Η λαϊκή σοφία μέσα από γνωμικά και παροιμίες

Εισαγωγή

Γνωμικό είναι μια εύστοχα και επιγραμματικά διατυπωμένη κρίση για μια γενική αλήθεια, τρόπο συμπεριφοράς ή βασική αρχή που την επικαλούμαστε για να προσδώσουμε κύρος, αξιοπιστία και γλαφυρότητα στο λόγο.

Ο όρος «Γνωμικό» είναι γενικός και περιλαμβάνει ρήσεις από γνωστές (συνήθως) προσωπικότητες, εκκλησιαστικά ρητά, φράσεις από λογοτεχνικά κείμενα, επιγράμματα ευφυολογήματα, παροιμίες (που είναι λαϊκά γνωμικά), ιστορικές φράσεις, κλπ.

Οι λέξεις «Γνωμικό», «Ρητό», «Απόφθεγμα» είναι βασικά συνώνυμες. Ταυτίζονται επίσης και με άλλες παρόμοιες λέξεις που κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκαν για να δηλώσουν το ίδιο πράγμα, όπως «Αξίωμα», «Παράγγελμα», ακόμη και «Παροιμία» (πριν ο όρος εξειδικευθεί σε ρήσεις λαϊκής σοφίας).
Οι Αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τον όρο «Γνώμη».

Αν και συνώνυμες αυτές οι λέξεις έχουν ανεπαίσθητες διαφορές:

• Το Απόφθεγμα είναι πιο βαρύγδουπο· είναι μια λίγο -πολύ γνωστή φράση, αναγνωρισμένης αξίας, από κάποια γνωστή προσωπικότητα.
• Το Ρητό έχει πιο κλασικό χαρακτήρα και περιορίζεται σε ειδικές κατηγορίες γνωμικών (Εκκλησιαστικά Ρητά, Λατινικά Ρητά).

Το Γνωμικό είναι ο όρος καλύπτει όλους αυτούς τους όρους και επιπλέον στεγάζει άνετα και μερικές υποκατηγορίες. Περιλαμβάνονται βέβαια και οι Παροιμίες, που είναι λαϊκά γνωμικά. Η Παροιμία είναι ένα σύντομο λαϊκό γνωμικό (έμμετρο ή πεζό) που εκφράζει αλληγορικά ή σκωπτικά μια αλήθεια και που αποτελεί προϊόν μακρόχρονης πείρας και λέγεται για να παραδειγματίσει, να διδάξει ή για να σχολιάσει μια κατάσταση.

• Τι είναι τα ρητά;

Τα ρητά είναι φράσεις σύντομες και επιγραμματικές που εκφράζουν με κατηγορηματικό τρόπο μια αλήθεια και υποδεικνύουν ή επιτάσσουν ορισμένη στάση ζωής ή συμπεριφορά.

Το ενδιαφέρον των λαών για τα ρητά , κορυφώθηκε σε δύο φάσεις της πνευματικής εξέλιξης των λαών : Μία πρώτη όταν η καλλιέργεια τους βρίσκεται στην αρχή της και μια δεύτερη όταν αρχίσει να ξεπέφτει. Στην αρχή το ανθρώπινο πνεύμα δεν είναι ακόμα σε θέση και αργότερα δεν έχει πια τη διάθεση να επιδίδεται σε διαλεκτική και σε βάθος έρευνα της γνώμης που του προσφέρεται.  Προτιμά την κατηγορηματική κατάφαση που δεν προϋποθέτει ανάλυση και αιτιολόγηση.

Στο παρελθόν οι παροιμίες, τα αποφθέγματα και τα γνωμικά έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην ζωή των ανθρώπων. Τα χρησιμοποιούσαν πολύ στον καθημερινό τους βίο, σε κάθε περίπτωση. Αντίθετα στην σημερινή εποχή είναι ”είδος υπό εξαφάνιση”. Ο λόγος που οδήγησε σε αυτό το σημείο είναι είτε η απουσία κάποιου μεγαλυτέρου να τα μάθει στους νέους είτε η αδιαφορία αυτών για την χρήση τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την απειλή της ύπαρξή τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και οι παροιμίες έχουν περάσει στο υποσυνείδητο του κόσμου σαν λαϊκή σοφία, δεν παύουν να αποτελούν και αυτές με την σειρά τους ένα είδος λογικής πλάνης όπως η πλάνη της προσφυγής στην πλειοψηφία. Έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι ισχυρές πεποιθήσεις μεγάλου μέρους των ανθρώπων έχουν αποδειχτεί εκ των υστέρων λάθος, όχι μόνο σε επίπεδο λαϊκής σοφίας αλλά ακόμα και σε επιστημονικά θέματα όπως η περιστροφή των ουρανών γύρω από την Γη. Ο καλύτερος τρόπος να αποδοθεί η πλάνη που μπορεί να κρύβεται πίσω από «λαϊκές σοφίες» είναι οι αντικρουόμενες παροιμίες: η ισπανική λαϊκή σοφία λέει «Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία» και η τούρκικη σοφία λέει «Η ελπίδα είναι το ψωμί των φτωχών».

Όπως και να έχει οι παροιμίες αποτελούν συσσωρευμένη εμπειρία χιλιάδων ανθρώπων και μπορούν σίγουρα να εμπλουτίσουν τις γνώσεις του καθενός αλλά θα πρέπει να περνάνε και από περαιτέρω προσωπική ανάλυση, όπως και οτιδήποτε άλλο που βρίσκει «αληθοφάνεια» είτε σαν γνώμη των πολλών είτε σαν άποψη της αυθεντίας.

Σχέσεις ανθρώπων

Όπου λαλούν πολλοί κοκκόροι, αργεί να ξημερώσει.

Εξήγηση: Όταν ακούγονται πολλές απόψεις για ένα θέμα και οι άνθρωποι μιλάνε και φωνάζουν όλοι μαζί, ούτε αποφάσεις μπορούν να πάρουν, ούτε μπορούν να προχωρήσουν σε κάποια ενέργεια.

Όλα τα δάκτυλα δεν είναι ίδια.

Εξήγηση: Όπως όλα τα δάκτυλα του χεριού μας δεν είναι ίδια έτσι και οι άνθρωποι αναμεταξύ τους δεν είναι ποτέ ολόιδιοι ούτε εξωτερικά αλλά κυρίως ούτε και στον χαρακτήρα.

Ο κόσμος το’ χει τούμπανο και αυτός κρυφό καμάρι.

Εξήγηση: Όλοι οι άλλοι ξέρουν κάτι που αφορά έναν άνθρωπο και αυτός ή το αγνοεί ή θέλει να κάνει πως δεν ξέρει τίποτα.

Το γυαλί άμα ραγίσει δεν ξανακολλάει.

Εξήγηση: Όπως δεν ξανακολλάει το ραγισμένο γυαλί έτσι και η σχέση μας με έναν άνθρωπο αν διακοπεί από ένα γερό τσακωμό ποτέ πια δεν θα μπορέσει να ξαναγίνει όπως ήταν πριν, όσο και αν προσπαθούμε.

Φυτρώνει εκεί που δεν τον σπέρνουν.

