Η Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 1981, για να διαδώσει και για να δυναμώσει τα ιδανικά της ειρήνης και της μη βίας ανάμεσα στα έθνη. Από το 2001 η Ημέρα αυτή γιορτάζεται στις 21 Σεπτεμβρίου. Την ημέρα αυτή προγραμματίζονται εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο από τον ΟΗΕ, τις ΜΚΟ, από θρησκευτικές οργανώσεις και τις τοπικές κοινωνίες των πολιτών.
Τα σύμβολα της ειρήνης
Η ειρήνη έχει πολλά και διαφορετικά σύμβολα. Από πού όμως προέρχονται, πού γεννήθηκαν και πώς εξηγούνται;
Το σύμβολο της ειρήνης παρουσιάστηκε για πρώτη φορά με τη μορφή κύκλου με διχαλωτό σχήμα που γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα, στις 21 Φεβρουαρίου του 1958, από έναν Βρετανό καλλιτέχνη και σχεδιαστή, τον Gerald Holtom, ως ένα σύμβολο της εκστρατείας για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό και αργότερα τη δεκαετία του εξήντα. έγινε ένα αντιμιλιταριστικό σύμβολο.
Η Ειρήνη όμως, δεν έχει μόνο σύμβολο αλλά και σημαία!
Η σημαία της ειρήνης είναι μία σημαία του ουράνιου τόξου με επτά οριζόντιες διαφορετικού χρώματος λωρίδες και με λευκά κεφαλαία γράμματα στο κέντρο αναγράφεται η λέξη PACE (προφέρεται Πάτσε), που στην ιταλική γλώσσα σημαίνει ειρήνη. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ιταλία σε μία πορεία ειρήνης το 1961 και ήταν εμπνευσμένη από παρόμοιες πολύχρωμες σημαίες που χρησιμοποιούνταν σε διαδηλώσεις κατά των πυρηνικών όπλων.
Ένα ακόμη σύμβολο ειρήνης είναι και το κλαδί ελιάς. Τα πάντα ξεκινούν από την ελληνική μυθολογία και τη διαμάχη ανάμεσα στην Αθηνά και τον Ποσειδώνα: εκείνος με την τρίαινα χτυπάει τη γη και δημιουργεί μια πηγή με αλμυρό νερό κι εκείνη απαντά φυτεύοντας μια ελιά, το δέντρο που εκπροσωπεί την ειρήνη και την ευμάρεια. Η νίκη είναι της θεάς και από εκείνη τη στιγμή η ελιά της γίνεται το παγκόσμιο σύμβολο της ειρήνης.
Κι ακριβώς ένα κλαδί ελιάς μάς φέρνει κοντά σ’ ένα ακόμα σύμβολο για την ειρήνη, αφού κατά τη Βίβλο το περιστέρι επέστρεψε στην κιβωτό για να αναγγείλει πως ο κατακλυσμός ολοκληρώθηκε και μια νέα εποχή ξεκινούσε στη γη.
Αν προσπαθούσαμε να δώσουμε έναν ορισμό για την Ειρήνη θα λέγαμε ότι αποτελεί τη φυσική κατάσταση στην κοινωνική ζωή του ανθρώπου κατά την οποία οι σχέσεις λειτουργούν αρμονικά και χωρίς βίαιες αντιπαραθέσεις.
Δυστυχώς όμως, στις μέρες μας η έννοια της ειρήνης τείνει να φθίνει όλο και περισσότερο. Ο κόσμος μαστίζεται από πολέμους και βίαιες συγκρούσεις. Από το 1990 μέχρι και το 2003 ο κόσμος γνώρισε 59 μεγάλες συρράξεις. Τα θύματά τους είναι σε συντριπτικό ποσοστό άμαχοι, γυναίκες και παιδιά. Από το 1990 μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί σε συρράξεις 3.600.000 άνθρωποι και το λυπηρό είναι πως σχεδόν τα μισά θύματα (1.600.000) ήσαν παιδιά.
Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά συμμετέχουν σε ένοπλες συρράξεις ως στρατιώτες, εξαναγκάζονται στην προσφυγιά ή τον εκτοπισμό από τις εστίες τους, υποφέρουν κακοποιήσεις, βιασμούς και εκμετάλλευση, μένουν ορφανά ή ανάπηρα από νάρκες και εκρηκτικά.
Αν και μια Ημέρα Ειρήνης δεν θα μπορούσε να επουλώσει τα βαθιά τραύματα του πολέμου και των συρράξεων στα κορμιά και την ψυχή εκατομμυρίων παιδιών στον κόσμο, είναι ωστόσο μια ημέρα ελπίδας και πίστης για έναν καλύτερο κόσμο, όπου η ειρηνική συνύπαρξη θα δεν θα είναι ένα άπιαστο όνειρο αλλά πραγματικότητα.
