Αγαπητοί γονείς,
ακολουθεί υλικό του Σωματείου Ενάντια στην Κακοποίηση του Παιδιού ELIZA, που μας εστάλη μετά την παρακολούθηση από τους εκπαιδευτικούς του Νηπιαγωγείου μας, του ασύγχρονου 15ωρου προγράμματος: «Αναγνωρίζω – Προστατεύω», με στόχο την Πρόληψη και Πρώιμη Παρέμβαση της παραμέλησης και κακοποίησης του παιδιού.
Αγαπητοί γονείς,
στα πλαίσια της ενημέρωσής σας για τον Αυτισμό, σας αποστέλλουμε ένα εγχειρίδιο που σχεδιάστηκε και δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει την πλοήγηση γονέων και φροντιστών “στη χώρα του Αυτισμού”. Ανεξάρτητα από την ηλικία διάγνωσης του παιδιού, ο καταιγισμός από πληροφορίες αποτελεί συχνά εμπόδιο στην διαδικασία λήψης αποφάσεων από την πλευρά των γονέων, αποφάσεις που συνήθως καθορίζουν το μέλλον του Αυτιστικού παιδιού αλλά και όλης της οικογένειας.
Υπηρετώντας ένα Ολιστικό Μοντέλο προσέγγισης της ανάπτυξης του ανθρώπου και της βελτίωσης της ποιότητας της ζωής όλων, ευχόμαστε μέσα από αυτές τις σελίδες, οι αποφάσεις να είναι ορθολογικές και το ταξίδι συναρπαστικό…
Το έργο grow4autism: Δικτύωση – Συνεργασία – Ενδυνάμωση – Βιωσιμότητα υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Κέντρο Παιδιού και Εφήβου (ΚΠΕ) και εταίρο την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Αυτιστικών Ατόμων (ΕΕΠΑΑ).
Ο αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή, μια σοβαρή δηλαδή νευρολογική διαφοροποίηση στην ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου. Η διαφορετική αυτή λειτουργία του εγκεφάλου έχει ως αποτέλεσμα κάποιοι τομείς της ανάπτυξης να υπολείπονται ενώ άλλοι να παραμένουν αλώβητοι.
Τα αίτια του αυτισμού δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητά ώστε να μπορούμε να προλάβουμε την εκδήλωσή του. Ποια είναι η διαδικασία για να πάρει διάγνωση ΔΑΦ το παιδί μου;
Η διάγνωση του αυτισμού τίθεται από:
1. Παιδίατρους – Αναπτυξιολόγους
2. Παιδοψυχίατρους
3. Παιδονευρολόγους
4. Ψυχίατρους (για άτομα άνω των 18 ετών)
Είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει κάποια θεραπεία που να εξαλείφει ριζικά τον Αυτισμό. Η διαταραχή
αυτιστικού φάσματος παραμένει σε όλη τη διάρκεια της ζωής, τα άτομα με αυτισμό εμφανίζουν, και
αυτά όπως όλοι, διαφορετικές ανάγκες ανάλογα με τη φάση ζωής. Τα προγράμματα υποστήριξης της οικογένειας είναι απαραίτητα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ατόμου με αυτισμό, των γονέων και όλης της οικογένειας ευρύτερα.
Αγαπητοί γονείς ,
Σε μια περίοδο που έχουν ξεκινήσει οι εγγραφές για την Α΄Δημοτικού, θεωρούμε χρήσιμο να μιλήσουμε για την σχολική ετοιμότητα και να λύσουμε απορίες που ίσως έχετε .
«Τα παιδιά πρέπει να ξεκινήσουν το σχολείο υγιή, ευτυχισμένα, επικοινωνιακά, κοινωνικά, περίεργα, ενεργά και έτοιμα εξοπλισμένα για την επόμενη φάση της ζωής και της μάθησης». Η περίοδος από τη γέννηση έως τα έξι έτη σε ένα παιδί παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του, όσο και για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του. Μέσα από το οικογενειακό του περιβάλλον και αυτό του παιδικού του νηπιαγωγείου, το παιδί μαθαίνει και αναπτύσσεται με την εξερεύνηση γύρω του, το παιχνίδι, την αλληλεπίδραση του με άλλα παιδιά και ενηλίκους.
Και έρχεται επιτέλους η στιγμή που το παιδί πρέπει να προχωρήσει στην Α᾽ Δημοτικού. Ένας καινούριος κόσμος ξεκινάει, με νέες απαιτήσεις προς εκείνο. Μια καινούρια αρχή τόσο καθοριστική για τη γενικότερη ακαδημαϊκή του εξέλιξη. Είναι όμως έτοιμο για αυτό το τόσο σημαντικό βήμα; Διαθέτει αυτό που επιστημονικά ονομάζεται σχολική ετοιμότητα;
Τι ονομάζουμε σχολική ετοιμότητα;
Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε την ωριμότητα του κάθε παιδιού σε διάφορα επίπεδα ανάπτυξης όπως συναισθηματικό, κοινωνικό, γνωστικό, γλωσσικό και κινητικό. Για να είναι ένα παιδί έτοιμο να μεταβεί στο Δημοτικό δεν θα πρέπει το μόνο κριτήριο να είναι το ηλικιακό, καθώς το κάθε παιδί έχει διαφορετικό ρυθμό μάθησης. Θα πρέπει λοιπόν να έχει κατακτήσει βασικές γνώσεις και δεξιότητες από όλους τους προαναφερθέντες τομείς για να μπορέσει να ανταποκριθεί με επιτυχία στις απαιτήσεις του Δημοτικού που θα αυξάνονται μέρα με τη μέρα.
Ποια είναι η βάση για την ανάπτυξη της σχολικής ετοιμότητας;
Ενώ πολλοί άνθρωποι σκέφτονται τις ακαδημαϊκές (π.χ. να γράφουν το όνομά τους, να μετρήσουν μέχρι το 10, να γνωρίζουν τα χρώματα) ως τις σημαντικές δεξιότητες σχολικής ετοιμότητας, η σχολική ετοιμότητα στην πραγματικότητα «αγκαλιάζει» ένα πολύ ευρύτερο φάσμα δεξιοτήτων. Πάμε να τις δούμε!
Αυτορρύθμιση: Η ικανότητα απόκτησης, διατήρησης και αλλαγής συναισθημάτων, συμπεριφοράς, προσοχής και δραστηριότητας που είναι κατάλληλα για μια εργασία ή μια κατάσταση.
