Αρχική » Προτάσεις βιβλίων
Αρχείο κατηγορίας Προτάσεις βιβλίων
Χριστός Ανέστη! Ειρήνη και χαρά στις καρδιές όλων!
Η αφίσα της ταινίας μικρού μήκους των μαθητών του 4ου ΓΕΛ Ιωαννίνων “ΑΚΑΔΗΜΙΑ”
Ήξερες ότι…
Το μυθιστόρημα “Ροβινσώνας Κρούσος” του Ντάνιελ Ντεφόε εκδόθηκε στις 25 Απριλίου 1719. Πριν το τέλος του έτους, ο πρώτος τόμος εκδόθηκε τέσσερις φορές. Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, κανένα βιβλίο στην ιστορία της δυτικής λογοτεχνίας δεν είχε περισσότερες εκδόσεις, παραλλαγές και μεταφράσεις (ακόμα και σε γλώσσες όπως η κοπτική και η μαλτεζική) από τον Ροβινσώνα Κρούσο, με περισσότερες από 700 εναλλακτικές εκδόσεις, συμπεριλαμβανομένων και παιδικών εκδόσεων με εικόνες και χωρίς κείμενο.
Αν και συνήθως αναφέρεται απλά ως Ροβινσώνας Κρούσος, ο πλήρης και αυθεντικός τίτλος του βιβλίου όπως εμφανίζεται στην πρώτη έκδοση είναι “The Life and Strange Surprizing Adventures of Robinson Crusoe, of York, Mariner: Who lived Eight and Twenty Years, all alone in an un-inhabited Island on the Coast of America, near the Mouth of the Great River of Oroonoque; Having been cast on Shore by Shipwreck, wherein all the Men perished but himself. With An Account how he was at last as strangely deliver’d by Pyrates” (μτφ: Η Ζωή και οι Παράξενες Εκπληκτικές Περιπέτειες του Ροβινσώνα Κρούσου, από την Υόρκη, Ναυτικού: Που Έζησε Οκτώ και Είκοσι Έτη, ολομόναχος σ’ ένα ακατοίκητο Νησί στις Ακτές της Αμερικής, κοντά στις Εκβολές του Μεγάλου Ποταμού Ορινόκου, έχοντας βρεθεί στην Ακτή από Ναυάγιο, όπου όλοι οι Άνδρες έχασαν τη ζωή τους εκτός από τον ίδιο. Με Μία Περιγραφή του πώς τελικά παραδόθηκε περιέργως από Πειρατές).
Υπόθεση
Ο Ροβινσώνας Κρούσος ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1651 για ένα θαλάσσιο ταξίδι από το Κίνγκστον απόν Χαλ της Αγγλίας, παρά τη θέληση των γονιών του που ήθελαν να μείνει στο σπίτι και να ακολουθήσει μία σταδιοδρομία, πιθανόν στη νομική. Μετά από ένα ταραχώδες ταξίδι, κατά το οποίο το πλοίο του ναυάγησε σε μία καταιγίδα, η σφοδρή επιθυμία του Κρούσου για τη θάλασσα παρέμεινε τόσο ισχυρή ώστε μπαρκάρισε και πάλι. Όμως και αυτό το ταξίδι τελείωσε καταστροφικά, καθώς το πλοίο το κατέλαβαν πειρατές από το Σαλέ του Μαρόκου και ο Κρούσος έγινε σκλάβος ενός Μαυριτανού. Μετά από δύο χρόνια δουλείας, κατάφερε να δραπετεύσει με μία βάρκα. Αργότερα ο Κρούσος διασώθηκε από έναν καπετάνιο ενός πορτογαλικού πλοίου ανοικτά της δυτικής ακτής της Αφρικής. Το πλοίο ήταν καθ’ οδόν προς τη Βραζιλία. Εκεί, με τη βοήθεια του καπετάνιου, ο Κρούσος έγινε ιδιοκτήτης μιας φυτείας.
Χρόνια αργότερα, συμμετείχε σε μία αποστολή για να φέρει σκλάβους από την Αφρική αλλά στις 30 Σεπτεμβρίου 1659 ναυάγησε σε μία καταιγίδα περίπου 40 μίλια από ένα νησί (που ο ίδιος αποκαλεί Νησί της Απόγνωσης) κοντά στις εκβολές του ποταμού Ορινόκου. Όλοι οι σύντροφοί του έχασαν τη ζωή τους ενώ ο Κρούσος επέζησε του ναυαγίου μαζί με τρία ζώα: το σκυλί του καπετάνιου και δύο γάτες. Όταν συνήλθε, ο Κρούσος διαπίστωσε ότι είχε ναυαγήσει σε ένα έρημο νησί. Την πρώτη νύχτα την πέρασε ανεβασμένος σ’ ένα δέντρο για τον φόβο των θηρίων. Όταν ξημέρωσε είδε πως ανάμεσα σε βράχους και ξέρες είχε κολλήσει το ναυαγισμένο πλοίο.