Οι δραστηριότητές μας
Μελετήσαμε τον πόλεμο και την ειρήνη μέσα από τη μουσική. Αναζητήσαμε στο διαδίκτυο και ακούσαμε τραγούδια που γράφτηκαν για τον πόλεμο και την ειρήνη, όπως:
- από τον John Lennon τo τραγούδι Imagine
- από τους Mattafix το τραγούδι Living Darfur
- από τον Michael Jackson το τραγούδι We are the world
Μελετήσαμε τον πόλεμο και την ειρήνη μέσα από τη λογοτεχνία.
Αναζητήσαμε στο διαδίκτυο και διαβάσαμε λογοτεχνικά κείμενα τα οποία αναφέρονται στην ειρήνη και στον πόλεμο. Βρήκαμε και παρουσιάσαμε στην τάξη ένα ποίημα, ένα λογοτεχνικό κείμενο και ένα βιβλίο (βιβλιοπαρουσίαση) με θέμα την ειρήνη και τον πόλεμο.
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος (Κροκεές Λακωνίας,Ιανουάριος 1912 – Πλουμίτσα 4 Αυγούστου 1991) ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και δοκιμιογράφος. Θεωρείται ένας από του μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές. Έχει προταθεί τετράκις για το Βραβείο Νόμπελ, ενώ επίσης έχει λάβει άλλα πολλά βραβεία, όπως το βραβείο Ουράνη, το Πρώτο βραβείο κρατικής ποίησης κ.α.
Ν. Βρεττάκος “Ειρήνη είναι όταν“
“Ειρήνη” του Αριστοφάνη
Ο Αριστοφάνης, γιος του Φιλίππου από τον δήμο Κυδαθήναιον, ήταν Αθηναίος σατιρικός ποιητής του 5ου αιώνα (περίπου 445 – 386 π.Χ.). Ο Αριστοφάνης είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της περιόδου της αρχαίας αθηναϊκής κωμωδίας και ο μοναδικός, του οποίου σώζονται ακέραια έργα. Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ., συνέγραψε 46 κωμωδίες. Από αυτές σώζονται έντεκα ακέραιες, ενώ παραδίδονται 924 αποσπάσματα.
“Το ημερολόγιο της Άννα Φρανκ”
Η Άννα Φρανκ γεννήθηκε στη Φρανκφούρτη και πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας, σε ηλικία 16 ετών. Ήταν κόρη του Γερμανοεβραίου επιχειρηματία Ότο Φρανκ, η οικογένεια του οποίου, μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ναζί, μετανάστευσε στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Οι Φρανκ, εξαιτίας του διωγμού των Εβραίων, κρύφτηκαν στην αποθήκη του εμπορικού τους καταστήματος και έζησαν εκεί μέχρι τον Αύγουστο του 1944, οπότε τους συνέλαβε η γερμανική αστυνομία. Οδηγήθηκαν στο Άουσβιτς, όπου πέθανε η μητέρα της Άννας. Η ίδια και η αδερφή της πέθαναν από τύφο σε άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Επέζησε μόνο ο πατέρας, ο οποίος από Ολλανδούς φίλους της οικογένειας παρέλαβε το ημερολόγιο που είχε μαζί της η κόρη του στο κρησφύγετό τους. Το ημερολόγιο εκδόθηκε το 1947 και, με τη μεγάλη διεθνή απήχηση που είχε, έκανε γνωστή τη δοκιμασία του νεαρού κοριτσιού.
Μελετήσαμε τον πόλεμο και την ειρήνη μέσα από τη ζωγραφική.
Αναζητήσαμε στο διαδίκτυο πίνακες μεγάλων ζωγράφων και είδαμε πως παρουσιάζουν την ειρήνη και τον πόλεμο μέσα από τα έργα τους. Ο Πικάσο, ο Ντελακρουά, ο Μανέ έχουν δημιουργήσει πολλά έργα τέχνης με αυτό το θέμα.
Παρουσιάσαμε στην τάξη κάποιους από τους πίνακες που μας έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση δίνοντας πληροφορίες για τον καλλιτέχνη και τη δημιουργία του πίνακα.
Σκηνή πολέμου, Μαρκ Σαγκάλ Περιστέρι, Πικάσο
“Η Ειρήνη”, Λούντβιχ Νάους “Το παιδί και το περιστέρι”, Πικάσο
Δημιουργήσαμε κι εμείς μεγάλα έργα!!!
Και λίγο γέλιο…