και προνήπια την σημαία που θα παραδώσουν οι Κορδελάτοι στον μπροστάρη της ομάδας τους.

Προγραφική και προαναγνωστική δραστηριότητα με τα γράμματα της λέξης ΚΟΡΔΕΛΑΤΟΣ ήταν αυτή που ακολούθησε.

Κάνοντας διαφορετικούς συνδυασμούς και βάζοντας πρώτα ένα παραπονιάρικο γράμμα (σύμφωνο) και δίπλα του ένα φωνακλάδικο (φωνήεν), τα παιδιά έχοντας αναγνωρίσει προηγουμένως τον ήχο των γραμμάτων, προσπαθούσαν να διαβάσουν. Όταν η πλειοψηφία των μαθητών διάβαζε τους συνδυασμούς που τους έβαζα, άφησα τα εκτυπωμένα γράμματα στο πάτωμα και τους ζήτησα να μου γράψουν μόνοι τους τη λέξη ΚΟΡΔΕΛΑΤΟΣ. Για κάθε γράμμα αναζητούσαμε τον ήχο που ακουγόταν και εντοπίζαμε το σωστό γράμμα και το βάζαμε στη σειρά μεχρι να ολοκληρωθεί η λέξη.

Ως επέκταση της δραστηριότητας τους ζήτησα να αντιγράψουν τη λέξη ΚΟΡΔΕΛΑΤΟΣ πλέον στο χαρτί και κάθε γραμματάκι στην συνέχεια να το μετατρέψουν σε ανθρωπάκι. Ακρως διασκεδαστικά και πετυχημένα τα αποτελέσματα!!!

Έτοιμα τα μαντήλια και οι κορδέλες για τους μικρούς Κορδελάτους και τις μικρές Κορδελάτισσες μας!

Η σημαία μας είναι καταπληκτική. Η κα Κωνσταντίνα με την ολομέλεια του τμήματος έκανε πολύ προσεχτική δουλειά. Σφράγισαν το χαρτόνι με σφουγγάρι και διάφορα χρώματα, χρωμάτισαν μετά από προγραφική άσκηση τα γράμματα της λέξης, έκοψαν και κόλλησαν κορδέλες!

Mία ημέρα πριν την παρουσίαση του εθίμου, συντάξαμε στην ολομέλεια και μάθαμε  κι ένα ποίημα για να υποδεχτούμε αύριο τους καλεσμένους μας!!!

“Οι ΚΟΡΔΕΛΑΤΟΙ είμαστε κι έχουμε κορδέλες,

γελάμε και χορεύουμε και κάνουμε και τρέλες.

Από τη Νάξο ερχόμαστε, το όμορφο νησί,

τις ΑΠΟΚΡΙΕΣ να γλεντήσουμε, όλοι εδώ ΜΑΖΙ!!!

Τετάρτη 4/12/2024

Δευτέρα 19/12/2022

“Ντιβητζήδες και καμήλες” εμφανίστηκαν στο νηπιαγωγείο μας. Χορέψαμε όλοι μαζί, τραγουδήσαμε τα Θρακιώτικα κάλαντα, ανταλλάξαμε γιορτινές ευχές!

Παρασκευή, 20 Δεκεμβρίου 2019

Οι Αράπηδες από τον Προφήτη του Δήμου Βόλβης Θεσσαλονίκης μας λένε τα κάλαντα των Φώτων!!!

Δύο ημέρες μετά τη χριστουγεννιάτικη γιορτούλα μας κάνοντας μια πρόβα μόνο , μιας που δεν είχαμε τον χρόνο για κάτι παραπάνω αναπαραστήσαμε, παρουσία των γονέων των μαθητών, ένα έθιμο της Μακεδονίας.

Πρόκειται για  τους Αράπηδες από το παραδοσιακό χωριό Προφήτης του Δήμου Βόλβης, ένα μέρος κοντά στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με τη παράδοση, οι νέοι την ημέρα των Θεοφανίων, μετά τη Λειτουργία και τον Αγιασμό των Υδάτων, μεταμφιεσμένοι ως Αράπηδες κουδουνοφόροι επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού. Φθάνοντας εκεί, πηδούν τρεις φορές για να διώξουν με τον ήχο από τα κουδούνια τους τα κακά πνεύματα. Στην συνέχεια λένε τα κάλαντα, ευχές και κατευθύνονται προς την πλατεία του χωριού, όπου ακολουθεί γλέντι με παραδοσιακά φαγητά, που έχουν ετοιμάσει οι νοικοκυρές και τσίπουρο και βέβαια με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής.

