10 Δεκεμβρίου του 2024 είναι σήμερα που σας γράφω.10 Δεκεμβρίου ήταν και τότε, πριν πολλά πολλά χρόνια, το 1948, όταν υιοθετήθηκε η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Λίγο καιρό πριν, στις 20 Νοεμβρίου, γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού και μόλις στις 3 Δεκεμβρίου την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Πολύς λόγος για δικαιώματα!
Με αφορμή αυτές τις μέρες – ορόσημο στον ανθρώπινο πολιτισμό, αλλά κυρίως με την απορία αν τα δικαιώματα, για τα οποία συνεχώς μιλάμε, με ανάλογο τρόπο τα προστατεύουμε και τα τιμάμε, θελήσαμε να παρακολουθήσουμε το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Με άλλα μάτια» για άτομα με αναπηρία.
Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε για τα δημοτικά σχολεία διαδικτυακά, με διαδραστικό τρόπο, στις 9 Δεκεμβρίου 2024.
Πρωταρχικός στόχος του προγράμματος είναι η εξοικείωση των μικρών μαθητών και μαθητριών με την αναπηρία.
Φορέας υλοποίησής του είναι η Α.Μ.Κ.Ε. (Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία) “Με Άλλα Μάτια” και έχει λάβει έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας.
Η ομάδας των ατόμων με αναπηρία που απαρτίζουν την Α.Μ.Κ.Ε. διεκδικεί το δικαίωμα της συμπερίληψης, της προσβασιμότητας και αγωνίζεται για την εξάλειψη της υποεκπροσώπησης των αναπήρων σε όλους τους τομείς της ζωής μας, στην εκπαίδευση, στην υγεία, στην εργασία, παντού!
Θέλετε να μάθετε τι συζητήσαμε; Ήταν τόσα πολλά! Θα σας αποκαλύψουμε μερικές μόνο στιγμές μας.
Είχαμε μια φιλική συζήτηση, σε ευχάριστο κλίμα με μια νεαρή δασκάλα, άτομο με κινητική αναπηρία σε αναπηρικό αμαξίδιο και βλάβη στο ένα από τα δύο χέρια της.
Αφού μας συστήθηκε, μας ρώτησε πώς θα την αποκαλούσαμε, άτομο με ειδικές ικανότητες, άτομο με ειδικές ανάγκες ή με αναπηρία;
-Δεν έχω ειδικές ικανότητες, μας απάντησε, δεν είμαι σούπερμαν, αν και αναγκάζομαι να κάνω ακροβατικά με το αμαξίδιό μου όταν δεν υπάρχουν ράμπες για αναπήρους.
Δεν έχω ειδικές ανάγκες. Έχω τις ανάγκες που έχετε και εσείς, πεινάω, διψάω, θέλω να πάω βόλτα με τους φίλους μου, να ταξιδέψω, να έχω εργασία…
Νομίζετε πως θα προσβληθώ αν πείτε ότι έχω αναπηρία;
Εγώ και πολλοί άλλοι άνθρωποι σαν εμένα έχουμε μια αναπηρία, δηλαδή μια βλάβη, που δημιουργεί εμπόδια στη ζωή μας.
Ο κόσμος μας έχει φτιαχτεί για να εξυπηρετεί ανθρώπους χωρίς βλάβη, χωρίς αναπηρία. Aν όμως είχε φτιαχτεί για να μην αντιμετωπίζουν δυσκολίες ούτε τα άτομα με βλάβη, όλα θα ήταν ευκολότερα.
Οι ανάπηροι ζητούν ακριβώς αυτό, να φτιάχνουμε δηλαδή τον κόσμο γύρω μας με τρόπο που να εξυπηρετεί εξίσου τα άτομα χωρίς αναπηρία και τους ανάπηρους.
Δε φταίμε που γεννηθήκαμε με μια βλάβη – αναπηρία ή την αποκτήσαμε λόγω ατυχήματος, ασθένειας ή όποιας άλλης αιτίας.
Αυτό που μας απασχολεί δεν είναι τόσο το ιατρικό μας πρόβλημα, αλλά η στάση της κοινωνίας απέναντί μας.
Τι θέλω εγώ και κάθε ανάπηρο άτομο από κάποιον χωρίς αναπηρία; Γιατί είμαι εδώ και σας μιλώ;
Θέλω σεβασμό, θέλω διακριτικότητα, θέλω να μη με κοιτάς παράξενα, θέλω να μη με λυπάσαι. Θέλω ακόμα η πολιτεία να μου δώσει την ευκαιρία να υπάρξω και να εξελιχθώ σαν ισότιμο μέλος της κοινωνίας.
Τι σημαίνει αυτό;
Θα το πω με απλά λόγια. φτιάξτε φαρδιά πεζοδρόμια και μεγάλες πόρτες στα καταστήματα, στις δημόσιες υπηρεσίες, στα σχολεία για να χωράει το αμαξίδιό μου. Φτιάξτε τουαλέτες για ΑμεΑ, ράμπες, σχολεία που να μπορώ να έρθω κι εγώ, να είναι προσβάσιμα.
Η νεαρή δασκάλα μάς διηγήθηκε επίσης τις εμπειρίες της από ταξίδια σε διάφορές χώρες.
