Από τη συλλογή εκπαιδευτικών ντοκιμαντέρ της Disney <<Ο μαγικός κόσμος των ζώων>> παρακολουθήσαμε μικρά αποσπάσματα από την οικογενειακή ζωή κάποιων ζώων.

Έτσι είδαμε το πιγκουινάκι με την οικογένειά του( πυρηνική οικογένεια), το μικρό καγκουρό με τη μαμά του (μονογονεϊκή), το μικρό λυκάκι με την δική του (εκτεταμένη οικογένεια), τον κούκο με την οικογένειά του που είναι πολύ διαφορετική από αυτόν (θετή οικογένεια).

Τα παιδιά προσπάθησαν να μαντέψουν τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετώπιζαν  και τα συναισθήματά τους. Έκαναν ερωτήσεις στα ζωάκια όπως <<πως νοιώθεις που είσαι διαφορετικός?>> στον μικρό κούκο.  Άλλοτε  έδιναν συμβουλές πχ. στο μικρό καγκουρώ που είναι λίγο ντροπαλό, επειδή ζούσε μόνο με τη μαμά του, πως θα κάνει φίλους. Ή προσπαθούσαν να βρουν  λύση στο μικρό λυκάκι που ήθελε να μείνει για λίγο μόνο του αλλά δυσκολευόταν με τη μεγάλη του οικογένεια να το καταφέρει.

Έπειτα από αυτό τα παιδιά πρότειναν να παίξουν <<οικογένεια>>. Χωρίστηκαν σε ομάδες όπως το επιθυμούσαν, συζήτησαν για τους ρόλους και έφτιαξαν τις δικές τους οικογενειακές στιγμές.

Έκαναν τα ψώνια τους, μαγείρεψαν, πρόσφεραν τη βοήθειά τους, διάβασαν παραμύθια στα παιδιά τους, συζήτησαν, μοιράστηκαν το φαγητό στο τραπέζι, κοιμήθηκαν ο καθένας στο κρεββάτι του, κλπ.

Αναζητήσαμε στο διαδίκτυο φωτογραφίες έργων τέχνης, Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, ώστε να δούμε πώς ήταν η οικογένειες σε παλαιότερες εποχές.

Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να παρατηρήσουν αυθόρμητες καθημερινές οικογενειακές στιγμές καθώς και οικογένειες σε πορτραίτο. Μίλησαν για τις σκέψεις τους πάνω στις εικόνες που βλέπουν, παρατήρησαν τις εκφράσεις των προσώπων και τα συναισθήματά τους,  τη σχέση που μπορεί να  έχουν μεταξύ τους ( παππούς, γιαγιά, θείος, αδερφός κλπ.)

Έκαναν παρατηρήσεις για τον αριθμό των μελών, ρόλο τους, τον ρουχισμό τους, τον περιβάλλοντα χώρο και έκαναν διαρκώς συγκρίσεις με την δική τους τωρινή οικογένεια.

Έπειτα τα παιδιά ζωγράφισαν τη δική τους οικογένεια σε πορτραίτο.

Τέλος, αφού χτίσαμε τις λέξεις <<μαμά>>, <<μπαμπάς>>, <<αδελφός>>, <<αδερφή>> και τα παιδιά τις έγραψαν στο αντίστοιχο πρόσωπο στο έργο τους.

Διαβάσαμε το ψηφιακό παραμύθι <<Η μοναδική μου οικογένεια>> της Ιωάννας Μανάφη http://play.byethost8.com/elfi/.
Ένα παραμύθι για την οικογένεια και τις αξίες της ανεξάρτητα από τον τύπο και τη δομή της.

Ο ήρωάς μας ο Έλφι, ψάχνοντας το αστροποδήλατό του ήρθε ουρανοκατέβατος στη γη. Εκεί γνώρισε ζωάκια από  διάφορες οικογένειες και το καθένα του έκανε ένα δώρο. Έτσι το λυκάκι  του έκανε δώρο μια φωτογραφία της οικογένειάς του σε ένα σπιτάκι φτιαγμένο με τουβλάκια αποδοχής. Τα κλωσοπουλάκια μια αντίστοιχη φωτογραφία με το σπιτάκι τους φτιαγμένο από τουβλάκια ζεστασιάς. Τα  δώρα του από τα υπόλοιπα ζωάκια  ήταν σπιτάκια φτιαγμένα από τουβλάκια αποδοχής, αγάπης, στοργής, δύναμης.