Το έθιμο λέγεται ότι είναι πάρα πολύ παλιό και οτι κρατεί στις μέρες μας από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τότε, προκειμένου να αποφύγουν οι κάτοικοι τις ληστρικές επιδρομές που δέχονταν, φορούσαν μαύρα δέρματα ζώων και χτυπώντας τα κουδούνια τους , τρόμαζαν οι ληστές κι έφευγαν.

Μια άλλη εκδοχή του εθίμου είναι οτι την ίδια περίοδο, οι Τούρκοι συνήθιζαν να αρπάζουν νέες κοπέλες. Για να τους τρομοκρατήσουν αλλά και να μην αναγνωρίζονται, οι κάτοικοι μεταμφιέζονταν σε Αράπηδες. Το έθιμο της ”αρπαγής της νύφης”, αποδίδεται στις μέρες μας με χιουμοριστικό τρόπο και οι Αράπηδες είναι αυτοί που προσπαθούν να φέρουν πίσω στον γαμπρό την νύφη που του άρπαξαν.

Η παραδοσιακή φορεσιά των Αράπηδων περιλαμβάνει πατελόνι και γιλέκο απο δέρμα μαύρου τράγου και κόκκινη πλεκτή εσάρπα. Στη μέση τους κρεμούν πέντε κουδούνια, τη “ντουζίνα” με το “μπατάλι”, να είναι το μεγαλύτερο κουδούνι από ολα. Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι η κεφαλοστολή τους, το “καλπάκι”. Το καλπάκι εκτός από τις χρωματιστές κορδέλες στολίζεται και με την ουρά της αλεπούς, που κρέμεται από την κορυφή του καθώς και το μουστάκι από τις τρίχες αλόγου.

Ερχόμενοι σε επαφή με τις λεπτομέρειες του εθίμου, παρατηρώντας εποπτικό υλικό και κυρίως βιντεάκια από το διαδίκτυο, αποφασίσαμε να ετοιμάσουμε τις δικές μας φορεσιές.

Οι μαθητές έβαψαν τα ξύλα που κρατουν οι Αράπηδες, με χαρτοκοπτική, ζωγραφική και κολάζ επίσης ετοίμασαν την κεφαλοστολή τους, όπως και τα κουδούνια τους. Οι εσάρπες τους είναι από ύφασμα φλις.

Δεν μείναμε όμως στις φορεσιές. Μάθαμε τα κάλαντα των Φώτων της Μακεδονίας και έναν παραδοσιακό χορό της Μακεδονίας, τον κοφτό. Εκτός από τους γονείς που είχαμε καλέσει, πήγαμε στα συστεγαζόμενα δημοτικά σχολεία, ειπαμε τα καλαντα, δώσαμε και πήραμε πολλές ευχές.

Επιπλέον ετοιμάσαμε μικρά βιβλία με την προετοιμασία που κάναμε καθώς και άλλα μικρά βιβλία, ενημερωτικά του εθίμου, τα οποία μοιράσαμε στους γονείς που μας παρακολούθησαν.

Για να ακούσετε τα κάλαντα από τους Αράπηδες του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος ακολουθείστε τον παρακάτω σύνδεσμο

https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2019/12/blog-post_20.html

Παρασκευή, 12 Απριλίου 2019

Οι Κορδελάτοι της Νάξου στο νηπιαγωγείο μας!!!

 

Επιπλέον πατώντας ΕΔΩ μπορείτε να παρακολουθήσετε αποσπάσματα απο την παρουσίαση των Κορδελάτων.

Πέμπτη, 7 Μαρτίου 2019

Πέμπτη, 6 Δεκεμβρίου 2018

Δευτέρα, 3 Δεκεμβρίου 2018

Τετάρτη, 21 Νοεμβρίου 2018

Το έθιμο με τα Πολυσπόρια

Τα Εισόδια της Θεοτόκου, 21 Νοεμβρίου, είναι μια γιορτή που συνδέεται με τη σπορά. Ανάλογα με τον τόπο και τις κλιματολογικές συνθήκες, η σπορά κατά την ημέρα αυτή αλλού είναι στο τέλος και αλλού στο μέσον της. Αν είναι στο τέλος, τότε η ονομασία που αποδίδουν στην Παναγία είναι «Αποσπερίτισσα». Ο λαός θεωρεί την Παναγία, εκτός των άλλων, προστάτιδα της σοδειάς, γι’αυτό κατά την αρχαία συνήθεια, την «πανσπερμία», εισάγει στο ναό πολυσπόρια. Έτσι, προκύπτει και η ονομασία «Πολυσπορίτισσα».

