Προβλήθηκε το παραμύθι «Η μυγδαλιά και το φεγγάρι».

Μια φορά και έναν καιρό, σε μια χώρα μακρινή που ο ήλιος είχε φωνή ανθρώπινη και ο άνεμος συνομιλούσε με τα δέντρα και τα βουνά, φύτρωσε μια μυγδαλιά. Ήταν πάντα εκεί να περιμένει την άνοιξη. Μια νύχτα του χειμώνα, το φεγγάρι της είπε πως νιώθει μόνο και τότε εκείνη το πήρε στην αγκαλιά της. Το φεγγάρι κάποια νυχτιά αποφάσισε να φύγει. Η μυγδαλιά ένιωσε βαθιά λύπη. Έκλαψε απαρηγόρητα και αποκοιμήθηκε, μα όταν ξύπνησε ήταν ανθισμένη. Το μοναδικό δέντρο «στολισμένο» με άνθη το χειμώνα.

Εν όψει του τέλους του χειμώνα και της επαφής των νηπίων με τα ουράνια σώματα, στο πλαίσιο εμπέδωσης των δράσεων που αφορούν τόσο στη θεματική ενότητα «Σελήνη» όσο και σε εκείνη με τον τίτλο «Παραμύθια αλλιώς», τους ζητήθηκε να παρατηρήσουν τις εικόνες του παραμυθιού και να εκφράσουν την ιστορία με τον δικό τους τρόπο. Μέσω αυτής της προσέγγισης τα παιδιά αφενός μίλησαν για τα συναισθήματα των ηρώων του παραμυθιού, αφετέρου έδωσαν προσοχή στη φύση και στα σημάδια που μας δίνει όταν ετοιμάζεται να περάσει από τη μια εποχή στην άλλη. Με αυτόν τον τρόπο, έγινε σύνδεση και με το θέμα «Ημέρα-Νύχτα και Εποχές».

Στη συνέχεια η εκπαιδευτικός πήρε τα παιδιά στην αυλή του σχολείου και τους έδειξε μια ανθισμένη αμυγδαλιά.

Εκείνα παρατήρησαν τα άνθη της και τα χρώματά της. Είδαν ότι ξεχώριζε από τα άλλα δέντρα που ήταν κοντά. Διαπίστωσαν ότι κάποια είχαν ακόμη γυμνά κλαδιά.

Έπειτα επιστρέψαμε στο παραμύθι και στις εικόνες του. Παρατηρήσαμε τα χρώματα, τα πρόσωπα τις εκφράσεις.

Η συζήτηση στράφηκε στους ζωγράφους. Τα παιδιά θυμήθηκαν που είχαν αναπαραστήσει πίνακες του Μοντριάν, του Καντίνσκι, του Χάρινγκ. Ως αποτέλεσμα ήταν να προσεγγίσουμε και τον Βίνσεντ Βαν Γκογκ.

Παρακολουθήσαμε ένα κινούμενο σχέδιο με τη ζωή του ζωγράφου και είδαμε τους πίνακές του. Σταθήκαμε στην έναστρη νύχτα. Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν από τα χρώματα και τους στροβιλισμούς και αποφασίσαμε να γίνουμε και εμείς μικροί Βαν Γκογκ, συνδέοντας το θέμα «Πωπω ζωγραφιές», με τα εργαστήρια δεξιοτήτων.

Ολοκληρώνοντας την 4^η δραστηριότητα, η εκπαιδευτικός αποσκοπώντας στην καλύτερη εμπέδωση των προηγούμενων δράσεων σχετικά με τη μέρα και τη νύχτα, τον ήλιο και τη σελήνη, διάβασε το παραμύθι «Το πρώτο λουλούδι» του Μάνου Κοντολέων, εκδόσεις Πατάκη.