Εξήγηση: Μην ανακατεύεσαι σε πράγματα και υποθέσεις που δεν σε αφορούν, γιατί θα βρεις τον μπελά σου.

Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει.

Εξήγηση: Οι άνθρωποι που έχουν γνώσεις και ικανότητα κρίσης τα καταφέρνουν με οτιδήποτε κι αν ασχοληθούν. Λέγεται και για τους επιδέξιους και ικανούς ανθρώπους που δεν υποχωρούν, όποιο εμπόδιο κι αν συναντήσουν.

Απ’ έξω κούκλα, από μέσα πανούκλα.

Εξήγηση: Δεν είναι λίγες οι φορές που η καλή εξωτερική εμφάνιση κρύβει έναν απαίσιο χαρακτήρα.

Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα.

Εξήγηση: Κατηγορεί κάποιος τον διπλανό του για ελαττώματα που έχει ο ίδιος.

Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.

Εξήγηση: Ο άνθρωπος δεν αλλάζει εύκολα συνήθειες και πιο δύσκολα μπορεί να τις κρύψει.

Το νερό με την φωτιά, φίλοι δεν γίνονται.

Εξήγηση: Οι άνθρωποι που έχουν τελείως διαφορετικούς χαρακτήρες και αντίθετα γούστα και ιδέες, ποτέ δεν πρόκειται να καταφέρουν να γίνουν φίλοι.

Βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ.

Εξήγηση: Βρήκε κάποιος ένα τέλειο φίλο με τον οποίο ταιριάζει στα πάντα. Η έκφραση αυτή λέγεται θυμίζοντας τη χαλύβδινη φιλία που είχαν ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ.

Δείξε μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι.

Εξήγηση: Όλοι οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάνουν παρέα με ανθρώπους που τους μοιάζουν στον χαρακτήρα και τις συνήθειες. Έτσι αν γνωρίσουμε τους φίλους κάποιου ανθρώπου, είναι σαν να γνωρίζουμε και τον ίδιο.

Ο ψεύτης και ο κλέφτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται.

Εξήγηση: Όσοι προσπαθούν να εξαπατήσουν τους συνανθρώπους τους ή να ζουν σε βάρος τους, γρήγορα θα αποκαλυφθούν και θα τιμωρηθούν, όπως εξάλλου και οι κλέφτες.

Σαν την καλαμιά στον κάμπο.

Εξήγηση: Λέγεται για όσους νιώθουν έρημοι, ολομόναχοι και εγκαταλελειμμένοι απ’ όλους τους ανθρώπους.

Ο λύκος και αν εγέρασε και έπεσε το μαλλί του, μήτε την γνώμη άλλαξε μήτε την όρεξη του.

Εξήγηση: Η παροιμία λέγεται για τους ανθρώπους που μέχρι τα βαθιά τους γεράματα μένουν αδιόρθωτοι, κακοί και σκέφτονται μόνο πως θα κάνουν ζημιά στους άλλους.

Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.

Εξήγηση: Οι άνθρωποι που τσακώνονται για ξένες υποθέσεις από τις οποίες δεν έχουνε κανένα όφελος, θυμίζουν τα γαϊδούρια που τσακώνονται για φαγητό που δεν θα φάνε.

Ποιος θα βγάλει το φίδι απ’ την τρύπα;

Εξήγηση: Ποιος θα είναι αυτός που θα αναλάβει να δώσει τέλος σε μια δύσκολη δουλειά ή θα αποφασίσει να ρισκάρει αρκετά για να τα καταφέρει;

Όσοι είναι έξω απ’ τον χορό, πολλά τραγούδια λένε.

Εξήγηση: Οι άνθρωποι που δεν ξέρουν όλες τις πτυχές ενός προβλήματος ή μιας υπόθεσης και κυρίως πρόκειται για ένα πρόβλημα που δεν τους αφορά, καλά θα κάνουν να κρατήσουν την γνώμη τους και τα σχόλια τους για τον εαυτό τους και να μην δίνουν συμβουλές σ’ αυτούς που έχουν το πρόβλημα.

Να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι.

Εξήγηση: Αφού πρώτα προσπαθήσω να σε καταστρέψω και να σου κάνω όσο περισσότερο κακό μπορώ, μετά σου κάνω και κάποιο μικρό καλό για να γλυτώσω απ’ την οργή και την εκδίκηση σου.

Του ‘καναν το βίο αβίωτο.

Εξήγηση: Του δυσκόλεψαν με τις ενέργειες τους τη ζωή. Δεν τον αφήνουν ήσυχο ούτε δευτερόλεπτο. Έχουν βρει τον τρόπο να του κάνουν τη ζωή κόλαση.

Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει.

Εξήγηση: Η παροιμία λέγεται όταν κάποιος άνθρωπος ξοδεύει τα χρήματα του αποκλειστικά για τον εαυτό του και την προσωπική του διασκέδαση και ικανοποίηση.

Κάποιο λάκκο έχει η φάβα.

Εξήγηση: Η παροιμία λέγεται όταν έχουμε την προαίσθηση πως μας έχουν στήσει κάποια παγίδα, όταν νιώθουμε πως κάτι δεν πάει καλά και κάποιος αόρατος κίνδυνος μας απειλεί.

Κάνε το καλό και ρίχτο στο γιαλό.

Εξήγηση: Πρέπει να κάνουμε όσο περισσότερες καλές πράξεις μπορούμε, αλλά δεν πρέπει να καμαρώνουμε και να κορδωνόμαστε γι’ αυτές. Το σωστό είναι να περνάμε απαρατήρητοι και όσο μπορούμε πιο διακριτικοί.

Μας έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια.

Εξήγηση: Δεν μας έδωσε καθόλου σημασία, μας φέρθηκε σαν να είμαστε εντελώς άχρηστοι γι’ αυτόν, μας παραμέλησε.

Μας έγινες τσιμπούρι.

Εξήγηση: Μερικοί άνθρωποι γίνονται τόσο ενοχλητικοί για τους άλλους όσο και τα τσιμπούρια που κολλάνε στο δέρμα των σκύλων.

Μπάτε σκύλοι αλέστε και αλεστικά μη δώσετε.

Εξήγηση: Η παροιμία λέγεται για τους απολίτιστους ανθρώπους που ρημάζουν τα πάντα όπου βρεθούν και στο τέλος αρνούνται να πληρώσουν αυτά που πρέπει.

Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.

Εξήγηση: Όταν δύο άνθρωποι συνδέονται αναμεταξύ τους και ανακαλύπτουν ότι ταιριάζουν απόλυτα.

Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.

Εξήγηση : Οι άνθρωποι που δίνουν συμβουλές στους άλλους, πρέπει οπωσδήποτε πρώτοι και καλύτεροι οι ίδιοι να τις ακολουθούν πιστά και να δίνουν το καλό παράδειγμα.

Ήρθαν τα’ άγρια να διώξουν τα ήμερα.

Εξήγηση : Όπως ακριβώς τα άγρια ζώα γίνονται φόβος και τρόμος για τα ήμερα, έτσι και οι άξεστοι και αμόρφωτοι άνθρωποι ενοχλούν τους ευγενικούς και μορφωμένους.

Δεν έχει ούτε ενός κοκκόρου γνώση.

