Ιστορική αναδρομή
Η ιστορία για την κατασκευή του 1ου Δημοτικού Σχολείου Τήνου ξεκινάει στα τέλη του 19ου αιώνα. Σ’αυτό τον σκοπό βοήθησαν δύο θετικές συγκυρίες κατά το έτος 1899.
Η πρώτη ήταν η δωρεά από την πλευρά του Δήμου προς το Δημόσιο ενός ευρύχωρου οικοπέδου στην τοποθεσία «Καναλάκης», στο μέσον του παλιού χωμάτινου δρόμου (νυν Ιωάννη Μεταξά) με σκοπό την ανέγερση Δημοτικού Σχολείου Αρρένων για την πόλη της Τήνου.
Η δεύτερη συγκυρία ήταν η ακαταλληλότητα του διδακτηρίου, στο οποίο στεγάζονταν τότε το σχολείο Αρρένων το οποίο αριθμούσε 200 μαθητές (1899) με διευθυντή τον Γεώργιο Αρβανιτόπουλο και δασκάλους τον Εμμανουήλ Γιαγιά και Σταύρο Γκιων.
Το διδακτήριο αυτό στεγάζονταν σε ένα ετοιμόρροπο κτίριο, πίσω από το ναό των Τριών Ιεραρχών και είχε χαρακτηρισθεί ακατάλληλο για μαθητές από τον αρμόδιο μηχανικό. Για το σημείο που θα κτίζονταν το νέο διδακτήριο υπήρχαν δύο απόψεις. Η μία ήταν να κτιστεί στο χώρο που ήταν το παλιό και η δεύτερη την οποία υποστήριζε ο Επιθεωρητής Δημοτικών Σχολείων, η οποία και επικράτησε, ήταν να κτιστεί στο οικόπεδο που είχε παραχωρήσει ο Δήμος στο Δημόσιο στη θέση «Καναλάκη». Χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια και τον Ιούλιο του 1900 παραδόθηκε και τυπικά από τον Δήμαρχο Τήνου το οικόπεδο στον μηχανικό Καλλίρη για να συντάξει τη μελέτη ανέγερσης του σχολείου. Την εκτέλεση του έργου αναλαμβάνει ο εργολάβος Μιχαήλ Κρικέλλης αντί ποσού 51.500 δραχμών.
Σημαντική υπήρξε η συμβολή του βουλευτή του νησιού μας κύριου Ιωάννη Γκιων, ο οποίος είχε εκλεγεί το 1842 και μεσολάβησε αποτελεσματικά προκειμένου να δοθεί χρηματικό ποσό από το κράτος για την ανέγερση του 1ου Δημοτικού Σχολείου αλλά και άλλων σχολείων σε χωριά του νησιού.
Στο νέο διδακτήριο θα στεγαστεί το Δημοτικό Σχολείο Αρρένων στις αρχές του 20ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1905. Το σχολείο αυτό ήταν τετρατάξιο (κοινό) και κτίστηκε σε αρχιτεκτονική μορφή νεοκλασικής τυπολογίας σε σχέδια που είχε συντάξει ο Δημήτρης Καλλίας, νομομηχανικός του Υπουργείου Εσωτερικών. Ο εν λόγω μηχανικός είχε συντάξει βάσει του Νόμου του 1895, ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή το 1898, το πρώτο κρατικό πρόγραμμα ανέγερσης σχολικών κτιρίων (πρόγραμμα Δημήτρη Καλλία) το οποίο προέβλεπε τους εξής τύπους σχολείων:
α) τα πλήρη που είναι υποχρεωτικά εξατάξια, β) τα κοινά, που είναι μονοτάξια, διτάξια, τριτάξια και τετρατάξια και γ) τα γραμματοδιδασκαλεία.
Με βάση αυτό το πρόγραμμα χτίστηκαν σε όλη τη χώρα 385 δημοτικά. Κάποια απ’αυτά λειτουργούν ακόμη, ενώ όσα δεν έχουν κατεδαφιστεί έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα.
Στην κατοχή και κυριότητα του 1ου Δημοτικού Σχολείου από το 1938 πέρασε και το Δημοτικό Σχολείο θηλέων ή αλλιώς «Μοσχούλειος Σχολή Θηλέων» που βρίσκεται στην παραλία της Τήνου.
Το σχολείο θηλέων κτίστηκε από τον Τήνιο Φωκίωνα Πλυτά, έμπορο που διέμενε στην Κωνσταντινούπολη το 1899 με δική του δαπάνη,σε ιδιόκτητο χώρο, στην συνοικία του Αγίου Νικολάου Καθολικών, για να χρησιμοποιηθεί ως Σχολή Θηλέων στη μνήμη της γυναίκας του Μοσχούλας Πλυτά (1898).
