Από το 2013 και με αφορμή την 6η Μαρτίου Σχολική Ημέρα Ενάντια στην Ενδοσχολική Βία και Εκφοβισμό “Το Χαμόγελο του Παιδιού” και το “YouSmile” πραγματοποιεί την σχολική δράση “Μίλα Τώρα”. Με βασικό μήνυμα το «ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ» τα σχολεία και τα παιδιά συμμετέχουν και δημιουργούν το δικό τους μήνυμα ενάντια στο Bullying.
Όλες οι δράσεις γίνονται στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης συνεργασίας μας με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και μέσα από το εγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής με τίτλο «ΓΙΝΟΜΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ-ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΜΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ» (Φ.2.1/ΜΓ/75735/120154/Δ7).
Σύμφωνα με τον Olweus «Ένας μαθητής/μία μαθήτρια είναι θύμα εκφοβισμού όταν επανειλημμένα και συστηματικά δέχεται βία από έναν ή περισσότερους συμμαθητές. H βία μπορεί να είναι σωματική, λεκτική, συναισθηματική, σεξουαλική ή/και διαδικτυακή. Παράλληλα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, επισημαίνει ότι ο εκφοβισμός αποτελεί μία πολύπλευρη μορφή κακομεταχείρισης, η οποία χαρακτηρίζεται από την επαναλαμβανόμενη έκθεση ενός ατόμου σε φυσική ή/και συναισθηματική επιθετικότητα, όπως πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδίες, απειλές, παρενόχληση, χλευασμούς, καψόνια, κοινωνικό αποκλεισμό ή διάδοση φημών.
Συνεπώς, για να θεωρηθεί εκφοβισμός μία συμπεριφορά θα πρέπει να υπάρχει ανισορροπία δύναμης, στόχος να προκληθεί κάποιου είδους βλάβη, να γίνεται από πρόθεση και κατ’ επανάληψη. Οι πράξεις του εκφοβισμού συνήθως είναι προγραμματισμένες και απειλούν σοβαρά τη σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού που εκφοβίζεται, ενώ συχνά ακολουθεί και επίρριψη ευθυνών στο ίδιο το παιδί.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι μία σύγκρουση μεταξύ δύο ή περισσότερων παιδιών εντός ή εκτός σχολικού περιβάλλοντος ΔΕΝ αρκεί για να μιλήσουμε για εκφοβισμό. Αναλυτικότερα, στη σύγκρουση υπάρχει ισότιμη σχέση μεταξύ των μελών, ενώ συχνά τα παιδιά διατηρούν φιλικές σχέσεις μεταξύ τους. Η σύγκρουση προκύπτει τυχαία, ίσως μόνο μία φορά και δεν έχει σοβαρές επιπτώσεις στο παιδί που εκφοβίζεται. Επιπροσθέτως, συχνά ακολουθεί μεταμέλεια και ανάληψη ευθύνης από τον «δράστη», και δεν αποσκοπεί στην απόκτηση δύναμης.
Μία ακόμη σύγχυση μπορεί να δημιουργηθεί από τα ίδια τα παιδιά που εκφοβίζουν ή παρατηρούν, τα οποία μπορεί να ισχυριστούν ότι μία συμπεριφορά εκφοβισμού δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από «πλάκα» ή «πείραγμα». Ωστόσο, μία σημαντική διαφορά είναι ότι η πλάκα συμβαίνει μεταξύ φίλων, ενώ ο εκφοβισμός ΟΧΙ. Επίσης, στην πλάκα υπάρχουν εναλλαγές στους ρόλους και απαραίτητη προϋπόθεση είναι να γελάνε όλοι. Τέλος, η πλάκα ΔΕΝ περιλαμβάνει ένα παιδί που πονάει, φοβάται ή ντρέπεται, συναισθήματα που προκαλούν οι συμπεριφορές εκφοβισμού.
Για να μπορέσουν τα παιδιά να κατανοήσουν τη δύναμη των αρνητικών συμπεριφορών και λέξεων , κάναμε τις παρακάτω δραστηριότητες :
1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ( Τα μήλα )
Έδειξα στα παιδιά δυο μήλα (τα παιδιά δεν το ήξεραν, αλλά πριν το μάθημα είχα επανειλημμένως ρίξει ένα από τα μήλα στο πάτωμα. Αλλά δεν μπορούσες να το διακρίνεις. Και τα δύο μήλα έμοιαζαν τέλεια). Μιλήσαμε για τα μήλα και τα παιδιά περιέγραψαν πώς και τα δύο μήλα έμοιαζαν ίδια. Και τα δύο ήταν κόκκινα, ίδιου μεγέθους και έμοιαζαν αρκετά ζουμερά για να τα φας.
Μετά έπιασα το μήλο που είχα ρίξει στο πάτωμα και άρχισα να λέω στα παιδιά πόσο αντιπαθούσα αυτό το μήλο και ότι το έβρισκα αηδιαστικό, ότι είχε ένα απαίσιο χρώμα και ότι το κοτσάνι ήταν πολύ μικρό. Τους είπα ότι επειδή δεν μου άρεσε, δεν ήθελα να αρέσει ούτε σε εκείνα κι έτσι θα έπρεπε κι εκείνα να μιλήσουν άσχημα στο μήλο.
Μερικά παιδιά με κοίταξαν σαν να ήμουν τρελή, αλλά αρχίσαμε να περνάμε το μήλο γύρω-γύρω αποκαλώντας το διάφορα, “είσαι βρωμερό μήλο”, “είσαι άσχημο , “ έχεις σκουλήκια μέσα σου” κλπ.
Πραγματικά το κατατροπώσαμε το καημενούλι το μήλο. Άρχισα να το λυπάμαι!
Μετά αρχίσαμε να περνάμε το άλλο μήλο και να του λέμε ευγενικά λόγια, “Είσαι ένα υπέροχο μήλο”, “η φλούδα σου είναι πανέμορφη”, “Τι υπέροχο χρώμα που έχεις” κλπ.
Μετά κράτησα ψηλά και τα δύο μήλα και πάλι, μιλήσαμε για τις ομοιότητες και τις διαφορές. Δεν υπήρχε αλλαγή. Και τα δύο μήλα έμοιαζαν ίδια.
Μετά έκοψα τα μήλα. Το μήλο στο οποίο ήμασταν ευγενικοί, ήταν καθαρό, φρέσκο και ζουμερό.
Το μήλο στο οποίο είχαμε πει άσχημα λόγια ήταν μελανιασμένο και χτυπημένο στο εσωτερικό του.
Τα παιδιά έπιασαν το νόημα αμέσως σαν να άναψε ένα λαμπάκι μέσα στο κεφάλι τους. Αυτό που είδαμε μέσα στο μήλο, οι μελανιές, τα χτυπήματα και τα σπασμένα κομμάτια είναι αυτό που συμβαίνει μέσα μας όταν κάποιος μας συμπεριφέρεται άσχημα με τα λόγια ή τις πράξεις του.