Κολυμπώντας έφτασε στο πλοίο και αρπάζοντας ένα σκοιvi που κρεμόταν, σκαρφάλωσε πάνω. Έχοντας ξεπεράσει την απελπισία του, από μερικά βαρέλια και δοκάρια έφτιαξε μία σχεδία με την οποία μετέφερε στην ακτή διάφορα χρήσιμα είδη, όπως όπλα, εργαλεία και άλλες προμήθειες, πριν το πλοίο βυθιστεί. Έπρεπε πλέον να φροντίσει για μία σίγουρη κατοικία. Γρήγορα ανακάλυψε μία σπηλιά σ’ ένα βράχο όπου έφτιαξε τη νέα και περιφραγμένη κατοικία του. Ο Κρούσος κρατούσε ημερολόγιο κάνοντας σημάδια σ’ έναν ξύλινο σταυρό που κατασκεύασε ο ίδιος. Κυνηγούσε, καλλιεργούσε κριθάρι και ρύζι, αποξήραινε σταφύλια για να φτιάξει σταφίδα για τους χειμερινούς μήνες, έμαθε αγγειοπλαστική και μεγάλωνε τις κατσίκες που είχε βρει στο πλοίο κι όλα αυτά χρησιμοποιώντας τα εργαλεία του καθώς και πέτρες και ξύλα που μάζευε από το νησί.
Μια μέρα ανακάλυψε έναν παπαγάλο και τον υιοθέτησε. Συγχρόνως, όμως, κατάλαβε ότι τα λόγια που έλεγε ο παπαγάλος ήταν παράξενες λέξεις που θα τις είχε μάθει ασφαλώς από άγριους, οι οποίοι δεν μπορούσε παρά να βρίσκονται κάπου εκεί κοντά. Ο φόβος αυτός τον έκανε να επιχειρήσει μία προσεχτική εξερεύνηση του νησιού. Έτσι, βρέθηκε σε μία μαγευτική κοιλάδα, γεμάτη φρούτα. Όμως πουθενά δεν συνάντησε άνθρωπο. Τον ελεύθερο χρόνο του ο Κρούσος τον περνούσε διαβάζοντας τη Βίβλο και έγινε θρήσκος, ευχαριστώντας τον Θεό για την τύχη του και για το γεγονός ότι δεν του έλειπε τίποτα εκτός από την ανθρώπινη κοινωνία.
Χρόνια αργότερα, ανακάλυψε κανιβάλους που επισκέπτονταν κατά καιρούς το νησί για να σκοτώσουν και να φάνε κρατούμενους. Στην αρχή σκόπευε να τους σκοτώσει για τις απεχθείς πράξεις τους αλλά αργότερα συνειδητοποίησε ότι δεν είχε το δικαίωμα να το κάνει καθώς οι κανίβαλοι δεν διέπρατταν κάποιο έγκλημα εν γνώσει. Από την άλλη ο Κρούσος σκέφτηκε να αποκτήσει έναν ή δύο δούλους απελευθερώνοντας ορισμένους κρατούμενους των κανιβάλων. Όταν κάποια στιγμή ένας κρατούμενος κατάφερε να ξεφύγει, ο Κρούσος τον βοήθησε και τον ονόμασε «Παρασκευά» από την ημέρα της εβδομάδας που συνέβη το γεγονός. Στη συνέχεια ο Κρούσος τον δίδαξε αγγλικά και τον μετέστρεψε στον Χριστιανισμό.
Όταν έφτασε μία άλλη ομάδα κανιβάλων, ο Κρούσος και ο Παρασκευάς κατάφεραν να σκοτώσουν τους περισσότερους κανιβάλους και να σώσουν δύο κρατούμενους. Ο ένας ήταν ο πατέρας του Παρασκευά και ο άλλος ήταν ένας Ισπανός, ο οποίος ενημέρωσε τον Ροβινσώνα Κρούσο ότι υπήρχαν και άλλοι Ισπανοί που ναυάγησαν. Τότε σκέφτηκαν να στείλουν τον Ισπανό και τον πατέρα του Παρασκευά να φέρουν τους υπόλοιπους, να φτιάξουν όλοι μαζί ένα πλοίο και να σαλπάρουν για ένα ισπανικό λιμάνι.
Όμως, πριν έρθουν οι Ισπανοί, εμφανίστηκε ένα αγγλικό πλοίο, του οποίου τον έλεγχο απέκτησαν στασιαστές που είχαν την πρόθεση να εγκαταλείψουν τον πρώην καπετάνιο στο νησί. Ο Κρούσος και ο πρώην καπετάνιος του πλοίου ήρθαν σε συμφωνία, με την οποία ο Κρούσος θα βοηθούσε τον πρώην καπετάνιο και τους πιστούς του ναυτικούς να ξαναπάρουν το πλοίο από τους στασιαστές και θα άφηναν τους χειρότερους από αυτούς στο νησί. Όπως κι έγινε. Πριν φύγει για την Αγγλία, ο Κρούσος έδειξε στους πρώην στασιαστές πώς έζησε στο νησί και τους είπε πως θα έρθουν κι άλλοι άνδρες. Ο Ροβινσώνας Κρούσος έφυγε από το νησί στις 19 Δεκεμβρίου 1686 και έφτασε στην Αγγλία στις 11 Ιουνίου 1687. Εκεί έμαθε ότι η οικογένειά του πίστευε ότι ήταν νεκρός και πως στη διαθήκη του πατέρα του δεν προέβλεπε τίποτα γι’ αυτόν. Έτσι ο Ροβινσώνας Κρούσος αναχώρησε για τη Λισαβόνα προκειμένου να διεκδικήσει τα κέρδη του από το κτήμα του στη Βραζιλία, το οποίο τελικά του απέφερε ένα πολύ μεγάλο ποσό. Στο τέλος, ο Κρούσος μετέφερε τα πλούτη του στην Αγγλία για να αποφύγει τα θαλασσινά ταξίδια. Ο Παρασκευάς ακολούθησε τον Κρούσο και στη συνέχεια πέρασαν μαζί άλλη μία περιπέτεια αντιμετωπίζοντας εκατοντάδες πεινασμένους λύκους ενώ διέσχιζαν τα Πυρηναία.
