Έθιμα και Παράδοση

Δευτέρα 19/12/2022

“Ντιβητζήδες και καμήλες” εμφανίστηκαν στο νηπιαγωγείο μας. Χορέψαμε όλοι μαζί, τραγουδήσαμε τα Θρακιώτικα κάλαντα, ανταλλάξαμε γιορτινές ευχές!

Παρασκευή, 20 Δεκεμβρίου 2019

Οι Αράπηδες από τον Προφήτη του Δήμου Βόλβης Θεσσαλονίκης μας λένε τα κάλαντα των Φώτων!!!

Δύο ημέρες μετά τη χριστουγεννιάτικη γιορτούλα μας κάνοντας μια πρόβα μόνο , μιας που δεν είχαμε τον χρόνο για κάτι παραπάνω αναπαραστήσαμε, παρουσία των γονέων των μαθητών, ένα έθιμο της Μακεδονίας.
Πρόκειται για  τους Αράπηδες από το παραδοσιακό χωριό Προφήτης του Δήμου Βόλβης, ένα μέρος κοντά στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με τη παράδοση, οι νέοι την ημέρα των Θεοφανίων, μετά τη Λειτουργία και τον Αγιασμό των Υδάτων, μεταμφιεσμένοι ως Αράπηδες κουδουνοφόροι επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού. Φθάνοντας εκεί, πηδούν τρεις φορές για να διώξουν με τον ήχο από τα κουδούνια τους τα κακά πνεύματα. Στην συνέχεια λένε τα κάλαντα, ευχές και κατευθύνονται προς την πλατεία του χωριού, όπου ακολουθεί γλέντι με παραδοσιακά φαγητά, που έχουν ετοιμάσει οι νοικοκυρές και τσίπουρο και βέβαια με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής.
Το έθιμο λέγεται ότι είναι πάρα πολύ παλιό και οτι κρατεί στις μέρες μας από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τότε, προκειμένου να αποφύγουν οι κάτοικοι τις ληστρικές επιδρομές που δέχονταν, φορούσαν μαύρα δέρματα ζώων και χτυπώντας τα κουδούνια τους , τρόμαζαν οι ληστές κι έφευγαν.
Μια άλλη εκδοχή του εθίμου είναι οτι την ίδια περίοδο, οι Τούρκοι συνήθιζαν να αρπάζουν νέες κοπέλες. Για να τους τρομοκρατήσουν αλλά και να μην αναγνωρίζονται, οι κάτοικοι μεταμφιέζονταν σε Αράπηδες. Το έθιμο της ”αρπαγής της νύφης”, αποδίδεται στις μέρες μας με χιουμοριστικό τρόπο και οι Αράπηδες είναι αυτοί που προσπαθούν να φέρουν πίσω στον γαμπρό την νύφη που του άρπαξαν.
Η παραδοσιακή φορεσιά των Αράπηδων περιλαμβάνει πατελόνι και γιλέκο απο δέρμα μαύρου τράγου και κόκκινη πλεκτή εσάρπα. Στη μέση τους κρεμούν πέντε κουδούνια, τη “ντουζίνα” με το “μπατάλι”, να είναι το μεγαλύτερο κουδούνι από ολα. Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι η κεφαλοστολή τους, το “καλπάκι”. Το καλπάκι εκτός από τις χρωματιστές κορδέλες στολίζεται και με την ουρά της αλεπούς, που κρέμεται από την κορυφή του καθώς και το μουστάκι από τις τρίχες αλόγου.
Ερχόμενοι σε επαφή με τις λεπτομέρειες του εθίμου, παρατηρώντας εποπτικό υλικό και κυρίως βιντεάκια από το διαδίκτυο, αποφασίσαμε να ετοιμάσουμε τις δικές μας φορεσιές.
Οι μαθητές έβαψαν τα ξύλα που κρατουν οι Αράπηδες, με χαρτοκοπτική, ζωγραφική και κολάζ επίσης ετοίμασαν την κεφαλοστολή τους, όπως και τα κουδούνια τους. Οι εσάρπες τους είναι από ύφασμα φλις.
Δεν μείναμε όμως στις φορεσιές. Μάθαμε τα κάλαντα των Φώτων της Μακεδονίας και έναν παραδοσιακό χορό της Μακεδονίας, τον κοφτό. Εκτός από τους γονείς που είχαμε καλέσει, πήγαμε στα συστεγαζόμενα δημοτικά σχολεία, ειπαμε τα καλαντα, δώσαμε και πήραμε πολλές ευχές.
Επιπλέον ετοιμάσαμε μικρά βιβλία με την προετοιμασία που κάναμε καθώς και άλλα μικρά βιβλία, ενημερωτικά του εθίμου, τα οποία μοιράσαμε στους γονείς που μας παρακολούθησαν.
Για να ακούσετε τα κάλαντα από τους Αράπηδες του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος ακολουθείστε τον παρακάτω σύνδεσμο