“Ήταν κάποτε μια εποχή κι ήταν κάποτε ένας μεγάλος τόπος, στον οποίο ζούσανε άνθρωποι. Υπήρχαν ζώα, πουλιά, ερπετά και ψάρια. Υπήρχαν θάλασσες, βουνά, ποτάμια και λίμνες. Και υπήρχαν φυτά και δέντρα, θάμνοι και άγρια χορτάρια.
Αλλά σ’ εκείνη την εποχή και σ’ εκείνον τον τόπο δεν υπήρχαν λουλούδια. Κι σ’ εκείνον τον τόπο ζούσαν, μόνες τους, πλάι στην λίμνη, δυο αδερφές, εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους αλλά πολύ αγαπημένες. Η Ασημένια, φίλη της νύχτας και των πλασμάτων της, γιατί η νύχτα το ασήμι αγαπά. Και η Χρυσαφένια, αγαπημένη της μέρας και των ανθρώπων γιατί η μέρα το χρυσάφι αγαπά. Οι άνθρωποι τρόμαζαν σαν έβλεπαν την Ασημένια. Τους φαινόταν απόκοσμη, θλιβερή. Μα κάτι αντίστοιχο γινόταν με την Χρυσαφένια από τα πλάσματα της νύχτας. Σταματούσαν τα πουλιά να κελαηδούν, έφευγαν μακριά της όλα.

Τότε οι αδελφές έφυγαν. Κίνησαν για άλλα μέρη. Παντού κάποιος ήθελε τη μια από τις δυο, πουθενά και τις δυο. Μα ήρθε η ώρα κι η στιγμή που σ’ ένα βουνό επάνω, στο μέσο μιας ξέρας, ένα τόσο δα σποράκι αντάμωσαν, ανάμεσα σε πέτρες, μέσα σε σπηλιά. Κι αυτός ο τόσο δα σπόρος έγινε κάτι περισσότερο από ένας τόπος για τις δυο τους. “Νύχτα που μέρα έγινες. Μέρα που κρύβεις νύχτα”. Και το θαύμα δημιουργήθηκε.

Η εκπαιδευτικός αφού διερεύνησε το επίπεδο κατανόησης της ιστορίας από τα νήπια, τους ζήτησε να ζωγραφίσουν τη Χρυσαφένια και την Ασημένια. Κάθε παιδί κλήθηκε να περιγράψει τις δύο ηρωίδες, ενώ εξέφρασε τι του έκανε εντύπωση απ’ το παραμύθι και στη συνέχεια όλα φαντάστηκαν το πρώτο λουλούδι και το ζωγράφισαν. Κάποια παιδιά θυμήθηκαν ότι και ο μικρός Πρίγκιπας είχε ένα τριαντάφυλλο. Οπότε βάσει και αυτής της ιδέας, τελικά αποφασίστηκε όλοι να αναζητήσουμε τον δικό μας φανταστικό πλανήτη.

Σε συνέχεια της 4ης δραστηριότητας του Εργαστηρίου Δεξιοτήτων “Και η Γη γυρίζει…”, με θέμα τη “Σελήνη”, διαβάσαμε το βιβλίο «Ο Σίμος η Στέλλα και το Φεγγάρι», της Έμα Γιάρλετ, εκδόσεις Ψυχογιός.
Στην ιστορία αυτή, ο Σίμος και η Στέλλα είναι δίδυμοι και κάνουν τα πάντα μαζί. Τα πάντα, εκτός από το να μοιράζονται. Κι αυτό τους βάζει σε μπελάδες μεγάλους, όπως εκείνη τη μέρα που από λάθος εκτόξευσαν ένα παιχνίδι τόσο δυνατά που έσπασε το φεγγάρι. Τότε συνεργάστηκαν για να βρουν τι να βάλουν στη θέση του. Και το βρήκαν! Ένα μισοφαγωμένο κεφάλι τυρί!