“Ο αρχοντοχωριάτης” του Jean Molière
Ο κύριος Γιορδάνης ‒ο Αρχοντοχωριάτης‒ είναι ένας ευκατάστατος αστός, με άνετο σπίτι και μια οικογένεια που τον αγαπά και τον σέβεται. Η μεγαλομανία του, όμως, σαν αρρώστια τον προσβάλλει και τον καθιστά αφελή απέναντι σε αυτούς που θέλουν να τον εκμεταλλευτούν. Ξοδεύει χρήματα για να απαλλαγεί από τη ρετσινιά της ταπεινής καταγωγής του και μιμείται συμπεριφορές ξένες προς την ανατροφή του, προκειμένου να γίνει αποδεκτός από την άρχουσα τάξη· και ως αποκορύφωμα πέφτει θύμα του ξεπεσμένου κόμη Δοράντη ο οποίος δανείζεται χρήματα από εκείνον, χωρίς επιστροφή, καθώς ο Αρχοντοχωριάτης ονειρεύεται να τον παντρέψει με την κόρη του Λουκίλη και έτσι να εισχωρήσει στους κύκλους της αριστοκρατίας ‒ παρόλο που η κόρη του αγαπά έναν όμορφο νέο, χωρίς τίτλους ευγενείας.
Τα παθήματα του ήρωα δεν αποτελούν κωμικό αυτοσκοπό αλλά παρουσιάζονται σαν το αναγκαίο επακόλουθο κάποιας φυσικής του λειψάδας, κι έτσι φορτίζονται οι πράξεις του με ηθικό και πνευματικό αντίβαρο.
Ο συγγραφέας
Ο Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν, γιος του Ζαν Ποκλέν και της Μαρί Κρεσσέ, γεννιέται το 1622. Σπουδάζει νομικά στην Ορλεάνη, ενώ το 1643 έχοντας ήδη συνδεθεί με την ηθοποιό Μαντλέν Μπεζάρ, συγκροτεί μαζί της τον θίασο “L’Illustre Theatre”. Με το ψευδώνυμο Μολιέρος, διευθύνει τον θίασο, ο οποίος εγκαθίσταται στο Παρίσι. Ο θίασος περιοδεύει για δεκατρία χρόνια, ως το 1645. Το 1655 έχουμε την παράσταση της πρώτης σωζόμενης κωμωδίας του Μολιέρου “Ο ασυλλόγιστος στη Λυών”, με τον Μολιέρο στο ρόλο του Μασκαρίλλου. Το 1656 παρουσιάζεται το “Ερωτικό πείσμα”. Το 1658 ο θίασος μετονομάζεται σε “Θίασο του Κυρίου”. Η επιτυχία της φάρσας “Ο ερωτευμένος γιατρός” είναι τέτοια ώστε του παραχωρείται το θέατρο του Πετί Μπουρμπόν. Επόμενη επιτυχία του θιάσου είναι “Οι ψευτοσπουδαίες”, το 1659. Το 1660 παρουσιάζεται ο “Σγαναρέλος ή Ο κατά φαντασίαν κερατάς”. Ακολουθεί με μεγάλη επιτυχία το έργο “Σχολείο γυναικών”, ενώ στη λογοτεχνική διαμάχη που ξεσπά γύρω από το έργο, ο Μολιέρος απαντά με την Κριτική του “Σχολείου γυναικών” και με τον “Αυτοσχεδιασμό των Βερσαλλιών”. Το 1664 δίνεται η πρεμιέρα της κωμωδίας “Γάμος με το στανιό” ενώ στις 12 Μαΐου παρουσιάζονται οι τρεις πρώτες πράξεις του “Ταρτούφου”. Ο βασιλιάς απαγορεύει αμέσως το ανέβασμα του “Ταρτούφου” στο Παρίσι. Το 1665 δίνεται η πρεμιέρα του “Δον Ζουάν” που, παρά την επιτυχία του, κατεβαίνει μετά από 20 παραστάσεις. Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ δίνει στον θίασο του Μολιέρου τον τίτλο του “Θιάσου του Βασιλιά” και 6000 λίβρες χορηγία. Ακολουθούν τα έργα “Γιατρός με το στανιό” και “Μισάνθρωπος”. Το 1667 ακολουθεί η δεύτερη εκδοχή του “Ταρτούφου”, παρουσιάζεται στις 5 Αυγούστου και απαγορεύεται την επομένη. Το 1668 ανεβαίνουν ο “Ζωρζ Νταντέν” και “Ο φιλάργυρος”. Το 1669 ο Μολιέρος επιστρέφει στον “Ταρτούφο” για μια τρίτη διασκευή, το έργο παίρνει έγκριση και γνωρίζει θριαμβευτική επιτυχία. Το 1670 ανεβαίνει “Ο αρχοντοχωριάτης”. Σειρά έχουν “Οι κατεργαριές του Σκαπίνου” το 1671 καθώς και “Οι σοφολογιότατες” το 1672. Στις 10 Φεβρουαρίου δίνεται η πρεμιέρα του έργου “Ο κατά φαντασίαν ασθενής”, με τον Μολιέρο στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Αργκάν. Κατά τη διάρκεια της τέταρτης παράστασης ο Μολιέρος νιώθει μεγάλη αδιαθεσία, μεταφέρεται στο σπίτι του και εκεί αφήνει την τελευταία του πνοή. Ήταν 17 Φεβρουαρίου 1673.