Ο Έλφι στο τέλος, αφού βρήκε το αστροποδήλατό του, αποφάσισε να μείνει στη γη και να χρησιμοποιήσει τα υλικά που του έδωσαν οι φίλοι του ώστε να χτίσει το δικό του σπιτάκι.

Η ιστορία άρεσε πολύ στα παιδιά και κατά την αφήγηση έγραψαν σε χαρτιά τις λέξεις/ τουβλάκια όπως <<στοργή>>, <<αγάπη>>, <<ζεστασιά>>, <<αποδοχή>>, <<συνεργασία>> και <<δύναμη>>.

Έπειτα με αυτά , αφού τα κόλλησαν σε μεγάλο χαρτί, έφτιαξαν το σπίτι της δικής τους οικογένειας. Ένα σπίτι δηλαδή με αγάπη, αποδοχή, δύναμη, στοργή, συνεργασία και ζεστασιά.

Τέλος μέσα σε αυτό ζωγράφισαν την οικογένειά τους.

Ακούσαμε το τραγούδι “Γιατί είμαστε οικογένεια” του Φοίβου Δεληβοριά.

Τα παιδιά περιέγραψαν τις όμορφες οικογενειακές στιγμές που αναφέρουν οι στίχοι. Αναφέρθηκαν στα συναισθήματα που μοιράζονται τα μέλη της οικογένειας βιώνοντας όμορφες στιγμές. Περιέγραψαν δικές τους  οικογενειακές στιγμές τονίζοντας τις αγαπημένες τους όπως “Να τρώμε όλοι μαζί”, “Να γιορτάζουμε τα γενέθλιά μας”, ή “όταν πηγαίνουμε στις κούνιες”, “όταν παίζουμε όλοι μαζί”, “όταν διαβάζουμε παραμύθια”.

Υπάρχουν όμως και οι δύσκολες στιγμές σε κάθε οικογένεια. Τα παιδιά αναφέρθηκαν σε αυτές, ποιες μπορεί να είναι και πως όλη η οικογένεια τις αντιμετωπίζει στηρίζοντας και βοηθώντας ο ένας τον άλλο.

Έτσι, καταλήγοντας ότι η οικογένειά μας είναι η δύναμή μας αποφασίσαμε να φτιάξουμε τις δικές μας <<αληθινές>> ασπίδες για να μη φοβόμαστε ποτέ.

Πάνω σε μεγάλα χαρτόνια τα παιδιά ζωγράφισαν, χρησιμοποιώντας τέμπερες και μαρκαδόρους, ό,τι τα βοηθάει να είναι πιο δυνατά: την οικογένειά τους σε διάφορες στιγμές, το σπίτι τους, ουράνιο τόξο, φωτεινό ήλιο, λουλούδια κ.α.

Έπειτα κρατώντας τες αντιμετώπισαν φόβους φανταστικούς: <<ένα φάντασμα της νύχτας!>>, <<μια γιγάντια αράχνη!>>, <<ένας τρομακτικός γίγαντας>>, <<ένα ποντίκι!>>.

Με αφορμή την παροιμία “Το μήλο κάτω από την μηλιά θα πέσει”, ξεκίνησε το εργαστήριό μας με θέμα την οικογένεια.

Τα παιδιά ζωγράφισαν και παρουσίασαν στην ολομέλεια την οικογένειά τους με βάση τη ζωγραφιά τους και μίλησαν για τα μέλη που την απαρτίζουν και τον αριθμό της.

Με ψαλίδια, χρωματιστά χαρτιά και κόλλες, μετέτρεψαν τη ζωγραφιά τους σε σπιτάκι ακολουθώντας ένα πρότυπο που τους δόθηκε. Έπειτα, μέτρησαν τα μέλη της οικογένεια τους και έγραψαν τον αριθμό στην σκεπή του σπιτιού τους. Παρατήρησαν ότι δεν έχουν όλα τα σπιτάκια τον ίδιο αριθμό. Ακολούθησε αντιστοίχιση και ομαδοποίηση και καινούρια συμπεράσματα: “Τα σπιτάκια με τον αριθμό 4 είναι περισσότερα!” ή “ένα σπιτάκι έχει τον αριθμό 9!” κ.α.