Εξήγηση : Την παροιμία αυτή την λέμε ειρωνικά για κάποιον που είναι ανόητος και δεν έχει καθόλου μυαλό. Γι’ αυτόν που δεν μπορεί να κάνει ούτε την πιο απλή εργασία.

Τον σέρνει απ’ τη μύτη.

Εξήγηση : Επειδή οι γύφτοι σε παλαιότερες εποχές έσερναν τις αρκούδες στα πανηγύρια των χωριών δεμένες από ένα χαλκά περασμένο απ’ τη μύτη τους, η παροιμία λέγετε για να δείξει ότι κάποιος έχει στον πλήρη έλεγχό του ένα άλλο άνθρωπο και τον κάνει ότι θέλει.

Τα γέλια θα σου βγουν ξινά.

Εξήγηση : Αν γελάς σε βάρος άλλου ή χαίρεσαι για μια κακή σου πράξη, γρήγορα θα το μετανιώσεις γιατί θα αποκαλυφθείς.

Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.

Εξήγηση : Ακόμα και ανάμεσα σε καλούς φίλους, όταν υπάρχουν χρηματικοί λογαριασμοί πρέπει να λύνονται γρήγορα και με δίκαιο τρόπο, γιατί αλλιώς κινδυνεύει η φιλία.

Ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται.

Εξήγηση : Οι φίλοι μας οι αληθινοί μας δείχνουν την συμπαράσταση τους όταν βρισκόμαστε σε στιγμή ανάγκης.

Αγάπαγε τον φίλο σου με τα ελαττώματά του.

Εξήγηση : Επειδή κανείς δεν είναι τέλειος, πρέπει να προσέχουμε πολύ όταν κρίνουμε τους άλλους και κυρίως τους φίλους μας. Όλοι έχουμε ελαττώματα και γι’ αυτό οφείλουμε να δεχόμαστε και τους άλλους με αυτά, εφόσον βέβαια τα ελαττώματα τους δεν είναι επικίνδυνα.

Κατά φωνή και ο γάιδαρος.

Εξήγηση : Η παροιμία λέγεται όταν έχουμε την συζήτηση κάποιου ανθρώπου και εκείνος εμφανίζεται εκείνη ακριβώς την στιγμή.

Τρία πράγματα δεν κρύβονται: ο έρωτας, ο βήχας και ο παράς.

Εξήγηση : Υπάρχουν μερικές καταστάσεις που ο άνθρωπος, όσο και αν προσπαθεί, δεν μπορεί να τις κρύψει. Ο έρωτας γιατί τον ομορφαίνει και τον κάνει πιο χαρούμενο, ο βήχας γιατί θα πνιγεί και τα λεφτά γιατί θα αρχίσει να τα ξοδεύει.

Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.

Εξήγηση : Οι άνθρωποι που συνηθίζουν να ασχολούνται και να ανακατεύονται σε ασήμαντες υποθέσεις τελικά θα βγουν ζημιωμένοι.

Μου ’ψησες το ψάρι στα χείλη.

Εξήγηση : Έκανες ολόκληρη τη ζωή μου ένα μαρτύριο. Με βασάνισες με πίκρανες πολύ.

ΑΓΑΠΗ & ΕΡΩΤΑΣ

• Μάτια που δεν βλέπονται , γρήγορα λησμονιούνται.
• Ο έρως χρόνια δεν κοιτά.
• Όποιος χάνει στα χαρτιά κερδίζει στην αγάπη.
• Σαν θέλει η νύφη κι ο γαμπρός , τύφλα να ΄χει ο πεθερός.
• Αγάπη δίχως πείσματα , φαί δίχως νοστιμάδα.
• Η αγάπη πύργους καταλεί και κάστρα ρίχνει κάτω.
• Καινούρια αγάπη πιάνεται, παλιά δε λησμονιέται.
• Φάσκελά της που αγαπά παντρεμένο ή παπά.
• Για σένα μαυρομάτα μου έβγαλα εγώ τα μάτια μου.
• Καλύτερα να είσαι η αγάπη ενός γέρου παρά η σκλάβα ενός νέου.
• Αν με αγαπάει ο άντρας μου, στην τύχη το ΄χω χάρη, αν με αγαπάει  κι άλλος κανείς ,  το ΄χω κρυφό καμάρι.
• Η αγάπη σου είναι ψεύτικη σαν τ΄ Απριλιού  το χιόνι , πρωί – πρωί απλώνεται , το μεσημέρι λιώνει.

Οικογένεια:

Το αίμα νερό δε γίνεται.

Εξήγηση: η παροιμία λέγεται για να τονίσει πως οι συγγενείς ακόμα κι αν μαλώσουν, γρήγορα θα ξαναμονιάσουν μεταξύ τους γιατί ο δεσμός αίματος που τους ενώνει είναι πολύ ισχυρός.

Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.

Εξήγηση: αν συνηθίζουμε να κατηγορούμε την οικογένειά μας και δεν είμαστε ποτέ ικανοποιημένοι με αυτά που μας ανήκουν, τότε πρέπει να περιμένουμε μόνο ατυχίες, προβλήματα και δυσκολίες.

Είδε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλλιασε η καρδιά του.

Εξήγηση: κάθε άνθρωπος αισθάνεται καλύτερα και περισσότερο άνετα όταν βρίσκεται σε γνωστό περιβάλλον ανάμεσα σε ανθρώπους που γνωρίζει πολύ καλά.

Παπούτσι από τον τόπο σου κι ας είναι και μπαλωμένο.

Επεξήγηση: η παροιμία αυτή λέγεται για να ειρωνευτεί τους ξενομανείς. Είναι καλύτερα να αγοράζουμε ελληνικά προϊόντα ακόμα αν καμιά φορά δεν είναι τόσο καλά όσο τα εισαγόμενα. Ακόμα στα χωριά λέγεται σαν συμβουλή στους ανύπαντρους άντρες για να διαλέγουν νύφη από τον τόπο τους και αντιστρόφως.

Χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα.

Εξήγηση: υπάρχει τόσο μεγάλη φασαρία, σύγχυση και κοσμοσυρροή ώστε κινδυνεύει να χάσει η μάνα το παιδί της.

Το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά θα πέσει.

Εξήγηση: τα παιδιά τις πιο πολλές φορές μοιάζουν καταπληκτικά στους γονείς τους όχι μόνο στην εξωτερική τους εμφάνιση αλλά και στον χαρακτήρα.

Ευχή γονιού σου έχε και στο βουνό ανέβα.

Εξήγηση: το πολυτιμότερο πράγμα στην ζωή του ανθρώπου είναι η ευχή των γονιών του. Με τους γονείς μας πρέπει να έχουμε όσο γίνεται καλύτερες σχέσεις, να τους αγαπάμε, να τους σεβόμαστε και να ακούμε με προσοχή τις συμβουλές τους γιατί θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε στη ζωή μας.

Εργασία:

Μάθε τέχνη κι άστηνε, κι αν πεινάσεις πιάστηνε

Εξήγηση: όποια εργασία κι αν μάθουμε να κάνουμε δεν είναι άχρηστη γιατί η ζωή πολλές φορές δεν μας τα φέρνει όπως τα περιμένουμε κι έτσι δεν ξέρουμε αν θα χρειαστεί να αλλάξουμε δουλειά.