Αισθητηριακή επεξεργασία: Ακριβής επεξεργασία της αισθητηριακής διέγερσης στο περιβάλλον καθώς και στο σώμα κάποιου που επηρεάζει την προσοχή και τη μάθηση, δηλαδή τον τρόπο που κάθεται το παιδί, που κρατά ένα μολύβι και που ακούει τον δάσκαλο.
Σωματική ετοιμότητα: Aνάπτυξη αδρής & λεπτής κινητικότητας, παγίωση πλευρίωσης, συντονισμός ματιού-χεριού, αυτοεξυπηρέτηση, πραξιακός μηχανισμός, προσανατολισμός, συγκέντρωση-οργάνωση.
Γλώσσα υποδοχής (κατανόηση): Κατανόηση της προφορικής γλώσσας (π.χ. οδηγίες του δασκάλου).
Εκφραστική γλώσσα (χρησιμοποιώντας τη γλώσσα): Παραγωγή ομιλίας ή γλώσσας που μπορεί να γίνεται κατανοητή από τους άλλους (π.χ. συνομιλία με φίλους).
Άρθρωση: Η ικανότητα να προφέρει καθαρά μεμονωμένους ήχους σε λέξεις.
Εκτελεστική λειτουργία: Υψηλότερες δεξιότητες συλλογισμού και σκέψης (π.χ. Τι πρέπει να ετοιμάσω για να πάω στο σχολείο;).
Νοητική ετοιμότητα: Νοητικό δυναμικό, οπτική & ακουστική αντίληψη, λογική/σύνθετη/επαγωγική σκέψη, μνήμη, γνώση λογικομαθηματικών εννοιών, ικανότητα σειροθέτησης.
Συναισθηματική ανάπτυξη/ρύθμιση: Η ικανότητα αντίληψης του συναισθήματος, ενσωμάτωσης του συναισθήματος για τη διευκόλυνση της σκέψης, την κατανόηση των συναισθημάτων και τη ρύθμιση των συναισθημάτων (για τις απαντήσεις του ίδιου του παιδιού στις προκλήσεις).
Κοινωνικές δεξιότητες: Καθορίζονται από την ικανότητα αμοιβαίας αλληλεπίδρασης με άλλους (είτε λεκτικά είτε μη), να συμβιβάζεσαι με άλλους και να μπορεί να αναγνωρίζει και να ακολουθεί κοινωνικούς κανόνες.
Σχεδιασμός και αλληλουχία: Η διαδοχική απόδοση πολλών βημάτων εργασίας/δραστηριότητας για την επίτευξη ενός σαφώς καθορισμένου αποτελέσματος (π.χ. μια εργασία αποκοπής και επικόλλησης ή ένα απλό φύλλο εργασίας μαθηματικών).
Κάποια παιδιά παρότι βρίσκονται στην ηλικία των 6 ετών και τυπικά δικαιούνται να φοιτήσουν στην Α΄ Δημοτικού, δεν είναι ακόμη «ώριμα» ώστε να ανταπεξέλθουν με επάρκεια στο νέο απαιτητικό τους ρόλο. Παρακάτω αναφέρονται τα βασικά κριτήρια σχολικής ετοιμότητας που συνδέονται άμεσα με την ομαλή προσαρμογή του παιδιού στην Α΄ Δημοτικού:
Έχετε μόνο μία ευκαιρία να κάνετε μια εύκολη και επιτυχημένη είσοδο στο σχολείο. Ρίξτε ό,τι έχετε, για να δημιουργήσετε μια θετική στάση «σχολείου αγάπης». Εάν έχετε αμφιβολίες, ενεργήστε νωρίς για να διατηρήσετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού!
Προσδιορίσετε τους συγκεκριμένους τομείς κατανομής δεξιοτήτων, έτσι ώστε να μπορούν να στοχεύσουν συγκεκριμένα, ιδανικά πριν από την είσοδο στο σχολείο για να άρουν τυχόν εμπόδια για μια εύκολη και επιτυχημένη είσοδο στο σχολείο.
Ανακαλύψτε διασκεδαστικούς, καινοτόμους τρόπους για να βοηθήσετε το παιδί να κατανοήσει τους τομείς δεξιοτήτων που απαιτούνται για τη σχολική επιτυχία.
Η κοινωνική απομόνωση μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο το παιδί, αλλά και τους γονείς, εάν το παιδί δεν κάνει νέους φίλους στο σχολείο. Έτσι, η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς τουλάχιστον οι περισσότεροι γονείς θέλουν το παιδί τους να είναι ευτυχισμένο, κάτι που επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις κοινωνικές σχέσεις στο σχολείο.
Δείγμα δεξιοτήτων που θα πρέπει να έχει κατακτήσει το παιδί πριν προχωρήσει στο Δημοτικό είναι οι παρακάτω:
Ακολουθεί σύνθετες οδηγίες;
Κατανοεί ιστορίες και συνομιλίες;
Κατανοεί ανέκδοτα και λογοπαίγνια;
Μπορεί να περιγράφει αντικείμενα;
Μπορεί να μάθει απέξω και να απαγγείλει ποιήματα και τραγούδια γνωστά;
Πλάθει ιστορίες και τις διηγείται;
Παρακολουθεί και κατανοεί ιστορίες (κατάλληλες για την ηλικία του)
Εκφράζει την περιέργεια του;
Απαντάει σε ερωτήσεις με αναλυτικό τρόπο;
Χρησιμοποιεί περιγραφική γλώσσα
Αφηγείται ιστορίες ή / και καθημερινές εμπειρίες
Μπορεί να συζητάει και να ξεκινάει το ίδιο μια συζήτηση;
Απαντάει σε ερωτήσεις που εισάγονται με τι, πως, που, πότε, γιατί.
