Η είσοδος του παιδιού στο σχολείο είναι ένα χαρμόσυνο γεγονός αλλά συχνά αντιμετωπίζεται με δισταγμό, φόβο, ανησυχία και άγχος τόσο από την πλευρά του παιδιού όσο και των γονιών. Το παιδί καλείται να απομακρυνθεί από τη θαλπωρή της οικογένειας του και να αντεπεξέλθει μόνο του σε νέες καταστάσεις. Οι γονείς από την άλλη πλευρά ανησυχούν αν το παιδί τους θα έχει επαρκή φροντίδα και προσοχή στο σχολείο, αλλά ταυτόχρονα έρχονται σε επαφή συνειδητά ή ασυνείδητα με τις δίκες τους εμπειρίες αποχωρισμού από την οικογένεια τους. Το άγχος το οποίο βιώνουν συχνά μεταφέρεται στο παιδί τους με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Είναι σύνηθες φαινόμενο το παιδί τις πρώτες μέρες να αρνείται να αποχωριστεί τους γονείς του ή τα άτομα τα οποία το φροντίζουν και να πάει στο σχολείο. Αυτή η άρνηση εκφράζεται με ποίκιλες αντιδράσεις: ντροπαλότητα, συστολή, ονυχοφαγία, τικ, έντονο κλάμα το οποίο μπορεί και να συνοδεύεται και από σωματικές ενοχλήσεις (κοιλιακό άλγος, πόνους στο στομάχι, πονοκεφάλους, εμετούς κ.α.), επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες, αϋπνία, υπερβολική ανησυχία ότι κάτι κακό θα πάθουν οι γονείς του ή εκείνο, διαταραχές στη διατροφή του, παλινδρόμηση σε προηγούμενες συνήθειες όπως ενούρηση, εγκόπριση, αρνείται να κοιμηθεί μόνο του κ.α. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν όταν το παιδί προσαρμοστεί ικανοποιητικά στο νέο περιβάλλον.
Η άμεση προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό πλαίσιο εξαρτάται από την προσωπικότητα του παιδιού, τη σωματική και ψυχική του υγεία, την κοινωνικότητα του και φυσικά από τη στάση του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Σε περίπτωση που η άρνηση του παιδιού να πάει σχολείο εμμένει και δεν μειωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα οι γονείς θα χρειαστεί να απευθύνουν σε κάποιο Ειδικό Ψυχικής Υγείας. Η έγκαιρη αντιμετώπιση θα βοηθήσει το παιδί να αναπτύξει μια υγιής προσωπικότητα απαλλαγμένη από φόβους.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
- Ο πρωινός αποχαιρετισμός θα πρέπει να είναι ζεστός, τρυφερός, ευχάριστος, ακόμα και όταν το παιδί παραπονιέται για σωματικούς πόνους. Οι γονείς τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει τις χειρίζονται με ψυχραιμία, αποφασιστικότητα και σταθερότητα, αποφεύγοντας τον πειρασμό να αφήσουν το παιδί να παραμείνει στο σπίτι .
- Ο διάλογος μεταξύ παιδιού – γονιού είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος διότι παρέχεται η δυνατότητα στο παιδί να επεξεργαστεί το φόβο του και τα αρνητικά του συναισθήματα.
- Η ένταξη στο σχολικό πλαίσιο δεν πρέπει να παρουσιάζεται ως τιμωρία ή εγκατάλειψη άλλα ως μια εμπειρία αυτονομίας και ωρίμανσης της προσωπικότητας απαλλαγμένη από φόβους και αναστολές.
- Οι γονείς θα χρειαστεί να επιδείξουν εμπιστοσύνη στις ικανότητες του παιδιού τους και να πιστέψουν ότι εκείνο μπορέσει να αντεπεξέλθει μόνο του.
- Η επαφή με το σχολείο και με το δάσκαλο είναι ζωτικής σημασίας. Μέσω του δάσκαλου ο γονιός έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται για την καθημερινή εξέλιξη του παιδιού ή για τυχόν προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει. Αν για κάποιο λόγο ο γονιός δεν είναι ευχαριστημένος με το δάσκαλο δεν θα πρέπει να εκφράσει τη δυσαρέσκεια του μπροστά στο παιδί. Αυτή η αρνητική προδιάθεση θα επηρεάσει και το παιδί, με αποτέλεσμα να μην αισθάνεται ασφάλεια στο νέο περιβάλλον.
ΑΠΟΣΤΟΛΙΑ ΝΤΕΚΟΒΑ
Κλινική Ψυχολόγος