10 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας
Αν μπορούσατε αθώα και άδολα να τρυπώσετε σε κάποια αίθουσα, κάποιου σχολείου, αυτές τις μέρες…
-Παιδιά μου, καλημέρα! Σήμερα θα μιλήσουμε για την Ψυχική Υγεία. Ξέρει κανείς τι σημαίνει αυτό;
Ένα μεγαλοπρεπέστατο «ΟΧΙ» απλώθηκε στην τάξη, βροντερό και ξεκάθαρο σαν εκείνο του 1940.
Έτσι γίνεται συνήθως όταν έχεις να συζητήσεις με τα παιδιά «μεγάλα» και σοβαρά, θέματα.
Τότε, ίσως νιώσεις μονομιάς σαν τον σοφό παπαγάλο, που αποδεικνύεται πως στα δύσκολα ξέρει να λέει μόνο «καλησπέρα».
Μέχρι που για καλή σου τύχη, καλή ώρα όπως τώρα στη δική μας τάξη, ένα παιδί πετάγεται και … «Εγώ ξέρω! Ξέρω ότι δεν έχεις ψυχική υγεία όταν αισθάνεσαι σαν τον σκύλο στο βιβλίο που διαβάζω. Αυτός φοβότανε ότι θα χάσει την ουρά του. Μετά όμως ξύπνησε, ο φόβος του έφυγε και τότε είχε ψυχική υγεία. Αυτό το παθαίνουν και οι άνθρωποι».
Γρήγορα η συζήτηση φουντώνει… «Α! Κι εγώ ξέρω τελικά .Είναι όταν..» , « Τώρα θυμήθηκα, πρέπει να είναι τότε που…», «Νομίζω πως …».
Για να μην τα πολυλογώ, τα παιδιά τα είπαν όλα !
Όχι βέβαια με όρους επιστημονικούς και περισπούδαστους, αλλά με λόγια απλά, αγνά, ειλικρινή, ολοκάθαρα.
Είπαν πως ψυχική υγεία έχουμε όταν νιώθουμε ωραία με τον εαυτό μας και τους άλλους ανθρώπους, όταν έχουμε όμορφα συναισθήματα, φιλίες, φροντίζουμε τον εαυτό μας , δείχνουμε αγάπη και καλοσύνη, ζούμε αρμονικά με τους γύρω μας, εκφράζουμε τα συναισθήματα μας και τα διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά, κάνουμε θετικές σκέψεις και όνειρα, χαμογελάμε, ελπίζουμε, αντέχουμε στις δυσκολίες και ξεπερνάμε τα εμπόδια που εμφανίζονται μπροστά μας.
Είπαν ακόμα πως ψυχική υγεία δεν έχουμε όταν δεν ελέγχουμε τον εαυτό μας και τα συναισθήματά μας, όταν δεν τον αποδεχόμαστε, δεν τον φροντίζουμε, όταν δε νοιαζόμαστε και δε βοηθάμε τους άλλους, όταν δεν έχουμε φίλους, όταν ασκούμε βία…
… όταν οι δυσκολίες μάς καταβάλουν, όταν η ψυχή μας υποφέρει πολύ, όταν τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά και μόνο ο γιατρός μπορεί να μας βοηθήσει, όταν «οι χειμώνες» στη ζωή μας είναι πολύ περισσότεροι από «τα καλοκαίρια» μας.
Τα παιδιά μίλησαν κυρίως με ζωγραφιές, με χρώματα. Έφτιαξαν καρδιές, χέρια που ενώνονται και συνεργάζονται, φίλους που αγκαλιάζονται, ουράνια τόξα που υπόσχονται καλύτερες μέρες, πρόσωπα σαν ήλιους φωτεινά ή μάτια συννεφιασμένα που ποτίζουν τη γη και λουλουδίζει.
Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η ψυχική Υγεία είναι παναθρώπινο δικαίωμα, σπουδαίο και τόσο σημαντικό όσο και η σωματική υγεία.
Από την άλλη την ψυχική ασθένεια… δεν την επιλέγεις. Εκείνη διαλέγει τον γείτονά σου, τη φίλη σου, το σπίτι σου ή και εσένα τον ίδιο και σε ακολουθεί διαρκώς σαν ίσκιος βαρύς, πελώριος και γκρίζος, σαν τεράστιος ελέφαντας, όπως συμβαίνει στον πατέρα της μικρούλας Όλιβ στο βιβλίο του Peter Carnavas «Ελέφαντας».