Χρησιμοποιεί πληθυντικό αριθμό, αντωνυμίες και χρόνους σωστά;
Κατανοεί τα αντίθετα και μπορεί να κάνει συγκρίσεις;
Η ομιλία του είναι πλήρως κατανοητή;
Μιλά για πράγματα που πρόκειται να συμβούν, καθώς και πράγματα που έχουν ήδη συμβεί
Έχει βλεμματική επαφή;
Χρησιμοποιεί εκφράσεις προσώπου (σε κάποιο βαθμό) ;
Προσαρμόζεται σε μη οικείο περιβάλλον;
Έχει περιέργεια για τα πράγματα γύρω του;
Ακολουθεί κανόνες;
Χρησιμοποιεί το ψαλίδι;
Παίζει με συμμαθητές του;
Κατανοεί χωροχρονικές έννοιες (πάνω, κάτω, μέσα, έξω κ.λ.π);
Πιάνει σωστά το μολύβι;
Έχει κατακτήσει ώριμη λεπτή κίνηση και γραφοκινητικότητα;
Συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες;
Έχει ικανοποιητική ικανότητα συγκέντρωσης προσοχής;
Έχει ικανότητα να ερμηνεύει τα συναισθήματα των άλλων και να διαχειρίζεται διαπροσωπικές σχέσεις και αλληλεπιδράσεις;
Αναγνωρίζει την θέση αντικειμένων και του σώματός του καθώς και τοποθετεί αντικείμενα στο χώρο του σύμφωνα με τις έννοιες;
Έχει πλήρη ανεξαρτησία σε πλύσιμο ,ντύσιμο, φαγητό, τουαλέτα;
Γνωρίζει σχήματα – χρώματα;
Μπορεί να βρει λέξεις που αρχίζουν από έναν φώνημα; (π.χ.: βρες λέξεις που αρχίζουν από /β/, όπως λέμε βάτραχος) ;
Μπορεί να κάνει φωνολογικά παιχνίδια με ομοιοκαταληξίες, αντικαταστάσεις φωνημάτων κλπ; (π.χ.: μπορείς να μου βρεις λέξεις που να τελειώνουν όπως ο σκύλος;)
Ξεχωρίζει το δεξί με το αριστερό;
Έχει καλή οπτική και ακουστική μνήμη;
Κατά την ένταξη στο δημοτικό σχολείο, το παιδί θα πρέπει να έχει κατακτήσει σε συναισθηματικό επίπεδο τα εξής:
-την ικανότητα αναγνώρισης των συναισθημάτων του
-την ικανότητα να εξωτερικεύει τα συναισθήματά του
-την ικανότητα ρύθμισης/ διαχείρισης των συναισθημάτων του
-την ικανότητα ενσυναίσθησης (αρχίζει να κατανοεί τα συναισθήματα των άλλων)
-βασικές ικανότητες διαχείρισης σχέσεων (π.χ. διαχείριση συγκρούσεων, επικοινωνία, ομαδικότητα– ‐συνεργατικότητα)
-να έχει αρχίσει να αναπτύσσεται η ικανότητα στρατηγικών για την επίλυση προβλημάτων της καθημερινής ζωής
-να μπορεί να διαχωρίζει το φανταστικό από το πραγματικό
-να αντέχει στην πίεση και να είναι σε θέση να ζητήσει βοήθεια αν χρειαστεί
-να μπορεί να διαχειριστεί την ματαίωση.
Τα παραπάνω που αναφέρθηκαν ήταν κάποιες από τις βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να διαθέτει ένα παιδί πριν προχωρήσει στην Α’ Δημοτικού. Αν ένα παιδί δυσκολεύεται στις περισσότερες από αυτές, τότε θα δυσκολευτεί να ανταποκριθεί και στις απαιτήσεις της Α´ Δημοτικού με αποτέλεσμα χαμηλή ακαδημαϊκή επίδοση και αρνητικές επιπτώσεις στην αυτοεκτίμηση του.
Πως ένας γονέας θα καταλάβει αν το παιδί του είναι έτοιμο για την Α᾽ Δημοτικού και τι μπορεί να κάνει για αυτό;
Το νηπιαγωγείο σηματοδοτεί τη μελλοντική εξέλιξη του μαθητή στο Δημοτικό και ο ρόλος του είναι αντισταθμιστικός. Προσπαθεί δηλαδή να μειώσει τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των παιδιών και να προετοιμάσει στο καλύτερο δυνατό το νέο μαθητή. Οι διαφορές αυτές μπορεί να οφείλονται σε βιολογικούς παράγοντες, σε κοινωνικούς και πολιτισμικούς. Όλα τα νήπια δεν εμφανίζουν τον ίδιο ρυθμό ανάπτυξης σε όλες τις πτυχές της προσωπικότητάς τους, την ίδια στιγμή. Η πορεία που θα ακολουθήσει το κάθε νήπιο και η ταχύτητα εξέλιξης του σε κάθε τομέα είναι αποτέλεσμα της προσωπικής του ιδιοσυγκρασίας, την οποία δεν μπορούμε να προβλέπουμε με ακρίβεια. Εκείνο που επιδιώκει το νηπιαγωγείο είναι να εντοπίζει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του κάθε νηπίου. Να προσφέρει στο καθένα ευκαιρίες που συμβάλλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Ο γονέας και ο εκπαιδευτικός του παιδιού θα παρατηρήσει τις δυσκολίες του. Έτσι το παιδί θα πρέπει να περάσει για μια αξιολόγηση από αρμόδιο φορέα, ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι έτοιμο για την Α’ Δημοτικού.
Τι είναι η Αξιολόγηση;
H αξιολόγηση είναι η διαδικασία εκείνη που λαμβάνει υπόψη της τα χαρακτηριστικά, τις ικανότητες του παιδιού και τις παρούσες ανάγκες του. Μας επιτρέπει να καθορίσουμε εάν υπάρχει κάποια δυσκολία στην επικοινωνία και εάν ναι, τη φύση, το μέγεθος της , τις θεραπευτικές διαδικασίες και το χρονοδιάγραμμα της θεραπείας. Όσοι γονείς έχουν την υποψία ότι τα παιδιά τους αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα μπορούν να καταφύγουν σε δημόσιες υπηρεσίες που είναι οι πλέον αρμόδιες για τη διάγνωση και την αξιολόγηση των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών. Οι φορείς αυτοί είναι τα κέντρα διεπιστημονικής αξιολόγησης και συμβουλευτικής υποστήριξης ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ( τηλ. επικοινωνίας: 210 2719857 1ο ΚΕΔΑΣΥ Β΄Αθήνας ).
Στη συνέχεια, αν το παιδί θα πρέπει να επαναφοιτήσει στο νηπιαγωγείο, θα πρέπει οι δεξιότητες στις οποίες υπολείπεται το παιδί να δουλευτούν ώστε να καταφέρει να τις κατακτήσει. Στην περίπτωση της επαναφοίτησης, καθοριστικός παράγοντας για την ψυχολογική κατάσταση του παιδιού είναι η στάση των γονέων. Οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι το παιδί εισπράττει ό,τι αισθάνονται. Το αγγίζουν όλες οι φοβίες, τα άγχη και η απογοήτευση που γεννιούνται με το άκουσμα της επαναφοίτησης του παιδιού τους. Αν το παιδί που χρήζει επαναφοίτησης στο Νηπιαγωγείο προχωρήσει σε εγγραφή στο Δημοτικό, θα κατανοήσει ότι μειονεκτεί σε σχέση με τις σχολικές προσδοκίες και θα κάνει συγκρίσεις με συμμαθητές του. Αυτό θα το οδηγήσει σε σχολική άρνηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση και άλλες πιο σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις.