Τα παιδιά ενθουσιασμένα κατά τη διάρκεια της αφήγησης, πρότειναν και άλλες υπέροχες και μοναδικές ιδέες για το τι θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη σελήνη. Με αφορμή το βιβλίο αυτό, οδηγηθήκαμε στο επόμενο εργαστήριο του οποίου το θέμα είναι «Ο δικός μου πλανήτης»! Συνάμα δόθηκε η αφορμή να γραφτούν επιπλέον προτάσεις σχετικά με το τι άλλο θα έμπαινε στη θέση του φεγγαριού, εάν ένας εξωγήινος έφτανε στο φεγγάρι από τυρί και αποφάσιζε να το φάει όλο!

Οι ιδέες των παιδιών αποτυπώθηκαν με φωτογραφίες σε ένα μοναδικό κολλάζ, όπου από μόνο του αποτελούσε μια νέα ιστορία στην οποία ο/η καθένας/καθεμία κατέγραψε την ιδέα του στο χαρτί, συνδέοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη συγκεκριμένη δράση των εργαστηρίων δεξιοτήτων «Και η Γη γυρίζει» με το θέμα «Παραμύθια αλλιώς» του Νέου Προγράμματος Σπουδών για το Νηπιαγωγείο.

Η προσέγγιση αυτή δίνει την ευκαιρία στον/στην μαθητή/τρια να μπορεί:

• Να ακολουθεί οδηγίες για την ολοκλήρωση μιας δράσης.
• Να συνεργάζεται σε ομάδες για την παραγωγή κάποιου έργου και να σέβεται τις απόψεις και την εργασία των άλλων.
• Να εμπλέκεται σε πράξεις γραφής.
• Να διηγείται, να περιγράφει, να ερμηνεύει
  

Γνωρίσαμε τον Ολλανδό ζωγράφο Πιετ Μοντριάν και είδαμε τα έργα που δημιούργησε στην πορεία της ζωής του. Τα παιδιά παρατήρησαν ότι τα πρώτα έργα που έφτιαξε δείχνουν δέντρα, δάση και σπίτια σε μικρά χωριά. Τα τελευταία και πιο γνωστά του έργα μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους, κάτι που διαπίστωσαν και τα παιδιά. Έχουν τα ίδια σχήματα, τετράγωνα και ορθογώνια και τα ίδια πέντε χρώματα, άσπρο, μαύρο, κόκκινο, μπλε και κίτρινο. Πρώτα, ασχολήθηκαν με τον πίνακα Composition I, όπου έχει τα λιγότερα σχέδια. Αφού μέτρησαν τα  τετράγωνα και τα ορθογώνια που έχει ο πίνακας, χρησιμοποίησαν ρυζόχαρτο πάνω από τη φωτοτυπία του πίνακα και ακολούθησαν τις γραμμές του έργου. Στη συνέχεια χρωμάτισαν τα σχήματα με τα ίδια χρώματα.

Έπειτα στην παρεούλα, συζητήσαμε για τις ευθείες γραμμές και δημιουργήσαμε τον Composition II στον διαδραστικό πίνακα αρχικά. Είδαμε ότι έχει περισσότερα σχήματα αλλά τα ίδια χρώματα. Τα νήπια αντιλαμβάνονται ότι τα μεγέθη είναι διαφορετικά και έτσι ανακαλύπτουν ότι ανάλογα με το πως θα τραβήξουν ευθείες γραμμές, θα δημιουργήσουν μικρότερα ή μεγαλύτερα σχήματα.

Αφού δημιούργησαν γραμμές στον διαδραστικό πίνακα, τα παιδιά χρησιμοποιούν χάρακες ώστε να δημιουργήσουν τον δεύτερο πίνακα και  χρωματίζουν με νερομπογιές.

Τέλος δημιουργούν τον πίνακα Composition III, αφού έχει γίνει αναφορά στις κάθετες και στις οριζόντιες γραμμές. Τα παιδιά τοποθετούν λωρίδες μαύρου κανσόν χαρτιού είτε κάθετα, είτε οριζόντια για να δημιουργήσουν σχήματα. Τα χρωματίζουν με τέμπερες.

Τα νήπια παρακολούθησαν το παραμύθι “Ο Φεγγαροσκεπαστής” του Éric Puybaret, εκδόσεις Αίσωπος.