– Σε άλλες χώρες το ταξίδι ήταν θαυμάσιο και σε άλλες ένα μαρτύριο, αν και σε όλες, για να πάω δεν άλλαξα πόδια, χέρια ή αμαξίδιο, σε όλες πήρα την αναπηρία μαζί μου, αλλά κάποιες χώρες είχαν περισσότερες ευκολίες για τα ανάπηρα άτομα και σε άλλες… έπρεπε να περιφέρεσαι πέντε ώρες για να βρεις λόγου χάρη κατάλληλη τουαλέτα.
Η κουβέντα διακοπτόταν από παιδικές φωνούλες, σχόλια, απορίες, χειροκροτήματα και άλλα τέτοια:
-Κυρία, ελάτε στο σχολείο μας , έχει μπάρες, είναι ισόγειο, χωρίς ορόφους, κυρία…
-κυρία , εσείς πώς παίζατε με τις φίλες σας στο σχολείο;
– Εγώ έπαιζα στο αμαξίδιό μου και εκείνες ήταν όρθιες . Είχαμε χαμηλώσει τον φιλέ του βόλεϊ για να φτάνω κι εγώ και είχαμε συμφωνήσει εξ αρχής να παίζουμε με το ένα χέρι για να μη νιώθω εγώ άσχημα και να είναι πιο δίκαιο το παιχνίδι.
-Κυρία εσείς πηγαίνατε εκδρομή;
-Κάποιες λίγες φορές πήγα εκδρομή, τις περισσότερες όχι. Δύσκολα έβρισκες πούλμαν με θέση για αμαξίδιο και συνήθως είχε μεγάλο κόστος, με αποτέλεσμα εγώ να μη συμμετέχω.
-Κυρία πώς ανεβαίνατε στη σκηνή του σχολείου στις γιορτές;
-Ποτέ μου δεν ανέβηκα σε σκηνή θεάτρου και δεν είδα καμιά σχολική σκηνή θεάτρου να είναι προσβάσιμη με αναπηρικό αμαξίδιο.
Η νεαρή δασκάλα σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης δεν έχασε το χαμόγελό της και πάντα τόνιζε ότι όλες οι δυσκολίες που έχουν τα άτομα με αναπηρίες μπορούν να αντιμετωπιστούν, αρκεί να νοιαζόμαστε και γι’ αυτά και να χτίζουμε έναν κόσμο κατάλληλο και για αυτά! Αναφέρθηκε δηλαδή σε αυτό που οι μεγάλοι αποκαλούν «προσβασιμότητα και συμπερίληψη».
Εγώ θα έλεγα πως είναι σημαντικό να μη μοιάζουμε στον Λάζαρο Εαυτούλη από τη χώρα Τιμενοιαζειεμένα, που ήταν εγωιστής, ενδιαφερόταν μόνο για τον εαυτό του, καθόλου δε στενοχωριόταν που πάρκαρε το αυτοκίνητό του στη θέση για αναπηρικά αμαξίδια και μόνο όταν βρέθηκε σε με πολιτεία που ήταν φτιαγμένη για άτομα με κινητική αναπηρία και ήταν αναγκασμένος όλη μέρα να μπουσουλάει σαν το μωρό για να μετακινηθεί, τότε μόνο πήρε το μάθημά του.
Κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής μας συνάντησης παρακολουθήσαμε βίντεο, όπου άτομα με διάφορες αναπηρίες περιέγραφαν πώς ανταπεξέρχονται στις ανάγκες της καθημερινότητας. Πώς αυτοεξυπηρετείται ένας ανάπηρος με τεχνητά μέλη, με κώφωση ή τύφλωση. Είδαμε ζυγαριές και θερμόμετρα που «μιλάνε». Μάθαμε έξυπνα τεχνάσματα που εφαρμόζουν οι τυφλοί για να τρώνε χωρίς δυσκολία, αξιοποιώντας τη μέθοδος του ρολογιού.
Σε όλα όσα παρακολουθήσαμε θαυμάσαμε την ευρηματικότητα των αναπήρων, ενώ μας εντυπωσίασε το σχόλιο ενός νεαρού ανάπηρου ατόμου πως «η αναπηρία μπορεί μερικές φορές να είναι και …διασκεδαστική».
Από την άλλη, όλοι εμείς οι μη έχοντες αναπηρία μπορούμε να κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε. Για παράδειγμα, πληροφορηθήκαμε ότι μπορούμε να γίνουμε εθελοντές βοηθοί ατόμων με αναπηρία.
Ο κύριος Βαγγέλης Αυγουλάς, λέει: «Είμαι εκ γενετής τυφλός, αλλά εσείς είστε που δεν μας “βλέπετε” τόσο συχνά».
Ελπίζω να πήρατε μια ιδέα για όσα συνέβησαν στη διαδικτυακή μας συνάντηση. Φοβάμαι όμως πως σας κούρασα με τη φλυαρία μου και γι’ αυτό σταματώ.
Μα … μα την ίδια στιγμή μόλις τώρα αρχίζω!
Τι αρχίζω;
Αρχίζω να βλέπω τη ζωή με άλλα μάτια…