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά το παιδί τους, ώστε να ξεπεράσει τις τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Καλό θα είναι να το βοηθήσουν να ανεξαρτητοποιηθεί, να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες, να καθορίσουν σαφή όρια, να εκφράζει τα συναισθήματά του, να του δώσουν τον απαραίτητο χρόνο, να εστιάσουν στην προσπάθεια και να δείχνουν κατανόηση. Το σημαντικότερο όλων, όμως, είναι να προσδοκούν την επιτυχία.
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι να αφήσουμε στην άκρη τους φόβους και τις προκαταλήψεις μας και να δώσουμε την ευκαιρία στο παιδί μας για έγκαιρη και αποτελεσματική βοήθεια.
Και φυσικά η ανταμοιβή είναι τεράστια: η αυτοπεποίθηση και η χαρά που βλέπουμε στα μάτια του παιδιού μας κάθε μέρα που μπορεί να εκφράζεται ευκολότερα και με μεγαλύτερη άνεση.
Στα πλαίσια της συνεργασίας μας με τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων και της συνδρομής του σε από κοινού δράσεις που ενισχύουν την γνώση, την πρώιμη παρέμβαση και την αναγκαιότητα για έγκαιρη και αποτελεσματική βοήθεια των παιδιών μας, σας επισυνάπτουμε άρθρο που αφορά την προσέγγιση της σχολικής ετοιμότητας από λογοθεραπευτική πλευρά της Προέδρου του Συλλόγου Κας Λατσάρα (Λογοθεραπεύτριας).
Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι και ομαδικό φαινόμενο, καθώς δεν αφορά μόνο το μαθητή που εκφοβίζει και εκείνον που εκφοβίζεται, αλλά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν την ύπαρξή του, δηλαδή τους παρατηρητές, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε μαθητές είτε ενήλικες.
Τι είναι το bullying ;
Είναι η επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά που εκδηλώνουν κάποια παιδιά εναντίον άλλων παιδιών που δεν τους έχουν βλάψει. Μπορεί να τους κοροϊδεύουν, να τους χτυπούν, να τους απειλούν, να διαδίδουν άσχημες φήμες γι΄ αυτούς, να καταστρέφουν τα πράγματα τους κ.α. Θέλουν να τους προκαλέσουν πόνο σωματικό ή ψυχολογικό. Το κάνουν συνέχεια και συστηματικά. Τα παιδιά που το ζουν αυτό είναι δυστυχισμένα, δε θέλουν να πάνε στο σχολείο. Φοβούνται, ντρέπονται, βρίσκονται σε απόγνωση, νιώθουν αδύναμα, αβοήθητα και μόνα. Το κρύβουν και δεν το λένε στους γονείς τους. Ξεκινούν την ημέρα τους και ξέρουν τι θα τους συμβεί. Ο εκφοβισμός συμβαίνει κι όταν κάποιος πληγώνει, βλάπτει ή ταπεινώνει ένα άτομο ξανά και ξανά. Ένας νταής αναζητά τρόπους να αποκτήσει δύναμη και έλεγχο πάνω σε ένα άλλο άτομο για να το κάνει να αισθανθεί άσχημα και να κάνει τον νταή να φαίνεται πιο δυνατός. Ο εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει την απειλή, τη διάδοση φημών, τον αποκλεισμό κάποιου από μια ομάδα και την αποστολή κακόβουλων μηνυμάτων μέσω κειμένου, email ή μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αν θέλουμε να ζήσουμε σε ένα πιο δίκαιο κόσμο πρέπει να προσπαθούμε καθημερινά να γινόμαστε καλύτεροι με αγάπη, κατανόηση και αποδοχή, όχι με αδιαφορία, πειράγματα , κοροϊδίες και στιγματισμό.
Μήπως όμως δεν είσαι εσύ που δέχεσαι μπούλινγκ, αλλά βλέπεις άλλα παιδιά να δέχονται σχολικό εκφοβισμό κι εσύ αδιαφορείς;
Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, αλλά δεν είναι ίδιοι. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και αυτό είναι το ωραίο. Όμως μπορούμε να ζούμε όλοι μαζί, να κάνουμε αυτό που αγαπάμε, να χαιρόμαστε με τη χαρά των άλλων, να βοηθάμε ο ένας τον άλλον.
Σπάστε παιδιά τη σιωπή !!!Μιλήστε τώρα!!! Όλοι μαζί, όλοι μαζί είμαστε πιο δυνατοί!!
Τα χέρια δεν χτυπάνε, τα χέρια αγαπάνε! Οι λέξεις δεν είναι για να πληγώνουν!!!
Ο ρόλος της οικογένειας είναι ιδιαίτερα σημαντικός όχι μόνο ως προς την πρόληψη του φαινομένου της σχολικής βίας και του εκφοβισμού, αλλά και ως προς τη δυνατότητα παρέμβασης και αντιμετώπισής του. Συχνά έχει παρατηρηθεί ότι βασικές αιτίες εκδήλωσης επιθετικών συμπεριφορών, σχετίζονται με τα βιώματα και τη μεταχείριση που έχουν τα παιδιά στο πλαίσιο της οικογένειας.
Μεγάλος αριθμός μελετών επιβεβαιώνει πως οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις είναι προδιαθεσικός παράγοντας για τη μετέπειτα εκδήλωση παραβατικής (55%) ή ακόμα και εγκληματικής συμπεριφοράς (96%) από παιδιά και εφήβους κάτω των 18 χρόνων .Σε συνδυασμό με τις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, η αντιφατική αντιμετώπιση του παιδιού και ο τρόπος που αξιολογούν οι γονείς την αντικοινωνική συμπεριφορά εμποδίζουν την ωρίμανση του παιδιού και το αποτρέπουν από το να εσωτερικεύσει κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα να οδηγείται σε έντονη επιθετική συμπεριφορά.
