Την Παρασκευή 28 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε η εκπαιδευτική εκδρομή των Γ’ και Δ’ τάξεων του σχολείου μας.
Η πρώτη στάση μας έγινε στο Χάνι της Γραβιάς, όπου είδαμε από κοντά τον χώρο που ο ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης Οδυσσέας Ανδρούτσος, με 120 περίπου αγωνιστές, οχυρώθηκε στο χάνι και κατάφερε να αποκρούσει τον πολυάριθμο στρατό του Ομέρ Βρυώνη, στις 8 Μαΐου του 1821. Γεμάτοι υπερηφάνεια θαυμάσαμε το μνημείο που έχει στηθεί προς τιμήν της ιστορικής αυτής μάχης, με τον ανδριάντα του ήρωα να δεσπόζει στην κορυφή.
Στη συνέχεια, φτάσαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Δελφών, το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μουσεία της Ελλάδας. Ξεναγηθήκαμε στους χώρους του και γνωρίσαμε την ιστορία του φημισμένου δελφικού ιερού και του πιο ξακουστού μαντείου του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Περιηγηθήκαμε στις πλούσιες συλλογές του που περιλαμβάνουν ευρήματα τα οποία ανακαλύφθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών και αποτελούν κυρίως αφιερώματα στο Ιερό. Εντυπωσιαστήκαμε από σπουδαία εκθέματα όπως είναι ο Ηνίοχος, οι Κούροι των Δελφών, ο Ομφαλός των Δελφών, η Σφίγγα των Ναξίων, η Ζωφόρος του Θησαυρού των Σιφνίων, η Κύλικα του Απόλλωνα, ο Κίονας με τις Χορεύτριες. Μετά το μουσείο, με μεγάλο ενθουσιασμό, και με οδηγό τον ξεναγό μας, ακολουθήσαμε την Ιερά Οδό και ανεβήκαμε προς τον αρχαιολογικό χώρο. Κατά μήκος της ανάβασής μας, θαυμάσαμε τον Θησαυρό των Αθηναίων το καλύτερα σωζόμενο κτίσμα του Μαντείου και πολλά θεμέλια άλλων Θησαυρών, δηλαδή ναών που έχτιζε κάθε πόλη για να στεγάσει τα αφιερώματά της προς το Μαντείο, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς την εκπλήρωση των χρησμών. Η Ιερά Οδός καταλήγει στο Ναό του Απόλλωνα, όπου βρισκόταν στην αρχαιότητα και το μαντείο. Λίγο πιο πάνω στον λόφο, μετά τον ναό του Απόλλωνα βρίσκεται το Θέατρο και ακόμα πιο πάνω το Στάδιο, όπου γινόντουσαν κατά την αρχαιότητα τα Πύθια. Η δύναμη του χώρου και του τοπίου είναι συγκλονιστική!
Στη συνέχεια, οι εκπαιδευτικές μας επισκέψεις ήταν το ίδιο ενδιαφέρουσες και κυρίως συγκινητικές. Βρεθήκαμε στο Μαυσωλείο του Διστόμου ένα από τα πιο εντυπωσιακά και επιβλητικά μνημεία της Ελλάδας που στήθηκαν για να τιμήσουν τη μνήμη των Θυμάτων των Γερμανών κατακτητών, που έγιναν Μάρτυρες μιας από τις φρικωδέστερες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Εκτελέστηκαν εν ψυχρώ – μεταξύ των οποίων ήταν ακόμα και βρέφη, παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι – σε αντίποινα, λίγο πριν την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις 10 Ιουνίου του 1944. Σε μια μεγάλη μαρμάρινη πλάκα είναι χαραγμένα όλα τα ονόματα των 230 αμάχων κατοίκων του Διστόμου, ενώ η περιοχή γύρω από το Μαυσωλείο του Διστόμου είναι έτσι διαμορφωμένη που εμπνέει το δέος και τον σεβασμό στους επισκέπτες και μας θυμίζει τη σπουδαία ιστορία της μαρτυρικής αυτής μικρής πόλης της Ελλάδας.
Κοντά στη Δαύλεια Βοιωτίας, στις πλαγιές του Παρνασσού κάναμε μια στάση για μεσημεριανό φαγητό και ξεκούραση. Αμέσως μετά επισκεφτήκαμε την ιστορική Μονή της Ιερουσαλήμ ή ‘Γερσαλή’. Θεωρείται πως κτίστηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. Ο ναός της μονής είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η Ιερά Μονή Πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου. Μάθαμε ότι κατά την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης το μοναστήρι απετέλεσε τροφοδότη και κέντρο ανεφοδιασμού των εξεγερμένων της ανατολικής Στερεάς. Η νικηφόρα έκβαση της μάχης της Αράχωβας το 1826, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό, σε μήνυμα που έστειλε ο ηγούμενος της μονής στον Γεώργιο Καραϊσκάκη, ενημερώνοντάς τον πως ένα ασκέρι 2.000 Τούρκων έχουν κατασκηνώσει στο μοναστήρι και πως την επαύριο θα περάσουν από την Αράχωβα με προορισμό τα Σάλωνα για να βοηθήσουν τους πολιορκημένους Τούρκους από τον Πανουριά και τον Δυοβουνιώτη. Με χαρά δεχθήκαμε τις ευχές και τις ευλογίες των μοναχών της Μονής και αναχωρήσαμε για τον επόμενο προορισμό μας.