“Η πολιορκία της Τροίας” του Θοδωρή Καλλιφατίδη
του Νίκου Δούλη, φιλολόγου του 4ου ΓΕΛ Ιωαννίνων “ΑΚΑΔΗΜΙΑ”
Η υπόθεση της ιστορίας εκτυλίσσεται τον Απρίλιο του 1944. Ο αφηγητής της ιστορίας είναι ένας έφηβος 15 χρονών, του οποίου το χωριό βρίσκεται υπό γερμανική κατοχή από τον Απρίλιο του 1941. Η ζωή του αλλάζει, όταν στο χωριό φτάνει η καινούργια δασκάλα.
Οι Γερμανοί κατακτητές, έχουν κατασκευάσει στο χωριό ένα πρόχειρο αεροδρόμιο. Οι Άγγλοι προσπαθούν να καταστρέψουν το αεροδρόμιο βομβαρδίζοντας το χωριό. Η δασκάλα μη έχοντας άλλη λύση καταφεύγει μαζί με τα παιδιά σε μια κοντινή σπηλιά, για να τους κάνει μάθημα. Εκεί αποφασίζει να αφηγηθεί στους μαθητές της την ιστορία του Τρωικού πολέμου, όπως είναι γνωστή από τον Όμηρο.
Έτσι κάθε μέρα μιλάει στα παιδιά για τα διάφορα επεισόδια αυτού του μεγάλου πολέμου και τα παιδιά την ακούνε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Μέσα από την αφήγηση της δασκάλας διαγράφεται ο χαρακτήρας των μεγάλων πρωταγωνιστών του πολέμου και από τα δύο στρατόπεδα: του Αχιλλέα, του Πατρόκλου, του Έκτορα, του Μενελάου, του Πάρη, του Αίαντα κ.α.
Παράλληλα, τα παιδιά μαθαίνουν και για το ρόλο και τη μοίρα των γυναικών: της Εκάβης, της Ανδρομάχης, της ωραίας Ελένης ,της Βρισηίδας.
Με αυτόν τον τρόπο στο έργο του Καλλιφατίδη μπλέκονται δύο εποχές: η εποχή του Τρωικού πολέμου και η εποχή της γερμανικής κατοχής. Το κοινό στοιχείο που συνδέει τις δύο εποχές είναι ο πόλεμος και η βαρβαρότητα που αυτός συνεπάγεται.
Ο συγγραφέας
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης γεννήθηκε στους Μολάους Λακωνίας το 1938. Βίωσε τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και του εμφυλίου πολέμου. Το 1946 μετακόμισε στην Αθήνα και αποφοίτησε από το 5ο Γυμνάσιο Αρρένων. Έπειτα, φοίτησε στη Σχολή του Καρόλου Κουν. Το 1964 και σε ηλικία 25 χρονών, έφυγε από την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Σουηδία, αφού υπηρέτησε πρώτα την στρατιωτική του θητεία. Εκεί σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Αργότερα δίδαξε Φιλοσοφία στο ίδιο Πανεπιστήμιο.
Θεωρείται από τους σημαντικότερους εν ζωή συγγραφείς της χώρας αυτής. Έχει γράψει περισσότερα από τριάντα βιβλία και έχει τιμηθεί με σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία, όπως το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος (1981), το Βραβείο Σουηδικής Ακαδημίας (1989), το Βραβείο Τιμής της Στοκχόλμης (1992), το Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2013). Έχει γράψει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, ταξιδιωτικά δοκίμια, θεατρικά έργα και σενάρια για τον κινηματογράφο.
Τα θέματα που διαπραγματεύεται στα βιβλία του είναι ο έρωτας, η μοναξιά, η κοινωνική δικαιοσύνη, η μισαλλοδοξία, η βία, ο πόλεμος, η ξενιτιά, ο φόβος, η ελευθερία. Ενδεικτικά μπορούν να αναφερθούν τα βιβλία του: «Αγάπη και Ξενιτιά», «Μητέρες και Γιοι».