«Ένα άτομο υφίσταται εκφοβισμό, αν αυτός/αυτή εκτίθεται επανειλημμένα, σε αρνητικές ενέργειες από ένα ή περισσότερα άτομα με σκοπό την πρόκληση σωματικού ή ψυχικού πόνου». Για να θεωρηθεί μια πράξη ως φαινόμενο σχολικής βίας και εκφοβισμού , πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: α) να αποτελεί επιθετική συμπεριφορά, β) να πραγματοποιείται κατ’ επανάληψη στη διάρκεια του χρόνου και γ) να πραγματοποιείται μέσα σε μια διαπροσωπική σχέση που χαρακτηρίζεται από δυσαναλογία εξουσίας. Να ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.
Η εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς έχει στόχο το “διαφορετικό“, το οποίο μπορεί να αφορά σε οποιοδήποτε ανθρώπινο γνώρισμα είτε εξωτερικό είτε εσωτερικό. Για παράδειγμα, το χρώμα του δέρματος, η εθνικότητα, το φύλο, το βάρος, η σχολική επίδοση, η κοινωνική συστολή.
Τα παιδιά “θύματα” εκφοβισμού και βίας είναι δυνατόν να νιώσουν έντονο άγχος και αίσθημα ανασφάλειας, να έχουν φοβίες, να παρουσιάσουν σχολική άρνηση, πτώση στις επιδόσεις τους, ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως πονοκέφαλο, πονόκοιλο, διαταραχές στον ύπνο καθώς και κατάθλιψη.
Τα επεισόδια εκφοβισμού και βίας δεν αποκαλύπτονται εύκολα, γιατί καλύπτονται από το φόβο του θύματος και τον εκβιαστικό χαρακτήρα του θύτη. Συχνά αποσιωπούνται από τους ίδιους τους γονείς ή το σχολείο προκειμένου να αποφύγουν την έκθεση και το κύρος τους. Αποτελεί ωστόσο επιτακτική ανάγκη, συνεργασίας, ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και έγκαιρης παρέμβασης γονέων, σχολείου και ειδικών συμβούλων (ψυχολόγων, σχολικών συμβούλων, κοινωνικών λειτουργών) προκειμένου να προλαμβάνονται, να καταστέλλονται και να μη διαιωνίζονται τέτοια φαινόμενα, οι επιπτώσεις των οποίων μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες συνέπειες στην στη σωματική και ψυχοκοινωνική εξέλιξη των παιδιών και των εφήβων.
Εάν το παιδί σας είναι καθημερινός στόχος, αυτό μπορεί να τα οδηγήσει σε σοβαρά θέματα όπως αγχώδεις διαταραχές, διατροφικές διαταραχές, χαμηλή αυτoεκτίμηση, κατάθλιψη, αυτοκτονικές τάσεις και εθισμό στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά. Τα παιδιά που εκφοβίζουν άλλα παιδιά από μικρή ηλικία πιθανότατα να εμπλακούν σε πιο σοβαρές επιθετικές συμπεριφορές καθώς ενηλικιώνονται. Η αντιμετώπιση του θέματος άμεσα -ανεξάρτητα σε ποια πλευρά του νομίσματος βρίσκεται το παιδί σας- θα αποτελέσει τη βάση για την καλύτερη και υγιέστερη εξέλιξη της ψυχοσύνθεσης του.
Όταν τα παιδιά εκφοβίζονται, μπορεί να μην λένε τίποτα. Ωστόσο, σχεδόν πάντα υπάρχουν σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε ή και να εξαλείψετε τον εκφοβισμό. Μερικά από αυτά είναι:
Ο εκφοβισμός μπορεί να ξεκινήσει πολύ νωρίς στη ζωή. Ως γονέας, είστε ο καλύτερος άνθρωπος για να βοηθήσετε και να διδάξετε το παιδί σας, είτε αυτό είναι το “θύμα” είτε είναι ο “θύτης”. Μην υποθέτετε ποτέ ότι είναι ένα θέμα που θα ξεπεράσει ή ότι απλά θα φύγει με τον καιρό.
Το βίωμα του εκφοβισμού μπορεί να πλήξει την αυτοπεποίθηση του παιδιού. Για να βοηθήσετε στην αποκατάσταση, ενθαρρύνετε το να περνά χρόνο με φίλους που έχουν θετική επιρροή. Επίσης, η συμμετοχή σε αθλήματα ή άλλες ευχάριστες δραστηριότητες δημιουργεί δύναμη και φιλίες.
Παρέχετε πάντα ένα “καλό αυτί” για τις δύσκολες καταστάσεις, αλλά συγχρόνως να ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να σας μεταφέρουν και τις καλές στιγμές της ημέρας τους. Εσείς θα είστε πάντα εκεί να ακούτε με αγάπη και στοργή. Βεβαιώστε τα ότι πιστεύετε σε αυτά και ότι θα κάνετε ότι καλύτερο μπορείτε στην περίπτωση που εμπλέκονται στο θέμα του εκφοβισμού.
Η γονεϊκότητα είναι μια ιδιότητα ιερή και συγχρόνως ευθύνης. Κανείς δεν γνωρίζει εκ πρώτης πως να μεγαλώνει σωστά ένα παιδί, και τι ακριβώς ανάγκες έχει. Όσο συνειδητοποιημένος κι αν είναι κάποιος και επιθυμεί να αποκτήσει παιδί, θα υπάρξουν πολλές στιγμές που δεν θα αισθάνεται έτοιμος.
Υπάρχει μία άβολη αλλά συγχρόνως απλή αλήθεια. Γονιός δεν γεννιέσαι. Γίνεσαι, “περνώντας” μέσα από πολύπλοκες διαδικασίες και διλλήματα, και έχοντας σαν –κύριο- οδηγό το ένστικτο και όλα όσα βίωσες στην οικογένεια στην οποία μεγάλωσες. Δεν είναι καθόλου απλό, ούτε εύκολο να βρεις τα κατάλληλα βήματα που πρέπει να κάνεις για την ανατροφή ενός παιδιού. Και τα πράγματα φαίνονται ακόμη πιο δύσκολα, καθώς διαπιστώνεις ότι εκεί έξω δεν υπάρχει κανένα σχολείο να σε διδάξει πώς να μεγαλώσεις ένα παιδί. Ωστόσο, υπάρχει μία πυξίδα που θα σε καθοδηγήσει. Παρότι δεν θα βρεις πουθενά αναλυτικές οδηγίες και καθολικούς ρητούς κανόνες για την ανατροφή των παιδιών, οι ειδικοί μπορούν να προτείνουν τρόπους αποτελεσματικούς για κάθε οικογένεια ξεχωριστά. Κάθε παιδί, όπως και κάθε γονιός έχει τη δική του μοναδική ιδιαιτερότητα. Γι αυτόν ακριβώς το λόγο, δεν υπάρχουν άκαμπτες “συνταγές” και οδηγίες .