Παρασκευή, 12 Απριλίου 2019

Οι Κορδελάτοι της Νάξου στο νηπιαγωγείο μας!!!

 

Επιπλέον πατώντας ΕΔΩ μπορείτε να παρακολουθήσετε αποσπάσματα απο την παρουσίαση των Κορδελάτων.

Πέμπτη, 7 Μαρτίου 2019

Οι Γιανίτσαροι και οι Μπούλες του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος!!!

Πέμπτη, 6 Δεκεμβρίου 2018

Παραδοσιακός χορός Δράμας

“Μαραθήκανε τα χόρτα” στο 9ο Ν/Γ Περάματος με αφορμή την παρουσίαση του εθίμου “Τα καραβάκια των ευχών της Αγίας Βαρβάρας στην  Δράμα”.

https://youtu.be/7SbKXYZRVpI

Δευτέρα, 3 Δεκεμβρίου 2018

“Τα καραβάκια των ευχών της Αγίας Βαρβάρας” στη Δράμα!!!

https://www.youtube.com/watch?v=dMqHQX9AwJ0&feature=youtu.be

Τετάρτη, 21 Νοεμβρίου 2018

Το έθιμο με τα Πολυσπόρια

Τα Εισόδια της Θεοτόκου, 21 Νοεμβρίου, είναι μια γιορτή που συνδέεται με τη σπορά. Ανάλογα με τον τόπο και τις κλιματολογικές συνθήκες, η σπορά κατά την ημέρα αυτή αλλού είναι στο τέλος και αλλού στο μέσον της. Αν είναι στο τέλος, τότε η ονομασία που αποδίδουν στην Παναγία είναι «Αποσπερίτισσα». Ο λαός θεωρεί την Παναγία, εκτός των άλλων, προστάτιδα της σοδειάς, γι’αυτό κατά την αρχαία συνήθεια, την «πανσπερμία», εισάγει στο ναό πολυσπόρια. Έτσι, προκύπτει και η ονομασία «Πολυσπορίτισσα».

Τα πολυσπόρια

Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια, σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να γίνουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά! Ένα πιάτο το πήγαιναν στην εκκλησία κατά τη λειτουργία και διαβαζόταν. Στη συνέχεια το μοίραζαν στον κόσμο (όπως τα κόλλυβα). Μέρος του κρατούσαν για στο σπίτι. Από αυτό έδιναν στα ζώα που χρησιμοποιούνταν παλιά στο όργωμα και το υπόλοιπο το έριχνε ο γεωργός στο χωράφι.

Πρόκειται για μια αρχαία συνήθεια που δείχνει το σεβασμό των ανθρώπων στη μάνα φύση και στη ζωοδότρα γη. Ο αγροτικός κόσμος ήθελε να ευχαριστήσει τη γη που του χαρίζει καρπούς απαραίτητους για τη ζωή του. Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε από τα αρχαία στα νεώτερα χρόνια. Όμως η  τεχνολογική εξέλιξη, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα βελτίωσαν σημαντικά την απόδοση των αγροτικών καλλιεργειών. Η γη πλέον χαρίζει άφθονους καρπούς στους νεοέλληνες αγρότες. Έτσι, δεν υπάρχει η ανάγκη να την εξευμενίσουν με διάφορα έθιμα… Πολλά από αυτά παραμελήθηκαν και ξεχάστηκαν….