Ο γέρο-Ναπολέων, που κάνει το επάγγελμα του φεγγαροσκεπαστή εδώ και τριακόσια χρόνια κουράστηκε πια και θέλει να βγει στη σύνταξη! Τη θέση του αποφασίζει να πάρει ο μικρός Τιμολέων, ο οποίος τελειώνει με επιτυχία τη σχολή του φεγγαροσκεπαστή αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα: Μόνος του δεν βρίσκει τον τρόπο να φτάσει το φεγγάρι! Πρόκειται για μια ιστορία που μιλάει για τη δύναμη της φιλίας και της αλληλεγγύης που μας δίνει το μήνυμα πως όταν ενωθούμε όλοι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε!

Τα παιδιά, αφού συμμετείχαν στο κουίζ «Ο  Φεγγαροσκεπαστής» https://wordwall.net/resource/2327378  ξεκίνησαν μια συζήτηση σχετικά με το ρόλο του ήρωα. Παρατήρησαν στο εξώφυλλο του βιβλίου να σκεπάζει το φεγγάρι, οπότε και έγινε αναφορά στις φάσεις της σελήνης.

Εκφράστηκαν οι πρότερες γνώσεις τους και στη συνέχεια προβλήθηκε στον διαδραστικό πίνακα  το βίντεο «Ο Paxi και η σελήνη» https://youtu.be/AK-7fKnxmTE?si=jTSwm5k_llXROxb6  και το βίντεο «Ο Paxi εξερευνά τη Σελήνη!» https://youtu.be/l49n47Ct0vs?si=ZAC_nyLTPOSJCGb8

Τα νήπια διαπιστώνουν ότι η περιστροφή της Σελήνης γύρω από τον εαυτό της έχει συγχρονιστεί πλήρως με την περιστροφή της γύρω από τη Γη και γι’ αυτό η Σελήνη μας δείχνει συνεχώς την ίδια της πλευρά. Επίσης βλέπουν ότι σε σχέση με τον Ήλιο, η θέση της Σελήνης αλλάζει με αποτέλεσμα η ίδια αυτή πλευρά που μας δείχνει, να εμφανίζεται άλλοτε περισσότερο κι άλλοτε λιγότερο φωτισμένη.

Η εκπαιδευτικός, τις αναπαριστά χρησιμοποιώντας πλαστελίνη και στη συνέχεια όλοι μαζί επιδιώκουν να αποτυπώσουν όλες τις φάσεις της σελήνης με νόστιμο τρόπο: Τα μπισκότα Oreo είναι μια ξεχωριστή πρόταση, καθώς πλησιάζουν τα χρώματα της σελήνης. Και το καλύτερο; Μετά την δημιουργία, έτοιμα για φάγωμα!   

Στη συνέχεια στην παρεούλα, ακούσαμε το τραγούδι «Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι» https://youtu.be/Z8B_H18y3ak?si=5lUXN6x1q1KhigHt  αλλά και το “Ένας ήλιος, μια γη, ένα φεγγάρι” https://youtu.be/BdlZbNAJU0c?si=bGMVYM5fRDLwyqNw.

Με αφορμή τους στίχους του τραγουδιού «Ένας ήλιος, μια γη, ένα φεγγάρι», αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα παζλ με τον ήλιο, τη γη, και τη σελήνη. Τα παιδιά εργάστηκαν ομαδικά με μεγάλη επιτυχία https://www.jigsawplanet.com/?rc=play&pid=259e8173d8b8.

