Ο Γάλλος Πατρίκ Μοντιανό είναι ο νικητής του φετεινού Νομπέλ Λογοτεχνίας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας, ο Μοντιανό βραβεύεται “για την τέχνη της ανάμνησης με την οποία ζωντανεύει τις πιο ασύλληπτες ανθρώπινες μοίρες και αποκαλύπτει τον πραγματικό κόσμο της κατοχής”.

Ο Πατρικ Μοντιανό γεννήθηκε στις 30 Ιουλίου 1945 σε προάστιο των Παρισίων. Εχει εβραϊκή καταγωγή από την πλευρά του πατέρα του, που ήταν γόνος επιφανούς θεσσαλονικιώτικης οικογένειας, και βελγικό αίμα από την πλευρά της μητέρας του. Σπούδασε στο  Lycée Henri-IV στο Παρίσι, όπου ο καθηγητής Γεωμετρίας ήταν ο Ρεϊμόν Κενώ, ένας συγγραφέας που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξή του. Ο Μοντιανό έκανε το ντεμπούτο του ως συγγραφέας το 1968, με το μυθιστόρημα  La place de l’étoile, το οποίο είχε μεγάλη επιτυχία.

Οι ελληνικές εκδόσεις

Το έργο του Μοντιανό είναι ιδιαίτερα γνωστό στην Ελλάδα, όπου μεταφράζεται εδώ και τριάντα περίπου χρόνια. Ανάμεσα στα βιβλία του, τα οποία έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά, είναι η Χαμένη γειτονιά (Χατζηνικολή, 1987), η Οδός σκοτεινών μαγαζιών (Κέδρος, 1988), τα Άνθη ερειπίων (Οδυσσέας, 1992), το Άρωμα της Υβόννης (Λιβάνης, 1995), οι Κυριακές του Αυγούστου (Καστανιώτης, 1996), η Ντόρα Μπρούντερ (1999), το Ήταν όλοι τους τόσο καλά παιδιά (Πόλις, 2004), το Νυχτερινό ατύχημα (2005), το Στο Café της χαμένης νιότης (Πόλις, 2008) και η Μικρή Μπιζού (Πόλις, 2013).

Η δουλειά του Μοντιανό επικεντρώνεται σε θέματα όπως η μνήμη, η λήθη, η ταυτότητα και οι ενοχές. Το Παρίσι είναι πολύ συχνά παρόν στο έργο του και μπορεί να θεωρηθεί ένα από τα πιο δημιουργικά στοιχεία του. Πολύ συχνά οι ιστορίες του έχουν αυτοβιογραφικά θεμέλια ή βασίζονται σε γεγονότα τα οποία συνέβησαν κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Μερικές φορές αντλεί υλικό από συνεντεύξεις, άρθρα εφημερίδων ή τις δικές του σημειώσεις, τις οποίες έχει συγκεντρώσει κατά την διάρκεια των ετών.

Εχει βραβευτεί επίσης το 1972 από τη γαλλική ακαδημία και το 1978 κέρδισε το βραβείο Gongourt για το μυθιστόρημά του «Rue des boutiques obscures». Το 2010 τιμήθηκε από το Ινστιτούτο της Γαλλίας με το βραβείο Cino Del Duca ενώ το 2012 κέρδισε το αυστριακό κρατικό βραβείο ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.

Ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ απηύθυνε σήμερα «τα πιο θερμά του συγχαρητήρια» στον συγγραφέα Πατρίκ Μοντιανό, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, χαιρετίζοντας σε ανακοίνωσή του «το σημαντικό του έργο που ερευνά τη λεπτολογία της μνήμης και τη περιπλοκότητα της ταυτότητας».

Ο 69χρονος Μοντιανό είναι ο δέκατος πέμπτος γάλλος συγγραφέας που τιμάται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία για την «τέχνη της μνήμης, χάρη στην οποία ζωντάνεψε τις πιο ανεπαίσθητες ανθρώπινες ιστορίες κι έφερε στο φως τη ζωή στην Κατοχή».

Εξερευνώντας «την σκοτεινή περίοδο της Κατοχής», ο Μοντιανό «προσπαθεί να κατανοήσει πώς τα γεγονότα ωθούν τους ανθρώπους να χάσουν ή να αποκαλύψουν τους εαυτούς τους», πρόσθετε ο γάλλος πρόεδρος στην ανακοίνωσή του. Παράλληλα ο Ολάντ επεσήμανε ότι η βράβευση του γάλλου συγγραφέα «επιβεβαιώνει τη μεγάλη του επιρροή στη λογοτεχνία μας».