‘Ένας αλάνθαστος οδηγός για να αποσαφηνίσεις αν είσαι αποτελεσματικός γονιός, είναι τα συναισθήματα που έχεις για τον ίδιο σου τον εαυτό, και αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο με τα συναισθήματα που αναδύονται με το παιδί σου. Αν είσαι αγχωμένος και πιεσμένος από την εργασιακή σου καθημερινότητα, τότε θα γίνεις νευρικός και απότομος εντός του σπιτιού, όταν το παιδί σου σε πιέσει να ασχοληθείς μαζί του. Είναι αναγκαίο λοιπόν να βρεθεί ο χρόνος, μαζί και η διάθεση, να δείξεις ενδιαφέρον στις ανάγκες του παιδιού για παιγνίδι ή για βοήθεια στο διάβασμα ή στις εξωσχολικές δραστηριότητες που αναπτύσσει τον ελεύθερο του χρόνο. Είναι απόλυτα κατανοητό και αναγκαίο ότι και εσύ ως γονιός, οφείλεις να διαθέτεις στον εαυτό σου τη δυνατότητα ξεκούρασης και ηρεμίας για να μπορείς να ανταπεξέλθεις πιο αποτελεσματικά στις υποχρεώσεις που έχει ο γονεϊκός σου ρόλος.
Τα συναισθήματα των παιδιών είναι ένας πολύτιμος οδηγός για το γονιό, όταν εκείνος καταφέρνει να τα ακούει με σοβαρότητα και θετική διάθεση. Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, γιατί προαπαιτεί ότι ο γονιός μπορεί να αντιλαμβάνεται και να κατανοεί πρώτα τα δικά του συναισθήματα. Δεν γίνεται εύκολα ούτε αυτόματα κάτι τέτοιο: θέλει προσπάθεια και εκπαίδευση και σε κάποιες περιπτώσεις πιο ιδιαίτερη και συγκεκριμένη βοήθεια από τους ειδικούς όχι μόνο για να γίνει αποτελεσματικός γονέας αλλά για να νιώθει πιο ισορροπημένα με τον εαυτό του στις όποιες σχέσεις χτίζει και διαμορφώνει. Άλλωστε ο γονεϊκός ρόλος μας αναγκάζει πιο πιεστικά να διαχειριστούμε αποτελεσματικά ότι αφορά τις σχέσεις μας με τους άλλους και η σχέση μας με τους άλλους είναι η σχέση μας με τον ίδιο μας τον εαυτό.
Η γνώση είναι δύναμη. Η σωστή ενημέρωση μπορεί να σας βοηθήσει ν’ αξιοποιήσετε τις δικές σας δυνατότητες, να σας κάνει ικανούς να προσφέρετε στο δικό σας παιδί όλα όσα χρειάζονται ώστε το γενετικό υλικό με το οποίο το προικίσατε να εκφρασθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο: βιολογικά, πνευματικά, ψυχικά, συναισθηματικά.
Στο ταξίδι της ζωής έχετε το ατίμητο προνόμιο να προστατεύετε, να συμπορεύεσθε, να συμπαραστέκεσθε, να καθοδηγείτε, να διδάσκετε, να μεταλαμπαδεύετε στα παιδιά σας τις μεγάλες αξίες που δημιούργησε το γένος των ανθρώπων. Να βεβαιώνεσθε ότι όλα αυτά αναλύονται, αφομοιώνονται, διηθούν το πνεύμα και την ψυχή του παιδιού σας και αναπλάθονται σε τρόπους ζωής γεμάτους υγεία, ομορφιά, αξιοπρέπεια, αγάπη, δημιουργικότητα και ανθρωπιά.
Κάθε φορά που ο γονιός επιβάλλεται στο παιδί του, στην πραγματικότητα προσπαθεί να επιβληθεί στα τραύματα της παιδικής του ηλικίας για να μην πονάει.
Όταν ελέγχει το παιδί του, επιδιώκει να ελέγξει τα δικά του συναισθήματα ώστε να μην κατακλυστεί από αυτά.
Εάν ανταγωνίζεται το παιδί του, φοβάται πως θα χάσει την επιδοκιμασία από το δικό του γονιό, αν κάποιος άλλος αποδειχτεί καλύτερος από εκείνον.
Κάθε φορά που δεν καταφέρνει να ενωθεί με το παιδί του, είναι επειδή ο πόνος από την έλλειψη της συναισθηματικής δέσμευσης που βίωσε ο ίδιος ως παιδί δεν του επιτρέπει να δεσμευτεί.
Κάθε φορά που ερμηνεύει τη φυσιολογική αντίδραση του παιδιού του, -που προσπαθεί να διαμορφώσει την ταυτότητά του μέσα από μιμήσεις αλλά και μέσα από διαφοροποιήσεις, χαράζοντας το δικό του ανεξάρτητο δρόμο- ως αντίδραση ενάντιά του ή ως απειλή, ένα δικό του φόβο προβάλει στο παιδί του. Φοβάται ο ίδιος, επειδή δεν εμπιστεύεται αρκετά τον εαυτό του και φαντασιώνεται ως εχθρούς τις ανασφάλειες που υπάρχουν μέσα του.
Όταν ασκεί βία στο παιδί του, προβάλλει σε εκείνο την οργή που αισθάνεται από παιδί, η οποία απωθήθηκε μέσα του και μεταθέτει σε εκείνο τα συναισθήματα που νιώθει για τους δικούς του γονείς, όπως τους έζησε ή όπως τους φαντασιώθηκε.
Κάθε φορά που πιέζει το παιδί να ανταποκριθεί σε δικές του απωθημένες προσδοκίες, παραμένει αιχμάλωτος μιας τέλειας φαντασιωσικής εικόνας προς την οποία αποβλέπει, θυσιάζοντας τη δική του αληθινή επιθυμία άρα και του παιδιού του. Νομίζει πως δεν αξίζει ο ίδιος να εκφράσει τις επιθυμίες του και να τις πραγματοποιήσει, να χαρεί με αυτές, ώστε να επιτρέψει και σε άλλους να αναλάβουν τις δικές τους.