Τα παιδιά παρακολούθησαν την ιστορία «Ήλιος & Φαέθων»  https://youtu.be/hk5b9_VvOPA?si=HvKATeGMFDaTizKS.
Ο Φαέθων ήταν γιος του Ήλιου. Από μικρός εκπαιδευόταν στην αρματοδρομία και έπαιζε πολύ με τον Έπαφο (γιο του Δία).
Κάποτε σε μια παιδική τους διαμάχη, ο Έπαφος είπε στο Φαέθωνα ότι δεν ήταν πραγματικό παιδί του Ήλιου.
Ο Φαέθων αγανακτισμένος, πήγε στον πατέρα του να ζητήσει εξηγήσεις.Ο Ήλιος τον διαβεβαίωσε ότι ήταν πράγματι γιος του. Ο Φαέθων όμως έμεινε με αμφιβολίες. Έβαλε τον πατέρα του να ορκιστεί ότι θα του έδινε οτιδήποτε του ζητούσε.
Ο Ήλιος ορκίστηκε και ο νεαρός Φαέθων του ζήτησε να γίνει ηνίοχος (να οδηγήσει) έστω και για μια μέρα μόνο την αμαξά του.
Ο Ήλιος κατάλαβε τον κίνδυνο, αλλά δεν μπορούσε να παραβεί τον όρκο του. Έδωσε τις κατάλληλες οδηγίες στο γιο του, του έδωσε και τα χαλινάρια του μεγάλου αστραφτερού άρματος και του ευχήθηκε καλή τύχη. Ο Φαέθων πήρε στα χέρια του την άμαξα και ξεχύθηκε στους αιθέρες. Μόλις απομακρύνθηκε όμως από τη γη και αντίκρυσε μπροστά του το απέραντο χάος, ζαλίστηκε και άφησε χαλαρά τα ηνία των δυνατών αλόγων. Αυτά αφήνιασαν και άρχισαν να τρέχουν πότε ψηλά στο απέραντο του ουρανού και πότε χαμηλά, πολύ κοντά στη Γη. Ο δίσκος του Ήλιου κινδύνευε να κατακαύσει στο πέρασμα του τη Γη. Ο Δίας, λίγο πριν την μεγάλη καταστροφή που θα προκαλούσε ο αδέξιος ηνίοχος, του έριξε έναν κεραυνό και σταμάτησε την τρελή πορεία του. Το σώμα του Φαέθωνα έπεσε φλεγόμενο στον Ηριδανό ποταμό της Ιταλίας (σημερινός Πάδος) ή στον Ηριδανό της Αττικής (παραπόταμος του Ιλισού), Οι αδελφές του οι Ηλιάδες, λυπήθηκαν πολύ για το χαμό του Φαέθωνος. Λέγεται ότι από τη θλίψη τους μεταμορφώθηκαν σε Λεύκες, ενώ τα δάκρυά τους σε κεχριμπάρι. 

Ακολούθησαν κουίζ και παιχνίδια, όπως «Βάλε τις εικόνες της ιστορίας του Φαέθωνα στη  σειρά»:  https://wordwall.net/el/resource/25406014
«Φαέθων: Βρες τα ζεύγη»   https://learningapps.org/12605791

«Φαέθων: Παίξε το παιχνίδι των ερωτήσεων» https://learningapps.org/12605209

Τα νήπια έμαθαν ότι ο ήλιος είναι ένα άστρο όμοιο με τα αστέρια που λαμπυρίζουν στο νυχτερινό ουρανό, αλλά επειδή είναι κοντά στη γη φαίνεται πολύ μεγάλος και φωτεινός. Χωρίς το φως και την θερμότητα που εκπέμπει, δεν θα μπορούσε να υπάρξει ζωή στον πλανήτη μας. 

Ο ήλιος είναι αυτός που δίνει ζωή στα ζώα, στα φυτά, και είναι απαραίτητος στον άνθρωπο. Τον «επισκέφτηκαν» μέσα από το Sun – NASA Science:  https://science.nasa.gov/sun/

Έπαιξαν το παιχνίδι «Πως ο ήλιος παράγει ενέργεια»: https://spaceplace.nasa.gov/helios-game/en/

 Παρακολούθησαν το παραμύθι «Ο ήλιος που ήθελε να φάει ένα παγωτό»  https://youtu.be/oOFzn4S8Gqo?si=3CJ7z49r_EdPbxCy

Τέλος, κατασκεύασαν έναν ήλιο χρησιμοποιώντας τέμπερες, φύλλο πλαστικοποίησης και χαρτόνι.