Σημαντικό ρόλο στην πνευματική του συγκρότηση έπαιξαν ο πατέρας του, Δημήτρης Καλλιφατίδης, δάσκαλος από τον Πόντο, η μητέρα του, Αντωνία Κυριαζάκου, και η γιαγιά του, στην οποία διάβαζε βίους Αγίων, όταν ήταν μικρός. Ο πατέρας του βασανίστηκε από τους Γερμανούς Ναζί κατά την διάρκεια της Κατοχής, αλλά επέζησε.
Η Σουηδία αποδείχτηκε φιλόξενη χώρα για τον συγγραφέα, αν και αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, ειδικά στην αρχή, επειδή ήταν μετανάστης.
ΠΗΓΕΣ
1. Θοδωρής Καλλιφατίδης: Η πολιορκία της Τροίας, εκδόσεις Πατάκη
2. www.huffingtonpost.gr/entry/thodores-kallifatides
3. www.lifo.gr/culture/vivlio/thodoris-kallifatidis
4. keimenabooks.gr/syggrafeis/thodoris-kallifatidis/
“Δον Κιχώτης” του Μιγκέλ ντε Θερβάντες (1547-1616)
“Ξέρεις πόσα χρόνια περιπλανιέμαι στην πραγματικότητά σας;
Ξέρεις πόσες φορές έχω δει τη ζωή όπως είναι πραγματικά;
Τόσες όσες δεν μπορείς να φανταστείς.
Πόνος, εξαθλίωση, πείνα και απίστευτη σκληρότητα.
Είδα ανθρώπους να ταπεινώνονται τόσο, που να αναρωτιούνται γιατί γεννήθηκαν.
Είδα φίλους μου να πεθαίνουν μέσα στην απελπισία.
Ξέρεις τι έβλεπα στο βλέμμα τους την τελευταία τους στιγμή;
Σύγχυση. Μια τεράστια απορία πλανιόταν στα μάτια τους. Γιατί;
Δεν νομίζω ότι ρωτούσαν γιατί πεθαίνουν, αλλά γιατί έχουν ζήσει…
Όταν η ίδια η ζωή είναι τόσο παράλογη,
ποιος μπορεί να πει
τι είναι τρέλα και τι είναι λογική;
Ίσως τρέλα μπορεί να είναι το να εγκαταλείπουμε τα όνειρά μας.
Να γινόμαστε πρακτικοί, νομίζοντας ότι μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα.
Ίσως αυτό να είναι τρέλα.
Να ψάχνουμε θησαυρούς εκεί που σωρεύονται σκουπίδια.
Ίσως η πολλή λογική να είναι τρέλα.
Και τι μεγαλύτερη τρέλα απ’ όλες,
να βλέπεις τη ζωή όπως είναι
και όχι όπως θα έπρεπε να είναι”
(απόσπασμα, Δον Κιχώτης, Miguel de Cervantes Saavedra)
Μπορείτε να διαβάσετε τον “Δον Κιχώτη” πατώντας πάνω στο εξώφυλλο:
Έχοντας διαβάσει πολλά ιπποτικά μυθιστορήματα, ο Ισπανός αγρότης Αλόνσο Κιχάνο θεωρεί ότι είναι ιππότης και έτσι αλλάζει το όνομά του σε Δον Κιχώτης. Μαζί με τον ιπποκόμο του Σάντσο και το κοκαλιάρικο άλογό του Ροσινάντε ξεκινά ένα ταξίδι στην Ισπανία του 16ου αιώνα.
Ο ονειροπόλος Δον Κιχώτης, ερωτευμένος με την όμορφη Δουλτσινέα, ζει απίστευτες περιπέτειες μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, έχοντας κυριευτεί από αισθήματα δικαιοσύνης και ρομαντισμού, που κυριαρχούν την εποχή των ιπποτών. Η πραγματικότητα, ωστόσο, επιφυλάσσει για εκείνον και τον Σάντσο ατελείωτες και διασκεδαστικές περιπέτειες με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ο Δον Κιχώτης και ο Σάντσο αγαπήθηκαν από το αναγνωστικό κοινό σε όλο τον κόσμο και έγιναν φωτεινά σύμβολα για ανθρώπους όλων των ηλικιών.
Ο συγγραφέας
Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1547 και πέθανε στην ίδια πόλη το 1616. Θεωρείται ο κορυφαίος “μυθιστοριογράφος” των νεώτερων χρόνων, ο πατέρας του μυθιστορήματος. Ήταν στρατιωτικός καριέρας και πολέμησε στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571), όπου τραυματίστηκε και έκτοτε είχε αναπηρία στο αριστερό χέρι, οπότε αναγκάστηκε “να δοξάσει το άλλο χέρι”, όπως έλεγε ο ίδιος. Το 1575 ο Θερβάντες αιχμαλωτίστηκε από Τούρκους κουρσάρους και πουλήθηκε ως σκλάβος στο Αλγέρι. Επιστρέφοντας στην Ισπανία, έζησε δυστυχισμένος, μεταξύ φτώχειας και φυλακής. Το σημαντικότερο έργο του “Ο Δον Κιχώτης”, το οποίο έγραψε στα χρόνια 1605-1615, είναι ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα και αποτελεί σταθμό της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Αλλά έργα του είναι: “Η Γαλάτεια” (1585), “Οι παραδειγματικές νουβέλες” (1613), το ποίημα “Το ταξίδι στο Πορνάζο”, κ.α.