Κάθε φορά που ακυρώνει το παιδί του με πράξεις, λέξεις ή με την επικριτική σιωπή του, που το υποτιμά, το συγκρίνει, το απειλεί, αδιαφορεί για εκείνο ή το εκβιάζει συναισθηματικά, είναι οι δικές του παιδικές πληγές που ματώνουν. Το παιδί του είναι κομμάτι του εαυτού του, σε εκείνο βλέπει τη δική του αξία. Εάν αγαπά τον εαυτό του, μπορεί να αγαπήσει ό,τι σχετίζεται με κείνον. Μπορεί να εκτιμήσει την αξία του άλλου, όσο εκτιμά τη δική αξία. Εάν δεν εκτιμά τον εαυτό του, το καλύτερο κομμάτι του που είναι το παιδί του, αντικατοπτρίζει κάτι πολύ μεγάλο για εκείνον, οπότε, για να το χωρέσει μέσα του, θα προσπαθήσει να το μικρύνει.
Οι τρόποι συμπεριφοράς προς το παιδί του αντικατοπτρίζουν την εικόνα που έχει για τον εαυτό του, τον τρόπο που φέρεται ο ίδιος στον εαυτό του.
Ο γονιός αλλάζει και εκτιμά τον εαυτό του, άρα και τους ανθρώπους του, όταν αποφασίσει να σεβαστεί τον εαυτό του και να απελευθερωθεί από τις προσδοκίες της παιδικής του ηλικίας. Όταν αναγνωρίσει την αλήθεια της δικής του παιδικής ηλικίας και έρθει σε επαφή με τα συναισθήματα που βίωσε ως παιδί, απελευθερώνεται. Αν επουλώσει τις πληγές του παρελθόντος, αυτές δεν θα συνεχίσουν το καταστροφικό τους έργο μέσα του και σε άλλους ανθρώπους. Όταν συναισθανθεί το δικό του εσωτερικό παιδί, μπορεί να συναισθανθεί και το παιδί του. Όταν κατανοήσει τον εαυτό του, θα κατανοήσει και τους ανθρώπους που αγαπά.
Ο ρόλος του γονιού είναι αγάπη. Κι όταν κάποιος αγαπά πολύ, αλλάζει για να χαρίσει και να δεχτεί συναισθήματα που τον κάνουν να χαίρεται, να μοιράζεται, να ζει.
Ακολουθεί ενημερωτικός οδηγός για γονείς από το Elizα:
Η σχολική βία και ο εκφοβισμός που εκδηλώνεται μεταξύ των μαθητών θεωρείται κοινωνικό πρόβλημα. Ο όρος που χρησιμοποιείται διεθνώς για να περιγράψει το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού είναι «bullying». Προέρχεται από το ρήμα «bully» που σημαίνει πληγώνω, τρομοκρατώ ή υποχρεώνω κάποιον να κάνει κάτι που δεν θέλει, με τη βία.
Αφορά σε μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά, με σκοπό την επιβολή και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.
Η βία, ως κοινωνικό φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια αρκετές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ έχει λάβει την τελευταία δεκαπενταετία ανησυχητικές διαστάσεις και στη χώρα μας, σύμφωνα με αποτελέσματα σχετικών ερευνών, που διεξήχθησαν σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Με βάση τα δεδομένα των ερευνών αυτών υπολογίζεται ότι περίπου το 10% του συνόλου των μαθητών γίνεται θύμα επιθετικής παρενόχλησης από συνομήλικους τους ή παιδιά διαφορετικών ηλικιών, ενώ το ποσοστό των θυτών ανέρχεται στο 5% του μαθητικού πληθυσμού. Η αναλογία των εμπλεκομένων σε περιστατικά βίας αγοριών – κοριτσιών είναι 3 προς 1 (με τα αγόρια να υπερτερούν σε περιστατικά σωματικής βίας και τα κορίτσια σε περιστατικά λεκτικής).
Η έκφραση της βίας εμφανίζεται με τις κάτωθι μορφές:
σωματική βία (χτυπήματα, σπρωξίματα, τσιμπήματα),
λεκτική βία (προσβολές, πειράγματα, κοροϊδίες, σαρκασμός, ειρωνεία, απειλές, παρατσούκλια, εκφοβισμός, ομοφοβικά σχόλια, ρατσιστικά σχόλια),
κοινωνική βία (διάδοση ψευδών φημών, κουτσομπολιά, άσχημες φάρσες, καταστροφή της κοινωνικής υπόληψης ή της κοινωνικής αποδοχής κάποιου, ενθάρρυνση των άλλων να απομονώσουν κοινωνικά κάποιον=κοινωνικό αποκλεισμό),
συναισθηματική (ψυχολογική) βίας (σκόπιμη χρήση λέξεων ή πράξεων που είναι δυνατόν να προκαλέσουν ψυχολογικό πρόβλημα και περιλαμβάνει ταπείνωση, χειραγώγηση, καταδίωξη κι εκφοβισμό),
σεξουαλική βία (ανεπιθύμητο άγγιγμα, λεκτική παρενόχληση, προσβλητικά μηνύματα, γράμματα κ.ά.),
ηλεκτρονική βία (=εκφοβισμός μέσω κινητού τηλεφώνου ή μέσω Διαδικτύου. Εμφανίζεται σε chat rooms, σε δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης, μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων και μέσω SMS στο κινητό τηλέφωνο. Περιλαμβάνει: ηλεκτρονικό ψάρεμα και εκφοβισμό, σεξουαλική παρενόχληση, παραβίαση προσωπικών δεδομένων, φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας, προτροπή σε αυτοκτονίες).
Τα χαρακτηριστικά των θυτών και των θυμάτων του σχολικού εκφοβισμού
Οι θύτες (τα παιδιά που ασκούν βία επί των συμμαθητών τους) δρουν κατά τον τρόπο που ενεργούν διότι:
Τα παιδιά που γίνονται συνήθως θύματα σχολικού εκφοβισμού είναι:
Παράγοντες εμφάνισης του σχολικού εκφοβισμού και συνέπειες
Οι παράγοντες που οδηγούν τους θύτες σε αντικοινωνικές συμπεριφορές είναι:
To Bullying έχει πολλαπλές και μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες στην ψυχική υγεία των θυμάτων καθώς και στην ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη.
