Ονοματεπώνυμo: Mπαγντασαριάν Μαίρη                Παρουσίαση του Κυριλλικού Αλφαβήτου: (Χώρες εξάπλωσης-Τυπολογία γραμμάτων-Προέλευση γραμμάτων-Θεωρίες για την προέλευση του ίδιου του αλφαβήτου)  Το κυριλλικό αλφάβητο είναι ένα αλφάβητο που χρησιμοποιείται για διάφορες ανατολικές σλαβικές και νοτιοσλαβικές γλώσσες – Λευκορωσικά, Σερβοκροατικά, Βουλγαρικά, Σλαβομακεδονικά, Ρωσικά και Ουκρανικά –και για πολλές άλλες γλώσσες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, της Ασίας και της Ανατολικής Ευρώπης. Στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί και για άλλες γλώσσες. Όλα τα γράμματα του κυριλλικού αλφαβήτου δεν χρησιμοποιούνται σε κάθε γλώσσα που χρησιμοποιεί το αλφάβητο αυτό. Με την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Ιανουαρίου του 2007, το κυριλλικό έγινε το τρίτο επίσημο αλφάβητο της ΕΕ.   Η μορφή του αλφαβήτου προέρχεται από την πρώιμη μορφή του κυριλλικού αλφαβήτου, το οποίο είναι παράγωγο του γλαγολιτικού αλφαβήτου, μεγαλογράμματης κυρτής γραφής της οποίας η επινόηση τον 9ο αι. αποδίδεται σε δυο Βυζαντινούς μοναχούς από τη Θεσσαλονίκη, τα αδέλφια Άγιο Κύριλλο και Άγιο Μεθόδιο. Αν και είναι ευρύτατα αποδεκτό ότι το γλαγολιτικό αλφάβητο επινοήθηκε από τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, η προέλευση του κυριλλικού αλφαβήτου αποτελεί ακόμη πηγή μεγάλης αντιπαράθεσης. Παρόλο που αποδίδεται συνήθως στον Άγιο Κλεμέντιο της Οχρίδας, μαθητή του Αγίου Κυριλλίου και του Αγίου Μεθοδίου από την Βουλγαρική Μακεδονία, το αλφάβητο αναπτύχθηκε πιθανότατα στην Λογοτεχνική Σχολή του Πρέσλαβ στην βορειοανατολική Βουλγαρία, όπου έχουν βρεθεί οι παλαιότερες κυριλλικές επιγραφές και χρονολογούνται από τη δεκαετία του 940. Η θεωρία ενισχύεται από το γεγονός ότι το κυριλλικό αλφάβητο αντικατέστησε σχεδόν ολοκληρωτικά το γλαγολιτικό στην βορειοανατολική Βουλγαρία στα τέλη του 10ου αι., ενώ η Λογοτεχνική Σχολή της Οχρίδας–όπου εργαζόταν ο Άγιος Κλεμέντιος-συνέχισε να χρησιμοποιεί το γλαγολιτικό μέχρι τον 12ο αι. Καθώς οι μαθητές των Αγίων Κύριλλο και Μεθόδιο εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη την Πρώτη Βουλγαρική Αυτοκρατορία, είναι πιθανόν αυτά τα δυο κύρια κέντρα να ήταν τμήμα μιας ενιαίας παράδοσης.
 
 
Ορισμένοι λόγοι για την αντικατάσταση του γλαγολιτικού με το κυριλλικό αλφάβητο είναι η μεγαλύτερη απλότητα και μεγαλύτερη ευκολία χρήσης του κυριλλικού καθώς και η ομοιότητα του με το ελληνικό αλφάβητο, το οποίο ήταν πολύ γνωστό στην Πρώτη Βουλγαρική Αυτοκρατορία.
 