Όποιος δουλεύει σαν δούλος, κοιμάται σαν αφέντης.

Εξήγηση: πρέπει να εργαστούμε σκληρά και να κοπιάσουμε στη ζωή μας για να μπορέσουμε να απολαύσουμε τα αγαθά που επιθυμούμε.

Νηστικό αρκούδι δε χορεύει.

Εξήγηση: ο άνθρωπος που πεινάει δεν έχει ούτε το κέφι ούτε τη δύναμη να δουλέψει. Το ίδιο συμβαίνει και με τον εργάτη ή τον υπάλληλο που ξέρει ότι θα δουλέψει αλλά δε θα πληρωθεί ικανοποιητικά.

Όποιος δε θέλει να ζυμώσει δέκα μέρες κοσκινίζει.

Εξήγηση: η παροιμία λέγεται γι’ αυτούς που καθυστερούν να κάνουν τη δουλειά που έχουν βρίσκοντας διάφορες άλλες προφάσεις ή κάνοντας πως είναι μόνιμα απασχολημένοι με άλλες δουλειές.

Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται.

Εξήγηση: οι άνθρωποι δείχνουν τις ικανότητές τους και την επιδεξιότητά τους όταν έχουν να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις, γιατί τότε πρέπει να αποφασίζουν και να κρίνουν σωστά μιας και το παραμικρό λάθος μπορεί να είναι ολέθριο.

Μ’ ένα σμπάρο, δυο τρυγόνια.

Εξήγηση: μ’ ένα πυροβολισμό πέτυχε δύο πουλιά. Την παροιμία αυτή τη λέμε όταν με μια προσπάθεια κάποιος άνθρωπος καταφέρνει να πραγματοποιήσει δύο στόχους του ταυτόχρονα.

Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι.

Εξήγηση: η αποταμίευση και η ικανότητα συλλογής των αγαθών σιγά σιγά, είναι από τις μεγαλύτερες αρετές του ανθρώπου, φτάνει να μην καταλήγει στο άλλο άκρο της τσιγκουνιάς.

Κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρει.

Εξήγηση: είναι πολλές φορές καλύτερο και φρονιμότερο να κρατάμε τα σίγουρα λεφτά ας είναι και λιγότερα, παρά να διακινδυνεύουμε να τα χάσουμε όλα, περιμένοντας να κερδίσουμε περισσότερα.

Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη.

Εξήγηση: όπως ένα χελιδόνι δεν είναι σίγουρο σημάδι ότι έφτασε η άνοιξη, έτσι και μια επιτυχία μας ή μία μόνο ένδειξη δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας πείθει ότι καταφέραμε τους σκοπούς μας.

Η καλή η μέρα από το πρωί φαίνεται.

Εξήγηση: κάθε εργασία δείχνει από την αρχή της αν θα πάει καλά, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον καιρό της κάθε ημέρας.

Άνθρωπος αγράμματος ξύλο απελέκητο.

Εξήγηση: όπως ακριβώς το απελέκητο, δηλαδή ακατέργαστο, ξύλο είναι άχρηστο και δεν μας βοηθάει σε τίποτα, το ίδιο άχρηστος και για τον εαυτό του και για τους γύρω του είναι ο αγράμματος άνθρωπος.

Αγάλι- αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.

Εξήγηση: κάθε μας προσπάθεια χρειάζεται χρόνο και υπομονή για να φέρει το καλύτερο αποτέλεσμα.

Μέχρι να σύρει το ένα πόδι βρωμάει τ’ άλλο.

Εξήγηση: η παροιμία λέγεται για τους τεμπέληδες ανθρώπους που βαριούνται να κάνουν ακόμα κι ένα βήμα και για όσους δουλεύουν εκνευριστικά αργά.

Μήνες

Μάρτης ,γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης.

Εξήγηση: O μήνας Μάρτης αν και είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης, πολλές φορές κάνει δυνατά κρύα, βροχές και χιόνια και μας ξεγελάει.

Αν κάνει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα , χαρά στο γεωργό πού ΄χει πολλά σπαρμένα.

Εξήγηση: Αν έχουμε βροχές τον Απρίλη και τον Μάη η γη θα γίνει πολύ εύφορη και η παραγωγή των γεωργών θα είναι πολύ μεγαλύτερη .Άρα πρέπει να προσπαθούμε να προβλέπουμε τον καλύτερο χρόνο για κάθε μας πράξη.

Κάθε πράγμα στον καιρό του και ο κολιός τον Αύγουστο.

Εξήγηση: Για όλες μας τις ενέργειες υπάρχει η κατάλληλη στιγμή και πρέπει να έχουμε την υπομονή ή και την εξυπνάδα για να περιμένουμε.

Ο Φλεβάρης και αν φλεβίσει , καλοκαίρι θα μυρίσει.

Εξήγηση: Ο Φεβρουάριος είναι ο τελευταίος μήνας του χειμώνα και όσα κρύα και αν κάνει , η Άνοιξη δείχνει τα σημάδια της.

Μάης έχει τ΄ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

Εξήγηση: Ενώ ο Μάης είναι συνδεδεμένος στη σκέψη των ανθρώπων με την έναρξη της άνοιξης, την άνθιση των λουλουδιών και της καρποφορίας των δέντρων, στην πραγματικότητα ο Απρίλης είναι εκείνος ο μήνας κατά τον οποίο ξεκινάει η ανθοφορία της φύσης.

Αύγουστε καλέ μου μήνα, να ΄σουν δύο φορές το χρόνο.

Εξήγηση: Ο Αύγουστος είναι ο πιο υπέροχος μήνας για τους περισσότερους ανθρώπους, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να εύχονται να ήταν δυο φορές το χρόνο.

Από Μάρτη καλοκαίρι και από Αύγουστο χειμώνα.

Εξήγηση: Ο Μάρτιος είναι ο μήνας ο οποίος μας εισάγει στο καλοκαίρι και ο Αύγουστος μας σημαίνει το χειμώνα.

Τ΄ Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.

Εξήγηση: Ο Αύγουστος και ο Γενάρης είναι οι μήνες στους οποίους συναντάμε τα πιο όμορφα – χρυσά φεγγάρια.

Γενικές παροιμίες

Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.

Εξήγηση: Όταν συνηθίσει κάποιος στις ταλαιπωρίες και τις ατυχίες δεν τις φοβάται πια όσο κι αν συνεχίζονται.

Όταν δεν πάει το βουνό στον Μωάμεθ , πάει ο Μωάμεθ στο βουνό.

Εξήγηση: Δεν πρέπει να περιμένουμε να συμβούν τα πιο περίεργα και εξωφρενικά πράγματα στη ζωή μας για να ενεργοποιηθούμε και να δουλέψουμε. Οφείλουμε να είμαστε προσγειωμένοι στην πραγματικότητα και να προσπαθούμε να κάνουμε πάντα ό, τι περνάει απ’ το χέρι μας.

Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο.

Εξήγηση: Πρέπει να χορτάσεις μόνο κοιτώντας το φαί λέγεται για τις απολαύσεις που δεν μπορούμε να αποκτήσουμε.

Του μπήκαν ψύλλοι στ΄αυτιά .

Εξήγηση: Μερικές πληροφορίες γίνονται υποψίες , έρχονται και μας καρφώνονται στο μυαλό και δε μας αφήνουν να ησυχάσουμε.

Τον τρώει το σαράκι.

Εξήγηση: Το σαράκι είναι ένα μικροσκοπικό ζωίφιο που τρώει τι ξύλο χωρίς να φαίνεται. Για τους ανθρώπους χρησιμοποιούμε την παροιμία όταν έχουν κάποια μεγάλη στεναχώρια που την κρατούν κρυφή.

Ψάχνει ψύλλους στ΄άχυρα.

Εξήγηση: Η παροιμία λέγεται γι’ αυτούς τους ανθρώπους που χάνουν τον χρόνο τους ασχολούμενοι με ασήμαντα πράγματα και ψάχνοντας λεπτομέρειες που είναι αδύνατον να τις ανακαλύψουν.

Έφαγε η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι.

Εξήγηση: Τερατολογίες που θέλουν να δείξουν ότι ορισμένα πράγματα είναι αδύνατο να συμβούν. Λέγεται και ειρωνικά για όσους υπερτιμούν τις δυνάμεις τους.

Μαθημένα τα βουνά απ΄τα χιόνια.

Εξήγηση: Οι μεγάλοι και έμπειροι άνθρωποι ξέρουν καλύτερα πώς να αντιμετωπίζουν τις ατυχίες και τα βάσανα.

Όταν εσύ πήγαινες , εγώ ερχόμουν.

Εξήγηση: Η έκφραση αυτή λέγεται από κάποιον που θέλει να υποστηρίξει ότι έχει μεγάλη πείρα σε κάποιο θέμα και μάλιστα ότι τα ξέρει όλα καλύτερα από κάθε άλλον.

Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον εβγάλαμε.

Εξήγηση: Δεν πρέπει να βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα αν πρώτα δεν μαθαίνουμε όλα όσα αφορούν μία κατάσταση.

Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει.

Εξήγηση: Πρέπει να προσέχουμε τα λόγια μας γιατί έχουν τη δύναμη να κάνουν μεγάλη ζημιά και στους άλλους , αλλά και σε εμάς τους ίδιους. Γι’ αυτό καλύτερα είναι  πριν μιλήσουμε να ξανασκεφτόμαστε δυο φορές τι θα πούμε.

Κάθε εμπόδιο για καλό.

Εξήγηση: Τα εμπόδια που συναντάμε σε μία προσπάθεια μας μπορεί να μας οδηγήσουν σε μια άλλη λύση που θα είναι καλύτερη απ’ αυτή που εμείς είχαμε σκεφτεί απ’ την αρχή.

Η τρέλα δεν πάει στα βουνά.

Εξήγηση: Παράλογη συμπεριφορά δεν μπορούν να έχουν τα άψυχα αντικείμενα , παρά μόνο ο άνθρωπος.

Έφτασε ο κόμπος στο χτένι.

Εξήγηση: Η χτένα σταματάει μόλις φτάσει σε μπερδεμένα μαλλιά.Η παροιμία λέγεται όταν μια υπόθεση ή μια κατάσταση έχει φτάσει σε αδιέξοδο και δεν μπορεί να γίνει τίποτε παραπάνω.  Πρέπει πρώτα να λυθεί ο κόμπος για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε παραπέρα.

Έπεσε απ’τα σύννεφα.

Εξήγηση: Λέγεται για τους ονειροπόλους που ξαφνικά προσγειώνονται στη πραγματικότητα.

Χωριό που δεν φαίνεται, κολαούζο δεν θέλει.

Εξήγηση: Δεν χρειαζόμαστε περιττές εξηγήσεις για όσα είναι απλά και φαίνονται από την πρώτη στιγμή.

Πιάστηκε στα πράσα.

Εξήγηση: Η παροιμία για κάποιον που συλλαμβάνεται ακριβώς τη στιγμή που διαπράττει ένα αδίκημα.

Των φρονίμων τα παιδιά , πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.

Εξήγηση: Οι άνθρωποι που έχουν την ικανότητα να προβλέπουν μια κατάσταση και μαζί τη σύνεση να προετοιμαστούν για να την αντιμετωπίσουν δεν κινδυνεύουν να βρεθούν σε δύσκολη θέση.

Φύλαγε τα ρούχα σου , να ‘χεις τα μισά.

Εξήγηση: Είναι  καλύτερα να είμαστε προσεκτικοί και προνοητικοί ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις απρόβλεπτες καταστάσεις και να έχουμε όσο γίνεται λιγότερες απώλειες.

Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.

Εξήγηση: Κατεργάρης λεγόταν ο κατάδικος που ήταν να κωπηλατεί σε ιστιοφόρα πλοία με κουπιά που τα ονόμαζαν κάτεργα. Η παροιμία λοιπόν εννοεί πως οι πονηροί και κακοί άνθρωποι πρέπει να μένουν στην άσχημη θέση που τους αξίζει. Η παροιμία λέγεται επίσης πιο συχνά μετά από γιορτές, διακοπές κ.λ.π. όταν όλοι πρέπει να επιστρέψουμε στην εργασία μας .

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

Εξήγηση: Την παροιμία αυτή λέμε όταν βρεθούμε μπροστά σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση και νιώθουμε πως είμαστε στριμωγμένοι σ’ ένα αδιέξοδο από το οποίο δεν υπάρχει τρόπος να γλιτώσουμε.

Κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα.

Εξήγηση: Έχει να αντιμετωπίσει καυτά προβλήματα που ζητούν άμεση λύση. Ακόμα λέγεται γι’αυτό που περιμένει να ακούσει μια είδηση με μεγάλη αγωνία.

Το έξυπνο πουλί από την μύτη πιάνεται.

Εξήγηση: Δεν πρέπει να κάνουμε τους έξυπνους σε όλα , γιατί κάποια στιγμή θα κάνουμε λάθος και θα ρεζιλευτούμε.

Σαν τη μύγα μες στο γάλα.

Εξήγηση: Λέγεται για εκείνους που είναι εντελώς αταίριαστοι με το περιβάλλον τους. Για παράδειγμα, σκεφτείτε κάποιον βρόμικο και με κουρελιασμένα ρούχα να θέλει να παραβρεθεί σε δεξίωση και επίδειξη μόδας.

Ό, τι λάμπει δεν είναι χρυσός.

Εξήγηση: Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί γιατί συχνά τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνεται. Πολλές φορές τα φανταχτερά πράγματα δεν έχουν καμιά αξία και μας ξεγελούν από την λάμψη τους.

Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι.

Εξήγηση: Δεν πρέπει να πιστεύουμε τα μεγάλα λόγια και τις υποσχέσεις των άλλων, γιατί θα βρεθούμε μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις.

Καθαρός ουρανός, αστραπές δεν φοβάται.

Εξήγηση: Ο άνθρωπος που λέει πάντα την αλήθεια και δεν κρύβει τίποτε δεν έχει να φοβηθεί ούτε απειλές ούτε κινδύνους.