Τα πολυσπόρια

Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια, σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να γίνουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά! Ένα πιάτο το πήγαιναν στην εκκλησία κατά τη λειτουργία και διαβαζόταν. Στη συνέχεια το μοίραζαν στον κόσμο (όπως τα κόλλυβα). Μέρος του κρατούσαν για στο σπίτι. Από αυτό έδιναν στα ζώα που χρησιμοποιούνταν παλιά στο όργωμα και το υπόλοιπο το έριχνε ο γεωργός στο χωράφι.

Πρόκειται για μια αρχαία συνήθεια που δείχνει το σεβασμό των ανθρώπων στη μάνα φύση και στη ζωοδότρα γη. Ο αγροτικός κόσμος ήθελε να ευχαριστήσει τη γη που του χαρίζει καρπούς απαραίτητους για τη ζωή του. Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε από τα αρχαία στα νεώτερα χρόνια. Όμως η  τεχνολογική εξέλιξη, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα βελτίωσαν σημαντικά την απόδοση των αγροτικών καλλιεργειών. Η γη πλέον χαρίζει άφθονους καρπούς στους νεοέλληνες αγρότες. Έτσι, δεν υπάρχει η ανάγκη να την εξευμενίσουν με διάφορα έθιμα… Πολλά από αυτά παραμελήθηκαν και ξεχάστηκαν….

https://www.topoikaitropoi.gr/ithi-kai-ethima/to-ethimo-me-ta-polisporia-21-noemvriou-ta-isodia-tis-theotokou/

Επειδή στο 9ο νηπιαγωγείο Περάματος αγαπάμε την Παράδοση του τόπου μας, οι μαθητές σήμερα έμαθαν τι απεικονίζει η εικόνα της Παναγίας και συγκεκριμένα τι σημαίνουν “Τα Εισόδια της Θεοτόκου”.
Ζωγράφισαν την εικόνα…

Μαζί με την εικόνα, πήραν όλοι και τις παραπάνω πληροφορίες για το έθιμο.

Στην συνέχεια για να γιορτάσουμε την Αποσπερίτισσα Παναγία έσπειραν ο καθένας το δικό του χωράφι και μάθαμε για το έθιμο με τα Πολυσπόρια.

Για περισσότερες λεπτομέρειες πατήστε τον ακόλουθο σύνδεσμο https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2018/11/blog-post_21.html

Παρασκευή, 27 Απριλίου 2018

Το δρώμενο της Δρακοκτονίας από τον Αι Γιώργη.

Παρατηρώντας στον υπολογιστή την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και με αφορμή την γιορτή του, που ήταν πριν από λίγες ημέρες, τρία ήταν τα βασικά στοιχεία που εντόπισαν τα παιδιά. Αναφέρθηκαν στον Άγιο Γεώργιο, ο οποίος σε όλες τις εικόνες ιππεύει ένα άσπρο άλογο και με τη λόγχη του σκοτώνει έναν δράκο. Επιπλέον στις περισσότερες εικόνες φαίνεται μια κοπέλα στο βάθος , που φοράει στέμμα.

Σύμφωνα  με την παράδοση λοιπόν, ο δράκος φρουρούσε το νερό μιας πηγής και δεν άφηνε τους κατοίκους να υδρευτούν αν δεν του έδιναν βορά κάθε φορά έναν άνθρωπο. Είχαν γίνει πάρα πολλές προσπάθειες εξόντωσης του δράκου, χωρίς όμως να υπάρχει αποτέλεσμα. Έτσι οι κάτοικοι της περιοχής αποφάσιζαν με κλήρο  ποιο θα είναι κάθε φορά το θύμα του θηρίου. Κάποια στιγμή ο κλήρος έπεσε και στην βασιλοπούλα, η οποία όμως σώθηκε από τον Άι Γιώργη. Ο Άγιος, με τη βοήθεια του Θεού, κατάφερε να σκοτώσει τον δράκο. Αυτό ακριβώς το στιγμιότυπο είναι που απεικονίζεται στην εικόνα του Αγίου.

Μετά την παρατήρηση της εικόνας οι μαθητές ζωγράφισαν την εικόνα με το δικό τους ιδιαίτερο τρόπο.

Δεν μείναμε όμως μόνο στις ζωγραφιές!!!