Οι συνέπειες είναι πολύ σοβαρές για τη μελλοντική τους ζωή και περιλαμβάνουν:
Τα θύματα νοιώθουν ανίκανα να αντιδράσουν και δεν κάνουν τίποτα για να προκαλέσουν το bullying. Σύμφωνα με τις έρευνες, εκατοντάδες παιδιά (160.000) χάνουν το σχολείο κάθε μέρα από το φόβο του bullying. Τα θύματα του Bullying περιλαμβάνουν αγόρια και κορίτσια όλων των ηλικιών. Τα κορίτσια είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν τον τύπο εκείνο της βίας που περιλαμβάνει εξάπλωση φημών και κοινωνικό αποκλεισμό του άλλου ή απομόνωση.
Το σύγχρονο σχολείο πρέπει να είναι:
Τρόποι αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας
Σύμφωνα με το Συνήγορο του Παιδιού:
Στα σχολεία αλλά και στις τάξεις θα πρέπει να υπάρχουν:
Παναγιώτης Μάντης, Ψυχολόγος, Χειριστής Γραμμής Eliza 10454
Ο γονιός μπορεί να αντιληφθεί ότι το παιδί είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού από τις παρακάτω αντιδράσεις:
Τι πρέπει να κάνει ο γονιός του παιδιού – θύματος;
Ο γονιός μπορεί να αντιληφθεί ότι το παιδί ασκεί σχολικό εκφοβισμό από τις παρακάτω αντιδράσεις:
Τι πρέπει να κάνει ο γονιός του παιδιού – θύτη;
Παναγιώτης Μάντης, Ψυχολόγος, Χειριστής Γραμμής Eliza 10454
Tα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού αποτελούν μια ευαίσθητη περίοδο ανάπτυξης που θέτει τα θεμέλια για τη σωματική υγεία και την εύρυθμη ψυχολογική, γνωστική, συμπεριφορική, και κοινωνικό – συναισθηματική λειτουργία του. Η έκθεση των παιδιών σε τραυματικές συνθήκες, όπως είναι τα περιστατικά κακοποιήσης και παραμέλησης, στην πρώτη παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά σοβαρών επιπτώσεων τόσο σωματικών, όσο και ψυχικών στην παιδική, εφηβική και ενήλικη ζωή τους. Συγκεκριμένοι παράγοντες και χαρακτηριστικά του παιδιού, όπως η ηλικία του και το αναπτυξιακό του επίπεδο όταν συμβαίνει το τραύμα, ο τύπος του τραύματος (σωματική κακοποίηση, σεξουαλική κακοποίηση, παραμέληση), η συχνότητα, η διάρκεια και η σφοδρότητα της τραυματικής συνθήκης, έχουν αποδειχθεί πως επηρεάζουν καταλυτικά τις συνέπειες του τραύματος. Πέρα από τις σοβαρές σωματικές συνέπειες της κακοποίησης/παραμέλησης των μικρών παιδιών, που σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να φτάσουν μέχρι και το θάνατο του παιδιού, οι άμεσες συναισθηματικές επιπτώσεις μπορεί να είναι η απομόνωση του παιδιού, ο φόβος, η αίσθηση αδυναμίας ελέγχου, η απώλεια του αισθήματος εμπιστοσύνης και η εμφάνιση ψυχοπαθολογίας.
Η πρώιμη αναγνώριση περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης και η εξίσου πρώιμη παρέμβαση αποτελεί τον ενδεδειγμένο, ρεαλιστικό και αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης ώστε το παιδί, αλλά και η οικογένεια του, να βοηθηθούν και να μετριαστούν οι συνέπειες της κακοποίησης/παραμέλησης.
Τα προγράμματα παρέμβασης για την κακοποίηση/παραμέληση στην πρώτη παιδική ηλικία εντάσσονται σε ένα σύστημα υποστήριξης και εκπαίδευσης που αφορά παιδιά ηλικίας από 0 έως 6 ετών, τα οποία είτε βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο παιδικής κακοποίησης/παραμέλησης, είτε έχουν πέσει θύματα αυτών. Συμβάλλουν στην πρόληψη της εμφάνισης των παραπάνω περιστατικών ή στην άμεση αντιμετώπισή τους, με απώτερο σκοπό την προστασία του παιδιού. Μπορούν να λάβουν διάφορες μορφές, όπως προγράμματα κατ’ οίκον επισκέψεων για την υποστήριξη ευάλωτων οικογενειών ή σχολικά προγράμματα για την ανάπτυξή των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών.
Έλενα Λοΐζου, Κοινωνική Λειτουργός, Χειριστής Γραμμής Eliza 10454
Aγαπητοί γονείς μελετήστε τις οδηγίες που σας αφορούν, για να προστατεύετε τα παιδιά από τους κινδύνους στο διαδίκτυο!!!
Αδιαμφισβήτητα, το διαδίκτυο πλέον έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας των παιδιών και των εφήβων και εμείς οι γονείς θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για να ακούμε και να γνωρίζουμε τις ασχολίες και τις αλληλεπιδράσεις των παιδιών μας εκεί.
Εκτός από τα θετικά του, το διαδίκτυο ενέχει πολλούς κινδύνους για τους ανήλικους χρήστες του, όπως η πρόσβαση σε ακατάλληλο ή επιβλαβές περιεχόμενο και ο διαδικτυακός εκφοβισμός.
Στοχεύοντας στην ασφάλεια των παιδιών και τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους που μπορούν οι γονείς να το επιτύχουν, προτείνουμε ως προσέγγιση την ουσιαστική επικοινωνία των γονέων με τα παιδιά τους σχετικά με τις διαδικτυακές κινήσεις τους, παραχωρώντας τους χρόνο και χώρο για να εκθέσουν τις απόψεις και τις επιθυμίες τους, ενημερώνοντας τους παράλληλα για τα πλεονεκτήματα αλλά και τα μειονεκτήματα – κινδύνους που υπάρχουν στους διαδικτυακούς χώρους.
Στο συγκεκριμένο pdf θα βρείτε κατευθυντήριες οδηγίες στην επίτευξη της προσέγγισης αυτής, παρέχοντάς σας εν συντομία κάποιες πρακτικές συμβουλές και πληροφορίες που ίσως χρειαστούν.
Ακολουθεί ενημερωτικό υλικό σχετικά με την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο:
Στο πλαίσιο εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο (2025), η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας και το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού μέσω του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου, συνδιοργανώνουν διαδικτυακές ενημερώσεις προς μαθητές/μαθήτριες, εκπαιδευτικούς και γονείς/κηδεμόνες, με αντικείμενο την ασφαλή πλοήγηση των παιδιών στο διαδίκτυο και με ειδικότερη θεματολογία:
