Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη
Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελεί το πρώτο βήμα σε μία κατεύθυνση σεβασμού, προώθησης και υπεράσπισης των δικαιωμάτων που μοιραζόμαστε όλοι και όλες. Σύμφωνα με τον 4 ο Άξονα του Παγκόσμιου Προγράμματος για την Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ, η εφαρμογή των βασικών στόχων της εκπαίδευσης στα Ανθρώπινα Δικαιώματα αποτελεί τον τέταρτο βασικό άξονα της στοιχειώδους εκπαίδευσης του πολιτισμού μας, ανάμεσα στην ανάγνωση, τη γραφή και την αρίθμηση, γεγονός που διαμορφώνει μία αδήριτη ανάγκη στο πλαίσιο του εθνικού μας εκπαιδευτικού συστήματος. Η προσέγγιση της εκπαίδευσης των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο σχολείο, διασφαλίζει ότι κάθε συμβαλλόμενο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας (εκπαιδευτικοί, μαθητές/ριες και γονείς) κατανοούν, σέβονται και υπερασπίζονται τα αναφαίρετα αυτά δικαιώματα, τα οποία περιλαμβάνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
| Δεξιότητες που πρόκειται να καλλιεργηθούν:
· Δεξιότητες ζωής: Κοινωνικές Δεξιότητες, Ενσυναίσθηση και ευαισθησία, Υπευθυνότητα, Πρωτοβουλία · Δεξιότητες μάθησης: Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα · Δεξιότητες του νου: Στρατηγική σκέψη, Επίλυση προβλημάτων Στόχοι που θέτουμε ως προς τον θεματικό κύκλο: · Να γνωρίσουν τα δικαιώματα των παιδιών και την αξία τους για μια ισορροπημένη ανάπτυξη και μια ευτυχισμένη ζωή. · Να αντιληφθούν ότι δεν έχουν όλα τα παιδιά του πλανήτη ίση πρόσβαση σε φαγητό, νερό και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. · Να κάνουν προτάσεις και να αναλαμβάνουν δράση. · Να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα αποδοχής του διαφορετικού και του μοναδικού, να προβληματιστούν και να διαμορφώσουν θετική στάση απέναντι στο δικαίωμα της ποιοτικής ζωής που έχουν όλοι οι άνθρωποι. · Να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με ανθρώπους από άλλα μέρη της γης και να μάθουν τις ιστορίες τους. · Να καλλιεργήσουν γλωσσικές δεξιότητες. · Να έρθουν σε επαφή και να χρησιμοποιούν κατάλληλα λογισμικά για να εκτελέσουν παιχνίδια εξερεύνησης. · Να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή ως ένα πολυτροπικό εργαλείο αναζήτησης της γνώσης. · Να κατανοήσουν την αξία της ομαδικής εργασίας και την ανακάλυψη μέσα από τη συνεργασία. · Να γνωρίσουν και να μιλήσουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να μάθουν να τα σέβονται και να τα υπερασπίζονται Στόχοι ως προς το πρόγραμμα σπουδών των γνωστικών αντικειμένων: |
Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελεί το πρώτο και ίσως το πιο σημαντικό βήμα προς μία κατεύθυνση σεβασμού και υπεράσπισης των δικαιωμάτων όλων μας, ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί σε δράσεις που αναδεικνύουν και καλλιεργούν την κριτική σκέψη, συνεργασία, την επικοινωνία, τη δημιουργικότητα και γενικότερα τις δεξιότητες του 21ου αιώνα.
Ακολουθία εργαστηρίων: η δόμηση των επιμέρους εργαστηρίων έγινε με αξιοποίηση της ταυτότητας του προγράμματος https://elearning.iep.edu.gr/study/mod/folder/view.php?id=19915
«Τι είναι δικαίωμα;»
Μια πρώτη αναφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα είχε γίνει στην ολομέλεια στις 20 Νοέμβρη «Ημέρα Ανθρώπινων Δικαιωμάτων» καθώς και κατά την περίοδο των χριστουγεννιάτικων δραστηριοτήτων, όπου ομαδικά τα παιδιά έφτιαξαν ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο με τις φιγούρες τους και τα δικαιώματά τους.. Οι εργασίες αυτές στολίζουν τον διάδρομο του σχολείου μας και σκεφτήκαμε να πούμε περισσότερες πληροφορίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
1η δραστηριότητα:
Ξεκινήσαμε με την διαμόρφωση αρχικού εννοιολογικού χάρτη με τις πρότερες γνώσεις των παιδιών σχετικά με το θέμα, την εξήγηση των βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων με επίδειξη υποστηρικτικού εποπτικού και ψηφιακού υλικού (από το blog της συναδέλφου Τάνιας Μάνεση http://taniamanesi-kourou.blogspot.com/search/label/%CE%94%CE%99%CE%9A%CE%91%CE%99%CE%A9%CE%9C%CE%91%CE%A4%CE%91%20%CE%A4%CE%A9%CE%9D%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%99%CE%A9%CE%9D Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα δικαιώματα των παιδιών και οι εννοιολογικοί χάρτες αναδιαμορφώθηκαν. [σε κάθε περίπτωση τα βασικότερα ανθρώπινα δικαιώματα είναι δικαιώματα και των παιδιών].
2η δραστηριότητα:
Με αφορμή βίντεο και ένα παραμύθι για τα δικαιώματα των παιδιών «Πού κρύβονται τα δικαιώματα;», έγινε προσπάθεια καλύτερης κατανόησης των επιμέρους δικαιωμάτων, με απώτερο στόχο στο τέλος της δεύτερης διδακτικής ώρας του εργαστηρίου τα νήπια να ζωγραφίσουν τα δικαιώματα τους σε φύλλο χαρτί.
3η δραστηριότητα:
Τα παιδιά φιλοτεχνούν αφίσα για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχεδιάζοντας παιδάκια-φιγούρες να κρατούν χαρούμενα μπαλόνια, μέσα στα οποία έχουν γράψει το δικαίωμα που επέλεξαν.
Γνωρίζω τη Unicef
Υποστηρικτικό υλικό: https://www.unhcr.org/gr/ekpaideutiko_yliko
1η δραστηριότητα:
Τα παιδιά γνωρίζουν τη Unicef και τους Παγκόσμιους Οργανισμούς που δραστηριοποιούνται για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Γνωρίζουν και κατανοούν τον ρόλο της Unicef και μέσα από το υποστηρικτικό υλικό συνειδητοποιούν τον τρόπο που η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων συνδέεται με την ατομική μας ευτυχία.
2η δραστηριότητα:
Αξιοποίηση της εικονογραφημένης αλφαβήτας των δικαιωμάτων και ιδέες για την εικαστική δημιουργία [σε ομάδες εργασίας] της δικής μας αλφαβήτας δικαιωμάτων.
3η δραστηριότητα:
Τα παιδιά φιλοτέχνησαν σε μορφή ομαδικής εργασίας την Αλφαβήτα των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Στη συνέχεια την μετατρέψαμε σε παζλ και παίξαμε.
Γνωρίζοντας τα ΔΙΑΚΑΙΩΜΑΤΑ
1η δραστηριότητα:
Δικαιώματα και αρχικό ονόματος
Βλέποντας τα δικαιώματα που ζωγραφίσαμε προηγουμένως, πήραμε την ιδέα να ζωγραφίσουμε το αρχικό γράμμα του ονόματός μας και τα δικαιώματα που αρχίζουν από το ίδιο αντίστοιχο γράμμα… και σας τα παρουσιάζουμε..
2η δραστηριότητα:
Δικαιώματα μέσα στην καρδιά μας..
Ασχοληθήκαμε με ένα φύλλο εργασίας- καρδιά..
Ζωγραφίσαμε την καρδιά, την πλαστικοποιήσαμε και την κόψαμε στα αντίστοιχα κομμάτια. Στη συνέχεια, προσπαθήσαμε να τα συναρμολογήσουμε για να την ξαναφτιάξουμε.
Δικαίωμα και Διαφορετικότητα
«ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ, ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΙ»
1η δραστηριότητα:
Εξοικείωση με την έννοια της «διαφορετικότητας» μέσα από ένα σύνολο διαθεματικών δραστηριοτήτων. Βασικοί ήρωες που θα προσεγγίσουμε είναι ο Έλμερ ο πολύχρωμος ελέφαντας, η Μπουμπού και η Μπαμπαλού, ο καλόκαρδος καρχαρίας. (Να σημειωθεί ότι σε μια γωνιά της τάξης υπήρχε ποικιλία παραμυθιών και ιστοριών σχετικά με το θέμα όπου τα παιδιά καθημερινά στα πλαίσια της φιλαναγνωσίας διάβαζαν και συζητούσαν).
Ασχοληθήκαμε με την ιστορία του Έλμερ, τη διαβάσαμε, την είδαμε σε βίντεο.. Ακολούθησε συζήτηση που κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών σχετικά με το πώς είναι εξωτερικά ο καθένας, τι του αρέσει, τι δεν του αρέσει, τι τον τρομάζει, τι αγαπάει, με τι παίζει, τι τον θυμώνει, τι φαγητό του αρέσει και καταλήξαμε σε διαφορετικές πολλές φορές απόψεις και ένα κύριο συμπέρασμα:
Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ, ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ.
Θελήσαμε στο τέλος να φτιάξουμε τους δικούς μας «διαφορετικούς» ελέφαντες και να παίξουμε..
2η δραστηριότητα:
Κατανόηση της σημασίας της αποδοχής του διαφορετικού αλλά και της αξίας του διαφορετικού «εγώ» μέσα από τη διδακτική αξιοποίηση του παραμυθιού «Η χώρα με τους παράξενους ανθρώπους». Συζήτηση και ζωγραφική της ιστορίας.
3η δραστηριότητα:
Τα παιδιά θυμήθηκαν την παράσταση που είχαμε παρακολουθήσει στο σχολείο μας «Τα Χριστούγεννα του Σκάντζο» και πρότειναν να παίξουν την ιστορία. (στο blog στην ενότητα Χριστούγεννα υπάρχουν οι δραστηριότητες που έγιναν τότε με αφορμή την παράσταση). Τώρα τα παιδιά διάλεξαν ρόλους και έπαιξαν την ιστορία του αγαπημένου σκαντζόχοιρου.
Τα δικαιώματα των παιδιών μέσα από έργα τέχνης
Ζωγραφίζοντας έργα τέχνης που αφορούν τα δικαιώματα των παιδιών..
Οι μαθητές παρατήρησαν έργα τέχνης ζωγράφων με τα δικαιώματα των παιδιών. Παρατηρώντας προσεκτικά προσπάθησαν να περιγράψουν το περιβάλλον που απεικονίζει ο κάθε πίνακας, τους ήρωες, τα συναισθήματα των ηρώων καθώς και τα συναισθήματα που προκαλούν οι πίνακες στα ίδια τα παιδιά. Το έργο τέχνης μπορεί να συνδεθεί με τις εμπειρίες τους.
Παρατηρήσαμε, περιγράψαμε και συζητήσαμε τους παρακάτω πίνακες και προσπαθήσαμε να τους «αντιγράψουμε» με τον δικό μας ξεχωριστό και μοναδικό τρόπο με μεγάλη επιτυχία:
Τα εργαστήρια για αυτή τη θεματική ολοκληρώνονται σιγά σιγά με ΤΡΑΓΟΥΔΙ και ΜΟΥΣΙΚΗ
Αν όλα τα παιδιά της γης
1η δραστηριότητα:
Αγαπήσαμε πολύ αυτό το τραγούδι από την πρώτη στιγμή που το ακούσαμε.. Το είδαμε σε βίντεο, το συζητήσαμε και το μάθαμε, το τραγουδήσαμε και το χορέψαμε.
2η δραστηριότητα:
Σκεφτήκαμε να φτιάξουμε μια ομαδική κατασκευή-αφίσα με τη γη μας που γύρω της έχει παιδιά από όλο τον κόσμο, τον κόσμο που ονειρευόμαστε να είμαστε όλοι μαζί ειρηνικά, πιασμένοι χέρι χέρι. Χρησιμοποιήσαμε γκοφρέ χαρτί, μαρκαδόρους, κόλλα και πολλή φαντασία και σας παρουσιάζουμε το αποτέλεσμα.
3η δραστηριότητα:
Σε συνέχεια της προηγούμενης δραστηριότητας με τη γη που ονειρευόμαστε να είναι ενωμένη και ειρηνική, συζητήσαμε για το σχολείο που έχουμε δικαίωμα να ονειρευόμαστε να έχουμε γιατί είμαστε παιδιά και δε θα σταματάμε να ονειρευόμαστε…
Είπαμε πολλές και όμορφες ιδέες, τις σχεδιάσαμε σε χαρτί, χρησιμοποιήσαμε πινέλα, χρώματα και φαντασία και φτιάξαμε την παρακάτω αφίσα με το «Το σχολείο που έχω δικαίωμα να ονειρεύομαι», ηχογραφώντας το μήνυμα που θέλουμε δυνατά να φωνάξουμε. (πατάτε πάνω στο qr code για αν το σκανάρετε και να το ακούσετε!!!). Ακολουθεί η αφίσα και σε παζλ για να παίξετε… 🙂
Αξιολόγηση προγράμματος
Φτάνοντας σιγά σιγά στο τέλος του προγράμματος παίξαμε και αξιολογήσαμε όσα μάθαμε και κάναμε..
1η δραστηριότητα: Οι φίλοι μας τα μπαλόνια
Στα παιδιά αρέσουν πολύ τα μπαλόνια… Τα κρατούν ψηλά την ώρα του παιχνιδιού, τα χρώματά τους γεμίζουν το μπλε του ουρανού και ο αέρας τα κάνει τόσο ζωηρά, που παίζουν κυνηγώντας τα για πολλή ώρα. Τα παιδιά χωρίζονται σε μικρές ομάδες και η κάθε ομάδα παίρνει από ένα μπαλόνι και ζωγραφίζει ένα φίλο με μάτια, μύτη, στόμα, αυτιά. Τι χρειάζεται αυτός ο φίλος, για να είναι χαρούμενος και ασφαλής (να μην φοβάται); Τα παιδιά ζωγραφίζουν το μπαλόνι, το κάνουν φίλο τους και μετά συζητάνε όλοι μαζί για όλα αυτά που χρειάζεται ο νέος τους φίλος. Παράδειγμα: Χρειάζεται φαγητό, στέγη, οικογένεια κ.λπ.
Και… το παιχνίδι ξεκινά…
Όλοι μαζί πετάνε τα μπαλόνια ψηλά και ο καθένας είναι υπεύθυνος για το μπαλόνι του. Ο σκοπός είναι να μην πέσει κάτω το μπαλόνι και όλοι να διαφυλάξουν τα δικαιώματα των φίλων τους.
Μετά το παιχνίδι η κάθε ομάδα συζητάει τα παρακάτω ερωτήματα: Ήταν εύκολο να το καταφέρουν να προστατέψουν τον φίλο τους; Βοήθησαν οι γύρω στην προσπάθεια αυτή; Τελικά, χρειάζεται ένας ή πρέπει όλοι μαζί να διαφυλάξουν τα δικαιώματα των άλλων;
2η δραστηριότητα
Ολοκληρώνοντας σιγά σιγά το πρόγραμμα, τα παιδιά πήραν τους φακέλους τους και τους ξεφύλλισαν.
Στον υπολογιστή είδαν φωτογραφίες και θυμήθηκαν αυτά που βίωσαν και έμαθαν. Ανέφεραν ό,τι έμαθαν, αυτά που τους άρεσαν, τους εντυπωσίασαν
αυτά που τους δυσκόλεψαν, τους μπέρδεψαν..
Συμπληρώσαμε φύλλα εργασίας και παίξαμε παιχνίδια στον υπολογιστή έχοντας υπόψη όλα όσα μάθαμε αυτό το διάστημα.
Παιχνιδια μνήμης και ο αγαπημένος μας τροχός από τη συνάδερφο Νίκου Βασιλική.
3η δραστηριότητα
Τέλος τα παιδιά συμπλήρωσαν με τη βοήθειά μας το ατομικό φύλλο αναστοχασμού.
Σε γενικές γραμμές, η επίτευξη των στόχων του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό μέσα από τις ποικίλες διαθεματικές δραστηριότητες των εργαστηρίων. Οι μαθητές μπόρεσαν να αναφέρουν και να εξηγήσουν μερικά από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, να αντιληφθούν τον ρόλο και την ιδιαίτερη ευθύνη του κάθε ανθρώπου στην προάσπιση των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο.
