Φανταστείτε το όριο σαν το κουκούλι της πεταλούδας. Είναι το μέρος εκείνο στο οποίο η κάμπια προφυλάσσεται, θρέφεται και επιβιώνει πριν ξεπροβάλλει στον κόσμο ως «ενήλικο άτομο», δηλαδή ως πεταλούδα. Όσο απαραίτητο και αναγκαίο είναι το κουκούλι για την πεταλούδα τόσο απαραίτητα είναι και τα όρια για τα παιδιά.

Τα όρια δε συνδέονται απαραίτητα με αυστηρότητα, πειθαρχία και τιμωρία.  Είναι οι λογικοί κανόνες που τίθενται για την προστασία, ασφάλεια και υγεία τόσο των παιδιών, όσο και των άλλων.

Είναι απαραίτητα για να νιώθει ένα παιδί ασφάλεια, σταθερότητα και προστασία από τους γονείς και το περιβάλλον του.  Μαθαίνει τι είναι ασφαλές και αποδεκτό για το ίδιο και τους άλλους, ενώ διδάσκεται έτσι και την αποδοχή κανόνων και ορίων.  Αυτό θα το βοηθήσει ως ενήλικα να προσαρμοστεί στην κοινωνία, να μάθει να βάζει τα δικά του όρια στους άλλους, να διεκδικεί τα δικαιώματα του, ενώ παράλληλα να σέβεται τα δικαιώματα και τα όρια των άλλων (π.χ. τους νόμους αλλά και τα όρια στις διαπροσωπικές σχέσεις).  Ένα παιδί που οριοθετείται μαθαίνει επίσης τον αυτοέλεγχο, να οριοθετεί δηλαδή μετά και το ίδιο τον εαυτό του και να μην παρασύρεται από τις παρορμήσεις του (επιθετικές, σεξουαλικές, αυτοκαταστροφικές ή άλλες).

Κανένα παιδί δε γεννιέται γνωρίζοντας τι επιτρέπεται να κάνει και τι όχι, επομένως ένας από τους ρόλους του γονέα είναι να το εκπαιδεύσει σε αυτό.

1. Τα όρια μέσα στην οικογένεια λειτουργούν αντίστοιχα όπως και οι νόμοι μέσα στην κοινωνία. 

Προδιαγράφουν κανόνες συμπεριφοράς και βοηθούν τα μέλη της σε μια καλύτερη, ομαλότερη και πιο αποδεκτή προσαρμογή.

Χωρίς κανόνες-νόμους-όρια, ο καθένας θα έκανε ότι ήθελε, θα επικρατούσε ο νόμος του πιο ισχυρού και η κοινωνία θα μετατρεπόταν σε ζούγκλα…

Τα όρια λοιπόν, στηρίζονται στην ιδέα της ισότητας και της δικαιοσύνης, γι’ αυτό είναι μια προηγμένη μορφή κοινωνικής και οικογενειακής οργάνωσης.

2. Όρια = Ασφάλεια. 

Ακόμα κι αν δεν είναι αρεστά στα παιδιά τα όρια προσφέρουν ασφάλεια.

Υπό την έννοια ενός σταθερού περιβάλλοντος όπου η παρουσία του γονιού δεν αμφισβητείτε, ο μπαμπάς και η μαμά μπορεί να φωνάζουν, να απαγορεύουν, να βάζουν όρια, την ίδια στιγμή όμως, ακριβώς αυτό σημαίνει ότι είναι παρόντες, είναι σταθεροί και ασχολούνται με το παιδί…

3. Όρια δεν σημαίνει απαραίτητα τιμωρία. 

Όρια είναι ο κανόνας που προϋπάρχει, γι’ αυτό είναι σημαντικό κάθε φορά να ξεκαθαρίζεται -τι ισχύει και τι όχι- από πριν στα παιδιά.

Π.χ. πάμε μια βόλτα στην παραλία, είναι τέλη άνοιξης, ο καιρός δεν έχει ζεστάνει καλά καλά, και εξηγούμε από πριν στα παιδιά ότι ”θα πάμε στη θάλασσα αλλά ΔΕΝ θα βουτήξουμε ΓΙΑΤΙ τότε να το ξέρετε, θα φύγουμε”…

Τα όρια πρέπει να τηρούνται, ας μην φοβόμαστε να είμαστε αυστηροί στην τήρησή τους. Μια σχέση αγάπης όπως αυτή μεταξύ γονιού και παιδιού, αντέχει τις μικρές απογοητεύσεις (που προσφέρουν τα όρια) και έχει ως αντίβαρο την ασφάλεια και την σταθερότητα που προσφέρουν οι καθαροί κανόνες (και η τήρησή τους).

Ο ρόλος ενός γονέα παιδιού προσχολικής ηλικίας είναι αρκετά δύσκολος, ανάλογα και με τα βιώματα και τις συνθήκες ζωής της κάθε οικογένειας.  Οι γονείς χρειάζονται πολλή υπομονή, κατανόηση, ενσυναίσθηση και συχνά και οι ίδιοι στήριξη για να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις.  Κατανόηση σημαίνει να καταλαβαίνω ότι για το παιδί μου κάτι είναι σημαντικό, έστω και αν για μένα μπορεί να μην είναι, και να το σέβομαι.  Η ενσυναίσθηση προχωρά ένα βήμα παραπέρα:  είναι η ικανότητα μας να μπαίνουμε στη θέση του άλλου, να νιώθουμε αυτό που νιώθει.  Κατέχοντας εκ φύσεως κάποιοι γονείς αυτή την ικανότητα και αναπτύσσοντας την άλλοι μέσω εκπαίδευσης και στήριξης, μπορούμε να κατανοήσουμε για παράδειγμα ότι η έντονη αντίδραση του παιδιού μας επειδή του φορέσαμε το παπούτσι ενώ ήθελε να το φορέσει μόνο του δεν είναι τόσο παράλογη όσο μας φαινόταν αρχικά.  Αν ήμασταν κι εμείς δίχρονο που κτίζει την αυτοπεποίθηση και αποζητά την ανεξαρτησία του, θα το βιώναμε κι εμείς πιθανότατα ως πλήγμα.  Μια τέτοια στάση δε λύνει φυσικά όλες τις συγκρούσεις, αλλά τις μειώνει.  Κατανοώντας το παιδί μας, θυμώνουμε λιγότερο μαζί του, μπορούμε να εκφράσουμε λεκτικά την κατανόηση μας προς αυτό και να βοηθήσουμε και το ίδιο να ηρεμήσει γρηγορότερα.  Το μήνυμα που χρειάζονται τα παιδιά ιδιαίτερα αυτής της ηλικίας είναι ένα: “Είμαστε μαζί σου, όχι εναντίον σου!”

Πηγή : Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος Γ. Ξηντάρας,

https://www.paidiatros.com/paidi/symberifora/oriothetisi-pitharxia-paidia

Η  αποστολή πληροφοριακού υλικού εντάσσεται στα πλαίσια του  άξονα : “Σχέσεις σχολείου – οικογένειας” και αφορά την  “Παιδαγωγική και μαθησιακή λειτουργία”.

Ακολουθεί έγγραφο από ην βιβλιοθήκη του ΙΕΠ:

Λήψη αρχείου