Τα μεγάλα παιδιά ίσως να το θυμούνται από τις περσινές βιβλιοδρομίες.
Το θέμα της ψυχικής Υγείας , πολυδιάστατο και απαιτητικό δε θα πρέπει να μας απασχολεί μια μέρα μόνο, τη 10η Οκτωβρίου. Διαφωνείτε;
Για τον λόγο αυτό λοιπόν, αποφασίσαμε φέτος στο σχολείο μας να μάς συντροφεύσουν δυο νέοι φίλοι, η Αριστέα η σκατζοχοιρίνα και ο Ηρακλής ο σκίουρος και να μάθουμε μαζί τους πώς να χαιρόμαστε τη ζωή, να χαμογελάμε πλατιά και να ξεπερνάμε τις δυσκολίες και τα εμπόδια που ξεπροβάλλουν καθημερινά μπροστά μας, χωρίς να τα παρατάμε. Θα μάθουμε πώς να γινόμαστε πιο δυνατοί, όχι στο σώμα, αλλά στην ψυχή μας, ώστε να αντέχουμε στις κακοτυχίες και στις δοκιμασίες . Αυτό οι επιστήμονες το αποκαλούν «Ψυχική Ανθεκτικότητα».
Ξέρετε η Αριστέα και ο Ηρακλής έχουν και οι ίδιοι προβλήματα, αλλά είναι μαχητές. Πρόκειται για τις μασκότ που εμπνεύστηκαν οι ψυχολόγοι του Τμήματος Σχολικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης μαζί με άλλους αξιόλογους επιστήμονες, όταν συνδημιούργησαν το Ευρωπαϊκό Προληπτικό Πρόγραμμα Ψυχικής Υγείας – Ψυχικής Ανθεκτικότητας: RESCUR για παιδιά.
Με αφορμή τη 10η Οκτωβρίου- Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, με μεγάλη χαρά καλωσορίσαμε στην τάξη μας τα συμπαθητικά ζωάκια και όταν τα ενθουσιώδη βλέμματά μας συναντήθηκαν, δεσμεύτηκαν σιωπηλά ότι θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε μαζί τους τα μυστικά που μπορούν να αλλάξουν τη ζωή μας και να την κάνουν πιο όμορφη.
Κλείνοντας λοιπόν, ας κρατήσουμε στο μυαλό μας το θετικό μήνυμα, που συμπληρώνει τον τίτλο του προγράμματος RESCUR :
«Ένα εμπόδιο… Μια ευκαιρία»
Όσο για τους στίχους του τόσο τρυφερού τραγουδιού που ακολουθούν, έχουν κάτι χρήσιμο να πουν σε όλους μας!
Ξέρω τι πέρασες, δεν είναι κι απλό
Στα μάτια σου σύννεφα χάραξες…
Κι όμως να ξέρεις στον κόσμο αυτό
Με κύματα φτιάχνονται οι θάλασσες…
Κράτα το χέρι μου κι όταν θα κλαις
Εγώ θα ‘μαι εκεί, μη φοβάσαι
Ξέχνα τα όλα, θα φέρει η ζωή
Καινούριες στιγμές, να θυμάσαι…
Άσε ένα γέλιο, σαν ήλιος να στάζει…
Στα μάτια μου να σου γελώ…
Όνειρο ήταν, θα δεις θα περάσει,
Σαν όλα τ’ άλλα κι αυτό…
Ξέρω τι πέρασες… κι όμως μπορεί
Το αύριο να ανοίξει τα σύνορα.
Να το θυμάσαι, πριν γίνουν ζωή
τα πάντα πως ήτανε όνειρα…
Κλείσε τα μάτια σου, κάνε μια ευχή!
Για σένα τ’ αστέρια έχω ανάψει…
Θέλει αέρα καλό η ψυχή,
Φτερό για να βρει να πετάξει…
Άσε ένα γέλιο, σαν ήλιος να στάζει…
Στα μάτια μου να σου γελώ…
Όνειρο ήταν… θα δεις θα περάσει,
Σαν όλα τ’ άλλα κι αυτό…
(«Όνειρο ήταν», Στίχοι: Σταύρος Σταύρου , Μουσική: Γιάννης Κότσιρας)