https://www.topoikaitropoi.gr/ithi-kai-ethima/to-ethimo-me-ta-polisporia-21-noemvriou-ta-isodia-tis-theotokou/

Επειδή στο 9ο νηπιαγωγείο Περάματος αγαπάμε την Παράδοση του τόπου μας, οι μαθητές σήμερα έμαθαν τι απεικονίζει η εικόνα της Παναγίας και συγκεκριμένα τι σημαίνουν “Τα Εισόδια της Θεοτόκου”.
Ζωγράφισαν την εικόνα…

Μαζί με την εικόνα, πήραν όλοι και τις παραπάνω πληροφορίες για το έθιμο.

Στην συνέχεια για να γιορτάσουμε την Αποσπερίτισσα Παναγία έσπειραν ο καθένας το δικό του χωράφι και μάθαμε για το έθιμο με τα Πολυσπόρια.

Για περισσότερες λεπτομέρειες πατήστε τον ακόλουθο σύνδεσμο https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2018/11/blog-post_21.html

Παρασκευή, 27 Απριλίου 2018

Το δρώμενο της Δρακοκτονίας από τον Αι Γιώργη.

Παρατηρώντας στον υπολογιστή την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και με αφορμή την γιορτή του, που ήταν πριν από λίγες ημέρες, τρία ήταν τα βασικά στοιχεία που εντόπισαν τα παιδιά. Αναφέρθηκαν στον Άγιο Γεώργιο, ο οποίος σε όλες τις εικόνες ιππεύει ένα άσπρο άλογο και με τη λόγχη του σκοτώνει έναν δράκο. Επιπλέον στις περισσότερες εικόνες φαίνεται μια κοπέλα στο βάθος , που φοράει στέμμα.

Σύμφωνα  με την παράδοση λοιπόν, ο δράκος φρουρούσε το νερό μιας πηγής και δεν άφηνε τους κατοίκους να υδρευτούν αν δεν του έδιναν βορά κάθε φορά έναν άνθρωπο. Είχαν γίνει πάρα πολλές προσπάθειες εξόντωσης του δράκου, χωρίς όμως να υπάρχει αποτέλεσμα. Έτσι οι κάτοικοι της περιοχής αποφάσιζαν με κλήρο  ποιο θα είναι κάθε φορά το θύμα του θηρίου. Κάποια στιγμή ο κλήρος έπεσε και στην βασιλοπούλα, η οποία όμως σώθηκε από τον Άι Γιώργη. Ο Άγιος, με τη βοήθεια του Θεού, κατάφερε να σκοτώσει τον δράκο. Αυτό ακριβώς το στιγμιότυπο είναι που απεικονίζεται στην εικόνα του Αγίου.

Μετά την παρατήρηση της εικόνας οι μαθητές ζωγράφισαν την εικόνα με το δικό τους ιδιαίτερο τρόπο.

Δεν μείναμε όμως μόνο στις ζωγραφιές!!!

Κάνοντας μια μεγαλύτερη αναζήτηση στον παγκόσμιο ιστό, ακακάλυψα ότι όχι μόνο στη χώρα μας, τιμούν τον Αι Γιώργη, με διάφορα δρώμενα. Σε ένα χωριό των Σερρών, το Νέο Σούλι, κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής του Αγίου, γίνεται αναπαράσταση της Δρακοκτονίας και στην συνέχεια ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι για όλους τους παρευρισκόμενους. Ένας νέος του χωριού, παριστάνει τον Άι Γιώργη, πάνω στο άσπρο άλογο, που καταφθάνει και σκοτώνει τον δράκο-κατασκευή.

Λίγες ημέρες μετά την γιορτή του Αγίου, παρουσιάσαμε το δρώμενο της Δρακοκτονίας. Τα αγόρια του τμήματος ετοίμασαν τα άσπρα άλογά τους και τη λόγχη.

Οι δράκοι επέλεξαν μια μάσκα, που ζωγράφισαν κι έκοψαν και οι βασιλοπούλες ετοίμασαν το στέμμα τους.

Την βρύση την ετοίμασα η ίδια, χωρίς την βοήθεια των παιδιών, μιας που δεν υπήρχε το περιθώριο του χρόνου για κάτι τέτοιο.

Αξίζει να αναφέρω εδώ ότι τα ίδια τα παιδιά πρότειναν να πάρουν τον ρόλο του δράκου και να μην είναι μια ομαδική κατασκευή.

Και ξεκίνησαν οι πρόβες…..

Συζητήσαμε και αφού είχαν μάθει τον μύθο, αποφάσισαν τα νήπια τα λόγια που θα έλεγαν.
Ενδεικτικά για να δείξουμε το δρώμενο, το βιντεοσκόπησα λίγο πριν μπουν οι καλεσμένοι μας. Παρακολουθήστε το!!!!!!!!

Οι ρόλοι εναλλάσονταν από τους ηθοποιούς. Είχαμε συνολικά 8  διαφορετικούς Αι Γιώργηδες, 7 βασιλοπούλες και 7 δράκους.
Όμως δεν περιοριστήκαμε  μόνο στην αναπαράσταση του εθίμου. Θελήσαμε να γλεντήσουμε, όπως ακριβώς κάνουν στο Νέο Σούλι Σερρών. Έτσι βρήκα, με τη βοήθεια  του χοροδιδάσκαλου μου Θοδωρή Σουγκλάκου, ένα παραδοσιακό τραγούδι από το συγκεκριμένο χωριό και αυτή τη φορά οι μαθητές μου δεν επέδειξαν τόσο τις χορευτικές τους ικανότητες, όσο τις τραγουδιστικές τους. Χορεύοντας σε κύκλο, άκουγαν το τραγούδι κι επαναλάμβαναν τα λόγια του. Σε διαφορετική εκτέλεση από αυτή που μάθαμε, μπορείτε να ακούσετε το συγκεκριμένο τραγούδι, πατώντας τον σύνδεσμο. https://www.youtube.com/watch?v=MJtX93LJi_s

Για περισσότερες εικόνες και βίντεο πατήστε https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2018/04/blog-post_27.html

 

Σάββατο, 31 Μαρτίου 2018

Tα κάλαντα του Λαζάρου.



Λήψη αρχείου

Κυριακή, 11 Μαρτίου 2018

“Χελιδονίσματα”, Τα κάλαντα της Άνοιξης.

https://xaroumenamoutrakia.blogspot.com/2018/03/blog-post_11.html

Πέμπτη, 15 Φεβρουαρίου 2018

“Το κάψιμο του Μακαρονά”

 Άλλο ένα από τα παραδοσιακά αποκριάτικα δρώμενα του τόπου μας είναι το κάψιμο του Μακαρονά, που διαδραματίζεται κάθε χρόνο στην όμορφη Δημητσάνα.
Επειδή κατά τη διάρκεια της Τυρινής εβδομάδας τρώμε εκτός τα γαλακτοκομικά και τα τυριά και πολλά ζυμαρικά, κάποια στιγμή ο “Μακαρονάς” από την πείνα του, έφαγε τα μακαρόνια όλου του χωριού. Από τότε οι κάτοικοι κάνουν ένα ανθρώπινο ομοίωμα, (κατασκευή με ρούχα που τα γεμίζουν άχυρο, για να έχουν όγκο), και τη καθαρά Δευτέρα καίνε τον Μακαρονά για να τον τιμωρήσουν.
Δεν θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στο έθιμο βέβαια και…να μας γλυτώσουν τα μακαρόνια.
Φάγαμε τα μακαρονάκια μας ….

και στη συνέχεια ζωγραφίσαμε τον Μακαρονά, όπως τον φανταζόμασταν.

Παρασκευή, 9 Φεβρουαρίου 2018

Οι Κουδουνοφόροι από το Σοχό θεσσαλονίκης.

 Το έθιμο, η προετοιμασία που κάναμε και η αναπαράσταση του από τα νήπια και τα προνήπια του 9ου Ν/Γ Περάματος.