Προβλήθηκε στα νήπια το βίντεο με τίτλο «Light and Shadows for Kids» https://youtu.be/YuUJCNzfoBw?si=zNXfT_aqDND4TwwO με σκοπό να διαπιστώσουν πηγές φωτός διαφορετικές του ήλιου, καθώς και να κατανοήσουν την έννοια της σκιάς. Είδαν και πειραματίστηκαν αντίστοιχα με αντικείμενα α)διαφανή, β)ημιδιαφανή και γ)αδιαφανή, προκειμένου να παρατηρήσουν πως το φως προκαλεί σκιά σε αντικείμενα διαφορετικής πυκνότητας και μεγέθους, οπότε και να διαπιστώσουν ότι το φως α) τα διαπερνάει εξολοκλήρου, β) τα διαπερνά και σκορπίζεται, γ) δεν μπορεί να τα διαπεράσει καθόλου, οπότε και πίσω τους σχηματίζεται σκιά.
Μάντεψαν τη σκιά διαφορετικών αντικειμένων και κατανόησαν ότι  η σκιά έχει το σχήμα και το μέγεθος του αντικειμένου στο οποίο ανήκει.

Με ένα cd και έναν φακό φώτισαν τα χρώματα του ουράνιου τόξου στον τοίχο.

Στη συνέχεια με τη βοήθεια του προβολέα, έκαναν με τα χεράκια του διάφορες κινήσεις, τη σκιά των οποίων μπορούσαν να δουν στο διαδραστικό πίνακα της τάξης.

Τα νήπια επίσης πειραματίστηκαν με το φως του ήλιου και τις δικές τους σκιές στην αυλή του σχολείου.

Στην τάξη με έναν φακό τα παιδιά φώτισαν κάποια παιχνίδια. Η σκιά τους προβλήθηκε και τότε αποφάσισαν να την ακολουθήσουν με έναν μαρκαδόρο, δημιουργώντας το περίγραμμα του παιχνιδιού.

Παρακολούθησαν το βίντεο του τραγουδιού «Light and Shadows Song!», https://youtu.be/OerZQ9ypBgU?si=HT0sJ0apzmAvh9lG στο οποίο μαθητές/ριες ενός σχολείου έπαιξαν με τις σκιές και το φως στην τάξη τους υπό την καθοδήγηση της δασκάλας τους.

Ολοκληρώνοντας την θεματική μας “ζώα σε χειμερία νάρκη”, τα παιδιά διάλεξαν να γίνουν “χελωνάκια”, ώστε να αντιληφθούν καλύτερα την κατάσταση και τις ανάγκες των ζώων αυτών. Αφού παρατήρησαν τα σχέδια του καβουκιού της χελώνας, προσπάθησαν να τα σχεδιάσουν. Έγραψαν ένα μήνυμα προς όλους και κοιμήθηκαν τον “χειμέριο ύπνο” τους.

Η κυρία Αλφαβήτα απέκτησε το δικό της σπιτάκι στην τάξη μας! Τα γραμματάκια- παιδάκια της μπήκαν το καθένα στο “δωμάτιο” του συνοδευόμενο από αντικείμενα της τάξη μας που αρχίζουν με την δική του φωνούλα. Έτσι λοιπόν πολύ εύκολα θα βρίσκουμε τον συμβολισμό της φωνούλας που ψάχνουμε!

Με αφορμή τον ερχομό της καινούριας χρονιάς, το 2024, τα παιδιά χρησιμοποιώντας παλιά CD, καπάκια από μαρκαδόρους, μαρκαδόρους και χαρτί έφτιαξαν σβούρες. Πάνω στο χαρτί ζωγράφισαν την οικογένειά τους, έγραψαν το 2024 και την ευχή <<ο χρόνος γυρίζει, αγάπη και χαρά στην οικογένειά μου σκορπίζει>>.