Υπάρχουν και άλλες θεωρίες σχετικά με την προέλευση του κυριλλικού αλφαβήτου, δηλαδή ότι το αλφάβητο δημιουργήθηκε από τους ίδιους τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, ή ότι προϋπήρξε του γλαγολιτικού αλφαβήτου, αποτελώντας μεταβατικό στάδιο μεταξύ της ελληνικής και γλαγολιτικής κυρτής γραφής, αλλά αυτές οι θεωρίες έχουν διαψευστεί. Το αλφάβητο διαδόθηκε μαζί με την Παλαιά Εκκλησιαστική Σλαβική γλώσσα, και το αλφάβητο που χρησιμοποιείται για την νέα Εκκλησιαστική Σλαβική γλώσσα στα μυστήρια της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ανατολικής Καθολικής Εκκλησίας εξακολουθεί να έχει κοινά γνωρίσματα με την αρχική μορφή του κυριλλικού. Τους επόμενους δέκα αιώνες όμως, το κυριλλικό αλφάβητο προσαρμόστηκε στις αλλαγές της ομιλούμενης γλώσσας, ανέπτυξε τοπικές παραλλαγές για να ταιριάξει με τα χαρακτηριστικά των εθνικών γλωσσών, και τροποποιήθηκε από ακαδημαϊκές μεταρρυθμίσεις και πολιτικά διατάγματα. Σήμερα, δεκάδες γλώσσες της ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας γράφονται με το κυριλλικό αλφάβητο. Το κυριλλικό αλφάβητο περιλαμβάνει πολλά γράμματα αλλά δεν απαντούν όλα τα γράμματα αυτά σε όλες τις γλώσσες που γράφονται με το εν λόγω αλφάβητο. Το αλφάβητο της ρωσικής γλώσσας για παράδειγμα, της πιο διαδεδομένης γλώσσας κυριλλικού αλφαβήτου, αποτελείται από 33 γράμματα. Ωστόσο, 32 είναι τα κοινά γράμματα του κυριλλικού αλφαβήτου, τα οποία παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα. Το γράμμα που συμπληρώνει το ρωσικό αλφάβητο είναι το φωνήεν Ë (ë), το οποίο προφέρεται ως γιό.     

Το αλφάβητο της σερβικής γλώσσας περιλαμβάνει έξι επιπρόσθετα γράμματα που δεν συναντώνται στο αλφάβητο της ρωσικής γλώσσας. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα γράμματα αυτά.
 

             Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος

  Οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος ήταν αδέλφια, μοναχοί, με μεγάλη ιεραποστολική δράση. Σε αυτούς αποδίδεται ο εκχριστιανισμός των Σλάβων και η απόδοση γραφής στη σλαβική γλώσσα.  

Η ζωή τους

 Στις αρχές του 9ου αιώνα, οι αδελφοί Κωνσταντίνος (μοναστικό όνομα Κύριλλος) και Μεθόδιος, δύο από τα επτά συνολικά παιδιά του ευγενούς (υψηλής κοινωνικής θέσης) και υπευθύνου της εποχής για τα θέματα της στρατιωτικής διοίκησης του Βυζαντίου, Λέοντα, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μέσα στην συμβασιλεύουσα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και πρωτεύουσα της Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, στην ατμόσφαιρα και τη ζωή της οποίας κυριαρχούσε έντονα ο Χριστιανισμός. Στη βιογραφία του ο ΄Αγιος Κύριλλος ισχυρίζεται ότι με τον αδελφό του κατάγονται από “βασιλικό γένος”. Εκείνη την εποχή ο πατέρας τους ήταν υπεύθυνος για τα θέματα της στρατιωτικής διοίκησης του Βυζαντίου. Και τα δύο αδέλφια μιλούσαν την ελληνική και τη σλαβική γλώσσα, που τους διευκόλυνε στη μετέπειτα διακονία τους.
 
Ο Μεθόδιος, του οποίου το κοσμικό όνομα ήταν Μιχαήλ, γεννήθηκε το 815. Ήταν άνθρωπος της πράξης και είχε ξεκινήσει καριέρα στον πολιτικό στίβο. Διορίστηκε διοικητής της Θεσσαλίας, ενώ αργότερα έγινε μοναχός σε ένα μοναστήρι στον Όλυμπο.
Ο Κύριλλος, του οποίου το κοσμικό όνομα ήταν Κωνσταντίνος, γεννήθηκε το 827. Σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη, έγινε ιερέας και μετέπειτα έφτασε στο βαθμό του επισκόπου. Δίδαξε τη Φιλολογία, Φιλοσοφία και Θεολογία.  