Λίγο μετά, φτάσαμε στη Χαιρώνεια. Εκεί στην είσοδο του χωριού, στέκει μαρμάρινο βάθρο με έναν μεγάλο λέοντα. Το επιτύμβιο μνημείο στήθηκε προς τιμήν των Θηβαίων ιερολοχιτών που έπεσαν στη Μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ., στην οποία αναδείχθηκαν νικητές οι Μακεδόνες. Όταν μετά τη νίκη του ο Φίλιππος Β΄ επέτρεψε την ταφή των νεκρών, ο Λέων της Χαιρώνειας στήθηκε για να σημαδεύσει το σημείο ταφής τους. Πράγματι, ανασκαφές στο σημείο έφεραν στο φως τους σκελετούς 254 ανδρών και μέρος του οπλισμού τους. Έχει ύψος 5,50 μ. και αναπαρίσταται καθιστό στα πίσω πόδια. Το λιοντάρι θεωρείται ότι συμβολίζει τον ηρωισμό των στρατιωτών της Θήβας, τον οποίο είχε αναγνωρίσει και ο ίδιος ο Φίλιππος Β΄. Με την πάροδο των χρόνων, μετά από αναστήλωση, το λιοντάρι στήθηκε σε σύγχρονη μεγαλοπρεπή βάση ύψους 3 μέτρων, ενώ ο περίβολος περιστοιχίστηκε με κυπαρίσσια, υπογραμμίζοντας τον ταφικό χαρακτήρα της θέσης.
Τελικός προορισμός ήταν η όμορφη Άνω Τιθορέα ή αλλιώς Βελίτσα. Είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε πως η αρχαία Τιθορέα ήταν αρχαία Φωκική πόλη, κτισμένη στις ανατολικές πλαγιές του Παρνασσού, στην ίδια θέση όπου βρίσκεται σήμερα το ομώνυμο χωριό. Η αρχαία πόλη κτίστηκε μετά την καταστροφή των γειτονικών Φωκικών πόλεων από τον στρατό του Ξέρξη. Μετά την απομάκρυνση των Περσών οι Φωκείς οχύρωσαν την περιοχή της Τιθορέας, η οποία από φρούριο σταδιακά εξελίχθηκε σε μία ακμάζουσα πόλη. Στην μέγιστη ακμή της η αρχαία Τιθορέα του 3ου αι. π.Χ. υπήρξε τόσο σημαντικό εμπορικό κέντρο με αγορά, δημόσια κτήρια και υπηρεσίες, ώστε εξέδιδε δικό της νόμισμα, ενώ στην περιοχή υπήρχε Ναός του Ασκληπιού και δημοφιλές Θεραπευτήριο. Τα ερείπια της αρχαίας Τιθορέας διακρίνονται ακόμα ανάμεσα στα σπίτια του οικισμού, ενώ διασώζεται σε πολύ καλή κατάσταση μέρος του τείχους που περιέβαλλε την πόλη.
Επισκεφθήκαμε αρχικά τον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, ο οποίος είναι χτισμένος πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού. Επιγραφή στην είσοδό του μας πληροφορεί ότι ο ναός είναι αφιερωμένος στα παιδιά, ενώ θαυμάσαμε στο εσωτερικό του ένα υπέροχο ρωμαϊκό ψηφιδωτό του 3ου μ.Χ αιώνα. Σήμα κατατεθέν του χωριού είναι ο αιωνόβιος πλάτανος με τον τεράστιο κορμό, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία και χρονολογείται από το 1887! Εκεί παίξαμε για λίγο και αμέσως μετά μας περίμενε μια ακόμα έκπληξη. Περπατήσαμε στα παραδοσιακά σοκάκια του χωριού και βρεθήκαμε μπροστά στο εντυπωσιακό φαράγγι του Καχάλα και στον καταρράκτη με τα νερά του να πέφτουν από μεγάλο ύψος. Η θέα ήταν συγκλονιστική! Εκεί βρίσκεται και μνημείο αφιερωμένο στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, γιατί εκεί είχε καταφύγιο σε σπηλιά πάνω στον απόκρημνο βράχο. Οι ιστορικές αναφορές στην Τιθορέα δεν εξαντλούνται εδώ, καθώς περπατώντας στον κεντρικό δρόμο παρατηρήσαμε το σπίτι όπου ο ήρωας του ’21 Γεώργιος Καραϊσκάκης είχε στήσει το αρχηγείο του.
Τέλος μάθαμε ότι η Τιθορέα ήταν η γενέτειρα ενός σημαντικού για τον ελληνικό κινηματογράφο παραγωγού και ιδρυτή της ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ, Φιλοποίμενα Φίνου. Μάλιστα εδώ γυρίστηκαν και αρκετές σκηνές από τις πρώτες ταινίες του.
Γεμάτοι εικόνες, νέες εμπειρίες, χαρά και ενθουσιασμό επιστρέψαμε αργά το απόγευμα.