Με αφορμή τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, βρίσκουμε την ευκαιρία να διακοσμήσουμε το σχολείο μας με το σχήμα της καρδιάς σε διάφορες μορφές. Γράφουμε τα συναισθήματα και τα λόγια που λέμε σε κάποιον που αγαπάμε. Τέλος, φτιάχνουμε κάρτες, για να εκφράσουμε την αγάπη μας στους γονείς, στη γιαγιά ή στον παππού, στα αδέρφια ή στους φίλους μας. Γράφουμε ένα μεγάλο “Σ’ αγαπώ” και τη χαρίζουμε σ’ αυτόν που αγαπάμε.

Τα παιδιά παρατήρησαν την περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο. Στη συνέχεια μαθαίνοντας για τους άλλους πλανήτες του ηλιακού συστήματος, παρατήρησαν ότι όλοι γυρνάνε γύρω απ’τον ήλιο. Κάποιοι πιο αργά και κάποιοι πιο γρήγορα. Ο κύκλος που κάνουν οι πλανήτες είναι η τροχιά τους γύρω από τον ήλιο. Ο καθένας έχει τη δικιά του, άλλη είναι πιο μεγάλη και άλλη πιο μικρή, ανάλογα με το πόσο κοντά βρίσκονται σ’ αυτόν. Στο τέλος, σχεδιάσαμε το ηλιακό μας σύστημα, βάζοντας τους πλανήτες στη σειρά και σχηματίζοντας την τροχιά τους.

Τα νήπια παρακολούθησαν το βίντεο της European Space Agency, ESA «Paxi | Η ημέρα, η νύχτα και οι εποχές»

Διαπίστωσαν ότι η γη γυρίζει. Είδαν ότι γυρίζει γύρω από τον άξονα της.
Κατανόησαν ότι χρειάζεται 24 ώρες για να κάνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από αυτόν, μια ολόκληρη ημέρα και νύχτα. Είναι ημέρα στην πλευρά που βλέπει στον ήλιο και νύχτα στην αντίθετη πλευρά. Επίσης, κατανόησαν ότι περιστρέφεται σε τροχιά γύρω από τον ήλιο. Χρειάζεται 365 ημέρες για γίνει αυτό. Στη διάρκεια αυτού του χρόνου έχουμε διαφορετικές εποχές. Είδαν π.χ. πως στην Ευρώπη όταν το Βόρειο ημισφαίριο κλίνει προς τον ήλιο, τότε έχει καλοκαίρι. Όταν το Βόρειο Ημισφαίριο κλίνει μακριά από τον ήλιο, τότε εκεί έχει χειμώνα. Ο χειμώνας και το καλοκαίρι, είναι αντίστροφα αν βρίσκεσαι στο Νότιο Ημισφαίριο.

Εμπέδωσαν τις πληροφορίες μέσω μιας δράσης, όπου μιμηθήκαν τη γη να περιστρέφεται στον άξονα της και ταυτόχρονα να βρίσκεται σε μια τροχιά γύρω απ’ τον ήλιο.
Κρατώντας στα χέρια μια χάρτινη γη, τα παιδιά έκαναν την περιστροφή γύρω από τον εαυτό τους, κοντά σ’ έναν χάρτινο ήλιο. Στο Στοπ η Νηπιαγωγός ρωτούσε την πλευρά του νηπίου που ήταν στραμμένη στον ήλιο, αν εκεί η γη θα είχε ημέρα ή νύχτα, και το αντίθετο. Μετά εκείνο περιστρέφονταν γύρω από τον ήλιο και στο στοπ της εκπαιδευτικού, παρατηρούσε αν η θέση του ήταν κοντά ή μακριά απ’ τον ήλιο, προκειμένου να συμπεράνει αν σε εκείνο το σημείο της γης θα ήταν χειμώνας ή καλοκαίρι.

Τα παιδιά παρατήρησαν ένα τηλεσκόπιο, έμαθαν που χρησιμεύει και βγήκαν στην αυλή να εξερευνήσουν τον ουρανό. 