Λέει τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη.

Εξήγηση: Η παροιμία λέγεται για όσους ανθρώπους δεν διστάζουν να πουν τα πράγματα με τ΄όνομά τους, ακόμα κι αν αυτό βλάψει τους ίδιους ή πικράνει τους φίλους τους.

Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος.

Εξήγηση: Αρκετές φορές οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν απρόβλεπτες δυσκολίες και κινδυνεύουν αντί να κερδίσουν αυτά που επιθυμούν , να χάσουν και όλα όσα ήδη είχαν.

Σκύλος που γαβγίζει, δεν δαγκώνει.

Εξήγηση: Όπως τα σκυλιά που γαβγίζουν πολύ και δυνατά δεν δαγκώνουν, έτσι και οι άνθρωποι που φωνάζουν δυνατά και βρίζουν δεν κρατούν κακία και τελικά δεν κάνουν κακό σε κανέναν ή δεν έχουν τη δύναμη γι’ αυτό.

Τον αράπη κι αν τον πλένεις ,το σαπούνι σου χαλάς.

Εξήγηση: Ματαιοπονεί αυτός που ανόητα επιχειρεί να διορθώσει ή να αλλάξει τη φύση του ανθρώπου.

Αλήθεια χωρίς ψέματα , φαί χωρίς αλάτι.

Εξήγηση: Μερικές φορές τα μικρά ψεματάκια που συνοδεύουν μία αληθινή ιστορία την ομορφαίνουν και την κάνουν πιο νόστιμη και γιατί όχι, περισσότερο πιστευτή.

Λείπει ο γάτος, χορεύουν τα ποντίκια.

Εξήγηση: Όταν λείπει αυτός που έχει την ευθύνη για την τήρηση της τάξης ή αυτός που φοβόμαστε ότι θα μας επιπλήξει, τότε διασκεδάζουμε κάνοντας αταξίες.

Πνίγηκε σε μία κουταλιά νερό.

Εξήγηση: Λέγεται γι’ αυτόν που χάνει εύκολα την ψυχραιμία του και νομίζει πως ήρθε το τέλος του κόσμου μόλις συναντήσει την πρώτη δυσκολία.

Θρησκεία

• Αγαπά ο Θεός τον κλέφτη, αγαπά και το νοικοκύρη.
  [Ελληνική]

Ο Θεός ναι μεν τους αγαπάει όλους αλλά θα πρέπει να διαχωρίζουμε το καλό από το κακό

• Άλλαξε τροπάρι… (Άλλαξε συμπεριφορά… ή θέμα)
  [Ελληνική]
• Άλλος έχασκε κι άλλος μετάλαβε…
  [Ελληνική]
• Απορία ψάλτου, βηξ… (βήχας)
  [Ελληνική]

Όταν προσπαθούμε να καλύψουμε, με το βήχα π.χ. , ένα λάθος μας.

• Απ’ το στόμα σου και στου Θεού τ’ αυτί.
  [Ελληνική]

Όταν θέλουμε ένας, καλός για εμάς, λόγος των άλλων να γίνει πραγματικότητα

• Δε βλέπει ο φτωχός, βλέπει ο Θεός.
  [Ελληνική]

Μπορεί ο φτωχός και απονήρευτος να μη βλέπει και να μην αντιδράει, ο Θεός όμως βλέπει τα πάντα και κρίνει

• Δεν έχει ο φτωχός, έχει ο Θεός.
  [Ελληνική]

Μπορεί ο φτωχός να μην έχει τα απαραίτητα ο Θεός όμως νοιάζεται για αυτόν και θα τον βοηθήσει

• Δεν έχει ούτε ιερό ούτε όσιο! (αδίστακτος)
  [Ελληνική]
• Δεν ξέρει ο Θεός ψέματα…
  [Ελληνική]

Ο Θεός δε μπορεί να ξεγελαστεί από κάποια ψέματα και πάντα καταλαβαίνει και κρίνει τις λάθος πράξεις μας.

• Δόσιμο του Θεού, δόσιμο τ’ ανθρώπου, τίποτα δεν είναι… (π.χ. Μακροζωία)
  [Ελληνική]
• Δώσ’ μου το συχώριο μου πίσω… (Κάτι που σου έδωσα, σου χάρισα)
  [Ελληνική]
• Ζευγαρώνει ο Θεός δυο κακούς κι έτσι χαλάει δυο σπίτια.
  [Ελληνική]
• Η δουλειά είναι προσευχή.
  [Ελληνική]

Η δουλειά είναι ένα ιερό πράγμα.

• Η εκκλησία συνήθεια κι η τάξη γονικό είναι.
  [Ελληνική]
• Η θρησκεία είναι η καλύτερη πανοπλία και το χειρότερο ένδυμα.
  [Ελληνική]
• Θεέ μου, φύλαξέ με από τους φίλους μου, γιατί από τους εχθρούς μου φυλάγομαι μόνος μου… (Τους ξέρω…)
  [Ελληνική]
• Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος.
  [Ελληνική]

Το αν θα καταφέρουμε κάτι εξαρτάται από το Θεό και βέβαια από τα καιρικά φαινόμενα βέβαια.

• Κάθε θαύμα τρεις ημέρες, το μεγάλο τέσσερις.
  [Ελληνική]
• Και τα ρούχα δίνει ο Θεός και την κρυώτη (κρύο).
  [Ελληνική]

Ο Θεός μπορεί να μας δίνει τα εφόδια για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες αλλά θα πρέπει να μπορούμε να τα  χρησιμοποιήσουμε με το σωστό τρόπο για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα.

• Κάνε το καλό και το βλέπει ο Θεός.
  [Ελληνική]

Πρέπει να κάνουμε καλές πράξεις και ο Θεός θα μας παρατηρεί πάντα και θα καταλαβαίνει τη αγάπη μας και τη πίστη.

• Κανείς δεν είναι τόσο μόνος όσο αυτός που αρνείται το Θεό.
  [Ελληνική]

Αυτός ο οποίος απαρνιέται το Θεό και τη πίστη θα είναι μόνος τη ζωή του, χωρίς κάποιο στήριγμα στις δυσκολίες του.

• Κάνεις μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα… (Κουβαρντάδες με ξένα χρήματα)
  [Ελληνική]
• Ο Θεός αργεί αλλά δε λησμονεί.
  [Ελληνική]

Θα πρέπει να έχουμε υπομονή και πίστη στο Θεό και Αυτός δε θα μας ξεχάσει και  θα μας ανταμείψει.

• Ο Θεός δε γκρεμίζει τα σπίτια των ανθρώπων, περί χαλάει τα μυαλά τους και τα γκρεμίζουν μονάχοι τους.
  [Ελληνική]

Τίποτα δεν έρχεται από μόνο του. Ο άνθρωπος τα κάνει όλα με τις πράξεις και όλα εξαρτούνται από αυτόν

• Ο Θεός δίνει τα καρύδια, αλλά δεν τα σπάζει.
  [Ελληνική]

Ο Θεός μας δίνει τα αγαθά, αλλά εμείς δε θα πρέπει να τα περιμένουμε όλα από Αυτόν.