Από την πλευρά του ο εκδότης του Μοντιανό, ο Αντουάν Γκαλιμάρ, τον πήρε τηλέφωνο για να τον συγχαρεί και δήλωσε ότι ο συγγραφέας είναι «πολύ χαρούμενος».  «Μίλησα με τον Μοντιανό στο τηλέφωνο. Τον συνεχάρην και με τη συνηθισμένη σεμνότητά του μου είπε: “είναι περίεργο”. Όμως είναι πολύ χαρούμενος», εξήγησε ο Γκαλιμάρ. «Είναι μια μεγάλη έκπληξη για εμάς και μια υπέροχη ημέρα», πρόσθεσε ο εκδότης. «Έλαβα ένα τηλεφώνημα από την Σουηδική Ακαδημία δύο ή τρία λεπτά πριν την επίσημη ανακοίνωση. Με την περίφημη διακριτικότητά του, τον σκέφτομαι (τον Μοντιανό) όταν θα πρέπει να μιλήσει ενώπιον της Σουηδικής Ακαδημίας», πρόσθεσε με ένα χαμόγελο ο Γκαλιμάρ. «Και θα είμαι στο πλευρό του». Ο Γκαλιμάρ πίστευε ότι «θα χρειαζόταν να περιμένουμε 30 χρόνια προτού ένας άλλος Γάλλος τιμηθεί με το Νόμπελ μετά τον (Ζαν-Μαρί Γκουστάβ) λε Κλεζιό» το 2008.

Οι νικητές του Νομπέλ Λογοτεχνίας από το 1980 μέχρι το 2013

2013: Alice Munro, Καναδάς.
2012: Mo Yan, Κίνα.
2011: Tomas Transtromer, Σουηδία.
2010: Mario Vargas Llosa, Περού.
2009: Herta Mueller, Γερμανία.
2008: Jean-Marie Gustave Le Clezio, Γαλλία.
2007: Doris Lessing, Βρετανία.
2006: Orhan Pamuk, Τουρκία.
2005: Harold Pinter, Βρετανία.
2004: Elfriede Jelinek, Αυστρία.
2003: J.M. Coetzee, Νότια Αφρική.
2002: Imre Kertesz, Ουγγαρία.
2001: V.S. Naipaul, Βρετανός γεννηθείς στο Τρινιδάδ.
2000: Gao Xingjian, Γάλλος γεννηθείς στην Κίνα.
1999: Guenter Grass, Γερμανία.
1998: Jose Saramago, Πορτογαλία.
1997: Dario Fo, Ιταλία.
1996: Wislawa Szymborska, Πολωνία.
1995: Seamus Heaney, Ιρλανδία.
1994: Kenzaburo Oe, Ιαπωνία.
1993: Toni Morrison, Ηνωμένες Πολιτείες.
1992: Derek Walcott, Αγία Λουκία.
1991: Nadine Gordimer, Νότια Αφρική.
1990: Octavio Paz, Mεξικό.
1989: Camilo Jose Cela, Ισπανία.
1988: Naguib Mahfouz, Αίγυπτος.
1987: Joseph Brodsky, Αμερικανός γεννηθείς στη Ρωσία.
1986: Wole Soyinka, Νιγηρία.
1985: Claude Simon, Γαλλία.
1984: Jaroslav Seifert, Τσεχοσλοβακία.
1983: William Golding, Βρετανία.
1982: Gabriel Garcia Marquez, Κολομβία.
1981: Elias Canetti, Βρετανός γεννηθείς στη Βουλγαρία.
1980: Czeslaw Milosz, Αμερικανός γεννηθείς στην Πολωνία.

Παρά το πλήθος των διαρροών που κυκλοφορούσαν εδώ και ημέρες στο ίντερνετ για τα αποκαλυπτήρια των επόμενων Windows στην εκδήλωση που είχε προγραμματίσει για σήμερα η Microsoft στο Σαν Φρανσίσκο, τελικά αποδείχθηκε πως η αμερικανική εταιρεία είχε καταφέρει να κρατήσει κρυφές ορισμένες λεπτομέρειες, ξαφνιάζοντας  τους δημοσιογράφους που παραβρέθηκαν.

Πρώτη έκπληξη ήταν η ονομασία του νέου λειτουργικού, αφού θα κυκλοφορήσει ως «Windows 10», παρακάμπτοντας έτσι το όνομα «Windows 9» το οποίο θα ήταν ο πιο φυσιολογικός τίτλος για μια έκδοση που θα διαδεχθεί τα σημερινά Windows 8. Σύμφωνα πάντως με τον Joe Belfiore, αντιπρόεδρο του τμήματος ανάπτυξης λειτουργικών συστημάτων του αμερικανικού κολοσσού, η συγκεκριμένη επιλογή έγινε επειδή με αυτό τον τρόπο εκφράζεται καλύτερα το γεγονός ότι η νέα έκδοση αποτελεί ορόσημο στην ιστορία των Windows.