Το κτίριο το έκανε δώρο στο Δήμο Τήνου με την υπ’αριθμό : 3034/20 Ιανουαρίου 1899 συμβολαιογραφική πράξη. Το πάνω πάτωμα χρησιμοποιήθηκε ως Δημοτικό Σχολείο Θηλέων μέχρι το 1929 και αργότερα ως παράρτημα του 1ου Δημοτικού Σχολείου Τήνου, όταν πλέον τα σχολεία έγιναν μεικτά, αρρένων και θηλέων.
Μετά από εξήντα χρόνια, το 1967 – 1968 με ενέργειες του τότε διευθυντή κύριου Αλβέρτη Αντώνιο , γίνεται επισκευή του διδακτηρίου σε όλη του την έκταση. Αντικατάσταση μέρους της στέγης, σοβάδες, αντικατάσταση κουφωμάτων, πατώματα από μωσαικό και εργασίες περιβάλλοντος χώρου.
Το σχολείο έμεινε κλειστό τη χρονιά εκείνη και οι μαθητές του παρακολουθούσαν μαθήματα στο 2ο Δημοτικό από τις 14:00 και μετά στη μεσημεριανή βάρδια. Τα χρόνια περνούσαν, ο αριθμός των μαθητών μεγάλωνε, οι παιδαγωγικές ανάγκες αύξαναν, η παροχή ίσων ευκαιριών για όλους τους μαθητές γινόταν πλέον επιτακτική και αναγκαία. Το υπάρχον διδακτίριο δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες απαιτήσεις και έτσι κάποιες τάξεις παρακολουθούν μαθήματα έξω από το σχολείο σε γειτονικές αίθουσες – αποθήκες ( λύσεις ανάγκης ).
Στη δεκαετία του ’90 οι προσπάθειες και τα αιτήματα των διευθυντών και του συλλόγου διδασκόντων για κατασκευή τριών νέων αιθουσών στο υπάρχον οικόπεδο του σχολείου δεν καρποφορούν και τα προβλήματα παραμένουν μέχρι το 2014.
Δημοτικό Σχολείο Τύπου Δ
Το 1ο Δημοτικό επεκτείνεται
Τον Μάρτιο του 2014 ξεκινά η υλοποίηση του ονείρου για επέκταση και εκσυγχρονισμό του 1ου Δημοτικού Σχολείου Τήνου με σύμβαση εκτέλεσης έργου μεταξύ της Δημοτικής Αρχής και της κατασκευάστριας εταιρείας «Α κ’ Δ κατασκευές Ο.Ε.». Το έργο είναι ενταγμένο στο Ευρωπαικό πρόγραμμα «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτη και Νήσοι Αιγαίου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου». Το νέο κτίριο έχει συνολική επιφάνεια 610 τ.μ. σε τρία επίπεδα (υπόγειο, ισόγειο και α’ όροφος) και χτίζεται στο οικόπεδο του σχολείου στο κέντρο της πόλης, συνολικής επιφάνειας 3828,62 τ.μ. Ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό όπως και το υπάρχον διδακτήριο.
Στο υπόγειο βρίσκονται όλοι οι βοηθητικοί χώροι, γενική αποθήκη, λεβητοστάσιο, υδροστάσιο, αποθήκη καυσίμων, μηχανοστάσιο, ASC και μηχανισμός ασανσέρ.
Στο ισόγειο βρίσκεται η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων , η κουζίνα, τα αποδυτήρια, οι τουαλέτες αγοριών, κοριτσιών και ΑΜΕΑ.
Στον α’ όροφο βρίσκονται 2 αίθουσες διδασκαλίας, 1 αίθουσα εργαστηρίων πειραμάτων, 1 εργαστήριο πληροφορικής και γραφείο δασκάλων. Υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης για άτομα με ειδικές ανάγκες σε όλους τους χώρους από ειδικές ράμπες, από την λεωφόρο Μεγαλόχαρης μέχρι το γήπεδο, σύμφωνα με τις προδιαγραφές για δημόσια κτίρια.
Το κτίριο έχει ενεργειακή αυτονομία χάρη στα κεραμίδια και στα φωτοβολταϊκά πάνελ που βρίσκονται στην οροφή. Το παλιό και το νέο κτίριο επικοινωνούν μέσω του περιβάλλοντος χώρου με σκάλες. Διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό με οπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας σε όλες τις αίθουσες διδασκαλίας.