Η μεθοδολογία STEAM προσφέρει τη δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς να χρησιμοποιούν διδακτικές-μαθησιακές στρατηγικές βασισμένες σε προγράμματα που εμπλέκουν και τους 5 τομείς-πεδία (φυσικές επιστήμες, τεχνολογία, επιστήμες των μηχανικών, τέχνες, μαθηματικά) προσφέροντας ένα περιβάλλον μάθησης χωρίς αποκλεισμούς, όπου όλοι οι μαθητές/τριες μπορούν να συμμετάσχουν και να συνεισφέρουν. 

Με αφορμή ένα παιχνίδι με μαγνήτες, το οποίο περιλάμβανε κάποια γεωμετρικά στερεά, η εκπαιδευτικός αφού το παρουσίασε στην παρεούλα, εξηγώντας τις οδηγίες χρήσης του, πήρε μια σφαίρα. Στη συνέχεια ακούμπησε πάνω της μικρές και μεγάλες ακτίνες και ρώτησε τα νήπια τι θα μπορούσε να είναι αυτό που έφτιαξε. Τα περισσότερα απάντησαν πως τους θύμιζε τον ήλιο.
«Αν δεν ήταν ήλιος» τα ρώτησε, «τι άλλο θα μπορούσε να είναι»; Τα παιδιά αμέσως φώναξαν «Αστέρι». Η Νηπιαγωγός συνέχισε τις ερωτήσεις «Όταν στον ουρανό βλέπουμε τον ήλιο τότε τι έχουμε, μέρα ή νύχτα»; Εκείνα ανταποκρίθηκαν πως έχουμε ημέρα. Στην ερώτηση εάν έχει αστέρια ο ουρανός τότε τι έχουμε, τα παιδιά απάντησαν πως έχουμε νύχτα.
Η συζήτηση εκτυλίχθηκε επικεντρωμένη στο θέμα: «Από την ημέρα στη νύχτα». 

Τα παιδιά περιέγραψαν δραστηριότητες τόσο της ημέρας, όσο και της νύχτας π.χ. ξυπνάω, παίρνω πρωινό, πλένω τα δόντια μου, ντύνομαι, πάω σχολείο κλπ. Ή βάζω τις πιτζάμες μου, διαβάζω ένα παραμύθι, κοιμάμαι κ.ο.κ.
Στον διαδραστικό πίνακα της τάξης, λάβαμε μέρος σ’ ένα κουίζ σχετικό με την ημέρα και τη νύχτα : «Ημέρα-Νύχτα – Κουίζ (wordwall.net)» https://wordwall.net/el/resource/9946132
Επίσης, παίξαμε το παιχνίδι «Τοποθέτησε τις εικόνες στη σωστή ομάδα ΜΕΡΑ/ΝΥΧΤΑ» https://learningapps.org/view12184224

Τα νήπια στη συνέχεια, δίπλωσαν ένα χαρτί στη μέση και στην μία του πλευρά ζωγράφισαν μια εικόνα που θα παρουσίαζε γεγονότα της ημέρας και στην άλλη του πλευρά της νύχτας.

Σε δύο πολύχρωμα χαρτιά, η νηπιαγωγός έγραψε το γράμμα Μμ και το γράμμα Νν. Όλοι συμμετείχαν σε ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι. Στο άκουσμα της λέξης «μέρα» τα νήπια έπρεπε να σταθούν όρθια. Στο άκουσμα της λέξης «νύχτα» έπρεπε να κάτσουν κάτω. Στη συνέχεια το ίδιο έγινε όταν τα παιδιά έβλεπαν το Μμ (όλοι όρθιοι), Νν (όλοι καθιστοί).

Επιπλέον, τα παιδιά είπαν λέξεις που ξεκινούν από το κάθε γράμμα και το τα έγραψαν στον πίνακα.

Έκαναν επίσης μια τρισδιάστατη κατασκευή της νύχτας με αστέρια και σελήνη.

Με οδηγό την Αστρονόμο Ανδρομέδα, τα νήπια συνάντησαν το Ηλιακό Σύστημα και τους Πλανήτες του. Κινήθηκαν όπως αυτοί, παρατήρησαν τη γη και άκουσαν για τους διάττοντες αστέρες και τους μετεωρίτες. Περιεργάστηκαν το τηλεσκόπιο και έμαθαν για τον Γαλιλαίο και για άλλους σημαντικούς αστρονόμους.