Πηγή: Βιβλιοnet
Πρόταση βιβλίου: “Ο Ελέφας Καρί” του Γκοπάλ Μουκερί
του Νίκου Δούλη, Φιλολόγου του 4ου ΓΕΛ Ιωαννίνων “ΑΚΑΔΗΜΙΑ”
Το βασικό θέμα του έργου είναι η στενή σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα μέσα στα πλαίσια της άγριας φύσης.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στην Ινδία την περίοδο της αποικιοκρατίας. Ο αφηγητής είναι ένας μικρός Ινδός από ευκατάστατη οικογένεια. Όταν είναι εννέα ετών, ο πατέρας του τού χαρίζει έναν ελέφαντα πέντε μηνών, τον Καρί. Από εκείνη τη στιγμή το παιδί και ο ελέφαντας γίνονται αχώριστοι φίλοι. Ο μικρός αφηγητής μεγαλώνει τον ελέφαντα με πολλή αγάπη σαν να ήτανε παιδί του. Αφιερώνει πολλές ώρες της ημέρας στην ανατροφή του νεαρού ελέφαντα και έτσι ανακαλύπτει τα μυστικά του δάσους και των άγριων ζώων που ζουν σ’ αυτό.
Η οικογένεια του αφηγητή έχει φροντίσει να στεγάσει τον ελέφαντα σ’ ένα υπόστεγο με αχυρένια στέγη που στεριώνεται σε χοντρούς κορμούς δέντρων που είναι πολύ γεροί, για να μην μπορεί να τους ρίξει ο Καρί.
Ο αφηγητής αναθυμάται τις περιπέτειες που περνά μαζί με τον ελέφαντα και τις αναπολεί. Η αφήγηση, στην οποία κυριαρχεί το τρίτο ενικό πρόσωπο, αποκτά χάρη και παραστατικότητα και εμπλουτίζεται με λυρικές εικόνες. Ο ίδιος αφηγείται : «Στις Ινδίες τ’ άστρα φαίνονται τόσο σιμά, που θαρρείς πως μπορείς να τα πιάσεις με το χέρι. Κι ο βαθυγάλαζος ουρανός μοιάζει με ποταμό σιωπής που τρέχει ανάμεσα σε δύο αργυρές όχθες».
Ανάμεσα στον αφηγητή και το ζώο αναπτύσσεται μια σχέση ξεχωριστή. Ο ελέφαντας αγαπάει πολύ τους ανθρώπους και ο αφηγητής έχει μάθει να ζει αρμονικά με τον κόσμο των ζώων. Ο ίδιος θυμάται: «Ο Καρί αγαπούσε πολύ τους ανθρώπους. Περνούσε ανάμεσά τους σα να ήταν κι αυτός άνθρωπος. Ήμουν πολύ περήφανος για τον ελέφαντά μου και την άμεμπτη συμπεριφορά του».
Την ξεχωριστή παρέα του νεαρού αφηγητή και του ελέφαντα συμπληρώνει ένας εξημερωμένος πίθηκος, ο Κοοπί που έχει «κοκκινωπό πρόσωπο με πυρόξανθη τρίχα». Αν και οι ελέφαντες δεν συμπαθούν καθόλου τους πιθήκους, ο αφηγητής καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες για να τους συμφιλιώσει και τελικά το καταφέρνει.
Οι τρεις φίλοι βιώνουν διάφορες περιπέτειες που λαμβάνουν χώρα με φόντο τον μακραίωνο πολιτισμό της μεγάλης αυτής ασιατικής χώρας.
«Ο ήλιος έγερνε να βασιλέψει, η εσπερινή ησυχία γύρω μας ολοένα κατέβαινε όταν μπαίναμε στη Μπεναρές, την πιο αρχαία πολιτεία των Ινδιών…Ο Γάγγης τρώει ακατάπαυστα τα θεμέλια της πολιτείας. Τη νύχτα ακούς την αλαφρή βοή του. Όταν ο Ινδός μπαίνει στη Μπεναρές καταλαβαίνει πόσο παμπάλαια είναι η πατρίδα του».
Μέσα σ’ αυτό το γεωγραφικό και ιστορικό φόντο ξεδιπλώνεται και η παρουσία του Ευρωπαίου αποικιοκράτη. Στοχάζεται ο αφηγητής: «Είναι περίεργο, οι Ευρωπαίοι που έρχονται στην Ανατολή να μην παρατούν τον πολυδάπανο τρόπο ζωής τους. Να πίνεις κρασιά και να τρως κρέατα μπορεί να ταιριάζει στα κρύα κλίματα, όπου είναι ανάγκη να ζεσταθείς. Μα σ’ ένα κλίμα ζεστό ο άνθρωπος που τρώει και πίνει πολύ καταστρέφει ασφαλώς την υγεία του».