• Ο Θεός έρχεται κοντά μας, όταν πια δεν το περιμένουμε.
  [Ελληνική]

Δεν θα πρέπει να απογοητευόμαστε και ο Θεός θα είναι πάντα δίπλα μας και θα έρθει η βοήθεια του σε οποιαδήποτε στιγμή.

• Ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο και είπε: «Όποιος έχει μυαλό, ας πορεύεται…»
  [Ελληνική]

Όποιος  σκέφτεται  σωστά  χρησιμοποιώντας την ελεύθερη βούληση με το σωστό τρόπο θα μπορεί να συνεχίζει στη ζωή του και να καταφέρνει να επιβιώνει στις δυσκολίες.

• Ο Θεός οικονομάει κι ο διάβολος τα χαλάει.
  [Ελληνική]

Σε κάθε δικιά μας προσπάθεια και του Θεού, ο διάβολος θα είναι πάντα εμπόδιο και αντίπαλος μας.

• Ο Θεός ορφανά κάνει, άμοιρα δεν κάνει.
  [Ελληνική]
• Ο Θεός σκάλες ανεβάζει και σκάλες κατεβάζει.
  [Ελληνική]
• Ο Θεός τρέφει τα πουλιά, μα δεν τους βάζει και το φαΐ στη φωλιά… (Να μην τα περιμένουμε όλα από το Θεό.)
  [Ελληνική]
• Ο καθένας για λόγου του κι ο Θεός για όλους.
  [Ελληνική]

Ο Θεός ενδιαφέρεται για όλους τους ανθρώπους ξεχωριστά.

• Ο κουβαλητής θυμάται το Θεό, όταν έχει το φορτίο στον ώμο… (Στις δύσκολες στιγμές…)
  [Ελληνική]
• Όποιος έχει ελπίδα στο Θεό, ποτέ να μην τη χάνει.
  [Ελληνική]

Δε θα πρέπει ποτέ να σταματήσουμε να πιστεύουμε στο Θεό.

• Όποιος πάει στην εκκλησία φεύγει από την αμαρτία, κι όποιος κάνει το σταυρό του, άγγελο έχει στο πλευρό του.
  [Ελληνική]

Η παρουσία μας στην εκκλησία και ο σταυρός μας είναι πράγματα ιερά και θα πρέπει να είναι μέρος της ζωής μας.

• Όπου έχει ο Θεός ναό, έχει κι ο διάβολος παρεκκλήσι.
  [Ελληνική]

Πάντα όπου θα βρίσκετε το καλό θα υπάρχει και το κακό για να δοκιμάζετε η πίστη μας.

• Ποιος είδε το Θεό και δε φοβήθηκε. (θυμωμένος)
  [Ελληνική]
• Το πολύ το «Κύριε ελέησον» το βαριέται κι ο Θεός ή κι ο παπάς.
  [Ελληνική]

Κάτι το επαναλαμβανόμενο γίνεται πολύ κουραστικό.

• Τον έκανα Θεό και άγιο… (Τον παρακάλεσα)
  [Ελληνική]
• Τον ευλόγησε ο Θεός με τα δυο τα χέρια. (τυχερός)
  [Ελληνική]
• Φτύνεις πάνω φτύνεις το Θεό. Φτύνεις κάτω, φτύνεις τα γένια σου. (αδιέξοδο)
  [Ελληνική]
• Φτωχός φτωχούλα αγάπησε κι ο Θεός τα πλούτη του ’δωσε.
  [Ελληνική] Δε χρειάζονται τα πλούτη για να είμαστε ευτυχισμένοι αλλά η αγάπη μας για το συνάνθρωπο και το Θεό.

Περισσσότερα:

Για να γίνεις αναντικατάστατος, θα πρέπει να’σαι πάντα διαφορετικός. Κοκό Σανέλ

Πρέπει να είσαι διαφορετικός και όχι να μαζοποιήσαι. Δηλαδή να είσαι ξεχωριστός.

Οι άντρες παντρεύονται από κούραση, οι γυναίκες από περιέργεια. Και οι δύο απογοητεύονται. Όσκαρ Ουάιλντ

Όποιος άλλος λόγος και αν υπάρχει για να παντρευτούν δύο άνθρωποι χωρίς αγάπη ο γάμος είναι αποτυχημένος.

Οτιδήποτε είναι πολύ ηλίθιο να ειπωθεί τραγουδιέται. Βολταίρος

Πολλές φορές πολλά τραγούδια μπορεί να έχουν ανούσιο στίχο αλλά τα ακούμε γιατί έχουν ωραία μελωδία.

Δεν έχει σημασία αν η γάτα είναι άσπρη ή μαύρη, εφόσον πιάνει ποντίκια. Μάο Τσε Τουγκυαλοι.

Δείχνει τις προλήψεις των ανθρώπων οι οποίες πρέπει να κατργηθούν εφόσον δεν ισχύουν. Είναιαπλά ένα είδος ρατσισμού.

Το μυαλό είναι σαν την ομπρέλα. Λειτουργεί καλύτερα όταν είναι ανοιχτό. Βάλτερ Γκρόπιους

Πρέπει να έχουμε ανοιχτό μυαλό και κριτική ικανότητα για να λειτουργούμε σωστά.

Το χρήμα δεν μιλάει, βρίζει. Μπόμπ Ντίλαν

Το χρήμα είναι σκληρό και όταν κάποιος δεν έχει υποφέρει.

Δεν υπάρχουν απολαύσεις της ζωής που αξίζει να παραβλέψουμε για να κερδίσουμε δύο παραπάνω χρόνια στο γηροκομείο. Κίνγκλσεϊ Άμις

Είναι καλό για εμάςνα ζούμε ωραία πράγματα που ίσως να είναι επικίνδυνα παρά να ζούμε με τον φόβο να ζήσουμε.

Είμαστε όλοι θνητοί μέχρι το πρώτο φιλί και το δεύτερο ποτήρι κρασί. Εντουάρντο Γκαλεάνο.

Όταν ένας άνθρωπος είναι μεθυσμένος ή πολύ ενθουσιασμένος νιώθει ότι μπορεί να κάνει τα πάντα.

Νομίζω ότι οι ιοί των κομπιούτερ θα πρέπει να θεωρηθούν ζωή. Αποκαλύπτει πολλά για την ανθρώπινη φύση το γεγονός ότι η μόνη μορφή ζωής που φτιάξαμε μέχρι σήμερα είναι καθαρά καταστροφική. Φτιάξαμε ζωή κατ’εικόνα και ομοίωσίν μας. Στίβεν Χόκινγκ

Παρομοιάζει τον υπολογιστή με τον άνθρωπο τονίζοντας ότι η ανθρώπινη φύση είναι καταστροφική όπως και οι ιοί των υπολογιστών που είναι ανθρώπινα δημιουργήματα.

Έχουμε γίνει οι άνθρωποι από τους οποίους οι γονείς μας μάς είχαν προειδοποιήσει να φυλαγόμαστε. Ανώνυμος

Εξελιχθήκαμε σε κάτι που μας απαγόρευαν να γίνουμε.

Bukowski

What matters most is how well you walkt hrough the fire

Μετάφραση: Αυτό που μετράει είναι το πόσο καλά μπορείς να περπατήσεις μέσα από την φωτιά.