Ένας από τους βασικότερους λόγους είναι πως για πρώτη φορά τα Windows 10 θα «τρέχουν» σε κάθε είδους συσκευή – υπολογιστές, tablet, smartphone και «υβριδικά» μηχανήματα. Αυτό σημαίνει πως οι εφαρμογές που αναπτύσσουν οι προγραμματιστές θα είναι συμβατές με όλα τα παραπάνω μηχανήματα, όπως επίσης και ότι οι κάτοχοί τους θα ανατρέχουν σε ένα και μόνο online κατάστημα για να αναζητήσουν προγράμματα.

Παρά τη μεγάλη ποικιλία μηχανημάτων, στη συνέντευξη Τύπου το στέλεχος της Microsoft Terry Myerson υποσχέθηκε πως το λειτουργικό θα καταλαβαίνει σε τι είδους συσκευή είναι εγκατεστημένο, ώστε «η εμπειρία που προσφέρει να είναι προσαρμοσμένη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της». Έτσι, στην περίπτωση των PC, η νέα έκδοση θα φέρει αλλαγές που θα τα κάνουν πιο εύχρηστα στα πληκτρολόγια και τα ποντίκια – κάτι που, όπως παραδέχθηκε εμμέσως, δεν ίσχυε για τα Windows 8 και ήταν ένας από τα βασικούς λόγους που αρκετοί χρήστες παρέμειναν στα Windows 7.

Γι’ αυτό τον σκοπό, στα Windows 10 θα επανέλθει το μενού «Έναρξη», στο οποίο θα περιλαμβάνεται τόσο τα desktop προγράμματα όσο και τα «ζωντανά» εικονίδια από τις «μοντέρνες» εφαρμογές. Στο μενού θα υπάρχει επίσης και μία μπάρα αναζήτησης, ενώ ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα να παραμετροποιήσει την εμφάνισή του.

Πάλι για όσους χρησιμοποιούν μηχανήματα με πληκτρολόγιο και ποντίκι, στη νέα έκδοση έχει προβλεφθεί ώστε οι «μοντέρνες» εφαρμογές να μην καταλαμβάνουν απαραίτητα ολόκληρη την οθόνη, αλλά να εμφανίζονται μέσα σε παράθυρα, το μέγεθος των οποίων θα μπορεί να αυξομειωθεί, όπως συμβαίνει και με τα υπόλοιπα προγράμματα.

Αυτές οι αλλαγές δεν σημαίνουν πως η Microsoft εγκαταλείπει την προσαρμογή του λειτουργικού στις οθόνες αφής, την οποία ξεκίνησε με τα Windows 8. Έτσι, αν και βελτιωμένο, το γραφικό περιβάλλον που θα βλέπει κανείς στην περίπτωση που χρησιμοποιεί ένα tablet δεν διαφέρει από την προσέγγιση που ο αμερικανικός κολοσσός υιοθέτησε κατά την ανάπτυξη του σημερινού λειτουργικού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει, πάντως, το γεγονός ότι η Microsoft θέλει να εκμεταλλευτεί όσο το δυνατόν περισσότερο την ευελιξία που προσφέρουν τα «υβριδικά» μηχανήματα – δηλαδή οι συσκευές με αποσπώμενα πληκτρολόγια ή ντιζάιν που επιτρέπει να λειτουργούν είτε σαν PC είτε σαν tablet. Γι’ αυτές, τα Windows 10  θα έχουν τη νέα λειτουργία «Continuum», ώστε να μεταβάλλουν το γραφικό τους περιβάλλον ανάλογα με τον τρόπο χρήστης τους.

Η νέα έκδοση θα διατεθεί μέσα στο 2015 και θα είναι συμβατή με όλο το λογισμικό που έχει αναπτυχθεί μέχρι σήμερα για τα Windows. Πάντως, στη συνέντευξη Τύπου δεν δόθηκαν περισσότερες λεπτομέρειες για τον τρόπο που θα λειτουργεί στα smartphone, ούτε και η τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθήσει η Microsoft όταν θα διαθέσει το λογισμικό στο εμπόριο.

Παρ’ όλα αυτά, μέσα στα επόμενα 24ωρα θα αναρτήσει στο ίντερνετ μια πιλοτική της έκδοση, για όσους θέλουν να τη δοκιμάσουν.