Iεραποστολή

Το 863, μετά απo αίτημα του Σλάβου βασιλιά Ροστισλάβου, όταν αυτοκράτορας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν ο Μιχαήλ ο Γ’, ο Πατριάρχης Φώτιος επέλεξε τους Μεθόδιο και Κύριλλο, οι οποίοι διακρίνονταν για τη σοφία τους, για το δύσκολο έργο του εκχριστιανισμού των Σλάβων. Οι δύο ιερωμένοι δέχτηκαν με μεγάλη προθυμία και χαρά, θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα υπηρετούσαν το θέλημα του Θεού και θα οδηγούσαν στο δρόμο της σωτηρίας τους λαούς των περιοχών που βρίσκονταν πάνω από τα βόρεια σύνορα της Αυτοκρατορίας.
 
Προκειμένου να διευκολύνουν την προσέγγισή τους προς τους λαούς αυτούς, χρησιμοποίησαν ένα νέο αλφάβητο, βασισμένο στο ελληνικό, το οποίο μπορούσε να αποδώσει τους φθόγγους της σλαβικής γλώσσας, και το οποίο εφηύρε ο Κύριλλος. Σε αυτό αλφάβητο το που ονομάστηκε Γλαγολιτικό, μετέφρασαν την Αγία Γραφή, πoλλά λειτουργικά και θεολογικά βιβλία, καθώς και τη Χριστιανική λειτουργική υμνολογία. Επάνω στο Γλαγολιτικό αλφάβητο στηρίζεται και η σημερινή Κυριλλική γραφή (που ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Κύριλλου) των σλαβικών εθνών και πάνω σε αυτό αναπτύχθηκε ολόκληρη η γραμματεία τους.
 
Η διαφωτιστική τους αποστολή εκεί προκάλεσε την οργή, τη ζήλια και το μίσος στα μέρη των φράγκων και του γερμανο-λατινικού κλήρου και ήταν η αιτία να υπάρξουν εντάσεις ανάμεσα στην εκκλησία και την πολιτική. Οι ιεραπόστολοι αδελφοί αναγκάστηκαν από τον Πάπα Avδριαvό τoν Β’ να προσέλθουν στη Ρώμη για να απολογηθούν στις κατηγορίες ότι παραβιάζουν το τριγλωσσικό δόγμα, σύμφωνα με το οποίο η χριστιανική ιεροτελεστία μπορεί να τελείται μόνο στην Eβραϊκή, την Ελληνική και τη Λατινική γλώσσα. Εκεί ο Άγιος Κύριλλος υποστήριξε ότι όλοι οι λαοί, όπως και οι Σλάβοι, δικαιούνται να δοξάζουν τον Θεό και να δημιουργούν την κουλτούρα τους στην μητρική τους γλώσσα. Ο Πάπας Avδριαvός o Β’ επείσθη, αγίασε τα μεταφρασμένα βιβλία, ενώ σε μερικές εκκλησίες της Ρώμης τελέστηκε λειτουργία στη σλαβική γλώσσα, προς αναγνώρισή της στο χριστιανικό κόσμο. Πρόκειται για μια επιτυχημένη αποστολή των Αγίων αδελφών.
 
Ο Κύριλλος παρέμεινε στη Ρώμη μέχρι το θάνατό του, το Φεβρουάριο του 869. Ετάφη με τιμές στον προσωπικό τάφο του Πάπα Avδριαvού τoν Β’, ενώ αργότερα μετακινήθηκε στη βασιλική του Αγίου Κλεμεντίνου στη Ρώμη, όπου και σήμερα φυλάσσονται τα λείψανά του.
 
Το χριστιανικό διαφωτιστικό και αποστολικό έργο συνεχίζει ο μεγαλύτερός του αδελφός Μεθόδιος, ο οποίος απεβίωσε στις 6 Απριλίου 885 ως επίσκοπος Μοραβίας.
 

Εορτή

 Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τους Aγίους Κύριλλο και Μεθόδιο στις 11 Μαΐου. Το 1980 ο πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β’ κήρυξε τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο συμπροστάτες της Ευρώπης  μαζί με τον Άγιο Βενέδικτο.     

Ετικέτες: γλαγολιτικό, ιστορία β' λυκείου, κυριλλικό αλφάβητο, Κύριλλος και Μεθόδιος, Σλάβοι