Τι είναι ΔΕΠ-Υ;

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής- Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) είναι μία από τις πιο κοινές νευρο-συμπεριφορικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας. Κάποιες φορές ονομάζεται και Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής. Συνήθως η πρώτη διάγνωση γίνεται στην παιδική ηλικία και συχνά συνεχίζεται στην ενήλικη ζωή. Παιδιά με ΔΕΠ-Υ δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, να ελέγξουν παρορμητικές συμπεριφορές (το παιδί πράττει χωρίς να σκέφτεται το αποτέλεσμα), και, σε μερικές περιπτώσεις, είναι υπερβολικά ενεργητικά.

Ποια είναι κάποια από τα σημάδια της ΔΕΠ-Υ;

Είναι φυσιολογικό, κάποια στιγμή τα παιδιά να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και να συμπεριφερθούν σωστά. Παρ’ όλ’ αυτά, στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ, τα συμπτώματα συνεχίζουν να υπάρχουν αντί να βελτιώνονται, και μπορεί να καταστήσουν τη μάθηση πολύ δύσκολη.

Ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ είναι πιθανό να:

• δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί
• μη φαίνεται ότι ακούει και να ονειροπολεί
• διασπάται εύκολα από τη σχολική εργασία και το παιχνίδι
• ξεχνά πράγματα
• είναι σε συνεχή κίνηση και να μην μπορεί να παραμείνει καθισμένο
• στριφογυρίζει και να κινείται συνεχώς νευρικά
• μιλάει πάρα πολύ
• μην μπορεί να παίξει ήσυχα
• λειτουργεί και να μιλάει χωρίς να σκέφτεται
• δυσκολεύεται να εναλλάσσει τη σειρά του με τους άλλους
• διακόπτει τους άλλους

Η απόφαση για το εάν ένα παιδί έχει ΔΕΠ-Υ είναι μια διαδικασία πολλών βημάτων. Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο τεστ για τη διάγνωση της ΔΕΠ-Υ, όπως και πολλών άλλων προβλημάτων όπως το άγχος, η κατάθλιψη, και ορισμένα είδη μαθησιακών δυσκολιών, που μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα. Ένα βήμα αυτής της διαδικασίας αποτελεί η ιατρική εξέταση, περιλαμβανομένου της εξέτασης της ακοής και της όρασης, για να αποκλεισθούν άλλα προβλήματα με συμπτώματα όπως της ΔΕΠ-Υ. Ένα άλλο μέρος αυτής της διαδικασίας μπορεί να περιλαμβάνει ένα ερωτηματολόγιο για την αξιολόγηση των συμπτωμάτων της ΔΕΠ-Υ, και τη λήψη του ιστορικού του παιδιού από τους γονείς, τους δασκάλους, και μερικές φορές από το παιδί.

Τι μπορώ να κάνω εάν πιστεύω ότι το παιδί μου πιθανό να έχει ΔΕΠ-Υ;

Μιλήστε στο γιατρό του παιδιού σας. Εάν εσείς ή ο γιατρός σας ανησυχείτε σχετικά με τη ΔΕΠ-Υ, μπορείτε να επισκεφθείτε με το παιδί σας έναν ειδικό όπως έναν αναπτυξιακό παιδίατρο, ένα παιδοψυχίατρο ή ένα παιδοψυχολόγο.

Στρατηγικές παρέμβασης:

Ο πρωταρχικός στόχος είναι η δημιουργία μιας καλής σχέσης με τον συγκεκριμένο μαθητή έτσι ώστε να βελτιώσει την εικόνα που έχει για τον εαυτό του , να αποκτήσει εμπιστοσύνη τις ικανότητες του και να αυξηθεί το κίνητρο του για μάθηση. Επομένως κάποιες βασικές στρατηγικές αντιμετώπισης που προτείνονται είναι οι εξής:

• Καταγραφή δυσκολιών συμπεριφοράς και σχολικής επίδοσης του μαθητή
• Σταδιακή διαμόρφωση υψηλής αυτοεκτίμησης με την κατάρτιση ενός προγράμματος τροποποίησης της συμπεριφοράς
• Παροχή αμοιβών για την επίτευξη των στόχων που του έχουν τεθεί
• Αντικατάσταση παλιών στόχων (αφού επιτευχθούν ) με καινούριους με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας και πολυπλοκότητας
• Παροχή λεκτικών επιβραβεύσεων
• Συνεργασία με γονείς και παρακίνηση τους για επιβράβευση προσδωκόμςνης συμπεριφοράς παιδιού
• Τήρηση εκάστοτε προγράμματος με συνέπεια έτσι ώστε να μην μειωθεί το ενδιαφέρον του παιδιού

Πηγές: Μονάδα Αναπτυξιακής & Συμπεριφορικής Παιδιατρικής, Α΄ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκ. Παίδων «Η Αγία Σοφία», Χωρέμειο Ερευνητικό Εργαστήριο.