Κάνοντας μια μεγαλύτερη αναζήτηση στον παγκόσμιο ιστό, ακακάλυψα ότι όχι μόνο στη χώρα μας, τιμούν τον Αι Γιώργη, με διάφορα δρώμενα. Σε ένα χωριό των Σερρών, το Νέο Σούλι, κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής του Αγίου, γίνεται αναπαράσταση της Δρακοκτονίας και στην συνέχεια ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι για όλους τους παρευρισκόμενους. Ένας νέος του χωριού, παριστάνει τον Άι Γιώργη, πάνω στο άσπρο άλογο, που καταφθάνει και σκοτώνει τον δράκο-κατασκευή.

Λίγες ημέρες μετά την γιορτή του Αγίου, παρουσιάσαμε το δρώμενο της Δρακοκτονίας. Τα αγόρια του τμήματος ετοίμασαν τα άσπρα άλογά τους και τη λόγχη.

Οι δράκοι επέλεξαν μια μάσκα, που ζωγράφισαν κι έκοψαν και οι βασιλοπούλες ετοίμασαν το στέμμα τους.

Την βρύση την ετοίμασα η ίδια, χωρίς την βοήθεια των παιδιών, μιας που δεν υπήρχε το περιθώριο του χρόνου για κάτι τέτοιο.

Αξίζει να αναφέρω εδώ ότι τα ίδια τα παιδιά πρότειναν να πάρουν τον ρόλο του δράκου και να μην είναι μια ομαδική κατασκευή.

Και ξεκίνησαν οι πρόβες…..

Συζητήσαμε και αφού είχαν μάθει τον μύθο, αποφάσισαν τα νήπια τα λόγια που θα έλεγαν.
Ενδεικτικά για να δείξουμε το δρώμενο, το βιντεοσκόπησα λίγο πριν μπουν οι καλεσμένοι μας. Παρακολουθήστε το!!!!!!!!

Οι ρόλοι εναλλάσονταν από τους ηθοποιούς. Είχαμε συνολικά 8  διαφορετικούς Αι Γιώργηδες, 7 βασιλοπούλες και 7 δράκους.
Όμως δεν περιοριστήκαμε  μόνο στην αναπαράσταση του εθίμου. Θελήσαμε να γλεντήσουμε, όπως ακριβώς κάνουν στο Νέο Σούλι Σερρών. Έτσι βρήκα, με τη βοήθεια  του χοροδιδάσκαλου μου Θοδωρή Σουγκλάκου, ένα παραδοσιακό τραγούδι από το συγκεκριμένο χωριό και αυτή τη φορά οι μαθητές μου δεν επέδειξαν τόσο τις χορευτικές τους ικανότητες, όσο τις τραγουδιστικές τους. Χορεύοντας σε κύκλο, άκουγαν το τραγούδι κι επαναλάμβαναν τα λόγια του. Σε διαφορετική εκτέλεση από αυτή που μάθαμε, μπορείτε να ακούσετε το συγκεκριμένο τραγούδι, πατώντας τον σύνδεσμο. https://www.youtube.com/watch?v=MJtX93LJi_s

Για περισσότερες εικόνες και βίντεο πατήστε https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2018/04/blog-post_27.html

Σάββατο, 31 Μαρτίου 2018

Tα κάλαντα του Λαζάρου.

Λήψη αρχείου

“Χελιδονίσματα”, Τα κάλαντα της Άνοιξης.

https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2018/03/blog-post_11.html

Πέμπτη, 15 Φεβρουαρίου 2018

“Το κάψιμο του Μακαρονά”

 Άλλο ένα από τα παραδοσιακά αποκριάτικα δρώμενα του τόπου μας είναι το κάψιμο του Μακαρονά, που διαδραματίζεται κάθε χρόνο στην όμορφη Δημητσάνα.
Επειδή κατά τη διάρκεια της Τυρινής εβδομάδας τρώμε εκτός τα γαλακτοκομικά και τα τυριά και πολλά ζυμαρικά, κάποια στιγμή ο “Μακαρονάς” από την πείνα του, έφαγε τα μακαρόνια όλου του χωριού. Από τότε οι κάτοικοι κάνουν ένα ανθρώπινο ομοίωμα, (κατασκευή με ρούχα που τα γεμίζουν άχυρο, για να έχουν όγκο), και τη καθαρά Δευτέρα καίνε τον Μακαρονά για να τον τιμωρήσουν.
Δεν θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στο έθιμο βέβαια και…να μας γλυτώσουν τα μακαρόνια.
Φάγαμε τα μακαρονάκια μας ….

και στη συνέχεια ζωγραφίσαμε τον Μακαρονά, όπως τον φανταζόμασταν.

Παρασκευή, 9 Φεβρουαρίου 2018