Όταν οι άνθρωποι εκφοβίζονται, ιδιαίτερα τα παιδιά, αισθάνονται απαίσια μέσα τους και μερικές φορές δε δείχνουν ή δεν λένε σε άλλους πώς αισθάνονται. Αν δεν είχαμε κόψει το μήλο, δε θα ξέραμε ποτέ πόσο πόνο του είχαμε προκαλέσει. Τα παιδιά αμέσως ένοιωσαν την ανάγκη να ζητήσουν συγνώμη από το μήλο που του μίλησαν άσχημα … Η συγνώμη αυτή στάθηκε η αφορμή να περάσουμε στη 2η Δραστηριότητα :
Στην ερώτηση “Πως νοιώθουν τα ίδια όταν κάποιος τους μιλάει ή τους φέρεται άσχημα ” έδωσαν τις εξής απαντήσεις :
-ΣΤΕΝΑΧΩΡΙΕΜΑΙ
-ΠΟΝΑΕΙ Η ΚΑΔΡΟΥΛΑ ΜΟΥ
-ΝΟΙΩΘΩ ΑΣΧΗΜΑ
-ΚΛΑΙΩ
-ΔΕΝ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ …
Φτιάξαμε δύο πρόσωπα το ένα χαρούμενο και το άλλο λυπημένο . Αντί για σώμα βάλαμε την καρδούλα τους . Τα παιδιά κλήθηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις : – ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΤΟ ΕΝΑ ΠΑΙΔΑΚΙ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΛΥΠΗΜΕΝΟ ΤΟ ΑΛΛΟ ; ( Απαντήσεις παιδιών )
-Γιατί οι φίλοι του παίζουν μαζί του
-Γιατί του λένε πως το αγαπάνε
-Γιατί του μιλάνε όμορφα …κλπ
Για κάθε όμορφη συμπεριφορά και κουβέντα που έλεγαν τα παιδιά κολλούσαν και ένα λαμπερό αυτοκόλλητο καρδούλα πάνω στην καρδιά της χαρούμενης κατασκευής .
Για κάθε ‘άσχημη κουβέντα ή συμπεριφορά έβαζαν και μια καρφίτσα στην καρδιά της λυπημένης κατασκευής
-Κυρία δεν μας αρέσει που η καρδούλα του είναι γεμάτη καρφίτσες ! Να του ζητήσουμε ΣΥΓΝΩΜΗ και να τις βγάλουμε ….
-ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΝΟΙΩΘΕΙ ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΤΟΥ ΖΗΤΗΣΑΤΕ ΣΥΓΝΩΜΗ ΚΑΙ ΒΓΑΛΑΤΕ ΤΙΣ ΚΑΡΦΙΤΣΕΣ ;
-Είναι και πάλι χαρούμενο !
-Δεν είναι λυπημένο πια !
-ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΛΙΓΟ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΟΜΩΣ ! ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΟΛΑ ΜΙΑ ΧΑΡΑ ;
Οι καρφίτσες βγήκανε , οι πληγές όμως συνέχισαν να υπάρχουν πάνω στην καρδιά ! Έτσι καταλήξαμε στο συμπέρασμα πως η Συγνώμη είναι μια όμορφη λέξη και βοηθάει , όμως είναι πολύ σημαντικό να σκεφτόμαστε πολύ πριν πούμε ή κάνουμε κάτι που πληγώνει και πονάει τους άλλους .
Στην παρεούλα παίξαμε ένα παιχνίδι όπου τα παιδιά έπρεπε να ομαδοποιήσουν καρτέλες με μηνύματα στις εξής κατηγορίες :
Είδαμε σε μουσική διασκευή το παραμύθι ” Μήλο γύρω γύρω στη μέση πορτοκάλι ” του Γιώργου Σακελλαρίδη.
και φτιάξαμε τη δική μας μουσική Σονάτα με σύνθημα : ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΙΑ ΝΑΙ ΣΤΗ ΦΙΛΙΑ .
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΑΝ ΠΕΣΟΥΜΕ ΘΥΜΑ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ;
ΒΗΜΑ 1ο
ΒΗΜΑ 2ο
ΒΗΜΑ 3ο
ΒΗΜΑ 4ο
Φτιάξαμε το σύνθημα ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ με διάφορα υλικά
και βροντοφωνάξαμε STOP BULLYING !!!
Φτιάξαμε την ομαδική μας αφίσα
και τέλος δημιουργήσαμε ένα βίντεο με το οποίο συμμετείχαμε στην πανελλαδική εκστρατεία ‘Μίλα Τώρα’ του «Χαμόγελου του Παιδιού» ενάντια στον ενδοσχολικό εκφοβισμό.
Μπορείτε να δείτε το υλικό των παιδιών αναρτημένο πατώντας στον παρακάτω σύνδεσμο.