Ο «Ελέφας Καρί» καλλιεργεί στους νεαρούς αναγνώστες του την αγάπη για τα ζώα και τη φύση μέρος της οποίας είναι και ο ίδιος ο άνθρωπος. Είναι ένα βιβλίο γραμμένο για παιδιά, μπορεί όμως να διαβαστεί άνετα και από τους ενήλικες.
Ο συγγραφέας
Ο Γκοπάλ Μουκερί (Dhan Gopal Mukerji) γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου 1890 σ΄ ένα χωριό κοντά στην Καλκούτα. Αφού περιπλανήθηκε για ένα χρόνο ως ασκητής στην έρημο στα πλαίσια της Βραχμανικής παράδοσης, άφησε την ασκητική ζωή, για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Καλκούτας. Εκεί μπήκε στον κύκλο των φίλων του αδελφού του και ήλθε σε επαφή με τις ιδέες της αντίστασης της Βεγγάλης και εντάχθηκε στο ινδικό κίνημα ανεξαρτησίας.
Μετά από μια σύντομη παραμονή στην Ιαπωνία, μπήκε σ΄ ένα πλοίο για το Σαν Φρανσίσκο. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ από το 1910 έως το 1913. Το 1914 έλαβε το πτυχίο φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, όπου και δίδαξε για μικρό χρονικό διάστημα ως λέκτορας στον τομέα της συγκριτικής λογοτεχνίας. Νυμφεύτηκε την Αμερικανίδα Έθελ Ρέι Ντούκαν, καλλιτέχνιδα και παιδαγωγό και απέκτησε μαζί της ένα γιο που πήρε τ’ όνομά του.
Η πιο παραγωγική του περίοδος συμπίπτει με την παραμονή του στην Νέα Υόρκη. Εκεί κυκλοφόρησε το πρώτο παιδικό του βιβλίο, «ο Ελέφας Καρί» το 1922 από τις εκδόσεις Ντάττον, οι οποίες εξέδωσαν όλα τα παιδικά του βιβλία, σε εικονογράφηση του Τζέιμς Έντμουντ Άλλεν. Το βιβλίο έτυχε ευνοϊκής υποδοχής από το κοινό και του έδωσε φήμη. Την ίδια επιτυχία είχαν και τα δύο επόμενα παιδικά του βιβλία, «Θηρία και άνθρωποι της ζούγκλας» και «Ο Χάρι, το παλικάρι της ζούγκλας». Το βιβλίο «ο Ελέφας Καρί» κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 1931 σε μετάφραση του Νίκου Καζαντζάκη.
Ο Μουκερί κέρδισε το βραβείο Νιούσμπερι το 1928 από τη Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών για το βιβλίο: «Γκέι Νεκ, η ιστορία ενός περιστεριού».
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, σε αντίθεση με άλλα έργα παιδικής λογοτεχνίας, ο Μουκερί δεν προσωποποιούσε τα ζώα στις ιστορίες που έγραφε.
Ο Μουκερί, αν και απέκτησε πολλούς φίλους στις Η.Π.Α., ένιωθε απομονωμένος. Ο ίδιος προσπαθούσε να συγκεντρώσει κεφάλαια για να προωθήσει το κίνημα ανεξαρτησίας στην Ινδία, ενδιαφερόταν πολύ για την πνευματική παράδοση της πατρίδας του και προσπαθούσε να την κάνει γνωστή στην Δύση.
Βρέθηκε νεκρός από την γυναίκα του στο διαμέρισμά του στη Νέα Υόρκη στις 14 Ιουλίου 1936.
Για τη συγγραφή του άρθρου αντλήθηκαν πληροφορίες από τις παρακάτω πηγές:
Α. Γκοπάλ Μουκερί, Ο ελέφας Καρί (1971), εκδόσεις Ν. Νίκας κ΄ Σία, Αθήνα (μετάφραση Νίκου Καζαντζάκη)
Β. https://en.wikipedia.org/wiki/Dhan_Gopal_Mukerji
Γ. https://www.encyclopedia.com/history/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/dhan-gopal-mukerji
Δ. Τι αποκαλύπτει ένα ξεχασμένο παιδικό βιβλίο για τις εκδόσεις των Η.Π.Α. by Pooja Makhijanj.
Τα κείμενα που παρατίθενται στο άρθρο είναι μετάφραση Νίκου Καζαντζάκη.
«Η Σταχομαζώχτρα» – Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Η Σταχομαζώχτρα» πρωτοδημοσιεύτηκε τα Χριστούγεννα του 1889 στην εφημερίδα «Εφημερίς».
Περίληψη: Η θεία-Αχτίτσα ζούσε πολύ φτωχικά με τα δυο εγγονάκια της, ώσπου μια μέρα ήρθε ένα γράμμα από το γιο της που έλειπε χρόνια στα ξένα. Ένα γράμμα που άλλαξε σε μια στιγμή τη ζωή των δυο μικρών ορφανών και της καλής γιαγιάς τους.