An intellectual is a man who says a simple thing in a difficult way; an artist is a man who says a difficult thing in a simple way

Μετάφραση: διανοούμενοςείναι ο άνθρωπος που λέει ένα απλό πράγμα με δύσκολο τρόπο. Καλλιτέχνης είναι αυτός που λέει δύσκολα πράγματα με εύκολο τρόπο.

Σημασία έχει να μεταφέρεται η γνώση με απλό τρόπο ώστε να είναι κατανοητό.

Backward ran sentences until reeled he mind. Wolcott Gibbs

Bad habits are like a comfortable bed, easy to get into, but hard to get out of.

Anonymous

Μετάφραση: οι κακιές συνήθειες είναι σαν ένα άνετο κρεβάτι. Εύκολα ξαπλώνεις αλλά δύσκολα σηκώνεσαι. Οι άνθρωποι παρασύρονται εύκολα σεκακιές συνήθειες αλλά δύσκολα τις ξεπερνούν.

Bad is never good until worse happens.

Μετάφραση: το κακό είναι καλό μέχρι να έρθει το χειρότερο.

Όταν συμβαίνει κάτι κακό οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι πολύ δύσκολο να το αντιμετωπίσουν μέχρι να έρθει κάτι χειρότερο.

Bad law is the worst sort of tyranny.
– Edmund Burke

Bad men live that they may eat and drink, whereas good men eat and drink that they may live.
– Socrates

Μετάφραση: οι κακοί άνδρες ζούνε αυτό που τρώνε και πίνουν, αντιθέτως οι καλοί άνδρες τρώνε και πίνουν αυτό που ζουν.

Ερμηνεία: επιλέγουμε την ποιότητα της ζωής μας και με ποιο τρόπο θα την ζήσουμε.

Bad things don’t happen to Bad people. Bad things happen to Good people to make them Great people.
– BLO‘Hare

Μετάφραση: τα άσχημα πράγματα δεν συμβαίνουν στους κακούς ανθρώπους. Τα άσχημα πράγματα συμβαίνουν στους καλούς ανθρώπους για να τους κάνουν καλύτερους.

Όταν κάτι κακό συμβαίνει δεν είναι «τιμωρία» είναι μια ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι.

Banking establishments are more dangerous than standing armies.

Battles are won by iron hearts in wooden ships.
– Ernst Jünger, In Stahlgewittern (The Storm of Steel)mas Jefferson

Be a first rate version of yourself, not a second rate version of someone else.
– Judy Garland

Μετάφραση: να είσαι η πρώτη έκδοση του εαυτού σου, όχι η δεύτερη έκδοση κάποιου άλλου.

Ερμηνεία: μην ακολουθείς την πορεία των άλλων, μην τους αντιγράφεις. Τράβα την δική σου πορεία και άσε το σημάδι σου στους άλλους.

It is better to be unhappy alone than unhappy with someone else. MarilynMonroe

Μετάφραση: είναι καλύτερο να είσαι δυστυχισμένος μόνος σου παρά να είσαι δυστυχισμένος ενώ είσαι μαζί με κάποιον.

Ερμηνεία: είναι καλύτερα να είσαι μόνος και να μην περνάςκαλά παρά να είσαι με κάποιον που να σε κάνει δυστυχισμένος.

Μην πολεμάς τις δυνάμεις, χρησιμοποίησέ τις.

RichardBuckminsterFuller,1895-1983,Αμερικανός εφευρέτης

Όταν συμβαίνει κάτι αρνητικό χρησιμοποίησέ το προς όφελός σου.

Η ομορφιά είναι μόνο επιφανειακή, αλλά είναι πολύτιμο προσόν αν είσαι φτωχός ή αν δεν έχεις μυαλό.

Kin Hubbard, 1868-1930, Αμερικανός χιουμορίστας

Ένας άνθρωπος που έχει κι άλλα χαρίσματα εκτός από την ομορφιά, δεν τον νοιάζει μόνο η εξωτερική του εμφάνιση. Κάποιος που δεν έχει εσωτερικά, ουσιώδη δηλαδή χαρίσματα, κάνει τα πάντα για να αρέσει.

Μην κόβεις ό,τι μπορείς να λύσεις.

JosephJoubert,1754-1824,Γάλλος γνωμικογράφος

Σκέψου καλά για να βρεις μια λύση και μην διαλέγεις κατευθείαν την χειρότερη επιλογή.

Επίλογος

Οι παροιμίες κληροδοτούνται από γενιά σε γενιά και αποτελούν τη συμπυκνωμένη λαϊκή σοφία. Σ’ αυτές λοιπόν αντικατοπτρίζεται πιστά η ψυχοσύνθεση, το πνεύμα, η ζωή, οι δοξασίες, τα ήθη, τα έθιμα, η ιστορία και ο εθνικός χαρακτήρας κάθε λαού. Οι παροιμίες λοιπόν από την μία πλευρά επαινούν: την αρετή, τη φιλοπατρία, τη δικαιοσύνη, την αυτογνωσία, την αυτοκυριαρχία, την εγκράτεια, την υπομονή και την επιμονή, την ειλικρίνεια και την μεγαλοθυμία. Από την άλλη πλευρά βέβαια επικρίνουν και στηλιτεύουν την κακία, την σπατάλη, την ασωτία, την κερδοσκοπία, την αδικία, την τεμπελιά, την ασέβεια και την μοχθηρία. Γι’ αυτό η σημασία και η αξία τους είναι μεγάλη. Γενικά οι παροιμίες διδάσκουν το ηθικό, το δίκαιο και το ορθό άλλες αποτρέπουν από το κακό ενώ άλλες σατιρίζουν πράξεις και έργα των ανθρώπων. Με αξιοζήλευτη επιγραμματικότητα η λαϊκή σοφία χαρακτηρίζει τους καλούς και τους κακούς ανθρώπους και τονίζει την ωφέλεια και την ζημία των ανθρωπίνων πράξεων, με σκοπό να προτρέψει προς τις σωστές και ενεργητικές πράξεις και να αποτρέψει από τις επιζήμιες. Μέσα σε αυτές κλείνεται η σοφία του κάθε λαού. Από τις παροιμίες του ο κάθε λαός δείχνει τα πνευματικά του χαρίσματα, την εξυπνάδα, τη φαντασία, τις συνήθειες και τις προλήψεις του. Ο λαός λοιπόν με το αλάθευτο ένστικτο του αξιολογεί τους ανθρώπινους τύπους και την ανθρώπινη συμπεριφορά χρησιμοποιώντας με σαφήνεια σύντομο απόφθεγμα με ωραίο αισθητικό σχήμα. Για όλους λοιπόν τους προαναφερόμενους λόγους οι παροιμίες και τα αποφθέγματα είναι ανάγκη να μεταφέρονται αναλλοίωτες από γενιά σε γενιά διότι το παρελθόν παίζει σπουδαίο ρόλο στη ζωή των ατόμων και των λαών, γιατί προσφέρει διδάγματα στο παρόν και προετοιμάζει το μέλλον. Όποιον λοιπόν αρνείται το παρελθόν είναι υποχρεωμένος να το ξαναζήσει.