[1] Πηγή
Άννα Κομνηνή, βυζαντινή πριγκίπισσα και ιστορικός
της Ιωάννας Βούλγαρη, θεολόγου του 4ου ΓΕΛ Ιωαννίνων “ΑΚΑΔΗΜΙΑ”
Η Άννα Κομνηνή (1 Δεκεμβρίου 1083 – 1153 μ.Χ.)[1] ήταν Βυζαντινή πριγκίπισσα, πρωτότοκο παιδί του Βυζαντινού αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού και εγγονή της Άννας Δαλασσηνής. Θεωρείται ως μία από τις σπουδαιότερες ιστοριογράφους των μεσαιωνικών χρόνων. Η εξαιρετική παιδεία της αναδεικνύεται στο ιστορικό της έργο Αλεξιάς (1148), στο οποίο καταγράφει την αποκλειστική βιογραφία του πατέρα της, Αλέξιου Α΄ Κομνηνού[2]. Πρόκειται για μια ιστορική πηγή μοναδικής αξίας, η οποία καλύπτει τα γεγονότα της περιόδου 1069-1148. Ιδιαιτέρως, επειδή παρέχει μια θεώρηση της πρώτης σταυροφορίας διαφορετική από εκείνη των ιστορικών της Δύσης.
«Ακάθεκτος κυλάει ο χρόνος και στην αέναη κίνησή του παρασύρει και παραλλάζει τα πάντα και τα καταποντίζει στο βυθό της αφάνειας. Πότε πράγματα ασήμαντα και πότε μεγάλα και αξιομνημόνευτα και, όπως λέει ο τραγικός ποιητής, φέρνει στο φως τα άδηλα και κρύβει τα φανερά. Αλλά ο λόγος της ιστορίας γίνεται φράγμα πανίσχυρο για το ρεύμα του χρόνου και σταματάει κατά κάποιον τρόπο την ακάθεκτη ροή του κι απ’ όσα συμβαίνουν στο κύλισμά του, συγκρατεί και περισφίγγει όλα όσα επιπλέουν και δεν τ’ αφήνει να ξεγλιστρήσουν σε λήθης βυθούς.» Αλεξιάς, Πρόλογος, μετάφραση Α. Σιδέρη[3].
Μπορείτε να διαβάσετε την Αλεξιάδα πατώντας πάνω στο εξώφυλλο:
[2] Άννα Κομνηνή, Βυζαντινή πριγκίπισσα και ιστορικός, Περί βιβλιοθηκών, ανακτήθηκε 1/12/2024
[3] Άννα Κομνηνή, Αλεξιάς, μετάφραση Α. Σιδέρη, Βυζαντινή Λογοτεχνία, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, ανακτήθηκε 1/12/2024
[4] Πηγή εικόνας
Oscar Wilde, “Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας και άλλες ιστορίες”
Ο ποιητής, δραματουργός, μυθιστοριογράφος και κριτικός Oscar Wilde (πλήρες όνομα Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde) γεννήθηκε το 1854 στο Δουβλίνο.
Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του το 1878 εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Λονδίνο. Γνωστός για το οξυδερκές πνεύμα, τις εξεζητημένες εμφανίσεις και τους πνευματώδεις διαλόγους του, ο Ουάιλντ έγινε μια από τις διασημότερες προσωπικότητες της εποχής του.
Το 1888 εκδόθηκε «Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας κι άλλες ιστορίες» (The happy prince and other tales), μια συλλογή από παραμύθια, είδος με το οποίο ο συγγραφέας είχε καταπιαστεί στο παρελθόν ενώ η λογοτεχνική του δόξα έφτασε στο αποκορύφωμά της το 1891 με το μοναδικό του μυθιστόρημα «Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι».
Έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 30 Νοεμβρίου 1900[1].
[1] Όσκαρ Ουάιλντ, ανακτήθηκε στις 30/11/2024
Λορέντζος Μαβίλης, ποιητής και ήρωας
Ο Λορέντζος Μαβίλης (Ιθάκη 1860 – Δρίσκος Ιωαννίνων 1912) είναι ποιητής, κυρίως σονέτων και εθνικός αγωνιστής.
Τα σονέτα του Μαβίλη με ενδεκασύλλαβους στίχους, είναι πολύ πιο επεξεργασμένα και περίτεχνα από των συγχρόνων του (βλ. Κωστής Παλαμάς, Πατρίδες, 1895) και εισήγαγαν νέα στοιχεία, όπως το να αρχίζει η πρόταση στη μέση του στίχου, να υπάρχει διάλογος, κ.α. Έχουν άρτια μορφή και εξαίρετο περιεχόμενο, το οποίο πάντως χαρακτηρίζεται από ολοφάνερη απαισιοδοξία[1].
Σαν σήμερα, στις 28 Νοεμβρίου του 1912 κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου έπεσε ηρωικά στη Μάχη του Όρους Δρίσκου κοντά στα Ιωάννινα.
[1] Λορέντζος Μαβίλης ανακτήθηκε στις 28/11/2024
[2] Έργα του Λορέντζου Μαβίλη ανακτήθηκε στις 28/11/2024
Ψηφιακός κατάλογος βιβλίων
